۲۵ سالگی آمازون؛ از کتاب‌فروشی آنلاین تا غول تجارت مجازی

جشن ۲۵ سالگی تاسیس شرکت آمازون سال گذشته برگزار شد اما این شرکت اولین کتاب را ۱۶ ژوئیه ۱۹۹۵ برای یک سفارش‌دهنده فرستاد که امروز ربع قرن از آن زمان می‌گذرد.

جف بزوس، بنیانگذار آمازون و ثروتمندترین فرد جهان، در سال‌های اخیر چند بار تاکید کرده که سرنوشت این شرکت مانند دیگر شرکت‌های بزرگ خواهد بود و پس از چند دهه از میان خواهد رفت.

او گفته فروپاشی سرنوشت اجتناب‌ناپذیر همه شرکت‌های بزرگ است حتی اگر بسیار بزرگ و درخشان باشند و این قاعده شامل شرکت آمازون هم می‌شود.

آمازون به طور رسمی در سال ۱۹۹۴ تاسیس شد و یک ماه پس از ارسال نخستین کتاب خود در سال بعد هفته‌ای ۲۰ هزار دلار درآمد داشت و دو سال بعد وارد بورس شد.

شرکت آمازون در سال‌های ابتدایی با شکست‌هایی نیز روبرو شد و تا آستانه ورشکستگی هم پیش رفت اما ایده جف بزوس برای عرضه اینترنتی کالای دیگر شرکت‌ها در ازای کارمزد نسبتا اندک راه را برای تبدیل شدن به غول بلامنازع فروشگاه‌های اینترنتی هموار کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

آمازون در ادامه فعالیت‌های خود به عرضه موسیقی و فیلم‌های ویدئویی نیز پرداخت و در سال‌های اخیر در کنار فروش همه نوع کالا و تقریبا در تمام کشورهای جهان، در تولید مستقل برخی محصولات الکترونیکی نیز سرمایه‌گذاری کرده که دستیار دیجیتال "آلکسا" یکی از مشهورترین آنها است.

از شیر مرغ تا جان آدمیزاد

در بازار مکاره اینترنتی آمازون، شاید کالا و خدماتی نباشد که عرضه نشود؛ از سبزیجات ارگانیک تا مبلمان اداری، از قفل دوچرخه تا دوربین‌های مداربسته کنترل و نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای شناسایی چهره که ظاهرا نیروهای پلیس از مشتریان مهم آن هستند و احتمالا ماموران اداره مهاجرت آمریکا از آنها در مرز مکزیک نیز استفاده می‌کنند.

رادیو صدای آلمان در گزارشی که پنج‌شنبه ۱۶ ژوئیه به مناسب ۲۵مین سالروز آغاز به کار آمازون پخش کرد می‌گوید جف بزوس برای ارائه تجهیزات شناسایی چهره به ماموران مرزبانی ایالات متحده تلاش زیادی کرده و ظاهرا بی‌دلیل نیست که سال گذشته‌ها برخی رسانه‌ها آمازون را "جدیدترین غول نظامی آمریکا" لقب داده‌اند.

شرکتی که در بساط خود "از شیر مرغ تا جان آدمیزاد" را عرضه می‌کند، در عین حال متهم می‌شود که برای رسیدن به جایگاه کنونی، چندان به سلامتی و رفاه همکارانش اهمیت نداده است.

کار در برخی مراکز شرکت آمازون طاقت‌فرساست و برخی کارکنان می‌گویند در روز تا ۲۰ کیلومتر راه می‌روند

شرکت آمازون در مسیر تبدیل شدن به بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان با جنجال‌ها، رسوایی‌ها و انتقادهای شدیدی روبرو بوده است.

استثمار و تحت فشار قرار دادن کارگران قراردادی، پرداخت دستمزد ناچیز در قبال کار طاقت‌فرسا، شرایط غیرانسانی محیط کار و بی‌توجهی به بهداشت و سلامت نیروی کار از جمله اتهام‌هایی است که به شرکت آمازون وارد می‌شود و در مورد آنها گزارش‌های مستند فراوانی منتشر شده است.

این گونه گزارش‌ها به مرور برای شرکت آمازون و بنیانگذارش جف بزوس، که به دلیل خوشرویی و خنده همیشگی‌اش برای عده‌ای چهره‌ای مطبوع محسوب می‌شد به معضلی برای وجهه و پرستیژ آنها تبدیل شده است.

به نظر می‌رسد به وجود آمدن چنین معضلی برای جف بزوس از همان ابتدای کار آشکار بوده است. او پیش از این که شرکت خود را به نام آمازون ثبت کند به Relentless برای نام آن نیز فکر کرده بود که می‌تواند به معنای "غیرقابل مهار" باشد و معنی "بی‌رحم" هم می‌دهد.

همه‌گیری جهانی ویروس کرونا که از ابتدای سال جاری میلادی تا کنون به ابتلای نزدیک به ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در ۱۸۸ کشور جهان و مرگ حدود ۵۸۵ هزار نفر انجامید بحرانی است که کار شرکت آمازون را رونق داد.

کرونا و در آمد ۱۰ هزار دلاری آمازون در هر ثانیه

شرکت آمازون در سال گذشته میلادی بیش از ۲۳۸ میلیارد دلار درآمد داشت. نشریه بریتانیایی گاردین میانه ماه آوریل برآورد کرد که درآمد این شرکت در دوران کرونا به هر ثانیه ۱۰ هزار دلار و در تمام ۲۴ ساعت شبانه روز رسیده که در صورت ادامه این وضع درآمد آمازون تا پایان سال فراتر از ۳۰۰ میلیارد دلار خواهد بود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در ابتدای بحران کرونا فروش اینترنتی کالا و خدمات به خاطر محدودیت‌های اعمال شده بر فعالیت شرکت‌های حمل و نقل با دشواری‌هایی روبرو شد اما به مرور از این محدودیت‌ها کاشته شد و شرکت‌هایی مانند آمازون با سیلی از سفارش روبرو شدند.

محدودیت در تردد شهروندان و قرنطینه آنها در خانه، در کنار بسته ماندن بسیاری از فروشگاه‌ها به خصوص در ماه‌های ابتدایی شیوع کرونا سفارش و خرید کالا از طریق اینترنت را به شدت افزایش داد.

شرکت آمازون در ماه فوریه اعلام کرد که ۱۰۰ هزار نیروی جدید استخدام می‌کند و ماه بعد از استخدام ۷۵ هزار نفر دیگر خبر داد. این که این اشتغال‌ها تا چه حد پایدار هستند و با کاهش موارد ابتلا در برخی کشورها و کاهش محدودیت‌ها چه سرنوشتی پیدا می‌کنند هنوز مشخص نیست.