سطوح بیابانی در ایران افزایش پیدا نکرده است

به گزارش خبرگزاری مهر، غلامرضا اباذری معاون دفتر امور بیبان‌های سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور در برنامه «زمین ۳۶۰ درجه» اظهار کرد: بیش از ۸۸ درصد مساحت ایران در معرض پدیده بیابان‌زایی قرار دارد و ۴۳. ۷ دهم میلیون هکتار هم در زمره اکوسیستم‌های بیابانی قرار گرفته است.

وی پدیده‌های بیابانی را شامل مجموعه‌ای از مناطق کویری، تپه‌ای، پهنه‌های ماسه‌ای، اراضی شور و نمک زار و اراضی بدون پوشش گیاهی برشمرد و گفت: ۲۹ میلیون هکتار از این مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی در کشور قرار دارند و ۱۷. ۳ دهم میلیون هکتار از آن هم به کانون‌های بحرانی فرسایش بادی تبدیل شده است.

اباذری با ارائه تعریفی از دو واژه بیابان و بیابان‌زایی گفت: بیابان یک اکوسیستم زوال یافته‌ای است که پتانسیل تولید بیولوژیک اراضی را از دست داده و بیابان‌زایی (تخریب سرزمین) معمولاً در مناطق خشک و نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب ناشی از عوامل محیطی و انسانی ایجاد می‌شود.

معاون دفتر امور بیبان‌های سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور همچنین بارندگی نامناسب، تخریب بالا، استمرار خشکسالی‌ها، گستردگی مناطق با اقلیم خشک، عوامل زمین شناسی، مناطق حساس به فرسایش و لغزش و رانش زمین را از عوامل محیطی بیابان زا برشمرد.

این مقام مسئول همچنین بهره برداری بی رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، بیلان منفی آب دشت‌ها، افت سطح سفره‌های آب زیرزمینی و شوری و آلودگی این آب‌ها را هم از نتایج عوامل انسانی عنوان کرد.

اباذری به راهکارهای بیابان زدایی در ایران اشاره کرد و گفت: مدیریت مناطق بیابانی از طریق کاهش نقش عامل انسانی می‌تواند از توسعه این مناطق جلوگیری کند اما از آنجایی که این یک موضوع فرابخشی است کلیه دستگاه‌های اجرایی باید نقش آفرینی کنند؛ موضوعی که در «کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی» هم مورد اشاره قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه اقدامات انسانی در این مناطق روند بیابان‌زایی را تسریع کرده گفت: برخی از کانون‌های گرد و غبار داخلی طی سنوات اخیر در اثر همین عوامل و مدیریت نادرست آب در ایران شکل گرفته است.

اباذری اضافه کرد: عدم رعایت حقابه‌های زیست محیطی در مسیر رودخانه‌ها و عدم اختصاص آن به دشت‌ها و تالاب‌ها روند بیابان‌زایی را در کشور تشدید کرده است.

معاون دفتر امور بیبان‌های سازمان جنگل‌ها و مراتع با تأکید بر اینکه سطوح بیبان‌های کشورمان افزایش پیدا نکرده است، گفت: کانون‌های بحرانی فرسایشی کشور از ۷. ۵ میلیون هکتار در سال ۸۴ به ۱۳. ۶ دهم میلیون هکتار در سال گذشته رسیده که البته دولت بخشی از اعتبارات صندوق توسعه ملی را به کنترل این دو مورد اختصاص داد.

وی با اشاره به کاشت ۵۰ هزار نهال در مناطق بیابانی در سال گذشته با هدف کنترل کانون‌های فرسایش بادی و پیشگیری از خسارت به زیرساخت‌های انسانی گفت: امسال منابعِ اختصاص داده، صرف نگهداری و مراقبت از نهال کاری‌های انجام شده در سال گذشته خواهد شد.

اباذری کشورمان را از پیشگامان مقابله با بیابان‌زایی در دنیا و به ویژه منطقه خواند و گفت: نهال کاری در ۲ میلیون هکتار از سطوح مناطق بیابانی، بذرپاشی در ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار، احداث ۳۰ هزار هکتار بادشکن زنده و غیرزنده، ۱۸۰۰ هزار هکتار مدیریت روان آب و مالچ

پاشی در ۲۷۰ هزار هکتار تپه‌های ماسه‌ای از مهمترین اقدامات سازمان جنگل‌ها می‌باشند.

وی تأکید کرد: فعالیت‌های بیابان زدایی زمانی مؤثر خواهند بود که با مشارکت مردم و به ویژه جوامع محلی انجام شوند.