سازمان هواپیمایی کشوری: مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی را مرکز هماهنگی شبکه پدافند صادر کرده بود

 سازمان هواپیمایی کشوری: مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی را مرکز هماهنگی شبکه پدافند صادر کرده بود
سازمان هواپیمایی کشوری شش ماه پس از سرنگونی هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶ سرنشین آن با شلیک موشک‌های پدافند سپاه پاسداران، اعلام کرد که «مرکز هماهنگی شبکه پدافند» از پرواز این هواپیما اطلاع داشت و برای آن مجوز پرواز صادر کرده بود اما سامانه پدافند به دلیل خطای ۱۰۷ درجه‌ای در جهت‌یابی به هنگام استقرار خود و همچنین سه خطای دیگر، این هواپیما را «هدف متخاصم» تشخیص داد و به آن شلیک کرد.

بخش عمده «گزارش رسمی» سازمان هواپیمایی کشوری و نتیجه‌گیری آن تکرار سخنان مقام‌های سیاسی جمهوری اسلامی مبنی بر «خطای انسانی» و «شلیک اشتباهی» به پرواز پی‌اس۷۵۲ است.

اشاره شده که «در حدود ساعت چهار بامداد روز چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۸، با توجه به تغییر در سطح آمادگی پدافند هوایی کشور، بخش نظامی به بخش غیرنظامی کنترل فضای کشور اطلاع داد که تنها پروازهای مجاز به خواست از باند فرودگاه‌ها هستند که از قبل توسط شبکه پدافند شناسایی شده و مجوز پرواز آنها از سوی این شبکه صادر شده باشد.»

این درحالی است که «بخش غیرنظامی به شکل معمول با در نظر گرفتن ملاحظات عملیاتی مدیریت ترافیکی و ناوبری هوایی غیرنظامی نسبت به صدور مجوز پروازها اقدام می‌کرد و اطلاعات پروازها را در اختیار بخش نظامی قرار می‌داد.»

بنابر بر آنچه در گزارش رسمی سازمان هواپیمایی کشوری آمده است؛ با «این تغییر رویه و تاکید بر اخذ تاییدیه از بخش پدافند قبل از صدور مجوز پرواز با هدف افزایش اطمینان از شناسایی شدن پروازهای غیرنظامی توسط شبکه پدافند و پرهیز از هدف‌گیری اشتباه»، بود که «مرکز کنترل فضای کشور در ساعت ۰۵:۵۳:۴۸ بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۸» درخواست صدور مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی را «به مرکز هماهنگی شبکه پدافند ارائه داده و مرکز هماهنگی پدافند این مجوز» را صادر کرد.

پس از آن «پرواز شماره پی‌اس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین اینترنشنال، در ساعت ۰۶:۱۰:۲۰ مجوز پرواز را از برج مراقبت پرواز فرودگاه خمینی تهران دریافت کرد و پرواز در مسیر و ارتفاع پیش‌بینی شده به سمت کریدور پروازی ادامه حرکت داد.»

در گزارش سازمان هواپیمایی از اینجا به بعد توضیحاتی درباره «سامانه پدافند» ارائه شده است اما اشاره نشده که این سامانه متعلق به نیروی هوافضای سپاه پاسداران بوده است.

سازمان هواپیمایی کشوری عنوان کرده که در یکی از سامانه‌های دفاع هوایی تهران، پس از جابه‌جایی که منجر به تغییر مکان جغرافیایی و سمت آن شده بود «فرآیند تنظیم مجدد راستای شمال سیستم در اثر خطای انسانی و اجرا نکردن مراحل الزامی بعد از جابه‌جایی فراموش می‌شود» و این سامانه «دچار خطایی برابر با ۱۰۷ درجه می‌شود و در زمان پرواز هواپیمای اوکراینی، سمت اهداف و اشیاء شناسایی شده از سوی این سامانه با افزایشی برابر با ۱۰۷ درجه توسط کاربر سامانه دفاع هوایی مشاهده می‌شد.»

در ادامه گزارش سازمان هواپیمایی کشور عنوان شده است که این خطای ۱۰۷ درجه‌ای «آغاز ایجاد یک مخاطره است که در صورت اجرا و پیاده شدن سایر تمهیدات پیش‌بینی شده، می‌توانست کنترل شود» اما «در ساعت ۰۶:۱۳:۵۶ کاربر سامانه دفاع هوایی، هدفی را در سمت ۲۵۰ درجه نسبت به شمال خود شناسایی کرد که در حال طی کردن مسیر ۵۶ درجه بود» درحالی که «این هدف مهمان هواپیمای اوکراینی بوده که از سمت فرودگاه امام در حال نزدیک شدن به سامانه بوده است ولی از سوی سامانه به عنوان هدفی شناسایی می‌شود که از ناحیه جنوب غربی در حال نزدیک شدن به تهران بود.»

در این گزارش آمده است که کاربر سامانه پدافند «مشخصات هدف شناسایی شده را در ساعت ۰۶:۱۴:۲۱ بر روی بستر ارتباطی به مرکز هماهنگی مربوطه اعلام کرد» اما اطلاعات ثبت شده نشان می‌دهد که پیام سامانه دفاعی با مرکز هماهنگی پدافند مبادله نشده است» و در این مرحله، یک حلقه دیگر «زنجیره رویداد» شکل می‌گیرد.

سازمان هواپیمایی کشوری عنوان کرده است که «کاربر سامانه پدافند به تجزیه و تحلیل اطلاعات قابل مشاهده می‌پردازد و این هدف را به عنوان یک هدف متخاصم شناسایی می‌کند» و «در ساعت ۰۶:۱۴:۴۱ بدون دریافت پاسخ از مرکز هماهنگی پدافند، یک فروند موشک به سمت هدف متخاصمی که شناسایی کرده بود، شلیک کرد، درحالی که «مطابق دستورالعمل‌های مربوطه در صورتی که سامانه دفاعی موفق به برقراری ارتباط با مرکز هماهنگی نبوده و فرمان شلیک را دریافت نکرده باشد، مجاز به شلیک» نیست.

در گزارش سازمان هواپیمایی کشوری تاکید شده که «در زمان شلیک موشک اول، هواپیما در ارتفاع و موقعیت عادی قرار داشت. اطلاعات سامانه‌های شناسایی به درستی توسط سیستم‌های زمینی دریافت می‌شد و در زمان شلیک، هواپیما در مسیر صحیح پروازی خود قرار داشت» اما در ساعت ۰۶:۱۴:۵۹ «فیوز رادیویی موشک شلیک شده فعال شد.»

درباره شلیک موشک دوم در گزارش سازمان هواپیمایی کشوری آمده است که «پس از فعال شدن فیوز رادیویی موشک اول، همچنان قفل راداری سامانه پدافندی بر روی هدف باقی مانده و سامانه همچنان هدف را شناسایی و مسیر حرکت آن را ردیابی می‌کند و با توجه به تداوم مسیر حرکتی هدف کشف شده، موشک دومی در زمان ۰۶:۱۵:۱۱ از سامانه دفاعی به سمت هواپیما شلیک می‌شود که آخرین ارتباط موشک با سامانه پدافندی در زمان ۰۶:۱۵:۲۴ در مکانی نزدیک مسیر حرکت هواپیما ثبت شده است.

در این گزارش عنوان شده که پس از این «هواپیما شروع به گردش به سمت راست می‌کند» و «در حدود ساعت ۰۶:۱۶:۱۱ آتشی در هواپیما شکل گرفته و اندازه آن گسترش می‌یابد» و در ساعت ۰۶:۱۸:۲۳ در منطقه خلج‌آباد در نزدیکی شاهدشهر در یک زمین بازی به زمین برخورد می‌کند.

در گزارش سازمان هواپیمایی کشوری عنوان شده که «همزمان با برخورد هواپیما با زمین، انفجاری رخ می‌دهد و هواپیما در یک مسیر که به سمت فرودگاه قرار دارد در چند مرحله دیگر به زمین برخورد کرده و قطعات هواپیما، اموال و اشیاء جان‌باختگان و بقایای پیکر مسافران پرواز در ناحیه‌ای گسترده در یک منطقه مسکونی پارک تفریحی و ورزشی و باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی اطراف پخش می‌شود.»

تکرار سخنان مقام‌های سیاسی در گزارش سازمان‌ هواپیمایی کشوری؛ شلیک اشتباه و خطای انسانی

سازمان هواپیمایی کشوری ایران همان سازمانی است که تا سه روز بعد از آنکه پدافند سپاه پاسداران هواپیمایی اوکراینی را هدف قرار داد و منجر به کشته شدن ۱۷۶ سرنشین آن شد، گزارش‌های گمراه کننده‌ای را همسو با مقام‌های حکومتی منتشر کرد تا سرنگونی این هواپیما با موشک را یک سانحه عادی وانمود کند.

پس از آن نیز مقام‌های این سازمان عنوان می‌کردند که تا زمان اعلام رسمی شلیک موشک به سوی هواپیمای اوکراینی از آن بی‌اطلاع بودند اما در فایل صوتی که طی روزهای اخیر از سخنان حسن رضایی‌فر مدیرکل سوانح این سازمان منتشر شد، او گفت که پنج دقیقه پس از هدف قرار دادن هواپیما طی تماس با امیرعلی حاجی‌زاده مطلع شده است که این هواپیما مورد اصابت موشک پدافند سپاه پاسداران قرار گرفته است.

در گزارش هواپیمایی کشوری تایید شده که «آثار مواد منفجره موجود بر روی بدنه هواپیما تحلیل شده و مطابق نتایجی که تاکنون به دست آمده با آثار مورد انتظار از انفجار سر جنگی موشک سامانه پدافند عمل‌کننده دارای مشابهت‌هایی است.»

این گزارش در بخش « نتایج و تحلیل‌ها» تاکید کرده است که مسیر حرکت هواپیما و وضعیت آن در زمان شلیک موشک اول عادی بوده و هیچ نوع عملیات پروازی که باعث گمراه کردن سامانه دفاعی شود تاکنون مشاهده نشده است.»

درحالی که برخی از اعضای خانواده کشته‌شدگان تعداد موشک‌های شلیک شده به سوی هواپیمای اوکراینی را بیش از دو موشک عنوان کرده‌اند، گزارش سازمان هواپیمایی کشوری ایران «موشک اول» را سبب سرنگونی هواپیما معرفی و اعلام کرد که در مورد «موشک دوم پیام موفقیت آمیز نبودن عملکرد موشک در سامانه نشان داده شد و هواپیما پس از مدتی از قفل راداری سامانه» خارج شد.

در گزارش سازمان هواپیمایی کشوری در این باره آمده است: «فعال شدن فیوز مجاورتی موشک‌ها و تطبیق آنها با مسیر حرکت هواپیما به‌گونه‌ای است که احتمال داده می‌شود تنها یکی از دو موشک توانایی وارد آوردن آسیب موثر به هواپیما را داشته است» و «همزمان با فعال شدن فیوز مجاورتی موشک اول، سیگنال‌های دریافتی از هواپیما قطع شده و بر این اساس، آسیب به هواپیما در اثر موشک اول محتمل است.»

گزارش سازمان هواپیمایی کشوری بار دیگر چون مواضع پیشین مقام‌های جمهوری اسلامی «خطای انسانی» به عنوان عامل هدف قرار دادن و کشتن ۱۷۶ سرنشین هواپیمای مسافربری اوکراین اینترنشنال معرفی و عنوان کرد که «سلسله رخدادها نشان از وقوع یک زنجیره رویداد با نقش پررنگ خطای انسانی است.»

این گزارش همچنین هدف قرار دادن هواپیمای اوکراینی را ناشی از «شلیک اشتباهی» خواند و عنوان کرد که «حلقه‌های موثر از زنجیره رویدادهای منجر به شلیک اشتباهی موشک به هواپیما شناسایی شده است، زنجیره رخدادهای کلیدی شناسایی شده که در صورت حذف هر کدام، شلیک به سمت هواپیما رخ نمی‌داد.»

گزارش رسمی سازمان هواپیمایی کشوری ایران پایان این گزارش که شش ماه پس از هدف قرار دادن پرواز پی‌اس ۷۵۲ با موشک‌های پدافند سپاه پاسداران منتشر کرد، آورده که «این گزارش به معنی نتیجه‌گیری نهایی بررسی سانحه نیست و تحقیقات در حال انجام است» و «با بررسی اطلاعات جعبه سیاه ممکن است برخی حلقه‌های جدید در سانحه شناسایی شود.» / ایران اینترنشنال
 
فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران