اشتباهات رایج در توسعه گردشگری استان سمنان/ فقدان محور‌های گردشگری

یکی از اشتباهات رایج در توسعه گردشگری استان سمنان این است که مسئولان بدون داشتن طرح جامع، نسبت به اعطای جواز بومگردی و مهمانسرا و مکان‌های گردشگری مبادرت می‌ورزند.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگران جوان، استان سمنان در محور‌های مختلفی دارای ظرفیت‌های گردشگری عظیم است. گردشگری عرفانی، دینی و فرهنگی با داشتن مفاخری مانند ابن یمین فرومدی، بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، شیخ عمادالدین، علا الدوله سمنانی و مسجد تاری خانه و ده‌ها امامزاده بزرگ و کوچک توانسته اسم این استان را در بین استان‌های مستعد جذب گردشگران داخلی و خارجی مطرح کند.

در کنار این موضوع و داشتن طبیعت زیبای کوهپایه البرز و دشت کویر و گنجینه‌هایی مانند پرور، شهمیرزاد، دامغان، جنگل ابر و اولنگ و کالپوش از استان سمنان یک محور مهم گردشگری طبیعی و زیبایی شناختی ساخته است که می‌تواند مزیت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی فراوانی را برای این استان به ارمغان بیاورد.

به گفته بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری مهمترین مانع توسعه گردشگری در سطح استان سمنان عدم داشتن تفکر مدیریتی مناسب است یعنی تفکری که ابتدا به جای توسعه بوم گردی‌ها و هتل‌ها، به فکر تعریف محور‌های گردشگری با در نظر گرفتن همه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، هنری، طبیعی و… باشد محور‌هایی که از راه تا اقامت از میراث فرهنگی تا ورزش و از گردشگری عرفانی تا میراث تاریخی را به صورت همه جانبه در درون خود داشته باشد.

برخی بر این عقیده هستند که گردشگری تنها به ساخت هتل و اعطای وام برای ایجاد بوم گردی‌ها یعنی در واقع کاری که امروز در سطح استان سمنان می‌شود، نیست بلکه پدیده‌ای چند وجهی و بسیار گسترده‌تر است که ابعادی ویژه به خود می‌گیرد. موضوعی که استان سمنان از آن بی بهره است.

علیرضا صادقی به همراه برادر خود از جمله فعالان گردشگری هستند که اعتقاد دارند اشتباهات رایجی در سال‌های اخیر باعث شده تا گردشگری این استان توسعه نیابد. اشتباهاتی که بخش اعظم آن به تفکر مدیران باز می‌گردد.

" یکی از اشتباهات رایج در توسعه گردشگری استان سمنان این است که مسئولان بدون داشتن طرح جامع، نسبت به اعطای جواز بومگردی و مهمانسرا و مکان‌های گردشگری مبادرت می‌ورزند"در ادامه گفتگو با این فعال گردشگری را می‌خوانید:

در ابتدا بگویید مشکل عمده گردشگری استان سمنان چیست؟

استان سمنان دارای ظرفیت‌های عظیم گردشگری است از تردد میلیون‌ها زائر رضوی تا داشتن کویر، جنگل‌های مهم مانند ابر، منطقه دامغان و مهدی شهر و شهمیرزاد، اما هنوز نتوانسته‌ایم یک مسیر گردشگری و محور اصلی توریستی را در ذیل طرح جامع گردشگری در استان سمنان شاهد باشیم.

این موضوع به تفکر مسئولانی باز می‌گردد که هنوز هم نمی‌دانند مزیت‌های گردشگری هر منطقه چیست و باید چه طور آن‌ها را گسترش دهند. در استان سمنان تلاش‌هایی البته شده که محدود به ایجاد بوم گردی‌های پراکنده و همچنین جشنواره‌های گردشگری مانند شقایق‌ها در کالپوش، شیر دوشان و گل غلتان در دامغان و … بوده است.

این تلاش‌ها نمی‌توانند مؤثر باشند، زیرا برنامه‌ای مدون شامل اقدامات کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت با مطالعات دانشگاهی و علمی بر روی آنان نشده است و در نتیجه ما شاهد هستیم که کمترین بهره از داشته‌های استان مانند جنگل ابر و مجموعه تاریخی بسطام و شهمیرزاد و … برده می‌شود.

این امر به میزان دسترسی گردشگران نیز مرتبط است؟

بله؛ داشته‌های استان سمنان که هر کدام برای یک کشور کافی هستند متأسفانه تفرجگاه‌هایی برای مردم بومی شده‌اند و کمترین میزان دسترسی مسافران و زائران رضوی به آنان وجود دارد، زیرا نتوانسته‌ایم نگاهمان را نسبت به گردشگری درست کنیم که شامل طرح‌های گردشگری است.

پس باز هم به موضوع برنامه باز می‌گردیم

درست است؛ اشتباه مسئولان این است که تا می‌گویند گردشگری صحبت از وام به عده‌ای روستایی می‌آید که بوم گردی بزنند و در آخر سال هم آمار بدهند که استان سمنان ۸۲ بوم گردی دارد و تا سال ۱۴۰۰ این میزان به بیش از ۱۰۰  می‌رسد و همچنین مسئولان دنبال ساختن هتل هستند. حال آنکه بار‌ها از سوی کارشناسان تاکید شد که گردشگری فقط به ساختن بوم گردی و هتل منتهی نمی‌شود.

گردشگری یک برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است که همه ابعاد جامعه را در بر می‌گیرد از اقتصاد خرد تا کلان از فرهنگ تا اجتماع از میراث فرهنگی و تاریخی تا راه و ابنیه و ایمنی جاده‌ها و خدمات، اورژانس، درمان و بهداشت و ورزش و ده‌ها مورد دیگر که درباره این موضوع باید این پرسش را مطرح کرد که در همین ده سال اخیر چند طرح و محور گردشگری مبتنی بر این نگاه در استان سمنان نوشته شده است؟

پارک علم و فناوری و دانشگاه‌ها چه فعالیتی توانسته‌اند انجام دهند که به توسعه گردشگری استان سمنان بینجامد؟ چند تفاهم نامه بین دستگاه‌های اجرایی و میراث فرهنگی و دانشگاه‌ها برای تهیه طرح‌ها و محور‌های گردشگری امضا شده است؟ دهیاری‌ها برای پذیرایی از مسافران و استفاده از مزیت‌های آنان چه برنامه و آموزشی دیده‌اند؟ این‌ها تماماً مسائلی هستند که گردشگری استان سمنان با آن رو به رو است.

البته طرح‌هایی ارائه شده است برای مثال سه سال پیش طرح‌های جامعه گردشگری در سطح استان سمنان در حال تدوین بود و از ظرفیت دانشگاه‌ها هم در آن بهره گرفته می‌شد، اما به طرز عجیبی این طرح‌ها دارای ایراد بودند و هرگز در آن‌ها همه جنبه‌ها دیده نشده بود. این یعنی تلاش‌هایی صورت گرفته، اما نگاه چند وجهی نیست. نمی‌خواهیم کار‌هایی که مسئولان کرده‌اند را کوچک کنیم، اما چرا وقتی قرار است طرحی تدوین شود، اعتباراتی گذاشته می‌شود مطالعاتی صورت می‌گیرد یک باره کار درست و ریشه‌ای انجام نشود؟

وقتی محور گردشگری بزرگی مانند شاهرود، بسطام، مجن، شاهوار، ابر، اولنگ فارسیان، کرنگ، کالپوش فرومد، میامی، بی ارجمند، طرود و دوباره شاهرود را می‌توان با ایستگاه‌های متعددی در مسیر شامل اقامت، خدمات، سوغاتی، اورژانس حتی خدمات ماساژ، درمان، عکس، فیلم برداری، خرید، مهیا کردن راه و ابنیه، اتوبوس گردشگری، قنوات گردی و ده‌ها مورد دیگر که همه جانبه هستند و از خدمات، فرهنگ، غذای محلی، لباس، موسیقی، راه، بیمه، خرید و… همه زیر یک سقف گرد می‌آید، وجود داشته باشد چرا نباید مسافران از این تور مثلاً سه روزه لذت نبرند؟ اما همیشه مسئولان دنبال این هستند که یک مسافر به فلان روستا برود در بومگردی غذا بخورد گردشگری کند و تمام!

درباره جذب گردشگران چه اتفاقی رخ داده است؟

مسئولان ما هنوز نمی‌دانند که گردشگر خارجی برای این می‌آید که با فرهنگ ما آشنا شود نه اینکه در هتل‌های چند ستاره حضور یابد که اگر قصد گردشگران حضور در هتل بود چرا به ایران بیایند و دوبی را انتخاب نکنند؟ پس در نتیجه باید گردشگر را به دل روستا و طبیعت ما برد و حتی اشتغال زایی کرد.

امروز مگر گردشگری نمی‌تواند برای محصولات تولیدی زنان روستایی بازار درست کنند؟ مگر این اشتغال زایی نیست؟

اگر محور‌های گردشگری مبتنی بر فرهنگ، طبیعت و خدمات مهیا شود می‌توان شاهد حضور هزاران گردشگر به شکل سازمان‌مند در سطح استان سمنان بود. آن زمان است که می‌شود درآمدزایی و اشتغال از راه گردشگری را محقق کرد. کافی است زائری که قرار است از تهران به مشهد برود متوجه شود که در شهری مانند شاهرود تور یک روزه وجود دارد که از مجن و ابر شروع شده و به بی ارجمند و کویر می‌انجامد و با فرهنگ مردم، لباس‌های محلی، غذا‌های محلی و … آشنا می‌شود قطعاً استقبال از این تور‌ها خواهد شد، اما چون محور گردشگری تعریف نشده است شاهد تحقق این موضوعات نیستیم.

اتفاقات مثبتی افتاده ‌است، برای مثال شهمیرزاد و قلعه بالا و رضا آباد را همه می‌شناسند

بله، اما چرا این را فراموش می‌کنیم که امروز اگر هم موفقیت‌هایی در روستا‌هایی مانند رضا آباد و یا شمال دامغان و شهمیرزاد رخ داده جرقه‌هایی بوده‌اند که افراد به آن دست یافته‌اند مثلاً فردی خودش از طریق فضای مجازی نسبت به جذب گردشگر و مسافر مبادرت ورزیده و اینکه مسئولان استان سمنان اقدامی کنند، خیر اینگونه نبوده است.

باید بپذیریم که زیباترین و بهترین محور‌های گردشگری ما دور از محور کریدور اصلی شمال- جنوب و شرق و غرب هستند در نتیجه زائران رضوی حتی از فاصله ۱۰ کیلومتری آنان نیز نمی‌گذرند پس باید گفت شاید ۹۰ درصدشان اصلاً نمی‌دانند چنین فضا‌های گردشگری در این استان وجود دارد که با فواصل اندک می‌توان به آن‌ها رفت و از آنجا استفاده کرد.

این‌ها همه مسائلی است که گویا مسئولان استان سمنان آن را نمی‌بینند و به محض اینکه صحبت از آن می‌شود، بحث اعتبارات پیش می‌آید هر وقت صحبت از گردشگری می‌شود آمار وام‌هایی که برای ایجاد بوم گردی‌ها داده شده، بیان می‌شود گو اینکه همه گردشگری همین دو مورد است.

منبع: مهر

انتهای پیام/ح