دیجیتالی شدن هنر ظرفیت شخصی شدن جدیدی را فراهم می‌کند

حجت‌الاسلام سید سعید رضا عاملی روز پنجشنبه در مراسم مجازی اختتامیه دومین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال در دانشگاه هنر اسلامی تبریز با بیان اینکه اتفاق‌های زیادی در عرصه ارتباطات مجازی اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: حتی نوشتن یک زیرنویس در کنار یک عکس و یک متن ادبی هم خلاقیت محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه هنر دیجیتال، امکان شخصی شدن هنر را فراهم می‌کند، در حالی که این امکان در هنرهای سنتی در محدودیت مکان است، اضافه کرد: بازتولید و قطعه برداری از عرصه‌های هنری، امکان خلاقیت بیشتری را برای تولیدکنندگان فراهم می‌کند.

 دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که هنر دیجیتال هنر عرصه واقعیت مجازی است، اظهار کرد: وقتی نور آنالوگ را در صحنه‌ای می‌تابانیم، در نهایت ۶ رنگ ظاهر می‌شود، در حالیکه نور دیجیتال از چندین میلیون ترکیب رنگ مختلف تشکیل شده است و این ترکیب‌های مختلف از جمله بازخوردهای کاربرانه و تعامل‌ها هستند.

وی با تاکید بر اینکه سطح اول وب بیشتر جنبه ارتباطی داشت و سطح دوم آن جنبه تعاملی پیدا کرد، خاطرنشان کرد: وب مبتنی بر معناگرایی سطح سوم است که باعث شد وب تبدیل به عرصه‌ای برای فهم معنا شود نه لفظ و به این ترتیب بود که معانی توانستند ترکیب‌های جدیدی در این عرصه ایجاد کنند.

عاملی با اشاره به هوش مصنوعی به عنوان وب چهارم، خاطرنشان کرد: اتفاقات بزرگی با هوش مصنوعی در حوزه هنرهای دیجیتال روی داد و ما با شهرهای هوشمند مواجه شدیم؛ شهرهایی که می‌توانند بازخوردهای متعددی را در عرصه‌های متنوعی از هنر مطابق با شب و روز و ساعت، مطابق با جنسیت، سطح سواد، گروه‌های سنی و میزان فراوانی جست‌وجوی اطلاعات در فضای مجازی، فراهم کنند.

وی افزود: وقتی وارد وب یکپارچه و وب واقعیت مجازی به عنوان وب پنجم شدیم، فاصله بین واقعیت و مجاز نزدیک به صفر می‌رسد و واقعیت گسترده به عرصه‌های بعدی که در آن تلاش می‌شود مانند ساختمانی توسعه یافته اتاق‌هایی را به واقعیت مجازی اضافه کند، اشاره دارد.

وی با بیان اینکه هنر دیجیتال عرضه نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها است، خاطرنشان کرد: هنر دیجتال همچنین عرصه دامنه بخشیدن به حوزه بازنمایی بوده و امروزه سورئال (غیرواقعیت ) با استفاده از هنرهای دیجیتال به رئال تبدیل می‌شود و آنچه که از ذهن ما می‌گذرد، یک واقعیت بوده و این تفاوت بزرگی در آفرینش‌های هنری به شمار می‌آید که نمونه آن را در گذشته تاریخی ما را تجربه نکرده‌ایم.

استفاده از هنر دیجیتال، بستر مناسبی برای طرح مشکلات است

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، استفاده از هنر دیجیتال را بستر مناسبی برای طرح و حل مسایل و مشکلات، عنوان کرد.

غلامرضا غفاری، در ارتباط زنده با مراسم مجازی اختتامیه دومین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال در دانشگاه هنر اسلامی تبریز، اظهار کرد: فعالیت موثر دومین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال، فرصتی برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود در این عرصه و حوزه‌ نوین بوده و حضور آن اجتناب ناپذیر است.

وی با اشاره به اینکه با هوشمندی بهتر و بیشتر، اثرگذاری و بهینه‌سازی می‌توان اثرات چنین جشنواره‌ای را بیشتر کرد، گفت: جشنواره هنرهای دیجیتال، فرصت مناسبی است که صاحبان اندیشه مسایل و موضوعات این حوزه را مورد واکاوی و تامل بیشتر قرار دهند.

وی ادامه داد: وزارت علوم، خانواده بزرگی از نظام آموزشی کشور را شامل می‌شود و سعی دارد با استفاده از این فرصت و با توجه به ظرفیت‌های موجود و با این نگاه که امروزه هنرهای دیجیتال، بخش مهمی از فعالیت‌ها و اقدامات را تشکیل می‌دهد و می‌تواند مخاطبان بیشتری به ویژه در بدنه جدید نسل دانشگاهی داشته باشند، حوزه هنر را کلیدی‌تر و موثر و حوزه‌ی گسترده‌ای نسبت به حوزه‌های دیگر می‌داند.

غفاری افزود: زبان هنر، زبان جذاب و شیوایی برای بیان و توضیح مسایل اجتماعی و فرهنگی بوده و می‌تواند مخاطبان بیشتری داشته باشد و به لحاظ فناوری، تکنولوژی و بستری که این مجموعه خود را با آن تعریف می‌کند، بستر خوبی برای نسل جوان و دانشجویان است.

وی گفت: آسیب‌های اجتماعی بین جامعه دانشگاهی هرچند نسبت به لایه‌های دیگر از نرخ شیوع کم‌تری برخوردار است، اما اهمیت بیشتری نسبت به سایر لایه‌ها داشته و نقش مرجعیتی دارد و خودش را صرفا در دانشگاه تعریف نمی‌کند، بلکه اثر آن در بیرون دانشگاه هم احساس می‌شود.

وی با اشاره به تفاهم نامه سازمان امور اجتماعی وزارت کشور و معاونت احتماعی وزارت عتف، اظهار کرد: فعالیت‌هایی بر همین مبنا تعریف شده که استفاده از هنر دیجیتال در راستای کاهش مسایل اجتماعی و آگاهی بیشتر در بستر فضای مجازی و شیوه‌های نوین ارتباطی که در حوزه هنرهای دیجیتال تعریف می‌شود، یکی از آن فعالیت‌ها است.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تاکید کرد: در عصر فعلی، چرخش، دگردیسی و دگرگونی را تجربه می‌کنیم به نام چرخش دیجیتال که جنبه‌ها و مناسبات اجتماعی و بسیاری از دوگانگی‌ها را مانند دولت و جامعه، سیاست و اقتصاد، فرهنگ و سیاست، فرهنگ و اجتماع، تولید و نصرف، ذهن و اذهان اجتماعی، فراغت و کار، فرهنگ و طبیعت را دچار تغییر کرده است.

وی با اشاره به سهم فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در تغییرات بوجود آمده و مهم شدن حوزه‌های سایبرنتیک، فناوری‌های اتوماسیون و هوش مصنوعی، گفت: اگر چه در ابتدا رایانه‌های شخصی و بهره‌گیری از آن‌ها در محل کار و منزل مد نظر بود، امروز این ابزارها و فناوری‌ها چسبیده به هر کنشگر و همراه آن هستند.

وی افزود: امروز، شبکه‌های جهانی وب و گوشی‌های هوشمند، سیستم‌های اطلاعات و شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات هدفمند دیجیتال و ورود این صنعت و توجه به آن و بهره‌گیری از آن در عرصه هنر حکایت از آن دارد که با جهانی تازه و با ظرفیت، امکانات جدید و مدرن مواجه هستیم و این تحول موجب نگاه‌های مختلفی اعم از خوشبینانه و بدبینانه شده است.

غفاری خاطرنشان کرد: افراد خوشبین به فناوری‌های نوین بر این نکته تاکید دارند که دنیای دیجیتال با فناوری‌هایی که عرضه کرده جهان را دگرگون ساخته و صورت‌های جدیدی را از عرصه‌های مختلف به ما گشوده و موجب صورت‌بندی تازه در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شده است که از آن تحت عنوان شیوه‌های تازه و نوین در حوزه فرهنگ مشارکتی و کنشگری‌های شبکه‌ای یاد می‌شود.

وی تاکید کرد: امروز باید از نوعی دارایی و سرمایه دیجیتالی یاد کنیم که با استفاده از آن می‌توانیم بخشی از نابرابری‌ها و شکاف‌هایی را که در مناطق مختلف وجود دارد، مورد تبیین و تحلیل قرار دهیم؛ جنس این فعالیت و انقلاب اینترنتی به گونه‌ای است که به دلیل سیال بودن، اثرگذاری‌های فرازمانی و فرامکانی زیاد، سرعت تغییر زیادی دارد.

وی، انسانیت زدایی، خودبیگانگی، رفتن به سمت انزوا، فاصله گرفتن از شبکه‌های ارتباطی و رسیدن به جامعه‌ای نظارتی را از ویژگی‌های منفی فناوری‌های نوین از دیدگاه افراد بدبین به این ابزارها، برشمرد.

معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم متذکر شد: شاهد تحولات بزرگ و شگرفی هستیم و موضوع ‌های جدیدی هم در پرتو این دگرگونی حاصل می‌شود، بر این مبنا باید جریان دیجیتالیسم را در حوزه کنشگری و سازماندهی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی لحاظ کرده و آن را موثر و امری اجتناب‌ناپذیر بدانیم.

رییس دانشگاه هنر اسلامی تبریز هم گفت: شرایط کرونایی، نمونه‌ای برای جهان متقاضی صنعت و هنر دیجیتال است.

محمد علی کی‌نژاد، اظهار کرد: هر کجا که استانداردهای لازم برای برگزاری این همایش را به ویژه در شرایط کرونایی داشته باشد، می‌تواند آن را برگزار کند.

دبیر علمی دومین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال هم در ادامه این مراسم به ضرورت و اهمیت هنر و اقتصاد دیجیتال در شرایط کرونایی اشاره کرد و گفت: کرونا، ضرورت پرداختن به فضای مجازی را گوشزد می‌کند و حمایت از هنر دیجیتال و فضای رسانه‌ای در قالب زیباشناسی هم به همین منظور مورد توجه قرار گرفته است.

سید علی فارغ ادامه داد: وزارت علوم به عنوان خانواده بزرگی از نظام آموزشی کشور، تلاش دارد تا از حوزه‌ گسترده و کلیدی هنر و با توجه به ظرفیت‌های موجود و با این نگاه که امروزه بخش مهمی از فعالیت‌ها و اقداماتی که می‌توانند مخاطبان بیشتری را با خود داشته باشند، در بستر مجازی شکل می‌گیرد، به بیان و توضیح مسایل اجتماعی و فرهنگی بپردازد. 

وی افزود: اولین جشنواره هنرهای دیجیتال، سال گذشته برگزار شد و امسال دانشگاه هنر اسلامی تبریز که دارای ظرفیت خوبی در این حوزه است، برگزاری دور دوم را بر عهده گرفته و این دانشگاه برای ایجاد دبیرخانه دائمی هنرهای دیجیتال، اعلام آمادگی می‌کند.

 وی با تاکید بر اینکه دیری نخواهد گذشت که هنر دیجیتال، بازگشت سرمایه و جبران هزینه را در پی خواهد داشت، گفت: اقتصاد دنیا به جز اقتصاد دیجیتال در شرایط کرونایی افول قابل توجهی داشته، اما با وجود شرایط اقتصادی ناشی از کرونا در دنیا، اقتصاد مبتنی بر رسانه و فضای مجازی به عنوان یکی از ۱۰ اقتصاد برتر دنیا مطرح شده است.

معاون پژوهشی، فرهنگی و اجتماعی دانشگاه هنر تبریز افزود: وزارت علوم و سازمان امور اجتماعی وزارت کشور در حمایت از این جشنواره‌ها، هوشمندی به خرج می‌دهند و این برنامه‌ها منجر به کسب و کارهای خلاق جدید و موثر در حوزه‌های فرهنگی اجتماعی می‌شود.

دبیر اجرایی این جشنواره هم گفت: حدود ۲۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره ملی هنرهای دیجیتال در تبریز ارسال شد که از این تعداد ۵۶ اثر به مرحله داوری راه یافت. 

یونس سخاوت با اشاره به اینکه این جشنواره در ۲ رشته برگزار شد و نفرات برتر خود را شناخت، اظهار کرد: آثار این جشـنواره در ۲ بخش آسیب های اجتماعی و موضوع آزاد و در محورهای هنرهای رایانه ای چنـد رسانه ای شامل انیمیشن و هنرهای ویدیویی، جلوه های ویژه صوتی، تصویری، عکس، نقاشـی دیجیتال و هنرهای رایانه ای تعاملی شامل بازی های رایانه ای، هنرچیدمان، هنرهای نمایشـی چندرسانه ای و واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به دبیرخانه ارسال شد. 
وی اظهار کرد: هدف از برگزاری این جشنواره حمایت و معرفی آثار بدیع هنر دیجیتال در کشور و بهره گیری از ظرفیت هنرهای دیجیتال و هنرمندان برای پرداختن به موضوع های پیشگیری از آسیب های اجتماعی است. 
سخاوت ادامه داد: بهره جستن از زبان و بیان توانای هنر در حل معضلات و آسیب های جامعه و از منظر هنری، شناسایی استعدادهای خلاق فعال در عرصه هنرهای دیجیتال، ایجاد ارتباط علمی میان هنرمندان و فعالان حوزه هنرهای دیجیتال و نمایش تولید محصولات ناب هنری مبتی بر تکنولوژی و فناوری از دیگر اهداف برگزاری این جشنواره ملی است.
دومین جشنواره ملی هنرهای دیجیتال به مدت چهار روز به صورت مجازی با برگزاری سخنرانی ها، کارگاه ها و نشست تخصصی در دانشگاه هنر اسلامی تبریز برگزار شد.

دانشکده چندرسانه ای دانشگاه هنر اسلامی تبریز به عنوان قطب هنر دیجیتال و بنیانگذار رشته هنرهای رایانه ای در کشور است که برگزاری این جشنواره را برعهده داشت. 

 اولین دوره این جشنواره در خرداد ۹۸ توسط دانشگاه هنر در تهران برگزار شد.