نظم معنوی در فرهنگ عاشورا، رابطه انسان با خدا را زیاد کرده است

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست تخصصی وعاظ آذری زبان مقیم تهران با عنوان «کارکردهای عاشورا در وحدت بخشی قومی و فرهنگی» در سالن همایش‌های غدیر با حضور حجت الاسلام والمسلمین روستاآزاد معاون فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی، حجت‌الاسلام حبیب الله بابایی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مبلغان آذر زبان مقیم استان تهران، برگزار شد.

حجت الاسلام بابایی با اشاره به این که مساله امام حسین (ع) یک مساله عامیانه و عوامانه نیست تصریح کرد: مسأله امام حسین (ع) مسأله جهانی و علمی پر طرف دار است، گاهی اوقات در خیلی از مسائل الهی نمی‌توان با دیگران که از شما نیستند تخاطب کرد و آن‌ها را مخاطب مطالب خود قرار داد اما درباره امام حسین (ع) به راحت می‌توانیم به زبان انسانی گفتگو کنیم چون یک زبان مشترک در بین ادیان و تاریخ است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار داشت: یک پدیده ایمانی مانند عاشورا عملاً می‌تواند آن قدر امتداد انسانی پیدا کند که نه فقط جامعه شیعه بلکه جامعه اسلامی و بالاتر از آن جامعه انسانی را پوشش دهد.

بابایی با بیان اینکه که پیوند جهان اسلام قرآن است گفت: یکی از شرق شناسان به نام مارشال هاچسن در کتاب شش جلدی خود به نام اعجاز اسلام آورده است؛ آن چه که جهان اسلام را با وجود فرهنگ‌های مختلف به هم متصل کرده است، قرآن است که باعث بهم پیوستگی جهان اسلام شده است. وی در ادامه مطالب کتاب خود نقطه عطف دیگر برای متصل کردن مسلمانان به هم دیگر را شخصیت پیامبر (ص) دانست و افزود؛ این شخصیت والا برای مسلمانان یک پیوستگی درست کرده و در تمدن یک انسجام آفریده است.

وی در ادامه افزود: فراتر از نگاه دینی اساساً، عامل مصیبت و مظلومیت در تواریخ مختلف، از عوامل مشروعیت و انسجام و پیوستگی به حساب می‌آید که یهود در این زمینه به دروغ با موضوع هولوکاست می‌خواهد برای نظام باطل خود مشروعیت ایجاد کند والا سیطره نظام لیبرالیستی غرب، یهود را نابود می‌کند، مسیحیت نیز با داستان غیرواقعی به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح (ع) نیز در صدد مشروعیت بخشی و ایجاد همبستگی میان افراد جامعه خود می‌باشد.

رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: دین مبین اسلام و مذهب تشیع با به شهادت رسیدن مظلومانه حضرت امام حسین (ع) بار دیگر حقانیت خود را توانست اثبات کند و با اعتقاد به ظهور حضرت مهدی (عج) و یک آینده زیبا، امید در شیعیان دو چندان خواهد شد.

حجت الاسلام بابایی از پژوهشگران پیشگام در زمینه فهم تمدنی قرآن درباره بحث نگرش تمدنی گفت: کاپلان در کتاب «یهودیت به مثابه تمدن»، حدود ۸۰ سال پیش این کتاب را برای یهودیان نوشت که یکی از نکته‌های مهم کتاب کاپلان، بحث تورات خوانی یهودیان است. وی معتقد است خواندن تورات به ما معرفت، ادبیات و سنت مشترک می‌دهد که جز شکل گیری ضروریات تمدن یهود است. این در حالی است که در میان تشیع بحث قرآن خوانی در سال‌های اخیر به آن اهمیت داده شده است.

وی در ادامه مطالب خود بیان کرد: در تاریخ آلام و مصائب بر دوگونه است؛ رنج‌هایی از نداشتن: مانند فردی که پول، فرزند، سلامت، امنیت ندارد که از این خلاء ها رنج می‌برد که ممکن است به بی معنایی و خشونت منتهی شود و رنج‌هایی برای نداشتن که در سوره انبیا مشاهده می‌شود که بیشتر برای انسان‌های قدیس، منجی، صالح و دارای رسالت است که آن‌ها برای رسیدن به آلامی که متحمل شده اند تا آن جا که پیامبر (ص) فرمودند: مَا أُوذِی نَبِی مِثْلَ مَا أُوذِیتُ (هیچ پیامبری به اندازه‌ی من اذیت نشد! (بحارالانوار مجلسی، ج ۳۹، ص ۵۶))، این اذیت در واقع اذیت رسالت بود مثالی که الهیه دانان برای این قبیل آلام مطرح می‌کنند مادری که باردار است و در حال فارغ شدن فرزند است، این دردی که مادر می‌کشد یک درد سازنده است و این درد عشق و علاقه درست می‌کند و حال یاد این رنج‌ها و مصائب هم برای افرادی که در آینده هستند و می‌شنوند امید بخشی ساز خواهد بود و به همین جهت مساله مصیبت و مظلومیت و گریه می‌تواند تمدن ساز باشد.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت تحول در علوم انسانی در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی گفت: من معتقدم در هر جایی که تمدنی رخ دهد باید طبقه بندی علوم آن متناسب با طبقه بندی نیازهای کلان آن باشد و بدون طبقه بندی علوم عملاً نمی‌توان علم تمدنی و تمدن دینی و یا انسانی را رقم زد.

مدیر گروه مطالعات تمدنی دانشگاه باقرالعلوم (ع) با اشاره به احیای فرهنگ عاشورا در دنیای امروز بیان کرد: نظم معنوی برآمده از فرهنگ عاشورا، رابطه انسان با خدا را زیاد کرده و باعث ایجاد ارتباط معنوی با امام شهید و آنگاه بازتاب آن در مناسبات بین انسان و انسان است. آنچه که امروز در راهپیمایی اربعین رخ می‌دهد، نه نظم قانونی، و نه صرفاً نظم اخلاقی، بلکه نظم معنوی است.

کلید اصلی در صورت بندی این نظم، ایمان مشترک، حب مشترک، و محبوب مشترک است.