۱۰ ابرسیاهچاله توسط یک ایستگاه تحقیقاتی در هلند رصد شد

اخترشناسان موسسه تحقیقاتی “آسترون” در هلند با استفاده از سامانه رصدی موسوم به “آپرتیف” موفق به رصد ۱۰ سیاه چاله کلان جرم جدید شدند.

 میلیاردها سال نوری دور از ما، جرمی وجود دارد که یک میلیارد برابر جرم خورشید است. در اطراف این جرم یک حلقه گازی قرار دارد که مقدار غیرقابل وصفی اشعه الکترومغناطیسی آزاد می کند و به آن یک درخشندگی می دهد که آن را هزاران برابر درخشان تر از کهکشان راه شیری می کند.

چنین جرمی اغلب به عنوان ابرسیاه چاله یا سیاه چاله کلان جرم(supermassive black hole) یا اختروش(quasar) شناخته می شوند و در ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته ما فقط توانسته ایم تعداد معدودی از آنها را پیدا کنیم. با این حال، طی یک سال گذشته محققان در یک ایستگاه تحقیقاتی در هلند، ۱۰ مورد جدید از آنها را کشف کرده اند.

سیاه‌چاله کلان جرم بزرگترین نوع سیاه‌چاله در کهکشان‌ها است که گمان می‌رود در مرکز تقریبا همه کهکشان‌ها از جمله کهکشان راه شیری(کمان ای* با جرم چهار میلیون جرم خورشیدی) نیز یافت شود که دارای جرمی معادل صدها هزار تا چندین میلیارد برابر جرم خورشید هستند. این سیاه‌چاله‌ها پر جرم‌ترین نوع سیاه‌چاله‌ها هستند و گرانش بسیار زیادی دارند که در جهان بی نظیر است.

اختروش نیز یک هسته فعال به شدت نورانی و دوردست است که وابسته به یک کهکشان جوان است.

"در اطراف این جرم یک حلقه گازی قرار دارد که مقدار غیرقابل وصفی اشعه الکترومغناطیسی آزاد می کند و به آن یک درخشندگی می دهد که آن را هزاران برابر درخشان تر از کهکشان راه شیری می کند"آنها در رده یک کلاس از اشیا به نام هسته کهکشانی فعال قرار دارند.

اختروش‌ها پیشتر به عنوان منابع انرژی الکترومغناطیسی شامل امواج رادیویی و نور مرئی با انتقال به سرخ زیاد شناخته می‌شدند که به ستاره‌ها شبیه بودند. با وجود بحث‌های مختلف بر سر موجودیت این شیء آسمانی همگی دانشمندان به یک توافق علمی رسیدند که یک اختروش، هاله متراکم شده ای از ماده‌ است که ابرسیاهچاله یک کهکشان جوان را احاطه کرده‌ است. اختروش ها دارای کاربردهای زیادی از جمله در تعیین سرعت چرخش زمین و تهیج‌های آن هستند.

اکتشاف این ۱۰ ابرسیاه چاله جدید در موسسه ای تحقیقاتی در هلند به نام “آسترون”(Astron) اتفاق افتاد، جایی که نجوم رادیویی در آن مطالعه می شود. در این مکان مجموعه ای از ۱۴ آنتن بشقابی وجود دارد که ۲۵ متر وسعت دارند. این گروه از آنتن ها، “رادیو تلسکوپ سنتز وستبروک” یا “WSRT” را می سازند که ابزاری قدرتمند است که برای ایجاد تصاویر رادیویی از آسمان و مطالعه طیف گسترده ای از پدیده های اخترفیزیکی استفاده می شود.

در سال ۲۰۱۸ یک سامانه موسوم به “Phased Array Feeds” به ۱۲ بشقاب “WSRT” اضافه شد که باعث افزایش وسعت دید و سرعت این تلسکوپ شد.

این کار همچنین امکان کشف انواع جدیدی از تحقیقات نجومی را فراهم کرد. همین به روزرسانی بود که منجر به برخی اکتشافات جدید و جالب از جمله کشف ۱۰ ابرسیاه چاله جدید شده است.

این سیستم توانست ضمن جستجو در فرکانس رادیویی ۱.۴ گیگاهرتز، سیگنال های رادیویی منبع متغیر(IHV) را شناسایی کند. یک سیگنال های رادیویی منبع متغیر یک سیگنال رادیویی فشرده است که از جمله نادرترین پدیده ها در آسمان است. درک فعلی این است که آنها توسط اختروش ها ساطع می شوند و طی چند دهه گذشته تنها تعداد معدودی از آنها شناسایی شده است و محققان موسسه “آسترون” طی یک سال، ۱۰ سیگنال IHV را شناسایی کردند.

این همه آن چیزی نیست که محققان در آسترون دریافتند. آنها در حالی که به دنبال سیگنال های IHV می گشتند، قادر به یافتن ابرهای پلاسما در بین زمین و اختروش ها شد.

"چنین جرمی اغلب به عنوان ابرسیاه چاله یا سیاه چاله کلان جرم(supermassive black hole) یا اختروش(quasar) شناخته می شوند و در ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته ما فقط توانسته ایم تعداد معدودی از آنها را پیدا کنیم"ابرهای پلاسما سیگنال IHV حاصل از اختروش ها را تغییر می دهند و آنها را “چشمک زن می کنند. آنها به اختروش ها مرتبط نیستند، اما چشمک زدن آنها به تلسکوپ رادیویی کمک می کند تا سیگنال را شناسایی کند. 

تصور می شد که مکان آنها به طور مساوی در کل کهکشان پراکنده شده است، با این حال این مشاهدات اخیر نشان می دهد که این ابرها به صورت خوشه ای در کنار هم قرار گرفته اند و ممکن است یکی از آنها به قدری نزدیک باشد که در منظومه شمسی ما قرار داشته باشد. طبق یافته های محققان، یک ابر پلاسمایی می تواند به اندازه “ابر اورت”(Oort Cloud) که در بیرونی ترین مناطق کمربند کوئیپر واقع در آن سوی پلوتون است، نزدیک باشد.

“ابر اورت” بر اساس نظریه “یان اورت” اخترشناس هلندی نام مکانی است که خیلی از دنباله‌دارها از آن سرچشمه می‌گیرند و برابر این تئوری علمی در فاصله ۵۰ هزار واحد نجومی تقریبا یک سال نوری از خورشید قرار دارد.

به گزارش ایسنا و به نقل از فوربس، این اکتشافات نشان می دهد که سیستم “آپرتیف” در موسسه تحقیقاتی “آسترون” نه تنها یک موفقیت است، بلکه نقش مهمی در چگونگی مطالعه کیهان توسط اخترشناسان در سال های آینده نیز خواهد داشت.