نصاب پیروزی در انتخابات شورای اسلامی چقدر است ؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا طبق قوانین برگزار خواهد شد و طبق ماده ۱۷ انتخاب اعضای شورای روستا و شهر به صورت مستقیم، عمومی، با رأی مخفی و اکثریت نسبی آرا، با تبصره در صورتی که آرای دو یا چند نفر از داوطلبان مساوی باشد اولویت با ایثارگران است و در صورت نبودن افراد مذکور اولویت با فرد یا افرادی است که دارای مدرک تحصیلی بالاتر هستند و در صورت یکسان بودن مدرک تحصیلی ملاک انتخاب قرعه است؛ همچنین وزارت کشور می‌تواند با هماهنگی هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات، قرائت و شمارش آرا را در تمام یا تعدادی از حوزه‌های انتخابیه با استفاده از رایانه انجام دهد.

طبق ماده ۱۸ در هر نوبت انتخابات هر شخص واجد شرایط حق دارد فقط یک بار در یک شعبه اخذ رأی با ارائه شناسنامه رأی دهد. با تبصره در انتخابات میاندوره‌ای، در هر حوزه کسانی حق رأی دارند که در انتخابات قبلی آن دوره در همان حوزه رأی داده باشند یا در انتخابات شرکت نکرده باشند.

همچنین طبق ماده ۱۹ در صورتی که آرا ناخوانا باشد، آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشد، آرایی که دارای نام رأی دهنده یا امضا یا اثر انگشت وی باشد، آرایی که کلاً حاوی اسامی غیر از نامزدهای تأیید شده باشد و آرایی که سفید به صندوق ریخته شده باشد، برگ‌های رأی باطل می‌شود ولی جز آرای مأخوذه محسوب می‌شود و مراتب در صورتجلسه قید و برگ‌های رأی مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد. با این تبصره چنانچه برگ رأی مشتمل بر اسامی خوانا و ناخوانا باشد فقط اسامی ناخوانا باطل خواهد بود.

طبق ماده ۲۰ در صورتی که کل آرای صندوقی که فاقد لاک و مهر انتخاباتی باشد، کل آرای مندرج در صورتجلسه که صندوق اخذ رأی آن فاقد اوراق رأی یا برگ‌های تعرفه، آرایی که زائد بر تعداد تعرفه، آرایی که فاقد مهر انتخاباتی، آرایی که روی ورقه غیر از برگ رأی انتخاباتی نوشته شده، آرای کسانی که به سن قانونی رأی دادن نرسیدند، آرایی که با شناسنامه افراد فوت یا غیرایرانی اخذ شده، آرایی که با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ، آرایی که با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ، آرایی که از طریق تهدید به دست آمده، آرایی که با تقلب و تزویر در تعرفه‌ها، آرا، صورتجلسه و شمارش به دست آمده باشد، برگ‌های رأی باطل می‌شود و جز آرای مأخوذه محسوب نمی‌شود و مراتب در صورتجلسه قید و برگ‌های رأی مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد، با تبصره ۱ آرای زائد مذکور در بند " ج " به قید قرعه از کل برگ‌های رأی کسر می‌شود و با تبصره ۲ چنانچه احراز شود که رأی دهنده بیش از یک برگ رأی به صندوق ریخته باشد، همه اوراق وی باطل است و جز آرای مأخوذه محسوب نخواهد شد.

طبق ماده ۲۱ در صورتی که در برگ رأی علاوه بر اسامی نامزدهای تأیید شده اسامی دیگر نوشته شده باشد، برگ رأی باطل نیست و فقط اسامی اضافه خوانده نمی‌شود، طبق ماده ۲۲ در صورتی که اسامی نوشته شده در برگ رأی بیش از تعداد لازم باشد، اسامی اضافه از آخر خوانده نمی‌شود. طبق ماده ۲۳ در صورتی که در برگ رأی نام یک داوطلب چند بار نوشته شده باشد فقط یک رأی برای او محسوب می‌شود.

طبق ماده ۲۴ در حوزه‌های انتخابیه که تا ۱۰ نفر نامزد انتخاباتی داشته باشد نامزدها می‌توانند به تنهایی یا اشتراک برای هر یک از شعبه‌های ثبت نام و اخذ رأی و در حوزه‌های انتخابیه که بیش از ۱۰ نفر نامزد داشته باشد برای هر پنج شعبه ثبت نام و اخذ رأی یک نفر نماینده جهت حضور در محل شعب اخذ رأی به هیأت اجرایی معرفی نمایند. با این تبصره که چنانچه نمایندگان کاندیداها تخلفی در شعب اخذ رأی مشاهده نمایند بدون دخالت مراتب را به هیأت اجرایی و نظارت کتباً اعلام خواهند کرد.

شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان

طبق ماده ۲۵ انتخاب کنندگان باید تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران، حداقل سن ۱۵ سال تمام در روز اخذ رأی، سکونت حداقل یک سال در محل اخذ رأی به استثنای شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت باشند، با این تبصره که کسانی که محل کار آنان خارج از محدوده حوزه انتخابیه باشد ولی افراد تحت تکفل آنان مانند همسر و فرزندان حداقل یک سال قبل از انتخابات در حوزه انتخابیه سکونت داشته باشند می‌توانند در همان حوزه رأی دهند.

طبق ماده ۲۶ انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام باید تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران، حداقل سن ۲۵ سال تمام، این بند به موجب قانون اصلاحی ۶/۷/۱۳۸۲ حذف شده است؛ اعتقاد و التزام عملی به اسلام و ولایت مطلقه فقیه، ابراز وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دارا بودن سواد خواندن و نوشتن برای شورای روستا و داشتن حداقل مدرک دیپلم یا معادل آن برای شورای شهرهای دارای تا یک میلیون نفر جمعیت و مدرک فوق دیپلم یا معادل آن برای شورای شهرهای دارای بیش از یک میلیون نفر جمعیت داشته باشند.

"با این تبصره که چنانچه نمایندگان کاندیداها تخلفی در شعب اخذ رأی مشاهده نمایند بدون دخالت مراتب را به هیأت اجرایی و نظارت کتباً اعلام خواهند کرد"با این تبصره که اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی به جای اسلام باید به اصول دین خود اعتقاد و التزام عملی داشته باشند و اعضای شوراها باید در محدوده حوزه انتخابیه خود سکونت داشته باشند. تغییر محل سکونت هر یک از اعضای شورا از محدوده حوزه انتخابیه به خارج از آن موجب سلب عضویت خواهد شد.

طبق ماده ۲۷ اعضای هیأت‌های اجرایی و نظارت انتخابات شوراها از داوطلب شدن در حوزه‌های انتخابیه تحت مسئولیت خود محرومند، همچنین طبق ماده ۲۸ اشخاص رئیس جمهور و مشاوران و معاونان وی، وزرا، معاونان و مشاوران آنان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شورای نگهبان، رئیس قوه قضائیه و معاونان و مشاوران وی، رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور و معاونان و مشاوران آنان، رئیس دیوان عدالت اداری، رئیس سازمان بازرسی کل کشور، شاغلان نیروهای مسلح، رؤسای سازمان‌ها و ادارات عقیدتی سیاسی نیروهای مسلح، رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و معاونان وی، رؤسا و سرپرستان سازمان‌های دولتی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، رؤسای کل و مدیران عامل بانک‌ها، رئیس جمعیت هلال احمر و معاونین وی، رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان، سرپرست بنیاد شهید، سرپرست بنیاد مسکن، سرپرست کمیته امداد امام، رؤسای سازمان‌ها، مدیران عامل شرکت‌های دولتی (مانند شرکت مخابرات، دخانیات …)، سرپرست نهضت سوادآموزی، رئیس سازمان نظام پزشکی ایران، مدیران کل تشکیلات ستادی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و ادارات دولتی و سایر رؤسا، مدیران و سرپرستانی که حوزه مسئولیت آنان به کل کشور تسری دارد، از عضویت در شوراهای اسلامی سراسر کشور محرومند مگر آنکه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا کرده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند، استانداران و معاونان و مشاوران آنان، فرمانداران و معاونان آنان، بخشداران، مدیران کل ادارات استانداری، مدیران کل، سرپرستان ادارات کل، معاونین ادارات کل، دادستان‌ها، دادیارها، بازپرس‌ها، قضات، رؤسای دانشگاه‌ها، رؤسای بانک‌ها، رؤسا، سرپرستان و معاونان سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و نهادها و مؤسسات دولتی و یا وابسته به دولت که از بودجه عمومی به هر مقدار استفاده می‌کنند و سایر رؤسا، مدیران و سرپرستان استان، شهرستان و بخش به ترتیب از عضویت در شوراهای اسلامی واقع در محدوده استان، شهرستان و بخش محرومند، مگر آنکه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا کرده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند و شهرداران و مدیران مناطق و مؤسسات و شرکت‌های وابسته و شاغلان در شهرداری و مؤسسات و شرکت‌های وابسته به آن از عضویت در شورای اسلامی شهر محل خدمت محرومند، مگر آنکه قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا کرده و به هیچ وجه در آن پست شاغل نباشند.

طبق ماده ۲۹ کسانی که در جهت تحکیم مبانی رژیم سابق نقش مؤثر و فعال داشته و به تشخیص مراجع ذی‌صلاح، کسانی که به جرم غصب اموال عمومی محکوم شده‌اند، وابستگان تشکیلاتی به احزاب، سازمان‌ها و گروهک‌هایی که غیرقانونی بودن آنها از طرف مراجع صالحه اعلام شده باشد، کسانی که به جرم اقدام بر ضد جمهوری اسلامی ایران محکوم شده‌اند، محکومان به ارتداد به حکم محاکم صالحه قضائی،

محکومان به حدود شرعی، محکومان به خیانت و کلاهبرداری و غصب اموال دیگران به حکم محاکم صالحه قضائی، مشهوران به فساد و متجاهران به فسق، قاچاقچیان مواد مخدر و معتادان به این مواد، محجوران و کسانی که به حکم دادگاه مشمول اصل ۴۹ قانون اساسی باشند و وابستگان به رژیم گذشته از قبیل اعضای انجمن‌های ده، شهر، شهرستان و استان و خانه‌های انصاف، رؤسای کانون‌های حزب رستاخیز و حزب ایران نوین و نمایندگان مجلس‌های سنا و شورای ملی سابق، کدخدایان و خوانین وابسته به رژیم گذشته از داوطلب شدن برای عضویت در شوراها محرومند.

طبق ماده ۳۰ هیچیک از داوطلبان عضویت در شوراها نمی‌توانند همزمان در بیش از یک حوزه انتخابیه به عنوان داوطلب عضویت در شورا ثبت نام کنند، در غیر این صورت اسم آنان از فهرست داوطلبان حذف و از آن تاریخ به مدت چهار سال از داوطلب شدن در انتخابات شوراها محروم می‌شوند. همچنین طبق ماده ۳۱ در صورتی که هر یک از شوراها به علت فوت، استعفا یا سلب عضویت اعضای اصلی و علی‌البدل، فاقد حد نصاب لازم برای تشکیل جلسه شود و بیش از ۱۸ ماه به پایان دوره مانده باشد وزارت کشور موظف است حداکثر ظرف دو ماه انتخابات میاندوره‌ای جهت تکمیل تعداد اعضای اصلی و علی‌البدل و ادامه فعالیت آن را برگزار کند.

تعداداعضای اصلی و جانشین هر منطقه

شوراها ۱۲۶٬۱۵۳ کرسی دارد که با ۸۱٬۴۳۴ عضو جانشین (علی‌البدل) روی‌هم‌رفته ۲۰۷٬۵۸۷ کرسی می‌شود. البته طبق گزارش وزیر کشور تعداد کل کرسی‌ها را ۱۹۶٬۹۱۷ نفر اعلام کرد.

مدیرکل انتخابات وزارت کشور بااشاره به تغییرات و اصلاح قوانین که در چهارمین دوره انتخابات شوراها اعمال خواهد شد تعداد اعضای اصلی و جانشین (علی‌البدل) شوراها را به شرح زیر اعلام کرد.

تعداداعضای اصلی و جانشین در شهرها

جمعیت شهر تعداد توضیحات
زیر ۲۰ هزار نفر ۵نفر عضو اصلی و ۲نفر جانشین
۵۰هزارنفر جمعیت ۷ نفر عضو اصلی و ۳ نفر جانشین
۱۰۰هزار نفر جمعیت ۹نفر عضو اصلی و ۴ نفر جانشین
۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۱۱ نفر عضو اصلی و ۵ نفر جانشین
۵۰۰ هزار نفر جمعیت ۱۳ عضو اصلی و ۶ عضو جانشین
یک میلیون نفر جمعیت ۱۵ نفر عضو اصلی و ۷ نفر جانشین
دو میلیون نفر جمعیت ۲۱ نفر عضو اصلی و ۸ نفر جانشین
بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت ۲۵ نفر عضو اصلی و ۱۰ نفر جانشین
شهر تهران استثنائاً ۳۱ نفر عضو اصلی و ۱۲ نفر جانشین
تعداداعضای اصلی و جانشین در روستاها

بر اساس قانون، در تمامی روستاهای بالای ۲۰ خانوار کشور که دارای دست کم ۱۰۰ نفر سکنه باشند، شورای اسلامی روستا تشکیل می‌شود.

روستا تعداد توضیحات
زیر ۱۵۰۰ نفر ۳ نفر عضو اصلی و ۵ عضو جانشین
بیش از ۱۵۰۰ نفر ۵ عضو اصلی و ۳ عضو جانشین

دوره فعالیت شوراها یک ماه پس از شروع به کار دولت تازه است بنابراین ۱۲ شهرویر تاریخ آغاز به کار شوراهای اسلامی دیگر است.