کرونایی‌ها چگونه درگیری ریوی را تشخیص بدهند؟

آفتاب‌‌نیوز :

سیدمهدی هاشمی درباره عملکرد ریه اظهار کرد: ریه‌ها وظیفه تامین اکسیژن برای بافت‌های حیاتی بدن و دفع گاز کربونیک را به عهده دارند.

وی افزود: سلول‌های بدن در همه قسمت‌ها از جمله مغز، قلب، ماهیچه و ... به ماده اولیه‌ای به نام گلوکز به عنوان تامین انرژی و اکسیژن برای استفاده از این گلوکز نیازمند هستند و نتیجه متابولیسم استفاده از گلوکز و اکسیژن تولید گاز‌های سمی مثل دی اکسید کربن است و بافت ریه از هوایی که ما استنشاق می‌کنیم اکسیژن را دریافت کرده و تحویل گلبول‌های قرمز خون می‌دهد تا به بافت‌ها برسانند و از گلبول‌های قرمز گاز کربونیک را که گاز بی حاصل و سمی است دریافت می‌کند و در بازدم هنگام تنفس به بیرون می‌فرستد بنابراین وظیفه اصلی دستگاه تنفس تامین اکسیژن برای اندام‌های بدن است.

هاشمی در پاسخ به اینکه درگیری ریه با ویروس کرونا را چگونه تشخیص بدهیم؟ بیان کرد: علائم اولیه بیماری کرونا شامل یکسری علائم عمومی است که ارگان‌های مختلف ممکن است درگیر باشند مانند تب، سردرد، گلودرد، بدن درد، ضعف، خستگی، بیحالی، لرز و سرفه‌های خشک، اختلال در حس چشایی و بویایی که این موارد به صورت عمومی در روز‌های نخست اول ابتلا به کرونا دیده می‌شود.

این فوق تخصص بیماری‌های ریه تصریح کرد: خیلی از بیماران بعد از چند روز علائم عمومی را به خوبی پشت سر می‌گذارند و بیماری به تدریج بهبود پیدا می‌کند و تعداد اندکی از بیماران در چند روز بعد از شیوع علائم و معمولا روز‌های چهارم، پنجم و ششم تا پایان هفته اول ممکن است به سمت درگیری خاص در بافت ریه بروند.

وی ادامه داد: علائم بیماران مبتلا به درگیری التهابی ریه این است که دچار تنگی نفس می‌شوند که این حالت را در روز‌های نخست نداشتند و احساس سنگینی روی قفسه سینه دارند. تعداد تنفس آن‌ها که باید معمولا زیر ۲۰ در هر دقیقه باشد به بالاتر از ۲۴ تنفس در دقیقه افزایش پیدا می‌کند، عطش هوا پیدا می‌کنند و سرفه‌ها شدیدتر و طولانی‌تر شده و اگر بیماری شدیدتر باشد ممکن است آثار کمبود اکسیژن مثل سیاه شدن لب‌ها و کبود شدن سر انگشتان پیدا شود.

هاشمی اظهار کرد: همه افراد دچار درگیری ریه نمی‌شوند و ۲۰ درصد افراد مبتلا به کرونا وارد این فاز می‌شوند که این گروه نیاز به مراجعه و مداوای اختصاصی دارند.

وی افزود: میزان درگیری ریه و نتیجه‌ای که بر کمبود اکسیژن در افراد مختلف می‌گذارد، می‌تواند متفاوت باشد و برخی موارد به شرایط بیمار قبل از ابتلا به کرونا بستگی دارد. مثلا فردی که سالم است و اهل سیگار و مصرف دخانیات نیست، بیماری زمینه‌ای ندارد و جوان است، این فرد وقتی مبتلا شود به احتمال خیلی کم به سمت درگیری ریوی می‌رود و در صورت درگیری، احتمال بهودی اش با درمان بیشتر است.

این فوق تخصص بیماری‌های ریه گفت: افرادی که از قبل بیماری زمینه‌ای دارند از جمله آسم‌های غیرقابل کنترل، بیمارانی که دیابت کنترل نشده دارند، بیماران قلبی، بیماران سرطانی و تحت درمان‌های شیمی درمانی و ... افرادی هستند که احتمال ابتلا به بیماری کرونا در آن‌ها بیشتر بوده و احتمال اینکه بیماری شدیدتر به و به سمت استفاده از تنفس مصنوعی بروند بیشتر است لذا وضعیت بیمار قبل از ابتلا به کرونا اهمیت دارد.

وی بیان کرد: اینگونه نیست افرادی ناگهانی دچار کمبود اکسیژن بشوند و معمولا شواهدی از علائم پیدا می‌کنند و با عدم توجه به این علائم، به صورت ناگهانی اُفت اکسیژن پیدا کنند.

هاشمی تصریح کرد: در روز‌های نخست بیماری کرونا، همه افراد نیاز به مراجعه به پزشک متخصص ندارند و با مراجعه به افراد حاضر در مراکز بهداشت و تماس با سامانه ۴۰۳۰ می‌توانند راهنمایی بگیرند، اما افرادی که از روز‌های پنجم و ششم علائمشان تشدید می‌شود، باید به پزشک متخصص مراجعه نمایند.

وی بیان کرد: در افرادی که بیماری زمینه‌ای ندارند، در روز‌های اولیه کووید۱۹ ممکن است درگیری ریه چندان واضح نباشد و فقط چند سرفه خشک و گلودرد دارند و تعداد اندکی به سمت بیماری ریوی شدید و خطرناک می‌روند؛ کسانی که علائم ندارند، در روز‌های کرونایی می‌توانند فعالیت معمولی انجام داده و از یک تا دو طبقه بالا بروند و احساس خس خس سینه، تنگی نفس و کبودی لب را نداشته و در سلامت دستگاه تنفس قرار دارند.

این فوق تخصص بیماری‌های ریه گفت: بیماری کرونا فاز چند دوره‌ای دارد و ممکن است تا ۱۴ روز طول بکشد و برخی افراد با توجه به اینکه در روز‌های اولیه بیماری که علائمی مثل تب، بدن درد، درد در قسمت فوقانی پشت بدن ندارند، احساس می‌کنند خوب شدند و قرنطینه را می‌شکنند، برخی فعالیت بدنی سنگین انجام می‌دهند و ممکن است این افراد وارد فاز درگیری ریه بشوند که در هفته دوم رخ می‌دهد لذا درخواست داریم مبتلایان به کرونا حتی بعد از بهبودی از علائم به دو دلیل ۱۴ روز از قرنطینه خارج نشوند یکی برای سلامت خودشان و یکی برای جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران.

وی در ادامه اظهار کرد: یکی از روش‌هایی که به صورت ساده و ارزان می‌توانیم وضعیت ریوی را چک کنیم و نیاز به تخصص خاصی ندارد، ارزیابی میزان اکسیژن خون با استفاده از دستگاه‌های اکسیژن سنج انگشتی است که بیماران کرونایی می‌توانند صبح و عصر چک کنند و با توجه به اینکه گروه کمی از افراد هستند ممکن است علائم تنفسی واضحی پیدا نکرده و به سمت بیماری شدید بروند لذا چک اکسیژن تا روز ۱۴ درمورد همه افراد توصیه می‌شود.

هاشمی با اشاره به اینکه روش دیگر معاینه بالینی است که توسط پزشک صورت می‌گیرد و نهایتا روش‌های تصویربرداری است که درصد‌های کم درگیری ریه را نیز نشان می‌دهد، تصریح کرد: خیلی از بیماران در روز‌های نخست ابتلا به کرونا اصرار دارند سی تی اسکن ریه برایشان نوشته شود در حالی که این کار صحیحی نیست چراکه درگیری ریه در روز‌های نخست بیماری اتفاق نمی‌افتد.

این فوق تخصص بیماری‌های ریه در بخش دیگری از سخنانش درباره طولانی شدن علائم تنفسی در برخی افراد بهبود یافته کرونا بیان کرد: برخی افراد به خاطر عوارضی که در راه‌های هوایی ایجاد می‌شود تا مدت‌ها علامت دار هستند و سطح اکسیژن خونشان خوب است و درگیری زیاد ریوی ندارند.

وی افزود: برخی ممکن است زمینه آسم و آلرژی داشته باشند و بعد از ابتلا به کرونا ریه هایشان تحریک پذیر شود و با کمترین بو، دچار سرفه و احساس تنگی نفس بشوند و این گروه افرادی هستند که دچار عفونت‌های سوارشونده بر ویروس کرونا می‌شوند.

هاشمی تصریح کرد: کرونا باعث التهاب در بافت ریه می‌شود و برخی به دنبال کرونا دچار عفونت‌های میکروبی و برخی ذات الریه و بخشی به ندرت دچار آمبولی ریه می‌شوند، به ویژه در کسانی که حال عمومی بد پیدا می‌کنند و لازم است افراد به این مسائل توجه کنند و در صورت تداوم علائم، به پزشک مراجعه و سطح اکسیژن خون را سنجیده و در صورت نیاز پزشک تصمیم جدیدی بگیرد.

این فوق تخصص بیماری‌های ریه در ادامه درباره عوارض واکسن کرونا در افراد مختلف اظهار کرد: واکنش بدن افراد به واکسن متفاوت است و خیلی از افراد ممکن است هیچ علائمی پیدا نکرده و برخی علائم خفیف بروز بدهند که اینگروه دو سوم افراد را تشکیل می‌دهند.

وی افزود: عوارض واکسن در ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تزریق بروز می‌کند و شایع‌ترین آن‌ها شامل احساس درد، بدن درد و تب خفیف است که بعد از ۲۴ ساعت کاهش پیدا می‌کند و گروه کمی از افراد ممکن است دچار عوارض شدید شوند مانند سایر واکسن‌ها که یک مسئله خیلی نادر است و نباید موجب امتناع افراد از واکسیناسیون شود.

هاشمی در بخش دیگری از سخنانش درباره درگیری ریه در کودکان مبتلا به کرونا گفت: درگیری ریه در کودکان وجود دارد و در انواع ویروس، به جز دلتا علائم در کودکان خیلی خفیف بود و با وجود ویروس دلتا میزان درگیری در کودکان و نوجوانان افزایش پیدا کرد و حتی مرگ و میر در کودکان و شیرخواران داشتیم، اما نسبت به بالغین، بیماری کرونا در کودکان معمولا کوتاه تر، خفیف‌تر و درمان پذیرتر است.