«سینما حقیقت» چهاردهم چگونه برگزار می‌شود؟

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست رسانه‌ای چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با حضور محمد حمیدی‌مقدم دبیر و شهنام صفاجو مدیر روابط عمومی این رویداد ظهر امروز چهارشنبه ۱۲ آذرماه به‌صورت آنلاین برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمد حمیدی مقدم دبیر این رویداد سینمایی گفت: ضمن عرض تسلیت و ادای احترام به مقام شهید محسن فخری‌زاده که ناجوانمردانه ترور شدند و ضمن عرض احترام به درگذشتگان سینمای ایران این بحث رسانه‌ای را آغاز می‌کنیم. سال متفاوتی را سپری کردیم از انتهای سال گذشته تا امروز که با این مسأله درگیر هستیم.

وی افزود: با شیوع کرونا خیلی از جشنواره‌ها تعطیل شد، ولی با گذشت چند ماه جشنواره‌های بزرگ سینما بر این شدند که زندگی باید ادامه پیدا کند، سینما همچنان زنده است و جشنواره‌ها باید برگزار شوند. ما رویداد‌های بزرگ دنیا را رصد کردیم و بر آن شدیم جشنواره را برگزار کنیم و به سراغ تجربه تازه برویم. با تصمیمی که در سازمان سینمایی شکل گرفت، قرار شد سامانه‌های جامع به این سمت حرکت کند. جشنواره کودک در این مسیر پیشتاز بود و جشنواره سینما حقیقت هم بر اساس برگزاری به صورت کاملاً اینترنتی شکل گرفت.

حمیدی مقدم تأکید کرد: با توجه به شرایط سخت تولید ما انتظار نداشتیم آثاری به دبیرخانه ارسال شود، ولی وقتی با تاخیر فراخوان دادیم، ما با افزایش سه تا چهار درصدی ارسال آثار مواجه شدیم.

"ما رویداد‌های بزرگ دنیا را رصد کردیم و بر آن شدیم جشنواره را برگزار کنیم و به سراغ تجربه تازه برویم"بعد از این اتفاق و ثبت‌نام فیلم‌ها قرار شد شورا‌های انتخاب کارشان را شروع کنند قرار شد امسال هم شکل مشاوره و انتخاب صورت بگیرد.

نمایش مهمترین فیلم‌های مستند جهان به‌صورت غیررقابتی

وی ادامه داد: در بخش بین‌الملل با توجه به شیوع کرونا و متوقف شدن سفرها، تصمیم گرفتیم رقابت را از این بخش حذف کنیم، ولی با توجه به اشتیاق فیلمسازان و ارتباط ویژه با سینمای دنیا تصمیم گرفتیم مهمترین فیلم‌های سال گذشته و امسال در جشنواره به نمایش دربیاید، اما به شکل غیررقابتی باشد.

دبیر جشنواره «سینماحقیقت» افزود: از نکات مهم این است که ما چگونه می‌خواهیم جشنواره را به شکل برخط برگزار کنیم سامانه‌های برخط در کنار ما هستند. هاشور، نماوا، فیلیمو و تیوا در کنار ما هستند، هاشور به عنوان خانه جشنواره و همان سینما چارسو عمل می‌کند، شاید برخی فیلم‌های بین‌الملل به منظور صیانت از فیلم‌ها در همین سامانه اکران شود.

پرداخت کامل هزینه فروش بلیت اکران آنلاین به صاحبان آثار

وی افزود: پخش همه محتوا‌های دیگر از سامانه برخط تیوا خواهد بود. البته فیلیمو و نمآوا به صورت عمومی در اختیار کسانی است که علاقه‌مند هستند از برنامه‌ها و فیلم‌ها استفاده کنند. علاوه بر آن مخاطبان بر روی هاشور و تیوا، می‌توانند فیلم‌های بخش‌های مختلف را با خرید بلیت و رزرو بلیت‌ها تماشا کنند. تمام هزینه‌های فروش بلیت در این سامانه‌ها به صاحبان آثار پرداخت می‌شود.

حمیدی‌مقدم ادامه داد: مهمترین رکن برگزاری جشنواره‌ها برخورد فیزیکی فیلمسازان است با توجه به فضای تعاملی ما در حوزه برخط، سعی می‌کنیم این فضا‌ها را قوت بدهیم.

بزرگان مهم و تأثیرگذاری را در سینما از دست دادیم. برای ادای احترام بزرگداشت‌ها و نکوداشت‌هایی در نظر گرفتیم که روزی را ویژه آن‌ها طراحی می‌کنیم.

وی با اشاره به بزرگداشت‌های این دوره از جشنواره افزود: سال گذشته زنده‌یاد منوچهر طیاب رونمایی از پوستر جشنواره را داشتند. خسرو سینایی، اکبر عالمی، منوچهر طیاب، حمید سهیلی از افرادی بودند که در یک سال گذشته از دست دادیم که چهار روز جشنواره را به آن‌ها اختصاص خواهیم داد. همچنین از کامران شیردل، مهوش شیخ‌الاسلامی و فرشاد فداییان تجلیل خواهیم کرد. یعنی هر روز جشنواره به یک نفر از این افراد اختصاص دارد که کارنامه آن‌ها را مرور می‌کنیم.

دبیر جشنواره افزود: با توجه به مسایلی که در سال گذشته و امسال رخ داد، یک جایزه ویژه برای بهترین فیلم مستند در زمینه تبیین نقش سردار حاج قاسم سلیمانی اهدا خواهد شد.

"با تصمیمی که در سازمان سینمایی شکل گرفت، قرار شد سامانه‌های جامع به این سمت حرکت کند"در بخش بین‌الملل هم اتفاق جدیدی را ایجاد کردیم. با توجه به موانع، دوستان من موفق شدند با بزرگان سینمای مستند دنیا ارتباط بگیرند و در این زمینه کارگاه‌های آموزشی جذابی را در نظر گرفته‌ایم.

وی افزود: همچنین ثبت‌نام کنندگان در این کارگاه‌ها می‌توانند با اساتید حاضر به صورت زنده ارتباط برقرار کنند که در این زمینه از فیلمسازان مشهور هم دعوت شده کارگاه‌های خود را برگزار کنند.

حمیدی‌مقدم توضیح داد: آن چیزی که از «سینماحقیقت» بروز می‌کند در حوزه برنامه‌های تلویزیونی‌ای خواهد بود که دوستان تولید می‌کنند. شبکه‌های مختلف تلویزیونی در کنار جشنواره قرار گرفته‌اند با یاری شبکه‌های مختلف تعامل ما صورت می‌گیرد. فیلمسازان و مخاطبان اصلی جشنواره‌های مختلف برای یک هدف معین فیلم‌ها را می‌بینند و با هم حرف می‌زنند بالطبع این فضا را در جشنواره امسال نخواهیم داشت و این فضا سلب شده است، اما حوزه جدیدی برای سینما ایجاد شده و با دنیای تازه رو به رو هستیم و باید خودمان را با شرایط جدید تطبیق بدهیم. سینمای مستند تنها بخشی است که می‌تواند از پخش آنلاین استفاده کند و گستردگی مخاطب برای سینمای مستند اتفاق خوبی است.

جشنواره «سینماحقیقت» جشنواره موضوعی نیست

حمیدی مقدم بیان کرد: جشنواره «سینماحقیقت» یک جشنواره موضوعی نیست، اما توجه به مسایل قرآنی و دینی در سینما حقیقت نهفته است.

وی ادامه داد: با توجه به شیوع کرونا مرکز گسترش در اولین روز‌های این همه‌گیری بر آن شد در حوزه تولید وارد کار جهادی شود و مستندسازان وارد جریان تولید شدند و احساس کردیم باید بخشی این شرایط را ثبت کنند.

ضمن اینکه از همان روز‌ها خواستیم در واکنش به اتفاق مهم جهان معاصر این درگیری را ثبت کنیم در کنار تولیدات مرکز، این مستند‌ها را هم تولید کنیم.

استفاده رایگان اصحاب رسانه از بخش‌های مختلف جشنواره

دبیر جشنواره تأکید کرد: افراد حرفه‌ای، رسانه‌ها و… از تمام بخش‌های نمایشی و کارگاه‌های جشنواره به صورت رایگان بهره‌مند خواهند شد و برای این منظور از سامانه هاشور استفاده خواهند کرد.

وی ادامه داد: در جشنواره سیزدهم چهارده فیلمساز زن داشتیم، اما امسال نوزده فیلمساز زن داریم. نباید بحث انتخاب را در حوزه‌های این چنینی تقلیل بدهیم. ما در هر سه حوزه کوتاه، نیمه بلند و بلند از فیلمسازان خانم بهره گرفتیم و افرادی به شدت موثر در حوزه آرا و تبادل نظر وجود داشتند. دوستان ما هم در حوزه انتخاب به اثر توجه کردند نه اینکه ببینند سازندگان چه کسانی هستند.

با همه تلاش‌ها برای صیانت از فیلم‌ها، شاید رخنه‌ای رخ دهد

حمیدی مقدم درباره خطر قاچاق فیلم‌های حاضر در جشنواره هم گفت: مسیر اصلی همان سایت جشنواره «سینماحقیقت» می‌تواند باشد و دوستان از همان گذرگاه به پلتفرم‌ها راهنمایی می‌شوند. بحث امنیت هم مهم است ما اختراع کنندگان چرخ نیستیم، بزرگان جهان با این موضوع درگیر هستند.

"البته فیلیمو و نمآوا به صورت عمومی در اختیار کسانی است که علاقه‌مند هستند از برنامه‌ها و فیلم‌ها استفاده کنند"ما در فراخوان هم گفتیم که این امکان وجود دارد که با همه تلاش‌ها برای صیانت شاید، رخنه‌ای رخ دهد.

وی افزود: ما مسأله احتمال قاچاق را صادقانه با فیلمسازان در میان گذاشتیم چنانچه همین گفتگو را رویداد‌های بزرگ جهانی هم با فیلمسازان خود تقسیم کردند. اما ما راهی که پیشنهاد کردیم فرهنگ‌سازی و مواجه فیلمسازان با این ریسک است. مواجهه ما با این پلتفرم‌ها به گسترش این سینما می‌انجامد، با ارگان‌ها درباره این موضوع صحبت کردیم. همچنین با فیلمسازان هم درباره سرقت آثار صحبت کرده‌ایم و همه با علم بر این موضوع در جشنواره شرکت کرده‌اند. البته همه ما تلاشمان را برای صیانت از آثار می‌کنیم.

امکان نمایش برای خارج از کشور وجود ندارد و آی پی‌ها برای داخل طراحی شده است.
رونمایی از پوستر جشنواره چهاردهم

نیازی به تماشای آثار رأس ساعت مشخص نیست

حمیدی‌مقدم بیان کرد: ما یک خانه جشنواره داریم که تمام آثار در آن به نمایش درمی‌آید. در پخش سامانه‌های فیلیمو و نمآوا و هاشور تمام فیلم‌ها یکدست و یکسان است. کسی نگران و مضطرب نیست راس ساعت فیلم‌ها را تماشا کنند. افراد می‌توانند ظرف دوازده ساعت فیلم‌ها را ببینند. در شرایط عمومی با توجه به حضور اقتصاد و بازار و برای اینکه آورده‌ای برای مستندسازان داشته باشند بلیت‌ها تک سانس است و فیلم‌ها بین پنج تا ده هزار تومان فروخته می‌شود و مثلاً کسی می‌تواند در باکس سه فیلمه در بازه زمانی هفت ساعته فیلم را ببینند اگر کسی فیلمی را از دست بدهد در سامانه دیگر می‌تواند پیدا کند پس نمایش‌ها گردشی خواهد بود.

"علاوه بر آن مخاطبان بر روی هاشور و تیوا، می‌توانند فیلم‌های بخش‌های مختلف را با خرید بلیت و رزرو بلیت‌ها تماشا کنند"برخی فیلم‌ها به دلیل اینکه برای خود برنامه متفاوتی را دارند تقاضا کرده‌اند بیش از پانصد تا هزار نفر فیلم را نبینند ما توافقات این چنینی داشته‌ایم، برخی شاید تقاضا داشته باشند فیلم فقط در خانه جشنواره به نمایش دربیاید. این‌ها همه متغیر‌هایی را پیش روی ما می‌گذارند.

وی افزود: در بخش بین‌الملل هم برای فیلم‌های خارجی تنها به اندازه سیصد صندلی اجازه نمایش داریم.

وی در زمینه انتخاب مستند‌هایی با سوژه‌های ملتهب و احتمال نمایش این آثار گفت: خوشبختانه گروه‌های انتخاب با مشکلات زیادی مواجه نبودند. با معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی همکاری خوبی داشتیم و مذاکراتی هم با آقای رجبی فروتن داشته‌ایم. مشکلی در زمینه ممیزی تا کنون نداشتیم. جشنواره هم تصمیم گرفته است این آثار را به نمایش بگذارد.

حمیدی‌مقدم درباره بودجه جشنواره هم گفت: با توجه به عملکرد شفاف سازمان سینمایی، چیزی حدود ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون بودجه سال گذشته بود که با توجه به تورم، در این دوره افزایشی خواهیم داشت.

وی ادامه داد: البته ما هزینه‌هایی در حوزه محتواسازی و برنامه‌سازی‌های تلویزیونی و سامانه‌های برخط داریم.

تا الان اسپانسری نداریم، اما حامیانی هستند که در کار‌های اجرایی همراه ما هستند. مانند همین چهار سامانه برخط که بخشی از پشتیبانی لجستیکی را برعهده دارند و جزو حامیان مستتر جشنواره محسوب می‌شوند.

شهنام صفاجو مدیر روابط عمومی چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در پاسخ به این سوال که صرفه‌جویی در برگزاری جشنواره می‌توانست باعث افزایش تولیدات مستند شود؟ گفت: هر بخش از مجموعه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در زمینه تولید انیمیشن، سینمایی و تولیدات مختلف بودجه مستقل دارد و به واسطه موضوع مورد بحث هزینه می‌شود. برگزار نکردن جشنواره نمی‌توانست بودجه را به بخش‌های دیگر تزریق کند.

حمیدی‌مقدم در ادامه درباره سازوکار اهدای جایزه بهترین مستند از نگاه مخاطبان جشنواره در این دوره گفت: نگاه مردمی کار متفاوتی است. کلاً بهترین فیلم از نگاه تماشاگران ربطی به جشنواره‌ها ندارد امری است که توسط نمایندگان خانه سینما انجام می‌شود و متولی این امر صنف مستندسازان است و به این فکر می‌کنند که آن را به چه شکل پیش ببرند و تلاش می‌کنند این بخش را امسال داشته باشیم.

معرفی اعضای هیأت‌های انتخاب

حمیدی مقدم در ادامه الهام اسدی، امیر اصانلو و فخرالدین سیدی را به عنوان هیات انتخاب در بخش کوتاه، امیرحسین نوروزی، بهروز ملبوس باف و مینا مشهدی مهدی را به‌عنوان هیأت انتخاب در بخش نیمه بلند و رایا نصیری، مهدی بخشی مقدم و سید حسین حق‌گو را به‌عنوان هیأت انتخاب بخش مستند‌های بلند معرفی کرد.

دبیر جشنواره درباره فرآیند انتشار بولتن روزانه جشنواره هم توضیح داد: ما بر آن شدیم بولتن را به صورت دیجیتال داشته باشیم. برای نگهداری در آرشیوها، چند نسخه را چاپ می‌کنیم.

حمیدی مقدم درباره حضور آثاری مرتبط با دانشمند شهید محسن فخری‌زاده اظهار کرد: در حوزه ساخت و نمایش مستند‌هایی که مرتبط با شهید فخری‌زاده باشد، فعلاً طراحی نکرده‌ایم، چون این اتفاق به تازگی رخ داده است.

"خسرو سینایی، اکبر عالمی، منوچهر طیاب، حمید سهیلی از افرادی بودند که در یک سال گذشته از دست دادیم که چهار روز جشنواره را به آن‌ها اختصاص خواهیم داد"درباره جایزه شهید سلیمانی ماه‌ها قبل به نتیجه رسیده بودیم. در مجموع، اما توجه به مضامین ارزشی در اهداف و شکل‌های بنیادین جشنواره وجود داشته است.

دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» درباره پذیرش مستند‌های انتقادی گفت: اولین ملاک جشنواره فیلم است که آیا خوب ساخته شده یا نه و یا فقط یک موضوع ملتهب را روایت می‌کند. امسال همین موضوعات ملتهب را هم داریم فیلمسازانی که توانسته‌اند از پس این موضوع بربیایند، فیلم‌هایشان نمایش داده می‌شود. ما منعی برای فیلم‌ها نداریم.

تغییر زمان برگزاری جشنواره چهاردهم

حمیدی مقدم در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درباره زمان برگزاری جشنواره توضیح داد: قرار ما این بود که طبق زمانبندی هجدهم تا ۲۵ آذرماه جشنواره را برگزار کنیم، ولی با توجه به شرایطی که پیش آمد و شهر تهران در شرایط قرمز پیش آمد بر آن شدیم جشنواره را هشت روز با تاخیر شروع کنیم و خدمات را به صورت بی نقص ارایه بدهیم.

وی افزود: تصمیم بر این شد از ۲۵ آذر تا ۲ دی جشنواره برگزار شود و دوم دی مراسم اختتامیه خواهد بود همین تاخیر هشت روزه برای این بود که دوستان کارهایشان را بهتر انجام بدهند و این وقت را دادیم که دوستان فیلمساز هم آثارشان را ارایه بدهند.

دبیر جشنواره چهاردهم «سینماحقیقت» درباره ملاک‌های انتخاب مستند‌های مرتبط با کرونا توضیح داد: در مورد سوژه‌هایی از این دست اول باید شرایط تحلیل شود و فیلمساز باید تحقیق کند و سوژه را برای خود کند برخی فیلمسازان معتقد بودند باید به سمت این موضوع با تامل رفت، ولی برخی دیگر می‌گفتند ثبت سند از دست می‌رود. نگاه ما در «سینماحقیقت» یک نگاه همه جانبه است و همه آثاری که دارای شرایط فرمی و محتوایی بودند را انتخاب کردند.

اینکه این آثار در چه سطحی بودند بعد از نمایش بررسی خواهد شد. مهم این است که گروهی جان بر کف این روز‌های ما را به تصویر کشیده‌اند، در قالب مستند ارائه کرده‌اند که باید قدر آن را بدانیم.

در پایان این نشست خبری پوستر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینما حقیقت» رونمایی شد