سایه اعتراضات شهریه‌ای بر ترم جدید کرونایی

به گزارش خبرنگار مهر، ۸ ماه از زمانی که «آموزش مجازی» و «برخط» جای خود را به آموزش حضوری و کلاس درس داد، می‌گذرد؛ در این مدت، پاندمی کرونا بسیاری از دانشجویان را از امکانات فیزیکی دانشگاه محروم کرد و البته در این میان، برخی تلاش کردند تا امکان حضور دانشجویان پژوهش محور و یا آن‌هایی را که نیاز به آزمایشگاه دارند، در دانشگاه فراهم سازند.

در این بین موضوع شهریه از ترم گذشته تاکنون به یکی از دغدغه‌های اساسی دانشجویان شهریه‌پرداز شبانه، مهمان، پردیسی و … تبدیل شده است؛ به طوری که این دانشجویان با این استدلال که با مجازی شدن آموزش، بسیاری از هزینه‌های دانشگاه کاهش یافته، انتظار تخفیف و یا کاهش شهریه را از مسئولان دانشگاهی خود داشته‌اند؛ هرچند که مسئولان دانشگاهی معتقدند هزینه‌های دانشگاه کاهش نیافته است.

مطالبه اصلی دانشجویان در ترم جدید تحصیلی این است که با توجه به رکود اقتصادی در کشور و کاهش درآمد اقشار مختلف جامعه، با تخفیف و یا کاهش شهریه‌شان موافقت شود.

آنها معتقدند، با عدم حضور دانشجو در دانشگاه، بسیاری از هزینه‌های خوابگاه، غذا، سرویس و سایر امور رفاهی، تعمیر و نگهداری تأسیسات و نیز هزینه‌های برق، گاز و اینترنت و… کاهش می‌یابد و پرداخت شهریه مانند نرخ پیش از وقوع کرونا، موجه نیست.

یکی از دانشجویان ارشد شبانه دانشگاه تهران در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: دانشگاه این ترم نسبت به ترم گذشته، در میزان شهریه‌ها افزایشی اعمال نکرده است، اما مطالبه ما این است که با توجه به اینکه افزایش هزینه‌ها، بار سنگینی بر دوش ما و خانواده‌هایمان گذاشته است، تخفیفی در شهریه صورت گیرد.

گلایه از افزایش بیش از ۱۵ درصدی شهریه

یک دانشجوی شهریه پرداز علم و صنعت هم که به عنوان مهمان در این دانشگاه تحصیل می‌کند، می‌گوید که شهریه‌اش بیش از ۱۵ درصد افزایش داشته است. این دانشجوی رشته مهندسی مکانیک می‌گوید: در این ترم ۱۸ واحد و یک درس کارگاهی برداشتم که شهریه آن ۷ و نیم میلیون تومان شد؛ در حالی که ترم گذشته، بابت ۱۶ واحد ۶ میلیون تومان پرداخت کردم.

وی افزود: در این ترم که دروس عملی به صورت مجازی ارائه می‌شود، کلاس از کیفیت مناسبی برخوردار نیست؛ به طوری که استاد یک فیلم از یوتیوب دانلود و برای ما پخش می‌کند؛ این روش را خودمان می‌توانیم انجام دهیم و نیازی به کلاس مجازی نیست!

یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی می‌گوید: یک ماه گذشته و در نامه‌ای به مسئولان مربوطه دانشگاه، درخواست کردیم در شهریه ثابت و متغیر دانشجویان دوره‌های پردیس و شبانه تخفیف اعمال شود و شهریه‌ها بر اساس شهریه دوره‌های مجازی، مطابق با آیین‌نامه و قوانین کلاس‌های مجازی و همچنین با توجه به سال ورود دانشجو به دانشگاه، محاسبه شود.

شهریه حذف ترم گذشته عودت داده نشد

وی اعمال تخفیف در شهریه پایان‌نامه دانشجویان دوره‌های پردیس و شبانه را یکی دیگر از درخواست‌های دانشجویانی نظیر خود برشمرد و افزود: ترم گذشته، برخی دانشجویان شهریه پرداز، درخواست حذف ترم کردند و در حالی که دانشگاه وعده داده بود در صورت حذف ترم، شهریه عودت داده می‌شود اما تا همین هفته گذشته هیچ شهریه‌ای بازگشت داده نشده است.

در شهریه دانشجویان مهمان و اتباع خارجی تجدید نظر شود

این دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است شیوه آموزش مجازی اصلاً بازدهی کلاس‌های حضوری را ندارد و باید در شهریه دانشجویان مهمان و اتباع خارجی نیز با توجه به مجازی شدن کلاس‌ها و عدم استفاده از امکانات دانشگاه، تجدید نظر و تخفیفی در آنها اعمال شود.

دانشگاه می‌گوید امکان کاهش شهریه وجود ندارد

یکی از دانشجویان شهریه پرداز دانشگاه قم نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: هیات امنای دانشگاه برای ترم جدید تخفیف و یا کاهش شهریه‌ای برای شهریه پردازها در نظر نگرفته است و در پاسخ به مطالبه ما می‌گوید «دانشگاه بر بستر مجازی خدمات ارائه می‌دهد و امکان کاهش وجود ندارد.» دانشگاه البته مهلت پرداخت شهریه را تا سال آینده افزایش داده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر دروس عملی و کارگاهی که شهریه بالاتری نیز بابت آن می‌پردازیم، به دلیل بحران شیوع ویروس به صورت مجازی برگزار می‌شود و ما از مجازی برگزار شدن دروس عملی مجازی رضایت نداریم. چرا که یادگیری از این طریق بسیار دشوار است؛ دانشگاه گفته است که شاید اواخر ترم؛ طی ۲ الی ۳ هفته کلاس‌های عملی را به صورت حضوری و فشرده برگزار کند.

یکی از دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به کیفیت نازل و مشکلات فراوان کلاس‌های مجازی، می‌گوید: شهریه دانشگاه در ترم جدید حدود ۲۰ درصد افزایش داشته این در حالی است که علی رغم افزایش هزینه‌ها در کشور، کاهش درآمد خانواده‌ها و عدم حضور دانشجو در دانشگاه انتظار نمی‌رفت شهریه تا این میزان افزایش یابد.

وی ادامه داد: در حالی باید این میزان افزایش را متحمل شویم که بسیاری از اساتید فقط به بارگذاری محتوای آفلاین بسنده می‌کنند و در واقع کیفیت یادگیری به نازل‌ترین حد خود رسیده است.

رئیس دانشگاه امیرکبیر: شهریه را باید ۵۰ درصد افزایش می‌دادیم نه ۲۰ درصد

با این وجود رییس دانشگاه امیرکبیر معتقد است با توجه به تورم موجود باید افزایش ۵۰ درصدی شهریه را می‌داشتیم اما تنها ۲۰ درصد شهریه را افزایش داده‌ایم. او البته این را هم گفته است که برای پردیس کیش و پردیس‌های اقماری به دلیل اینکه کلاس‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شود هزینه اسکان و رفت و آمد اساتید کاهش یافته و به دانشجویان این پردیس‌ها تخفیف‌هایی در شهریه داده شد.

معتمدی با رد این تصور که عدم حضور دانشجو هزینه‌ها را کاهش داده، می‌گوید: تصور اشتباهی در میان دانشجویان، استاد و مسئولان کشور و سازمان مدیریت برنامه‌ریزی به وجود آمده که هزینه دانشجویی به دلیل شرایط فعلی کاهش یافته اما این موضوع صحیح نیست چراکه تنها هزینه تغذیه دانشگاه‌ها با کاهش مواجه بوده است.

۲ دانشگاه دولتی شهریه‌های شبانه را افزایش نداد

حدود ۱۰ روز گذشته رئیس مرکز هیات‌های امنا و هیات‌های ممیزه وزارت علوم میزان افزایش شهریه دانشگاه‌های دولتی در ترم ۱۳۹۹-۱۴۰۰ را حداقل ۱۰ و حداکثر ۲۰ درصد اعلام کرد؛ با این وجود اما برخی دانشگاه‌ها در ترم جدید، شهریه‌ها را افزایش نداده‌اند؛ به طور مثال دانشگاه‌های تهران و شریف اعلام کرده‌اند که شهریه ترم جدید برای نوبت دوم افزایش نمی‌یابد و همان شهریه سال ۹۸ از دانشجویان اخذ خواهد شد.

دانشگاه الزهرا نیز اعلام کرده است برای رفاه حال دانشجویان شهریه پرداز شبانه ۲۰ درصد تخفیف شهریه در تمامی مقاطع در نظر گرفته است.

در سوی دیگر اعتراض دانشجویان دانشگاه آزاد در ترم گذشته نسبت به کاهش شهریه بی نتیجه ماند و رئیس این دانشگاه تاکید کرد که شهریه‌ها باید پرداخت شود. او در یک گفتگوی زنده تلویزیونی عنوان کرده بود که دانشگاه آزاد ۵۸ هزار کارمند و هیأت علمی دارد و باید حقوق آن‌ها پرداخت شود؛ طهرانچی به خسارات‌های وارد شده به این دانشگاه در دوران کرونا اشاره کرد و گفت: برآوردهای ما نشان می‌دهد دانشگاه به دلیل شرایط موجود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در بخش درآمدهای غیرشهریه ای؛ اعم از بوفه‌ها، پارکینگ و پیمانکاران و …متحمل خسارت‌هایی شده است.

وضعیت شهریه دانشگاه آزاد در ترم جدید / افزایش شهریه متغیر کمتر از ۱۵ درصد

دانشگاه آزاد اما برای ترم جدید کرونایی تدابیری در خصوص شهریه دانشجویان در نظر گرفته است، به طوری که به گفته طهرانچی در کل دوره‌ها، سرجمع شهریه ثابت کاهش یافته و شهریه متغیر متناسب با نوع رشته و محل تحصیل دانشجو کاهش و یا افزایش می‌یابد.

"آنطور که اعلام شده شهریه متغیر در سر جمع کمتر از ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.بر اساس تصمیم این دانشگاه میزان شهریه در رشته‌های پرطرفدار در راستای رعایت توازن، قدری افزایش یافته است"آنطور که اعلام شده شهریه متغیر در سر جمع کمتر از ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.

بر اساس تصمیم این دانشگاه میزان شهریه در رشته‌های پرطرفدار در راستای رعایت توازن، قدری افزایش یافته است. از جمله تسهیلاتی که برای دانشگاه آزادی‌ها در ابتدای ترم در نظر گرفته شده این است که آنها در زمان انتخاب واحد فقط شهریه ثابت را پرداخت کرده‌اند و پرداخت شهریه متغیر به زمان دیگری موکول شده است. همچنین دانشگاه این امکان را فراهم کرده که دانشجویان شهریه متغیر خود را به صورت قسطی پرداخت کنند.

شهریه ثابت دانشگاه آزاد در رشته‌های کاردانی برای ورودی‌های سال ۹۹، بین ۴۰۰ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بسته به واحد محل تحصیل در نظر گرفته شده است. همچنین در مقطع کارشناسی شهریه ثابت بین ۶۰۰ تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، کارشناسی ناپیوسته ۶۰۰ تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خواهد بود.

افزایش شهریه دانشگاه پیام نور از صفر تا ۱۲ درصد

دیگر دانشگاه‌ها؛ از جمله پیام نور در برخی رشته‌ها افزایش شهریه ۱۰ تا ۱۲ درصد بوده و در برخی رشته‌ها در مناطق کمتر برخوردار، این افزایش صفر درصد بوده است. مسئولان دانشگاه پیام نور اعلام کرده‌اند؛ در سال تحصیلی جاری شهریه بیش از ۷۰ درصد رشته‌ها افزایش چندانی نداشته و حتی در برخی از رشته‌ها به ویژه در مناطق کم برخوردار، این افزایش صفر درصد بوده است.

اغلب موسسات غیرانتفاعی شهریه‌ها را ۱۵ درصد افزایش دادند

موسسات آموزش عالی غیردولتی نیز در ترم جدید تحصیلی از ۱۵ تا ۲۵ درصد افزایش شهریه دارند که البته به گفته مدیر کل دفتر آموزش‌های غیردولتی وزارت علوم، اکثر این موسسات فقط ۱۵ درصد افزایش داشتند.

فرزانه شمیرانی در همین رابطه گفته است مؤسسات غیردولتی و غیرانتفاعی یک بخش خصوصی هستند همان طور که افزایش هزینه‌ها در تمام قسمت‌ها به افراد فشار آورده و این مؤسسات نیز هزینه‌های نگهداری و حقوق اعضای هیات علمی دارند و مجبورند مؤسسه را بچرخانند.

دانشگاه علمی کاربردی نیز ضمن اعلام افزایش شهریه در ترم جدید، اعلام کرد؛ رایزنی با برخی از بانک‌ها انجام شده است تا تمام شهریه به صورت تسهیلات در اختیار دانشجو قرار گیرد و بعد از اتمام تحصیل، پرداخت شود.

جدول میزان افزایش شهریه دانشگاه‌های مختلف کشور برای سال جدید تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به شرح زیر است؛

نام دانشگاه میزان افزایش شهریه در ترم ۱۳۹۹-۱۴۰۰ ۱- دانشگاه‌های دولتی *حداقل افزایش شهریه ۱۰ درصد و حداکثر ۲۰ درصد ۲- دانشگاه آزاد *شهریه متغیر در سر جمع کمتر از ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت
*کاهش شهریه ثابت در سرجمع ۳- دانشگاه پیام نور *افزایش ۱۰ تا ۱۲ درصدی شهریه
*در برخی رشته‌ها افزایش شهریه نداشته است ۴- موسسات آموزش غیرانتفاعی *افزایش ۱۵ تا ۲۵ درصدی شهریه
*در اغلب واحدها افزایش ۱۵ درصدی ۵- دانشگاه علمی کاربردی *حداکثر افزایش شهریه ۲۰ درصد