کارخانجات رب سازی یا کاهش تولید؛ دلایل نابسامانی گوجه فرنگی کدام است؟

خبرگزاری میزان - ۱۳ مهر ۱۴۰۰

خبرگزاری میزان _ باشگاه خبرنگاران نوشت: ماجرای نوسان قیمت گوجه فرنگی سریال پایان نیافتنی است که هر سال تکرار می‌شود، این بار در حالی شاهد افزایش قیمت ناشی از کمبود عرضه در بازار هستیم که طی سنوات گذشته، نرخ فروش محصول به قدری ناچیز بود که حتی ارزش جمع آوری هم نداشت.

تکرار این نابه سامانی و بی نظمی در بازار گوجه فرنگی به قدری اتفاق افتاد که امسال سطح زیرکشت محصول در تمامی استان‌ها بویژه خراسان رضوی به عنوان قطب اصلی تولید کاهش محسوسی داشت که این موضوع در کنار بسیاری از عوامل دیگر زمینه را برای کمبود عرضه و افزایش قیمت در بازار فراهم کرد.

گویا پروسه تکراری گرانی یا ارزانی محصولات کشاورزی گریبان گوجه فرنگی را رها نمی‌کند تا یکبار تولیدکننده از مازاد روی دست مانده و بار دیگر مصرف کننده از کمبود محصول در بازار متضرر شود.

این پایان ماجرا نیست چرا که با وجود کاهش محسوس سطح زیر کشت و افزایش قیمت محصول، اما باز هم اختلاف قیمت از مزرعه تا بازار به ۳ تا ۴ برابر می‌رسد که این موضوع هیچ ارتباطی به کشاورزان ندارد و تنها تعدد واسطه و دلال موجب شده که هر یک سود‌هایی را برای خود لحاظ کنند که با این وجود کالا با قیمت‌های غیرمنطقی بدست مصرف کننده می‌رسد.

بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت هر کیلو گوجه فرنگی با نرخ ۱۰ تا ۱۸هزار تومان به فروش می‌رسد که با نرخ خرید محصول سر مزرعه اختلاف معناداری دارد چرا که در بهترین حالت کارخانه‌های رب سازی هر کیلو گوجه فرنگی را با نرخ ۲ هزار تا ۲ هزار و ۵۰۰ تومان و برای مصرف کننده ۴ هزار تا ۵ هزار تومان خریداری می‌شود که تعدد واسطه‌ها و دلالان در سایه کمبود نظارت‌ها موجب شده که محصول ۴ برابر قیمت مبدا هم به فروش رسد.

وزیر جهاد کشاورزی و بسیاری از دست اندرکاردان بخش کشاورزی بر این باورند که با اجرای کشت قراردادی، مشکلات تولید و بازار فروش محصولات مرتفع می‌شود چرا که کشاورزان در زمان کشت بذر از نرخ فروش‌محصول اطلاع دارند.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از دلایل تکرار نابه سامانی بازار گوجه فرنگی و راهکار تعادل قیمت و عرضه محصول با سود منطقی از مبدا تا سفره مردم با خبر شویم:

اجرای کشت قراردادی راهی برای تعادل قیمت در بازار

پیمان عالمی سرپرست نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به دلایل کاهش تولید گوجه فرنگی اظهار کرد: طی ۲ سال اخیر، قیمت گوجه فرنگی برای تولیدکنندگان توجیه اقتصادی نداشت که همین امر منجر به کاهش چشمگیر سطح زیرکشت شد.

وی با اشاره به اینکه خراسان رضوی در بحث گوجه فرنگی قطب کشاورزی محسوب می‌شود، افزود: با وجود آنکه ۵۰ درصد کارخانه صنایع تبدیلی و تکمیلی در خراسان رضوی است و بیشترین صادرات مربوط به این استان است، تولید گوجه فرنگی نسبت به سنوات گذشته کاهش چشمگیری داشته که با افزایش سطح زیرکشت، امکان مدیریت تولید و بازار وجود دارد.

عالمی با اشاره به اینکه افزایش سطح زیرکشت راهی برای تامین گوجه فرنگی در بازار محسوب می‌شود، بیان کرد: در سنوات گذشته، قیمت گوجه فرنگی جوابگوی هزینه‌های تولید نبود، از این رو با اجرای کشت قراردادی و انعقاد کارخانه‌ها با کشاورزان این امکان فراهم می‌شود که تولیدکنندگان در زمان کاشت بذر در زمین از قیمت فروش محصول اطلاع دارند که با این وجود کشت قراردادی معضل فعلی را رفع می‌کند.

این مقام مسئول با بیان اینکه در شرایط فعلی کارخانه‌ها هر کیلو گوجه فرنگی را با نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومان خریداری می‌کنند، گفت: با توجه به آنکه قیمت تمام شده بالاتر از این رقم است، عرضه با نرخ فعلی برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد.

سرپرست نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به اینکه کشت قراردادی راهی برای تعادل قیمت گوجه فرنگی در بازار دانست و گفت: با اجرای کشت قراردادی شرایط به گونه‌ای است که تولیدکننده با آسودگی خاطر به تولید ادامه می‌دهد.

وی با تاکید بر این مسئله که با اجرای کشت قراردادی زنجیره تولید تا سبد خانوار مستمر و پایدار است، بیان کرد: با کاهش چشمگیر قیمت طی سال‌های اخیر، تولیدکننده رغبتی به تولید ندارد.

نابه سامانی‌های بازار گوجه در سنوات اخیر، تولیدکنندگان را بی رغبت کرد

مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به دلایل کاهش تولید گوجه فرنگی اظهار کرد: امسال وضعیت تولید گوجه فرنگی بر حسب اتفاقاتی که سال‌های قبل افتاد، با احتیاط جلو رفت چرا که در فرآیند تولید، بحث قیمت محصولات اهمیت بسزایی دارد.

وی افزود: هر زمانیکه که تولید دچار صدمه می‌شود، نتوانستیم به استمرار و پایداری تولید برسیم که تمامی این عوامل بازار را تحت تاثیر قرار داد. به عنوان مثال طی برخی سال‌ها تولید گوجه فرنگی به حدی زیاد بود که ارزش جمع آوری محصول به دلیل پوشش ندادن هزینه‌ها وجود نداشت و در نهایت این امر ضربه سنگینی به تولید وارد کرد بطوریکه برای بسیاری از کشاورزان، امکان کشت مجدد وجود نداشت.

نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به اینکه مازاد تولید، بازار محصول را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بیان کرد: امسال در بحث فرآیند صادراتی تمامی مسئولان و دستگاه‌ها کمک کردند تا صادرات دچار مشکل نشود که در نهایت صادرات روان و خوب موجب شد تا بازار‌های صادراتی از دست ندهیم.

این مقام مسئول ادامه داد: امسال در بحث تامین نهاده، جمع آوری و بسته بندی دچار چالش اساسی شدیم به طوریکه قیمت سبد میوه نسبت به سال قبل ۲.۵ برابر شد که تمامی این عوامل بر قیمت تمام شده تاثیر گذار است.

شادلو اجرای الگوی کشت را راهی برای تنظیم بازار داخل برشمرد و گفت: با فراهم شدن برنامه الگوی کشت، میزان مصرف داخل و صادرات مشخص می‌شود، لذا بازار شفاف و پایدار از هدر رفت محصول و نابه سامانی بازار جلوگیری می‌کند.

علت اصلی کمبود گوجه فرنگی در بازار چیست؟

سید جعفر حسینی مشاور اسبق نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با اشاره به دلایل کمبود گوجه فرنگی در بازار اظهار کرد: امسال کشت گوجه فرنگی تحت تاثیر بازار فروش محصول در سنوات گذشته که باب میل کشاورزان نبود، افت چشمگیری داشت که نتیجه آن کمبود تولید و عرضه در بازار بود.

وی شیوع برخی آفات نظیر لکه موجی و سفیدک را از دیگر دلایل افت تولید گوجه فرنگی برشمرد و گفت: سازمان حفظ نباتات و وزارت جهاد کشاورزی باید این موضوع را بررسی کند چرا که در میزان تولید تاثیر بسزایی داشته است.

حسینی با اشاره به اینکه خشکسالی و کم آبی در بحث کاهش تولید گوجه فرنگی بی تاثیر نیست، بیان کرد: امسال کاهش سطح زیر کشت و به طبع آن افت تولید در واحد سطح چشمگیر بود که همین امر منجر به نامتوازنی عرضه و تقاضا و در نهایت افزایش قیمت شده است.

این کارشناس کشاورزی ادامه داد: امسال با وجود کاهش میانگین تولید در واحد سطح، قیمت برای کشاورزان رضایت بخش نبود، درحالیکه احتساب ۲۰ درصد سود برای کشاورز جوابگوی هزینه‌های تولید است.

وی اختلاف چشمگیر قیمت از مزرعه تا بازار را خارج از حوزه کشاورزی دانست و گفت: اختلاف چندبرابری قیمت از مزرعه تا سفره ناشی از سودجویی عوامل واسطه و دلال است که متاسفانه فاصله افزایش قیمت مزرعه تا سفره ناشی از نواقص زنجیره است که تاکنون کنترل نشده است.

این مقام مسئول در پایان عرضه مستقیم کالا را راهی برای کنترل بازار برشمرد و گفت: با وجود آنکه اختلاف چندبرابری قیمت از مزرعه تا سفره طی سال‌های اخیر ناشی از دلالی است، امید می‌رود که با عرضه مستقیم کالا و فروش بدون واسطه به این مشکلات پایان داده شود چرا که عرضه محصول از مزرعه تا سفره چند دست می‌چرخد که هر یک از واسطه‌ها سودی برای خود لحاظ می‌کنند.

هر ازگاهی بازار محصولات کشاورزی از جمله گوجه فرنگی با نابه سامانی و آشفتگی‌هایی روبرو می‌شود که یکبار تولیدکننده و بار دیگر مصرف کننده از این ماجرا متحمل زیان می‌شود، درحالیکه با اجرای کشت قراردادی و انعقاد قرارداد کشاورزان با کارخانه‌های رب سازی و اطلاع از قیمت محصول در زمان کشت دیگر شاهد کمبود یا مازاد محصول نیستیم و برای همیشه به سریال تکراری آشفتگی بازار پایان داده می‌شود.

  • بیشتر بخوانید:
  • کاهش قیمت گوجه فرنگی و عرضه فراوان کلیه محصولات کشاورزی از هفته آینده

انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

منابع خبر

اخبار مرتبط