کمبود انرژی عامل بر هم خوردن توازن در حلقه تولید گندله

مهران محجوب نژاد مدیر طرح جامع فولاد کشور، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طرح جامع فولاد سالانه پایش می‌شود و نتایج را با اهداف اولیه به منظور شناسایی چالش‌ها و فرصت‌ها رصد می‌کند و نقش مهمی در توسعه این صنعت داشته است. این طرح به عنوان یک سند بالادست، جهت توسعه فولاد بخش‌های خصوصی و دولتی مورد توجه قرار گرفته است.

محجوب نژاد همچنین در راستای چالش‌های موجود در صنعت فولاد تصریح کرد: در حال حاضر حدود ۱۰ نوع چالش اصلی در این صنعت وجود دارد که با همکاری معاونت معدن، ایمیدرو و شرکت‌های فولادی در حال بررسی است تا برای هر کدام از این چالش‌ها، راهکاری مشخص و سودمند ارائه شود. در واقع مطرح کردن جزئیات این چالش‌ها باعث می‌شود که متقاضیان فعالیت در این صنعت با آگاهی به بخشی ورود پیدا کنند که علاوه بر حفظ زنجیره به توسعه این صنعت کمک کند.

مدیر طرح جامع فولاد کشور به تأثیر کمبود انرژی در تولید سال ۹۹ اشاره کرد و گفت: در سال ۱۳۹۹ نسبت به ۱۴۰۰ با کاهش تولید فولاد و محصولات فولادی در کشور مواجه بودیم که یکی از مهم‌ترین دلایل آن را می‌توان کمبود انرژی برق و گاز دانست. در حالت ایده آل و باتوجه به ظرفیت‌سازی که در این حوزه انجام شده بود، پیش بینی می‌شد در صورت عدم وجود مشکل کمبود انرژی، تولید ما به ۳۳ میلیون تن برسد اما تولید واقعی در این سال ۲۷.۹ میلیون تن شد.

وی کمبود انرژی را عامل ایجاد عدم توازن در حلقه تولید گندله دانست و توضیح داد: در واقع به علت کاهش تولید در بخش آهن اسفنجی و افزایش تولید در بخش گندله و کنسانتره این میزان مازاد ایجاد شد. با این حال حجم تولیدات در سال ۹۹ ایران را به رتبه ۱۰ در تولید فولاد رساند.

"با این حال مشکلات تحریم و نبود زیرساخت مناسب صادراتی، قطعاً کشور را با چالش‌هایی مواجه خواهد کرد."همچنین گفتنی است که مازاد گندله باعث افزایش ۷۸۸ درصدی صادرات گندله و محصولات تولیدی شد که مهمترین مقاصد صادراتی، کشورهای چین، عمان، عراق، اندونزی، تایلند و افعانستان بوده است که ۸۵ درصد از ظرفیت صادراتی ما را پوشش داده است.

محجوب نژاد به بررسی وضعیت تولید فولاد در ۶ ماهه اول سال جاری پرداخت و گفت: در ۶ ماه اول سال جاری نیز به لحاظ تولید نسبت به سال گذشته حدود ۱۹ درصد افزایش داشته است. همچنین اکثر واحدهای تولیدی در جهت افزایش تولید خود برنامه ریزی نموده اند که که کاهش تولید در واحدهای تولید آهن اسفنجی و فولادسازی به دلیل قطعی گاز در نیمه دوم سال را جبران نمایند.

وی همچنین به کاهش صادرات محصولات تولیدی پرداخت و گفت: طی این ۶ ماه، به دلیل تشدید شدن مازاد گندله بخش قابل توجهی از آن صادر شد و صادرات فولاد و محصولات فولادی نیز به علت کاهش قیمت‌های جهانی، جنگ روسیه و اوکراین و همچنین کاهش تقاضای بازار چین نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافت.

محجوب نژاد مدعی شد که کاهش صادرات محصولات فولادی و افزایش صادرات مواد معدنی به منزله از دست دادن یک نوع ارزش افزوده است چرا که باید با کسب ارزش افزوده بالاتر به سمت صادرات در انتهای زنجیره حرکت کرد و حتی الامکان از خام فروشی جلوگیری شود.

مدیر طرح جامع فولاد کشور در پایان به پیش بینی وضعیت فولاد در سال ۱۴۰۲ با توجه به طرح جامع اشاره کرد و گفت: در سال ۱۴۰۲ نیز با نرخ به کارگیری ۶۸ درصد، ظرفیت فولاد کشور به ۵۰ میلیون تن خواهد رسید و میزان تولید نیز ۳۴ میلیون تن خواهد بود. همچنین باتوجه به حلقه فولاد خام با فرض ۲۰ میلیون تن مصرف در داخل کشور، بایستی تا حدود ۱۴ میلیون تن صادرات انجام شود؛ در واقع در صورت کاهش مصرف فولاد در کشور این مازاد فولاد خام می‌بایست از طریق صادرات جبران گردد. با این حال مشکلات تحریم و نبود زیرساخت مناسب صادراتی، قطعاً کشور را با چالش‌هایی مواجه خواهد کرد.