دادگاه حملات پاریس؛ سازماندهی عملیات برون‌مرزی داعش در شهادت مقام‌های امنیتی

دادگاه حملات پاریس؛ سازماندهی عملیات برون‌مرزی داعش در شهادت مقام‌های امنیتی۲ آذر ۱۴۰۰ - ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱

منبع تصویر،

Getty Images

دو ماه از آغاز دادگاه متهمان حملات پاریس - که در نوامبر ۲۰۱۵ رخ داد و ۱۳۱ کشته و بیش از هزار و ۸۰۰ زخمی برجا گذاشت - می‌گذرد. در این مدت، از مجموع ۲۰ متهم پرونده ۱۴ تن که به‌طور حضوری محاکمه می‌شوند، به پرسش‌های رئیس دادگاه، دادستان و وکلا پاسخ دادند، و شاکیان (بازماندگان و خانواده‌‌ قربانیان) نیز شهادت دادند. اکنون مقامات امنیتی فرانسه به دادگاه فراخوانده شده‌اند تا تصویری دقیق‌تر از نحوه‌ طرح‌ریزی و اجرای این حملات به‌دست آید.

جلسه پنجشنبه دادگاه ویژه حملات پاریس، در مقایسه با روزهای گذشته، حال و هوایی متفاوت داشت؛ ویدئو و عکس، نقشه و نمودار، و تنها دو صدا که در صحن دادگاه پخش می‌شد؛ صدای دو مأمور اداره کل امنیت خارجی فرانسه که به دلایل امنیتی نام و چهره‌شان آشکار نمی‌شود. آنها به مدت شش ساعت، ساختار سازمانی «سلول عملیات برون‌مرزی داعش» را که مسئول طرح‌ریزی و اجرای مرگبارترین حملات تاریخ فرانسه است، تشریح و تبیین می‌کنند.

• آغاز محاکمه 'تاریخی' متهمان حملات مرگبار ۲۰۱۵ در پاریس
• صفحه ویژه: حملات پاریس

مامور نخست که خود را 948SI معرفی می‌کند، می‌گوید که در جریان تحقیقات دو نوع حمله شناسایی شده است: «حملات الهام گرفته و حملات برنامه‌ریزی شده».

"در این مدت، از مجموع ۲۰ متهم پرونده ۱۴ تن که به‌طور حضوری محاکمه می‌شوند، به پرسش‌های رئیس دادگاه، دادستان و وکلا پاسخ دادند، و شاکیان (بازماندگان و خانواده‌‌ قربانیان) نیز شهادت دادند"نوع اول را «سمپات‌های داعش» صورت می‌دهند؛ آنها با امکانات محدود «اهداف مورد نظر دولت اسلامی عراق و شام» را هدف می‌گیرند ولی داعش چندان نقشی در تهیه و تسهیل این عملیات ندارد. نوع دوم «مستقیماً از داخل خلافت هدایت و سامان‌دهی می‌شد»؛ مهاجمان در سوریه آموزش می‌دیدند و در زمان موعود به محل عملیات اعزام می‌شوند. داعش این افراد را براساس میزان «سرسپردگی و توانایی نفوذشان در کشور مورد نظر» انتخاب می‌کند. حملات پاریس، به گفته این مأمور امنیتی، «از موفقیت‌آمیزترین نمونه‌های این نوع حمله» بوده است.

منبع تصویر،

Getty Images

اگر داعش با تبلیغ و تحریک احساسات افراطی موفق شد عده‌ای «گرگ‌ تنها» را به اجرای حملاتی انتحاری در «سرزمین کفار» وادارد، سازمانی که این حمله‌ها را طرح‌ریزی کرد، بسیار روشمند، منسجم و سیستماتیک رفتار می‌کرده است: «داعش از حملات برنامه‌ریزی شده یک صنعت واقعی ساخت» که توسط «سلول عملیات برون‌مرزی» مدیریت می‌شد و از بریتانیا تا ایران را دربرمی‌گرفت.

ابو محمد عدنانی این سلول را در سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی می‌کند. عدنانی، متولد سوریه، سخنگو و مرد شماره دو داعش بود که در سال ۲۰۱۶ در نزدیکی شهر الباب کشته شد.

"سلول عملیات برون‌مرزی"

به درخواست مأمور اداره کل امنیت خارجی فرانسه، دادگاه فهرستی از اهداف و اولیت‌های استراتژیک سلول تحت رهبری عدنانی را به نمایش می‌گذارد. هر «پروژه» پس از تأیید شخص عدنانی، در ساختاری هرمی، به «کمیته‌ مسئول» ارجاع داده می‌شود. مسئول تحقیقات پلیس امنیت فرانسه توضیح می‌دهد: «فرانسه تنها هدف داعش نبود.

"اکنون مقامات امنیتی فرانسه به دادگاه فراخوانده شده‌اند تا تصویری دقیق‌تر از نحوه‌ طرح‌ریزی و اجرای این حملات به‌دست آید"آنها از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، مأموران خود را به بلژیک، بریتانیا، آلمان، ترکیه، لبنان، ایران، عربستان سعودی و چندین کشور در آفریقای شمالی اعزام می‌کردند.»

او سپس «چهار وظیفه سلول عملیات برون‌مرزی» را برمی‌شمارد: آماده‌سازی حمله، استخدام و آموزش مهاجمان - استفاده از سلاح، مواد منفجره و وسایل ارتباطی امن - اعزام آنها به کشور مورد نظر و تأمین نیازهای لجستیکی. به گفته این مقام امنیتی، مهاجمان از آزادی عمل بالایی برخوردار بوده، «دامنه فعالیت گسترده‌ای» داشته‌اند و «انتخاب هدف، زمان و نحوه عملیات» به عهده آنها بوده است.

منبع تصویر،

Getty Images

مقامات امنیتی فرانسه احتمال می‌دهند که جزئیات نهایی عملیات به تأیید اسامه عطار، «رهبر سلول عملیات برون‌مرزی» در سوریه می‌رسیده است. عطار، معروف به ابو احمد عراقی، متولد بلژیک است. او که احتمالاً در سال ۲۰۱۷ در سوریه کشته شده، از جمله متهمان این پرونده است که به‌طور غیابی محاکمه می‌شود.

عطار در سال ۲۰۰۴ در زندان ابوغریب عراق با عدنانی آشنا می‌شود و ده سال بعد، در رقه، پایتخت دولت اسلامی، مسئولیت رهبری نیروهای برون‌مرزی داعش را به عهده می‌گیرد. تحقیقات اداره کل امنیت خارجی فرانسه از این حکایت دارد که محمد عثمان پاکستانی و عادل حدادی الجزایری - دو تن از متهمانان این پرونده که در دادگاه حاضرند - را عطار استخدام و به اروپا اعزام کرده است. این دو در راه سفر به فرانسه، در پناهگاه مهاجران سوری در اتریش، بازداشت شدند.

تیم عملیات