تغییر سبک زندگی با کرونا، نیازمند تدوین آموزش‌های علمی و عملی

به گزارش ایرنا، شیوع ویروس کرونا در ووهان چین و به دنبال آن جهانی شدن این بیماری سبب شد تا بسیاری از سبک‌های انسانی در کره خاکی دارای شباهت یکسانی شود که غفلت از این الگوی واحد جهانی، جاده را بر همه گیری کرونا صاف خواهد کرد.

کرونا بسیاری از عادات و آداب و رسوم  را در سطح جهان و ایران تحت تاثیر خود قرار داد و درواقع سبک جدیدی از زندگی را به وجود آورد که اگر این سبک جدید رعایت نشود، کرونا قانون خود را اعمال خواهد کرد و با هیچ کس تعارف ندارد اما گاهی افراد و اقشار برحسب عادات مسیر نفوذ این ویروس خطرناک را هموار و شیوع آنرا فراگیر می‌کنند.

کرونا درست در زمانی آمد که جهان فناوری‌های نوین را تجربه می‌کرد و بسیاری از دروازه‌های علوم درنوردیده شد و با اینکه علم بشری سر از آسمان و کرات مافوق زمین درآورده و بخش زیادی از اسرار و شگفتی‌های طبیعت را شناخته با این حال چشم انداز دقیقی برای پایان دادن به عمر این ویروس وجود ندارد.

با این حال شیوع ویروس کرونا در ایران و جهان به ما آموخت که باید با تغییر سبک زندگی، سلامت جسمی و روانی جامعه تضمین شود لذا ترویج فرهنگ زندگی به سبک کرونا باید به شیوه‌های مختلف به مردم آموزش داده شود که این موضوع مهم درمرحله اول نیاز به پذیرش این تغییر از سوی مردم دارد.

آموزش، تغییررفتاری و تفکری دربین افراد جامعه برای عبور از پیامدهای منفی کرونا که تاکنون خسارت‌های جسمی، روحی و اقتصادی سنگینی را درجهان و ایران به همراه داشته، ضرورتی انکارناپذیراست. برای رهایی از اپیدمی این بیماری باید راه های پیشگیرانه را تداوم بخشید و مفاد پروتکل‌ها را به درستی رعایت کرد و مهمتر نظام برنامه ریزی کشور باید برنامه های مدون علمی و عملی در حوزه های مختلف تهیه کند.

شیوع ویروس کرونا به مردم نشان داد که ممکن است جامعه در هر لحظه با خطرات جدی مواجه شود که وضعیت اضطراری می‌تواند در سبک زندگی، هنجارها، اعتقادات و آداب و رسوم تاثیرگذار باشد که نمونه بارز این تغییر را ما در آیین باستانی نوروز، ماه مبارک رمضان و نماز جماعت در مساجد و مصلی ها را شاهد بوده و هستیم.

 این بیماری به ما یاد داد که در زندگی فردی و اجتماعی با احتیاط قدم برداریم و تنها راه انتخابی ما در مقابله با بحران کرونا گسترش فرهنگ توجه به خود مراقبتی و رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله‌گذاری هوشمند است.

یکی از دغدغه های مهم این روزهای جهان را شیوع موج این بیماری و سوق دادن شهروندان به تغییر سبک زندگی در مبارزه با ویروس کرونا تشکیل می دهد و با توجه به اینکه تاکنون در کشورمان بیش از  ۳۰۴ هزار نفر به این ویروس مبتلا و بیش از ۲۶۳ هزار نفر آن ها بهبود یافته و بیش از ۱۶ هزار نفر جانباخته اند و مرگ و میر مربوط به این بیماری همچنان ادامه دارد.

خبرگزاری جمهوری اسلامی استان اصفهان در همین ارتباط میزگردی با  حضور علیرضا معماریان رییس انجمن روانشناسان مثبت گرای ایران، رضا فدایی مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان و اکرم حمیدیان استاد جامعه شناس دانشگاه برگزار شد.

باورها باید بر مبنای حقایق تغییر یابد

رییس انجمن روانشناسان مثبت گرای ایران گفت: باورها باید بر مبنای حقایق جامعه و به دور از حرکت احساسی و غیر عقلانی تغییر یابد.

علیرضا معماریان در این میزگرد ایرنا با اشاره به تغییراتی که در زندگی مردم بر اثر گسترش ویروس کرونا ایجاد و نیازهایی در این وضع احساس شده است ، اظهارداشت: شرایط فعلی جامعه اثرگذاری رفتار افراد بر دیگر مردم جامعه را بیش از بیش تاکید می‌کند و یک فرد برای سلامت خود و دیگر مردم جامعه ملزم به رعایت اصول بهداشتی است.

وی افزود: شاید برخی برای سلامتی خود اهمیتی قائل نباشند و بر این اساس دستورات بهداشتی را رعایت نکنند اما این موضوع یک تصمیم فردی محسوب نمی‌شود بلکه به دلیل فراگیری ویروس در جامعه باید قوانین را به صورت اجباری انجام دهند.

وی با اشاره به اثرگذاری سلامت بر حوزه‌های دیگر فردی و اجتماعی، گفت: سلامت مولفه‌ای زیستی، اجتماعی و روانشناختی است که وجود جسم سالم برای سلامت روان فرد و همچنین آرامش اجتماع و سلامت جسمی و روحی جامعه نیاز است.

توجه به سلامت وظیفه همگانی است

استاد روانشناس دانشگاه های استان اصفهان ادامه ‌داد: توجه به سلامت در عصر حاضر یک وظیفه برای همگان است که رعایت توصیه‌های کارشناسان بهداشت و درمان ضروری و با مشکلات و سختی‌های آن مثل قرنطینه خانگی باید سازگار شویم تا با کمترین خسارت‌ها از این دوران بگذریم.

وی چالش‌های روحی و روانی ناشی از دوران کرونا را از معضلات آینده جامعه بیان ‌کرد و یادآور شد: اضطراب، استرس، ترس، ناامیدی و مشکلات روحی و روانی در جامعه فراگیر می‌شود و اگر رفتارها به درستی کنترل نشوند و مدیریت فردی و مهارت‌های زندگی برای مردم تبیین نشده باشد آنگاه قادر به خروج آسان از این دسته از آسیب‌ها نخواهیم بود.

وی ادامه داد: اهمیت فراگیری مهارت‌های زندگی، مدیریت فردی و برنامه‌ریزی در این شرایط برای مردم واضح و روشن شده و نیاز به آموزش این دسته از سر فصل‌های تربیتی احساس شده که در گذشته کمتر بر روی آن ها متمرکز و سرمایه گذری شده‌ است.

این استاد روانشناس فراگیری مهارت گفت و شنود در بین اعضای خانواده را یکی از ابزارهای کارآمد برای شرایط کرونا و غیر از آن به منظور تقویت حس هم گرایی، مسئولیت پذیری و ایجاد آرامش در خانواده بیان کرد و اظهارداشت: جلسات هفتگی خانوادگی، مهار صحبت کردن، شنیدن انتقادات، کاهش شکاف بین نسلی و حل مساله را آموزش می‌دهد.

به گفته معماریان درک واقعیت‌ها و انطباق باورها بر منطق بسیار مهم است و برای حل مشکلات باید به دنبال مولفه‌های اصلی زندگی برویم و حد وسط بین سلامت و دیگر ارزش ها را مشخص کنیم تا اینکه بر این اساس با کمترین مشکلات به بهترین تصیمم‌گیری‌ها برسیم.

وی با اشاره به برنامه‌ها و آیین های ملی و مذهبی گفت: سلامت یک زیرساخت برای همه آیین‌هاست و اگر برنامه‌ای اجرا نمی‌شود و یا مساجد تعطیل می‌شوند این اقدامات فقط برای حفظ سلامتی است و ناکارآمدی دین و بی ارزشی گرامیداشت آیین‌ها نیست.

وی ادامه داد: دین اسلام بر حفظ سلامتی و رعایت حق الناس تاکید دارد و رعایت این اصول نیازمند رعایت اصول بهداشتی و ایمنی و تغییر روش ها و برنامه‌ها در گرامیداشت مناسبت ها و یا برگزاری آیین‌هاست و نباید تفسیر خود سرانه و احساسی داشته باشیم.

ضرورت بهره گرفتن از نظرات کارشناسان نخبه در حوزه سبک زندگی 

رییس انجمن روانشناسان مثبت گرای ایران اعتقاد دارد که باید تمهیدات لازم برای تغییر رفتارها پیش بینی،  از نظرات کارشناسان و افراد نخبه و توانمند در حوزه های سبک زندگی و سلامت بهره گرفته شود و از راه تلاش و کوشش برای تغییر رفتارها و عملکرد استفاده کنیم.

وی صداقت را اصل مهم برای انجام تغییر بیان و تصریح‌ کرد: همه افراد وظیفه خود را باید نسبت به موضوع تغییر سبک زندگی انجام دهند و با صداقت و باورهای صحیح مدیریت کنیم و نباید پیام‌های متناقض در جامعه از سوی مسئولان و کارشناسان و حتی رسانه‌ها منعکس شود که این اقدام به ناامیدی و سردرگمی منجر خواهد شد.

الگوهای فکری و عملی در شراط کرونایی باید تغییر کند

وی اضافه ‌کرد: الگوهای فکری و عملی در شرایط فعلی باید تغییر یابد و بر مدار صداقت و نظریه کارشناسی مباحث مطرح و راهبردهای معین شود و اگر کسی نسبت به موضوعی اطلاعی ندارد با صداقت آن را ابراز و از اظهارنظر غلط جلوگیری کند.

وی همکاری با تیم درمانی برای کاهش مشکلات آن‌ها را مهم بیان کرد و گفت: تداوم این بیماری مشخص نیست و باید کارکنان حوزه بهداشت و درمان را درک کرد و با رعایت اصول بهداشتی به این قشر کمک کرد و با تغییر نگرش خود نسبت به اینکه شادی زودگذر خودمان را بر سلامت جامعه ترجیح ندهیم.

تغییر باورها و سبک زندگی باید برای مردم جذاب باشد

مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان گفت: تغییر باورها و سبک زندگی مردم جامعه با ابزارهای خلاقانه همراه باشد تا برای مردم جذاب باشد و بر روی افکار عمومی بهتر اثر بگذارد.

رضا فدایی در این میزگرد ایرنا بر فرهنگ پذیری مردم اشاره کرد و افزود: با سرمایه‌گذاری بر روی افکار مردم قادر به ترویج باورهای صحیح زندگی خواهیم بود و همکاری عمومی برای کاهش مشکلات ناشی از شیوع کرونا موثر بوده و پذیرش اجتماعی مطلوب بوده است.

وی ادامه داد: این ویروس با بسیاری از ویروس های دیگر متفاوت است و شرایط و نوع عملکرد آن مشخص نیست و فرود و نشیب دارد که بهداشت جهانی از فراگیری آن در ماه های مهر و آبان خبر داد و در هر شرایطی باید مراقبت‌های زیادی داشته باشیم.

وی اضافه کرد: با توجه به ناشناختگی و فراگیری این بیماری، آزادسازی همگانی و آزادی مثل قبل از کرونا صحیح نیست و باید بر اساس تصمیم‌گیری‌های بلند مدت و نگاه همه جانبه به این موضوع پیش برویم.

به گفته مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت اصفهان تجربه چنین بیماری هایی و فراگیری آن مثل سارس، آنفلولاآنزا در یک قرن بیش وجود داشته و بشر روزگار بدی را سپری کرده اما این موضوعات گذشته و شرایط مجدد با تغییراتی به حالت عادی برگشته و نباید عجله کرد.

رعایت اصول بهداشتی در هر شرایط 

وی افزود: توجه به سلامت را در چنین شرایطی مردم بیشتر درک می‌کنند و قدرت طبیعت در برابر خودنمایی مردم را نشان می‌دهد که انسان در برابر یک ویروس کوچک چگونه زمین گیر می‌شود و باید اصول بهداشتی را در هر شرایطی رعایت کند.

وی یادآور شد: افزایش خود مراقبتی و بهداشت عمومی بعد از دوران کرونا پیش مردم پیش‌بینی می‌شود که بسیاری از دغدغه‌ها در خصوص سلامتی که همواره تاکید می شد و برای مردم دلایل آن ناشناخته بود، قابل درک و قابل فهم خواهد شد.

به گفته فدایی در بسیاری از کشورها قرنطینه طولانی مدت برای مردم سخت بوده و نقش و جایگاه طبیعت برای آرامش و نقش آن در زندگی مشخص کرده که در پسا کرونا اهمیت دوستی با طبیعت و دوری از تخریب آن برای مردم بیشتر مشخص می‌شود.

وی با بیان اینکه شرایط زندگی در دروان کرونا مثل انجام کارها در فضای مجازی پیامدهای مثبت و منفی داشته است، خاطرنشان ‌کرد: برگزاری جلسات آموزشی و کاری به صورت آنلاین فردگرایی و دوری از اجتماع را ترویج داد و درون‌گرایی را گسترش داده اما باید حد میانه بین فضای مجازی و کار در محیط اجتماعی را مشخص کرد و میانه‌روی در پسا کرونا داشته باشیم.

وی تغییر روش و بازنگری در سبک زندگی و گرامیداشت مناسبت‌ها را موضوع مهم بیان ‌کرد و گفت: تغییر روش در برگزاری مراسم‌ها و گاهی کم رنگی این آیین ها با توجه به اهمیت سلامت مردم اشکالی در دین و ارزش‌های ملی ایجاد نخواهد کرد.

در نظرگرفتن اهمیت بهداشت عمومی و سلامت جامعه

این کارشناس حوزه بهداشت اصفهان  با بیان اینکه برخی از مردم به دنبال حذف فاصله‌گذاری در مراسم های مذهبی و برخی به دنبال حذف این  قانون در جشن های عروسی هستند، اظهارداشت: هر گروه بر اساس سلیقه فردی خود تصمیم‌گیری و پیش‌بینی دارد اما باید اهمیت بهداشت عمومی و سلامت کل جامعه را در نظر گرفت.

تصمیم گیری ها باید کلان و جامع باشد

وی ادامه داد: باید تصمیم گیری ها کلان و جامع باشد و برای جلوگیری از غافلگیری رصد به موقع و برنامه‌ریزی صحیحی انجام شود.

وی با بیان اینکه سازمان های جهانی رفاه عمومی را کمتر می بینند، خاطرنشان‌کرد: این دسته از نهادها مثل بهداشت جهانی و یونسکو منافع کشورهای اروپایی را مورد توجه بیشتری قرار می‌دهند و در صورتی که شیوع یک بیماری و یا آسیب آن‌ها را مورد اثر قرار بدهد وارد می‌شوند و روود به کرونا از ترس آسیب‌پذیری کشورهای غربی بوده و گرنه در حوزه سالک اقدام مناسبی تاکنون نداشته اند.

وی اطلاع رسانی سازمان بهداشت جهانی را کمتر از واقعیت‌ها بیان‌ کرد و گفت: این سازمان جهانی در خصوص ویروس کرونا باید بیش از حد فعلی کار انجام می داد اما این مهم محقق نشده ولی باید مردم و نهادهای متولی در کشور مسئولیت خود را به خوبی بر اساس توصیه کارشناسان انجام دهند.

باورها همسو با حفظ سلامت جامعه باشد

استاد جامعه شناسی دانشگاه پیام نور استان اصفهان گفت: تغییر در سبک زندگی به گونه ای باید رقم بخورد که باورها همسو با حفظ سلامت جامعه باشد.

اکرم حمیدیان در این میزگرد ایرنا افزود: اهمیت سلامت جامعه و جایگاه آن برای سایر بخش‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی باید تبیین شود و با تشریح این موضوع تصمیم‌سازی های فردی و اجتماعی باید مبتنی بر حفظ سلامت باشد.

تفسیر غلط برخی تغییرات زندگی مردم در شرایط کرونایی ممنوع

وی ادامه داد: برخی تغییرات زندگی مردم در شرایط شیوع ویروس کرونا نباید تفسیر غلط پیدا کند بلکه جنبه‌های مثبت و کارآمد آن نیز مورد توجه قرار گیرد.

وی قرنطینه و فردگرایی در زندگی مردم در این مدت را نمونه ای از پیامدها و تغییرات زندگی بیان‌کرد و خاطرنشان کرد: قرنطینه خانگی و کاهش ارتباطات همواره به معنای فردگرایی نیست بلکه افراد جامعه به دلیل حفظ سلامت دوست و هم نوع خود چنین اقدامی را انجام داده‌اند.

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور استان اصفهان اظهارداشت: همه مردم جامعه به دنبال پایان شرایط سخت کرونا هستند و بر این اساس ارزش‌گذاری هایی را در جامعه انجام می‌دهند که ظاهر خوبی ندارد اما هدف خوبی را یعنی حفظ سلامت جامعه را دنبال می‌کند.

وی با بیان اینکه ارزش‌گذاری در جوامع در حال گذر و مدرن متفاوت است، تصریح کرد: در جامعه در حال گذر و کمتر توسعه یافته، ارزش‌ها بر اساس بقاست اما در کشورهای مدرن این موضوع فرامادی است و این تفاوت در نوع تصمیم‌گیری‌ها نقش دارد.

وی ادامه داد: تغییرات اجتماعی به سرعت انجام می شود اما تغییر در نوع رفتارها و جلوه های فرهنگی به آسانی نیست ولی اتفاقات اجتماعی بر سبک زندگی و فرهنگ جامعه اثر می گذارد که رعایت اصول بهداشتی و ارزش‌گذاری به توصیه‌های کارشناسان این حوزه به جای خود تجویزی و رفتارهای غلط از نتایج شیوع ویروس کرونا در افکار و سبک زندگی مردم است.

به گفته حمیدیان تغییرات همواره با قانون‌گذاری‌هایی همراه شده وکوچکترین تغییر در زندگی اجتماعی با وضع قوانین و شرایط خاص خود بوده که محدودیت‌هایی را ایجاد کرده است.

وی افزود: در کشورهای در حال توسعه مثل ایران برخی از رفتارها مدرن، برخی سنتی و بعضی هم بر اساس شرایط در حال گذر است که این موضوع گاهی محدودیت ها را بیشتر از کشورهای مدرن و یا سنتی می‌کند.

این کارشناسان تاکید کردند که نظام برنامه ریزی کشور نیز برای تحقق همه جانبه تغییر سبگ زندگی در ایام کرونا و پساکرونا باید راهبردهای علمی و عملی تدوین کند تا مردم به راحتی آموزشهای لازم را در زمینه های مختلف ببینند و بتدریج جامعه خودش را منطبق چنین شرایطی بکند تا  دغدغه های موجود کاهش یابد چراکه به گفته صاحبنظران امر جامعه منبعد با چنین مشکلات و ویروسهایی مواجه خواهد بود.