مدهای تغذیه‌ای در دوران کرونا؛ برگشت به عقب یا حرکت به جلو؟

با طولانی شدن دوران همه‌گیری کرونا، رفتارهایی که در شروع با اجبار همراه بود رفته رفته جای خود را به عادت داده‌اند. برخی از عادت‌ها یا رفتارهای تغذیه‌ای هم تغییر کرده یا تثبیت شده‌اند و از این قاعده جدا نیستند.

به همه موارد بالا در خانه ماندن، بیکار شدن، بسته شدن رستوران‌ها و سالن‌های ورزشی، یا حتی سختی حمل و نقل مواد غذایی هم افزوده شده و می‌توان گفت، سال پیش رو می‌تواند در ادامه سال‌های گذشته مواجهه با کرونا خیلی بد یا خیلی خوب بر روی تغذیه افراد تأثیر داشته باشد.

رونق گرفتن خرید محلی

خرید محلی از مواردی است که افراد زیادی به آن روی آورده‌اند، از رونق گرفتن بازارهای مزرعه‌داران در اروپا تا کسب‌وکارهای محلی پخت‌وپز در ایران، می‌توان همه جا ردی از عرضه محلی مواد غذایی پیدا کرد.

در همه موارد به دلیل کوچک‌تر شدن کسب و کار و عرضه مقدار کمتر مواد غذایی در روز از سوی فروشندگان، می‌توان خوش‌بین بود که مواد غذایی با کیفیت بهتری به دست مشتری می‌رسد.

عرضه محصولات ارگانیک یا طبیعی که از سم‌ها و آفت‌کش‌های شیمیایی در آنها استفاده نمی‌شود و میزان آلاینده‌ها در آنها حداقل است در محلات زیاد شده، اما معمولاً این کیفیت با افزایش قیمت نسبت به فروشگاه‌های بزرگ یا زنجیره‌ای همراه است.

در واقع، افزایش مشکلات اقتصادی و کمتر شدن توان خرید از مواردی هستند که می‌تواند به گزینشی‌تر کردن خرید مواد غذایی بیانجامد.

خرید گزینشی مواد غذایی

بالا رفتن قیمت مواد غذایی چه در فروشگاه‌های بزرگ و چه در بازارهای محلی، همه افراد حتی قشر متوسط را درگیر مشکلات اقتصادی تهیه غذا کرده و سبب شده تا افراد در زمان خرید مواد غذایی گزینشی‌تر نسبت به قبل از دوران همه‌گیری عمل کنند؛ به این معنا که خانواده‌ای که قدرت خرید بالاتری داشته است با بالا رفتن قیمت مواد غذایی مجبور به تغییر نوع یا میزان سبد غذایی خود شده است.

سازمان جهانی بهداشت سال‌هاست که با توجه به روند گران شدن خوراکی‌ها در جهان در رابطه با جمعیت‌های در معرض خطر نظیر زنان، کودکان یا افراد سالخورده، مدام هشدار می‌دهد چرا که بحران گرانی که گریبانگیر خانواده‌های فقیر از لحاظ درآمد بود، به لایه‌های بالاتر درآمدی یا طبقه متوسط نفوذ کرده است.

جمعیت در معرض خطر

بروز بیماری‌هایی با زمینه کمبودهای تغذیه‌ای یکی از مواردی است که زنگ خطر سلامت عمومی را به صدا در آورده است. دغدغه‌ای که آگاهی دادن و یا آگاهی داشتن تغذیه‌ای هم تأثیر چندانی در تغییر آن ندارد، چرا که افراد حتی اگر بدانند مصرف کدام مواد غذایی در حفظ سلامت آنها نقش پررنگ‌تری دارد، لازم است که توان خرید آن را هم داشته باشند.

سوء تغذیه یا گرسنگی سلولی، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، انواع کم‌خونی‌های مربوط به تغذیه، مشکلات پوست، مو، پوکی استخوان، اضطراب‌های ناشی از کمبودهای غذایی حتی پرخوری‌های عصبی با مواد غذایی بی‌ارزش، ضعف‌های عضلانی، چاقی یا لاغری و درگیری با بسیاری از بیماری‌هایی با منشأ تغذیه‌ای، اتفاق قابل توجهی است که در امتداد گرانی‌ها، دیگر مربوط به یک طبقه خاص یا منطقه اقلیمی مشخص نیست.

از تکرار تا عادت

تغییراتی که پس از تکرار تبدیل به عادت شده‌اند یکی دیگر از مواردی است که می‌توان به عنوان مد تغذیه‌ای دوران کرونا، به آن پرداخت.

رواج استفاده از بوسترهای سیستم ایمنی یا زیاد شدن تمایل افراد به خوردن خوراکی‌ها یا نوشیدنی‌هایی که به ارتقای سیستم ایمنی کمک می‌کند به خودی خود، اتفاق خوب و تأثیرگذاری است و در صورت انتخاب درست، می‌تواند سلامتی ماندگاری را به وجود آورد.

اشکال از آنجایی شروع می‌شود که خوراکی‌های مد شده برای صنعت سوددهی مناسبی دارند و مثلاً یک شیشه کوچک نوشیدنی زنجبیلی سود زیادی را به همراه می‌آورد، در حالی که مواد اولیه چندان متفاوتی نسبت به نوشیدنی‌های شیرین گذشته را ندارد.

راهکار اصلی در این تکرار و عادت تغذیه‌ای، این است که به تهیه خانگی آنچه بالا برنده سلامت عمومی و سلامت دستگاه ایمنی است بپردازیم و مثلاً نوشیدنی سریع و یا آسانی شبیه جینجر شات (قلپ زنجبیلی) را در خانه تهیه کنیم چرا که انواع صنعتی بیش از هر ماده مغذی دیگری حاوی شکر و نگهدارنده است.

سبزیجات و پایداری

استفاده از منابع غذایی پایدار که کمترین دور ریز را دارند و یا توجه به موارد دوستدار محیط زیست از مواردی است که بسیاری از افراد در همه‌گیری کرونا آموخته‌اند.

اینکه پایان همه‌گیری کرونا در گروی به‌کارگیری رویکردی جمعی است، افراد، مؤسسات حامی سلامت، دولت‌ها و سیاستگذاران زیادی را متوجه نگهداری از سیاره زمین کرده است.

هانی روتزلر، نویسنده گزارش مواد غذایی ۲۰۲۲، با بررسی و تحقیق بر صنایع وابسته به مواد غذایی، گزارش داده است که سلیقه مشتری‌ها در دوران پس از کرونا به شدت تغییر کرده است. در این گزارش، تغییرات سلیقه شامل انتخاب‌های پایدارتر، خرید محلی و سفارش مواد غذایی پر سبزیجات بوده است.

خانم روتزلر با توجه به نتیجه تحقیقات، دوران پس از کرونا را دروان غذاهای اینترنتی سالم‌تر و پرسبزیجات‌تر پیش‌بینی کرده است.

سلامت و تغذیه

چقدر بدن‌مان به امگا ۳ و امگا ۶ نیاز دارد؟

کدام مواد غذایی به رفع یبوست کمک می‌کنند؟

سویا، بادام یا نارگیل؛ کدام شیر گیاهی را مصرف کنیم؟

آیا مصرف سویا هورمون‌های مردانه را کاهش می‌دهد؟‎