مد ایران را چه کسی می‌آفریند؟

به گزارش خبرگزاری مهر، کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، سومین دوره رویداد ملی مدآفرین در حالی به کار خود پایان داد که توانست نظر تعداد قابل توجهی از طراحان جوان و حتی نوجوانان علاقه‌مند به طراحی لباس را به خود جلب کند. این رویداد تلاشی برای فراهم کردن یک فرصت رقابتی ارتقایی برای طراحان جوان با هدایت منتورها و داوران باتجربه بود که با حمایت کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور و با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی، بسیج اصناف و تعدادی از فعالان حوزه مد و لباس برگزار شد.

آیا این رویداد موفق به آفرینش مد در کشورمان شده است؟

برگزاری چنین رویدادهایی کدام بخش از نیاز حوزه مد و لباس کشور را برطرف می‌کند و چه موانعی در مسیر ارتقای هر چه بیشتر هنر صنعت مد و لباس ایران وجود دارد؟

آزاده آریایی، کارشناس واحد آموزش، پژوهش و نوآوری کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور که خود نیز یکی از فعالان حوزه مد و لباس و عضو شورای سیاست‌گذاری، داور و مسئول کمیته آموزش رویداد مدآفرین است طی گفت‌وگویی به سؤال‌های مطرح در این حوزه پاسخ داد و با اشاره به برگزاری موفقیت آمیز رویداد مدآفرین، در پاسخ به این سوال که مدآفرین یک رویداد مد است یا جشنواره یا یک استارتاپ مرتبط با مد؟ گفت: مدآفرین همانطور که از نامش مشخص است، یک استارت‌آپ جوان است که برای آفرینش مد طراحی شده است.

وی در خصوص فواید و نتایج رویدادهای مد اینچنینی گفت: معمولاً در تمام دنیا مسابقات مد باعث ایجاد رقابت و پیشرفت قابل توجهی در حوزه مد و لباس می‌شود. وقتی طراحان با هم رقیب می‌شوند، کار همدیگر را رصد می‌کنند و طی رقابت بسیاری از مسائل را به صورت ملموس و کاربردی یاد می‌گیرند و دلایل اینکه چرا اول نشده یا اول شده‌اند را متوجه شده و با استانداردهای این حوزه آشنا می‌شوند. رقابت سالم را یاد می‌گیرند و البته شرایط چالشی مسابقه برای آنها ممکن است فرصت‌های جدیدی ایجاد و ذهنشان را بازکند.

آریایی با تأکید بر اینکه آموزش‌ها و حتی تأییدها و ردکردن‌هایی که طراحان طی اجرای مسابقه از منتورها و داورها دریافت می‌کنند نقش مهی در رشد آنها دارد، گفت: برخی از طراحان شرکت کننده در این رویداد دبیرستانی بودند و در نهایت این افراد به عنوان جوان‌ترین طراحان به صنعت مد معرفی می‌شوند و البته خود آنها نیز صنعت و ملزومات کار با صنعتگران حوزه مد را می‌شناسند.

کارشناس واحد آموزش، پژوهش و نوآوری کارگروه ساماندهی مد و لباس با اشاره به اینکه در این رویداد یکی از طراحان ایرانی که در کشور فرانسه فعالیت دارد، یکی از فعالان موفق در خصوص راه‌اندازی خطوط صنعتی مد، منتورها و داورهای باتجربه و موفق در کنار طراحان جوان بوده و به آنها آموزش می‌دادند، خاطرنشان کرد: قرارگرفتن در یک چالش ملی و خارج شدن از فضای محدود برخی شهرستان‌ها و برقراری ارتباط طراحان با سایر فعالان حوزه تأثیر قابل توجهی در موفقیت‌های آینده این طراحان جوان خواهد داشت.

وی در پاسخ به این سوال که رویداد مدآفرین با سایر رویدادهای مد از جمله جشنواره‌های مد و لباس چه تفاوتی دارد؟ گفت: همیشه برای تولید مد و لباس می‌گوئیم «برای پوشیدن چه کسی در کجا چه لباسی تهیه شود؟» وقتی که جشنواره‌ها برگزار می‌شوند مخاطب مشخص نیست و صرفاً گفته می‌شود طراحی لباس برای بانوی ایرانی در حالی که بانوان ما در سنین مختلف و با شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و … متفاوت هستند و نمی‌توانیم مخاطبمان را به صورت حرفه‌ای و دقیق انتخاب کنیم اما ما در رویداد مدآفرین یکی از مخاطبان را مشخص کردیم یعنی در مسابقه‌ای که به شکل زنده برگزار شد، به طراحان اعلام شد با این پارچه برای خانم‌های فروشنده در مراکز تجاری لباس طراحی کنید.

آریایی افزود: وقتی مشخص است که موقعیت حضور شخصی که قرار است لباس را بپوشد چگونه است و چه زمانی و برای چند ساعت در روز با چه سنی این لباس قرار است پوشیده شود نتیجه کار طراح بهتر خواهدبود. در اصل اگر برای همه رویدادها ابتدا و انتهای کارمان را مشخص کنیم می‌توانیم به نتیجه برسیم.

این فعال حوزه مد و لباس در پاسخ به این سوال که شرایط و جایگاه طراحی لباس ایران اکنون کجاست و با گذشته چه تفاوت‌هایی کرده است؟ گفت: مد و لباس ایران طی چند سال گذشته نتوانست صنعتی شود.

"چنین رویدادهایی به شرطی موفق و تحول آفرین در جامعه خواهند بود که ویژندها به تنهایی یا با تعامل با یکدیگر رویدادهای مشابهی را به صورت حرفه‌ای برگزار کنند"اما اگر مد در صده‌های گذشته ایران را مطالعه کنیم می‌بینیم ایران یکی از کشورهایی بوده که بیش از آنچه تصور می‌شود، تعدد مد و پوشاک داشته است و این مد با توجه به اقلیم در ایران ساخته شده و حتی در یک استان هم نمی‌توانید یک لباس واحد پیدا کنید، بلکه شهر به شهر لباس‌ها و شرایط تزئینات متفاوت بوده است و البته این لباس‌ها با هم تلفیق و نوآوری در آنها صورت می‌گرفته و اقوام مختلف از لباس‌های هم الهام گرفته و در اثر مراوده اقوام رنگ‌ها، تزئینات و برش‌ها و دوخت‌ها از هم تأثیر گرفته‌اند. یعنی مد در ایران ساری و جاری بوده و تغییر می‌کرده است. حتی اقوامی که در داخل ایران مهاجرت می‌کردند بر اساس تغییر محل زندگی سبک لباسشان را متناسب با محل جدید به صورت هوشمندانه‌ای تغییر می‌دانند.

وی افزود: اکنون نیازهای ما عوض شده است، ما نیاز به تنوع داریم و سطح نیازهای ما بالاتر رفته است، طراحان ما توانسته‌اند مد را متحول و مد متناسب با ایران ارائه کنند اما در صنعتی کردن این مد موفق نبوده‌ ایم و این شکاف و خلأ بین طراح و صنعتگر و یا به نوعی نپذیرفتن هویت طراح ایرانی توسط صنعتگر موجب شده صنعتگر ما انتظار داشته باشد یک کار بی نقص با دوخت کامل دریافت کند در حالی که صنعتگران می‌توانند ایده طراح را بگیرند و صنعتی کنند. ما تلاش کردیم در مدآفرین این خلأ را از بین ببریم و صنعت و طراح را به هم پیوند بزنیم.

آریایی ادامه داد: این مسئله مهم باید جا بیفتد که قرار نیست لباس طراح به شکل کامل تولید و به بازار عرضه شود، صنعتگر ممکن است بخواهد از بخشی از خلاقیتی که در لباس وجود دارد استفاده کند مثل اتفاقی که در همه جای دنیا رخ می‌دهد. اگر این پیوند برقرار شود متوجه خواهیم شد که ما نه تنها از هنر صنعت مد و لباس دنیا عقب نیستیم بلکه به خاطر برخی از محدودیت‌ها طراحان جوان ما دست به خلاقیت‌هایی می‌زنند که بسیار قابل توجه است و فقط از افراد بسیار باتجربه و حرفه‌ای چنین خلاقیت‌هایی برمی‌آید.

وی در پاسخ به این سوال که برگزاری چنین رویدادهایی چه قدر می‌تواند به قوی‌تر شدن جشنواره مد و لباس فجر کمک کند؟ گفت: اینکه بخواهیم با یک رویداد مد را بسازیم ممکن نیست.

مد حاصل فراوانی است و نمی‌توان با یک رویداد مد را ساخت. چنین رویدادهایی به شرطی موفق و تحول آفرین در جامعه خواهند بود که ویژندها به تنهایی یا با تعامل با یکدیگر رویدادهای مشابهی را به صورت حرفه‌ای برگزار کنند. تکرار این رویدادها باعث می‌شود طراحان و فعالان حوزه مد به سمت حرفه‌ای شدن بروند.

وی در بخش پایانی سخنان خود به تحلیل مسائل و آسیب‌های حوزه مد و لباس کشور پرداخت از مسئولان و دست‌اندرکاران حوزه مد خواست به این موضوع فکر کنند که مد فقط آن‌چیزی که دوخته شده و وارد مغازه می‌شود نیست و تصریح کرد: مسئولان نباید جزیره‌ای به موضوع مد و لباس نگاه کنند.

داور رویداد مدآفرین ادامه داد: کانسپتی که برای مدافرین انتخاب شده بود مسجد امام اصفهان بود. یعنی یک موضوع ایرانی اسلامی انتخاب شده بود اما در هیچ یک از طرح‌ها شکل مسجد امام به صورت مستقیم ارائه نشده بود و طراحان جوان ما موفق شدند به خوبی از این مسجد الهام بگیرند نه اینکه صرفاً شکل کاشی‌ها را بر روی لباس چاپ کنند و این اتفاق خوبی است و نشان می‌دهد طراحان ما در حال پیشرفت هستند اما متأسفانه ما در کشور به این دلیل که هر کسی در جایگاه درست خود در حوزه مد و لباس فعالیت نمی‌کند شاهد صدور یکسری دستورات فرمایشی هستیم که این دستورات بدون در نظر گرفتن سایر مسائل و مباحث حوزه‌های مد و لباس صادر می‌شود و همین مسئله موجب می‌شود حتی دستوارت صادر شده نیز به اهداف مد نظر نرسند.

وی افزود: در حوزه مهمی مثل طراحی لباس برای مدارس، در حالی که طراحان قوی و بسیار خوبی در این زمینه داریم، مدیران مدارس بدون اطلاع از مفاهیم علمی و زیبایی‌شناختی طراحی لباس برای دانش آموزان صرفاً طرحی را پیدا و به یک دوزنده سفارش کار می‌دهند. در حالی که اگر یک طراح به صورت علمی لباس مدارس را طراحی کند و از پارچه و دوخت مناسب و صحیح استفاده شود، سلامت جسمی و شادابی دانش آموزان حفظ می‌شود اما متأسفانه یک رانت عجیب در این خصوص ایجاد شده و حتی ما نمی‌توانیم به مدارس بگوییم که بیایید و طرح خریداری کنید.

آریایی در پایان گفت: باید اصناف، وزارت صمت، طراحان، کارگروه مد و لباس و سایر نهادهای مسئول با هم منسجم شوند تا نتیجه واحد به دست بیاید اما هر کدام جزیره‌ای عمل می‌کنند و چون با هم در ارتباط نیستند ما به نتیجه مطلوب نمی‌رسیم در حالی که امکانات، علم و استعدادهای خوبی داریم.