آغاز موج جدید کرونا پس از شنبه شلوغ

آفتاب‌‌نیوز :

فاصله پیچ‌شمیران تا میدان فردوسی که هر دو در امتداد خیابان انقلاب تهران قرار دارند، روی نقشه کمی بیشتر از یک کیلومتر است. به قاعده هر روزه تهران در روزهای معمولش این فاصله با ماشین باید با احتساب میزان شلوغی بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد.

روز شنبه ۳۰ فروردین‌ماه، راننده تاکسی که فرمانش را مدام می‌چرخاند و زیگزاگ می‌رود تا به مدد نقشه روی تلفن همراهش ترافیک سنگین را دور بزند و از کوچه‌های فرعی‌تر مدد بگیرد، دست آخر موفق می‌شود این یک و اندی کیلومتر را با رکورد ۲۵ دقیقه بپیماید. روز شنبه ۳۰فروردین، درست همان روزهایی که مسوولان بهداشت و درمان در سراسر دنیا همچنان از شهروندان می‌خواهند که در خانه‌های‌شان بمانند و برنامه‌های بازگشایی مشاغل در چند کشور همچنان به تعویق می‌افتد، تهران یکی از شلوغ‌ترین روزهایش را تجربه کرد؛ روزی که حالا احتمال می‌رود پس‌لرزه‌هایش تا نیمه اردیبهشت بیمارستان‌های پایتخت را مشغول خود کنند.

به نوشته روزنامه اعتماد، «دیروز ۷۵ درصد نسبت به سال گذشته همین روز افزایش ترافیک داشتیم و دو برابر خودروها وارد این محدوده شدند.» روز گذشته، سردار مهماندار، رییس پلیس راهور تهران بزرگ به آنچه ترافیک سنگین مرکز شهر نامید واکنش نشان داد، هجوم ماشین‌ها و آدم‌ها به خیابان‌ها را با آمار افزایش ۷۵ درصدی بهتر می‌توان تصور کرد. مهماندار گفته است که محدوده مرکزی شهر گنجایش این همه خودرو را ندارد و به سبب نبود پارکینگ به اندازه کافی در این محدوده، برخی شهروندان اجبارا به صورت دوبله یا ردیفی پارک کرده‌اند و این موضوع به ترافیک دامن می‌زند: ‌«ادامه این روند نه تنها مشکلی را کم نمی‌کند بلکه می‌تواند مخل کسب‌وکار باشد. اگر شهروندان بخواهند با این نحو وارد محدوده مرکزی شهر شوند مشکلات بیشتری خواهند داشت و ما این موضوع را به ستادملی کرونا منتقل خواهیم کرد.»

ماموران راهنمایی و رانندگی را می‌شد به ردیف در تمام طول خیابان انقلاب دید؛ مامورانی که اغلب خودشان بدون پوشیدن ماسک مشغول هدایت اتومبیل‌ها بودند و گاهی هم با هدایت آنها به خط ویژه اتوبوس می‌کوشیدند تا از بار سهمگین فلزی ماشین‌ها بر دوش این خیابان کاسته شود.

"آفتاب‌‌نیوز : فاصله پیچ‌شمیران تا میدان فردوسی که هر دو در امتداد خیابان انقلاب تهران قرار دارند، روی نقشه کمی بیشتر از یک کیلومتر است"اتوبوس‌ها و ماشین‌ها روز گذشته در تهران انگار جای‌شان را عوض کرده بودند، بی‌آر‌تی‌های همیشه پر از جمعیت در نیم‌روز آغاز هفته حالا با حداقل مسافر ممکن تردد می‌کردند و اتومبیل‌هایی که خیلی‌های‌شان پشت مرز محدوده ترافیک می‌ماندند در مرکز شهر جولان می‌دادند، پشت چراغ‌‌های راهنمایی که پشت سر هم قرمز و سبز می‌شدند بی‌آنکه مجالی برای عبور باشد گیر می‌کردند و گاهی هم تصادفی این میان به این معجون ترافیکی افزوده می‌شد تا ماموران پلیس و راننده‌های پشت فرمان هم دور هم جمع شوند تا برآوردی از خسارت داشته باشند. در متر به متر خیابان انقلاب می‌شد دید که چگونه رشته‌های «در خانه بمانیم» و «فاصله اجتماعی را حفظ کنیم» پنبه می‌شوند و باز سردار مهماندار خطابش با مردم تهران بود: ‌«ما همچنان از مردم درخواست می‌کنیم از سفرهای غیرضروری خودداری کنند چراکه همه افرادی که در این ساعات به محدوده مرکزی مراجعه می‌کنند کارمند نیستند. کارمندان در ساعت ۳۵: ۶ تا۷:۳۰ وارد این محدوده می‌شوند. اما ترافیک در این ساعت ناشی از حضور برای خرید و مغازه‌های تجاری است که در این محدوده واقع شده است.» کرکره‌ها بالا کشیده شده‌اند؛ کفش‌فروشی، مبل‌سازی، چاپ و تکثیر، کتابفروشی و مغازه‌های کوچک و بزرگ. جز اینها به نظر می‌رسد که رستوران‌ها و فست‌فودها و ساندویچی‌ها هم دست به کار شده‌اند؛ کسب‌وکار به صورت «از پذیرایی در سالن معذوریم» برقرار شده.

در خیابان ستارخان، رستوران‌ها، کبابی‌ها و ساندویچی‌ها همه کاغذهای توضیح پشت شیشه مغازه چسبانده‌اند و با کلیدواژه‌های فاصله‌گذاری اجتماعی، دستور ستاد ملی کرونا، جلوگیری از شیوع کرونا و مانند این اعلام می‌کنند که مشتریان می‌توانند فقط غذای بیرون‌بر تهیه کنند.

ابراهیم درستی، نایب‌رییس اتاق اصناف تهران هم روز گذشته به ایسنا گفته بود که از نظر او تمامی واحدهای صنفی با حفظ موارد بهداشتی می‌توانند به کار بازگردند: ‌«از نظر ما برخی مشاغل پرخطر مانند رستوران‌ها و تالارها می‌توانند با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی غذای بیرون‌بر عرضه کنند. برخی واحدهای صنفی هم می‌توانند برای رعایت مسائل بهداشتی و اشتغال، کارمندان خود را به صورت شیفتی دربیاورند و مشتریان را با برنامه‌ریزی وارد واحد کنند. برای مثال آرایشگران به ویژه آرایشگران مردانه می‌توانند صندلی‌های خود را با فاصله و رعایت مسائل بهداشتی مرتب کرده و شرایط آغاز فعالیت خود را فراهم کنند.» او البته برای اینکه فرمول باز شدن تمامی کسب‌وکارها جواب بدهد یک شرط گذاشته است، خطاب او هم با مردم است: ‌«اگر شهروندان برای کارهای غیرضرور به واحدهای صنفی و پاساژها مراجعه نکنند، امکان بازگشایی همه واحدهای صنفی با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی وجود دارد. شهروندان باید از اجتماعات چند نفره، حضور در پارک‌ها و حضور غیرضرور در محیط کار و واحدهای صنفی خودداری کنند.» کرکره‌ها به نوبت بالا می‌روند، زندگی ظاهرا به روال عادی باز می‌گردد و در عین حال هر مقامی در هر سطحی خطابش تنها به مردم است که از «حضور غیرضروری» جلوگیری کنند.

با به حداقل رسیدن محدودیت‌های کسب‌وکار و رفت‌وآمد نسبت به سایر روزهای فروردین‌ماه، از ساعت ۶ و نیم صبح روز گذشته، اتوبان‌ها و خیابان‌ها و بعد هم مرکز شهر چهره عجیبی به خود گرفتند. هرچند در هیچ‌یک از روزهای شیوع بیماری در ایران، تهران یا سایر شهرهای کشور به مانند بسیاری از شهرها در سایر کشورها محدودیت شدیدی برای سفرهای درون‌شهری اعمال نشد، اما تعطیلات نوروز و لزوم تعطیلی اغلب کسب‌وکارها سبب شده بود تا شرایط ویژه شهر به خوبی حس شود.

"جز اینها به نظر می‌رسد که رستوران‌ها و فست‌فودها و ساندویچی‌ها هم دست به کار شده‌اند؛ کسب‌وکار به صورت «از پذیرایی در سالن معذوریم» برقرار شده"از پایان تعطیلات اما این شرایط ویژه کم‌کم رنگ باخت و روز گذشته دیگر چندان نشانی از این شرایط ویژه باقی نماند. تنها نماد روزگار شیوع در تهران، روز گذشته چهره‌های مردمی بود که به خیابان‌ها آمده و روانه کارهای‌شان بودند؛ چهره‌هایی پوشیده پشت ماسک‌های جورواجور. «امروز تهران خیلی شلوغ بود. امروز رو یادتون باشه. بعدها باید بهش رجوع کنیم.» این را یکی از کاربران توییتر نوشته بود، یکی از کسانی که معتقدند عواقب روز ۳۰ فروردین و آغاز هجوم ماشین‌ها و آدم‌ها به خیابان‌ها را در آینده‌ای بسیار کوتاه با شلوغ‌تر شدن بیمارستان‌ها و به خطر افتادن جان شهروندان باید بپردازیم.

آغاز موج جدید کرونا پس از شنبه شلوغ

روزنامه آرمان ملی نیز در همین باره نوشته است: ترافیک پرحجم خیابان‌های کلانشهرهای کشور با آغاز فعالیت‌های صنفی که دولت آنها را «کم‌خطر» می‌داند، باعث نگرانی کارشناسان حوزه بهداشت و درمان شده است.

بسیاری از کارشناسان براین باورند در روزهایی که آمار مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ (به‌نقل از وزارت بهداشت و درمان) کاهش پیدا کرده، اما با بازگشایی بازار تهران و خیابان‌ها با حجم ترافیک بالا که خبری از محدودیت‌های طرح ترافیکی در آنها وجود ندارد، به‌زودی موج جدیدی از اپیدمی کرونا در کشور به راه خواهد افتاد و جان میلیون‌ها نفر را تهدید خواهد کرد. در حالی پلیس راهور تهران از افزایش ۷۰‌درصدی ترافیک این شهر خبر می‌دهد، که وضعیت در کلانشهرهای دیگر مانند مشهد، اصفهان و تبریز نیز بهتر از خیابان‌ها و معابر پایتخت نیست. روز گذشته محمدرضا مهماندار،‌ رئیس پلیس راهور تهران، اعلام کرد که میزان ترافیک در پایتخت کشور همزمان با اجرای طرح «فاصله‌گذاری هوشمند» نزدیک به دوبرابر نسبت به همین‌ روز در سال گذشته افزایش پیدا کرده است.

اما یکی از اتفاق‌های خوب در کشور کاهش آمار مبتلایان به کرونا و مرگ و میر ناشی از آن است که طی هفته گذشته روند نزولی داشته، با این حال بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کاهش آمار مربوط به قرنطینه خانگی در ایام نوروز است و اگر تا یک ماه آینده واکسن کرونا کشف نشود، با آغاز فعالیت‌های صنفی باید شاهد روند رشد شدید تعداد مبتلایان باشیم. طبق اعلام سخنگوی وزارت بهداشت و درمان از جمعه (۲۹ فروردین) تا شنبه (۳۰ فروردین) ۱۳۷۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شده‌اند و در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۷۳ بیمار جان باختند. با توجه به این آمار، تعداد مبتلایان به کرونا تا روز گذشته به عدد ۸۰۸۶۸ نفر رسید که از این تعداد تاکنون ۵۰۳۱ جان خود را از دست داده‌اند.

"برخی واحدهای صنفی هم می‌توانند برای رعایت مسائل بهداشتی و اشتغال، کارمندان خود را به صورت شیفتی دربیاورند و مشتریان را با برنامه‌ریزی وارد واحد کنند"۵۵۹۸۷ نفر از بیماران، بهبود یافته و ترخیص شده‌اند و ۳۵۱۳ نفر از بیماران نیز در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.

نگرانی و هشدار کارشناسان

از روز گذشته (۳۰ فروردین) با توجه به ثبت‌نام اصناف در سامانه وزارت بهداشت و اجرای طرح فاصله‌گذاری هوشمند، حدود یک‌میلیون و 200‌هزار واحد صنفی در کشور فعالیت‌شان را آغاز کردند. این در حالی است که دکتر حسن روحانی از وزارت بهداشت خواست شرایط بازگشایی کسب‌وکارهای با ریسک متوسط را نیز مشخص کند، در این شرایط محمدرضا محمدحسن‌پور، معاون خدمات شهری شهرداری شیراز تاکید کرد: آغاز فعالیت مشاغل و شلوغی شهر در یک ماه آینده می‌تواند فاجعه‌آفرین باشد. بازگشایی شمار بالایی از اصناف در حالی است که قرار بود بازار تهران و پاساژهای سرپوشیده همچنان بسته بمانند. اما از روز گذشته اصناف بازار تهران فعالیت‌شان را آغاز کردند. ازدحام و افزایش مسافران در مترو و اتوبوس‌ها نیز قابل مشاهده است و مسئولان شهرداری تهران درباره ظرفیت شبکه حمل‌و‌نقل و ممکن نبودن اجرای فاصله‌گذاری در آن هشدار داده بودند.

یوسف حجت، سرپرست معاونت حمل‌و‌نقل شهرداری تهران،‌ خط قرمز، مترو را ۴۵۰هزار نفر اعلام و در روز جمعه این عدد را 350‌هزار نفر عنوان کرده بود و گفت: «با افزایش آمار از این میزان اجرای فاصله‌گذاری غیرممکن خواهد شد». این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شود که ایرج حریرچی،‌ معاون کل وزارت بهداشت،‌ اشاره کرده بود: «بیش از 26‌درصد میزان شیوع بیماری کرونا از طریق حمل‌و‌نقل عمومی اتفاق می‌افتد». حریرچی تایید کرده است که اثر بازگشایی‌ها بر افزایش تعداد بیماران در مدت پنج روز بروز خواهد کرد. او زمان بروز اثر این طرح بر شمار افراد بستری را ۱۵ روز و برای مرگ‌ومیر یک‌ماه عنوان کرده بود. سازمان نظام پزشکی هفته گذشته در بیانیه‌ای انتقادی نسبت به تصمیمات دولت، خواستار ادامه «قاطعانه» فاصله‌گذاری و توقف تعدد مراکز تصمیم‌گیری درباره کرونا شده بود.

"از پایان تعطیلات اما این شرایط ویژه کم‌کم رنگ باخت و روز گذشته دیگر چندان نشانی از این شرایط ویژه باقی نماند"طبق آخرین مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و محدودیت تردد بین‌استانی تا پایان فروردین است و به احتمال زیاد خودروهای غیرپلاک بومی، می‌توانند پس از این تاریخ در جاده‌ها تردد کنند، امری که رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک راهور ناجا آن را تایید می‌‌کند و امیدوار است که این طرح تمدید شود. با این حال ترافیک جاده تهران به کرج و پاکدشت در روز گذشته پرحجم گزارش شد.

21‌درصد تهرانی‌ها در معرض اضطراب‌

طی یک ماه گذشته خبرهایی مبنی بر تشدید آثار اضطراب کرونا در میان شهروندان به گوش می‌رسد و روز گذشته فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران گفت: حداقل 21‌درصد شهروندان تهرانی در معرض اضطراب‌زایی ناشی از کرونا قرار دارند. دکتر علیرضا زالی با استناد به‌نظرسنجی‌های اخیر، اظهار کرد: برنامه‌ریزی‌های فرح‌بخش توسط نهادهای مدنی و رسانه‌ها در کنار بسته‌های حمایتی اقتصادی به هنگام می‌تواند از بار این معضل بکاهد. محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران، هشدار داد اختلالات روانی در دوران پساکرونا نسبت به دوران کرونا و قبل از کرونا افزایش پیدا می‌کند و شیوع آن بسیار بالا خواهد بود. وی افزود: در دوران کرونا آسیب‌هایی وجود دارد که در دوران پساکرونا باید به آن توجه کرد.

برخی آسیب‌ها مانند افسردگی، غم‌زدگی، اختلال سوگ، مختص کسانی که است که یکی از اعضای خانواده‌شان را از دست داده‌اند، شیوع پیدا می‌کند. همچنین خشم، پرخاشگری افزایش می‌یابد، به‌دلیل اینکه در دوران کرونا اختلافاتی در درون خانواده‌ها وجود دارد که در دوران کنونی ممکن است این اختلافات خاموش باشد اما در پساکرونا تشدید می‌شود.