عزم دولت برای توزیع عادلانه انرژی برق بین مشترکان خانگی

به گزارش تابناک اقتصادی؛ از جمله مفاهیم مهم و ارزشمندی که در جامعه اسلامی ایران باید مورد تأکید مسئولین باشد، عدالت است؛ ارزش مهمی که بررسی‌ها نشان می‌دهد پیش از این در حوزه صنعت برق کشور و به صورت مشخص توزیع برق میان مشترکان خانگی، چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت.

توضیح اینکه به واسطه سیاست‌هایی که تا پیش از آئین نامه دی ماه هیئت وزیران در بخش برق مورد تأکید و مبنای محاسبه تعرفه برق بود، چندان توجهی به ایجاد تمایز بین خانوار‌های کم مصرف و پرمصرف و نیز خانوار‌های کم درآمد و پردرآمد نمی‌شد.

این رویه علاوه بر اینکه سبب شده بود تا اقشار کم درآمد و تحت پوشش نهاد‌های حمایتی از هیچگونه بستر حمایتی ویژه‌ای برخوردار نباشند، همچنین  شرایط را به گونه‌ای رقم زده بود تا درصد محدودی از خانوار به واسطه مصرف بسیار زیاد برق، یارانه پنهان بیشتری را از این محل به دست آورند.

شرایطی غیرقابل قبول که مصداق بارز مثل «هرکه بامش بیش برفش بیشتر» بود و به نوعی توزیع عادلانه انرژی برق را در میان عموم خانواده‌ها با مشکل رو به رو کرده بود؛ مشکلی بزرگ که نتیجه آن بهره مندی بیشتر خانواده‌های پرمصرف از یارانه انرژی و در نقطه مقابل بهره برداری اندک خانواده‌های کم مصرف از این ثروت ملی شده بود.

به تازگی و با هدف رفع هرگونه نابرابری در توزیع انرژی برق و نیز کمک به پایداری این انرژی حیاتی، هیئت وزیران در جلسه‌ای که در روز‌های آغازین دی ماه سال جاری برگزار شد، آئین نامه اجرایی بند (ی) تبصره ۸ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ در بخش برق را به تصویب رساند.

آئین نامه‌ای که تلاش می‌کند ضمن ایجاد بستر‌های تشویقی و یارانه‌ای بیشتر برای اقشار کم درآمد و نیز مشترکان کم مصرف، همچنین اقدامات بازدارنده‌ای را به منظور جریمه مشترکان پرمصرف در راستای ایجاد برابری و عدالت در توزیع انرژی برق عملیاتی کند.

به موجب این آئین نامه مقرر شده است تا بهای برق مشترکان کم مصرف و تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی (در سقف مصرف (۵۰) درصد الگوی مصرف) برابر صفر محاسبه شود؛ تصمیمی که پیش از این سابقه نداشت و عملاً تفاوتی میان این اقشار با سایر گروه‌های طبقاتی جامعه در مصرف برق وجود نداشت.

همچنین به موجب این آئین نامه و با هدف تشویق مشترکانی که الگوی مصرف خود را در ماه‌های گرم نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش می‌دهند، به میزان کاهش مصرف نسبت به الگوی مصرف پاداش صرفه جویی معادل هزینه تأمین برق پرداخت خواهد شد.  

سیاستی تشویقی با هدف کمک به پایداری جریان برق که در ادامه آن تصریح شده است وزارت نیرو مجاز است در ساعات اوج بحرانی به اعمال ضریب دو برابری پاداش صرفه جویی نیز اقدام کرده و حتی به منظور فرهنگ سازی و تشویق به کاهش مصرف به اعمال تشویق‌های بیشتر و یا حتی پرداخت جایزه نیز به مشترکان کم مصرف اقدام کند.

اگرچه در آئین نامه جدید هیئت وزیران برای مشترکان پرمصرف جریمه‌هایی تا سقف ۳.۵ برابر هزینه تأمین برق (متوسط نرخ تضمینی خرید برق از نیروگاه‌های حرارتی در دو سال گذشته به علاوه هزینه نقل و انتقال برق و هزینه سوخت با تعرفه نیروگاهی)  لحاظ شده است، اما بازهم برای رعایت حال مشترکان خانگی در ماه‌های گرم سال و نیز در مناطق گرمسیر یک و سایر مناطق گرم به ترتیب ضریب نیم (۰.۵) و هشت  دهم (۰.۸) اعمال خواهد شد.

مجموعه تصمیم‌هایی که به آن اشاره شد، تلاش دارد تا ضمن رعایت حال مشترکان کم مصرف، مشترکان تحت پوشش نهاد‌های حمایتی و نیز هموطنانی که در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنند، همچنین سیاست‌های بازدارنده‌ای را برای کاهش مصرف توسط مشترکان پرمصرف عملیاتی کند و در یک کلام توزیع انرژی برق در سطح جامعه را به سمت عدالت و حذف نابرابری‌ها سوق دهد.