تشدید حملات اسرائیل به غزه؛ سفر تاریخی بایدن به خاورمیانه همزمان با حضور پوتین در چین

آگهی

نشست‌های مهم این هفته با حضور رهبران ابرقدرت‌های جهانی در گرماگرم تشدید حملات روسیه به اوکراین و همچنین تشدید جنگ بین اسرائیل و حماس برگزار می‌شود.

جو بایدن در پرخطرترین سفر دوران ریاست جمهوری خود به خاورمیانه می‌رود تا بلکه بین حمایت‌ها از اسرائیل در برابر حماس در یک سو، و از سوی دیگر جلوگیری از بروز فاجعه انسانی در غزه و سرریز جنگ به منطقه، نوعی از توازن را برقرار کند.

این اولین باری است که یک رئیس جمهور از ایالات متحده در زمانی که اسرائیل فعالانه در یک جنگ شرکت دارد، به اسرائیل سفر می‌کند.

رئیس ‌جمهوری آمریکا روز چهارشنبه ابتدا برای انجام گفت‌وگوهای پرالتهاب با نخست‌وزیر اسرائیل به این منطقه درگیر جنگ خواهد رفت و سپس برای شرکت در یک نشست چهارجانبه با حضور رهبران منطقه به اردن سفر می‌کند.

تلاش دیپلماتیک بایدن ۸۰ ساله یکی از بزرگترین قمارهای دوران طولانی حرفه‌ای او از نظر سیاسی و امنیتی و آزمونی برای سنجش نفوذ ایالات متحده در منطقه انبار باروت خواهد بود.

در حالی که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز هم اکنون در سلسله دیدارهای دیپلماتیک حول همین موضوع در منطقه حضور دارد، ضمن اعلام خبر سفر رئیس جمهوری آمریکا گفت: «او [بایدن] در لحظه‌ای حساس برای اسرائیل، برای منطقه و برای جهان به اینجا می‌آید».

بررسی جوانب سیاسی سفر بایدن به اسرائیل

بایدن سال گذشته میلادی یک سفر فوق محرمانه به اوکراین جنگ زده انجام داد تا حمایت آمریکا از نبرد کی‌یف علیه تهاجم روسیه را نشان دهد.

با وجود هشدارهای مکرر حملات هوایی، مقامات آمریکایی معتقدند که تهدید امنیتی سفر به اسرائیل کمتر از میزان خطرات سفر سال گذشته به اوکراین است. اما مخاطرات سیاسی در این دیدار مسلماً بسیار بیشتر است.

در ایالات متحده، نمایش همبستگی با اسرائیل به طور ویژه‌ای مهم است، آن هم در زمانی که بیم مداخله ایران یا متحد لبنانی آن یعنی حزب‌الله همچنان برقرار است و واشنگتن دو ناو هواپیمابر و کشتی‌های نظامی همراه آن‌ها را به منطقه فرستاده تا در برابر ایران و حزب الله لبنان بازدارندگی ایجاد کند.

در حالیکه نخست وزیر اسرائیل دستور آماده سازی نیروهای ارتش برای حمله زمینی خونین علیه حماس در غزه را صادر کرده است، رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا قبل از پذیرفتن دعوت نتانیاهو برای این دیدار، باید به دقت جوانب سفر به منطقه را بررسی کرده باشد.

غزه در حال حاضر در معرض حملات هوایی مخرب اسرائیل قرار گرفته که بخش‌هایی از این منطقه را با خاک یکسان کرده و بیش از ۲۷۰۰ نفر را کشته است. 

خطر این سفر برای بایدن در این است که شاید او خود را بیش از حد با تهاجم اسرائیل به غزه همسو نشان دهد. بخصوص آنکه گروه حماس روز سه‌شنبه اعلام کرد که در حمله هوایی اسرائیل به محوطه یک بیمارستان در نوار غزه «دستکم ۵۰۰ نفر» کشته شدند.

زخمی ها در بیمارستان شفا در نوار غزه در روز سه‌شنبه هفدهم اکتبر ۲۰۲۳

آسوشیتدپرس

آیا اسرائیل حمله زمینی به غزه را به عقب می‌اندازد؟

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا واشنگتن انتظار دارد که اسرائیل برای انجام حمله زمینی به غزه تا پایان سفر بایدن به منطقه دست نگه دارد، گفت: «ما شرایط یا دستورالعمل‌های عملیاتی را به اسرائیلی‌ها دیکته نمی‌کنیم.»

حمایت بایدن از اسرائیل می‌تواند با در نقطه مقابل تلاش‌های خود واشنگتن و تلاش‌های بین‌المللی که هم اکنون برای کاهش تأثیر مخرب جنگ بر غیرنظامیان فلسطینی در جریان است عمل کند.

جو بایدن در روزهای اخیر فشار بر اسرائیل را برای محافظت از جان غیرنظامیان در برابر حملات هوایی و محاصره فاجعه‌بار غزه افزایش داده است.

جان کربی روز سه‌شنبه به سی‌ان‌ان گفت: «رئیس‌جمهور [آمریکا] معتقد است که الان دقیقاً زمان مناسب برای رفتن به اسرائیل و رفتن به اردن است».

به گفته آقای کربی، «بایدن با دیگر رهبران منطقه درباره ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه، و درباره برنامه‌ها و نیات آینده اسرائیل صحبت خواهد کرد».

نشست چهارجانبه در اردن

بایدن در اردن با ملک عبدالله دوم، پادشاه این کشور و عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر دیدار خواهد کرد. اردن و مصر اولین کشورهای عربی هستند که با اسرائیل صلح کرده‌اند.

آگهی

همچنین بایدن در اردن با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری رود اردن و از دشمنان حماس دیدار خواهد کرد.گزارش‌ها از کرانه باختری رود اردن حاکی است که صدها نفر سه‌شنبه شب علیه محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین تظاهرات کردند.

تجمع اعتراضی در کرانه باختری رود اردن در پی انتشار خبر حمله هوایی اسرائیل به یکی از بیمارستان‌های نوار غزه و کشته شدن صدها فلسطینی در این حمله برپا شد.

صحبت درباره گذرگاه رفح

گفت‌وگوی بایدن با عبدالفتاح السیسی احتمالاً بر امتناع از باز کردن گذرگاه مرزی رفح به روی فلسطینی‌های جنوب غزه متمرکز خواهد شد؛ فلسطینی‌هایی که از بیم تهاجم مورد انتظار اسرائیل از شمال غزه به سمت جنوب مجبور به ترک خانه‌هایشان شدند.

دربار سلطنتی اردن ابراز امیدواری کرد که این نشست چهارجانبه بتواند به «احیای روند صلح» بین فلسطینی‌ها و اسرائیل که سال‌ها در بن‌بست بوده کمک کند.

• هفت دهه درگیری بین اسرائیل و فلسطینی‌ها بر سر چیست؟

جهان و رقبای آمریکا مانند چین و روسیه، نتایج سفر بایدن را از نزدیک نظاره‌گر خواهند بود.

آگهی

با این حال، رئیس‌جمهوری ایالات متحده ابهامات مطرح شده در مورد فشار آمدن به آمریکا در صورت حمایت همزمان از اوکراین و اسرائیل را مردود می‌داند.

بایدن در مصاحبه‌ای با برنامه ۶۰ دقیقه شبکه سی‌بی‌اس گفت: «محض رضای خدا مثلا ما ایالات متحده آمریکا، قدرتمندترین کشور در تاریخ جهان هستیم.»