دارو در ایران؛ بازار سیاه و دردهایی که با «نسیه» آرام می‌شوند

روزنامه اعتماد گزارشی از وضعیت کمبود و قیمت دارو منتشر کرده است با عنوان «بیمارانی که با نسیه دردشان را ساکت می‌کنند! » در این گزارش میدانی، از تجربه مراجعه به داروخانه های مختلف شبانه روزی در تهران مواردی چون کمبود، نایابی و قیمت های سرسام آور دارو سخن به میان آمده است. از داروهای ۷۰ هزار تومانی تا ۸۰ میلیون تومانی و بیمارانی که قادر به پرداخت این هزینه های کمرشکن نیستند و گاه با نسیه یا کمک افراد نیکوکار بخشی از هزینه داروهای خود را تامین می‌کنند.

روزنامه جام جم نیز در گزارشی در همین زمینه نوشته است: «بازار دارو از کنترل خارج شده است. برخی داروهای معمولی مانند مفنامیک اسید هم در داروخانه ها پیدا نمی شوند. اما در بازار آزاد همه چیز یافت می‌شود، چندین برابر قیمت واقعی. ماجرا از سوء مدیریت برخی مدیران حکایت دارد، مدیرانی که حتی حاضر به پاسخگویی نیستند به همین دلیل نمی توان آمار مناسبی از کمبود دارو به دست آورد.»

ارز ترجیحی و قیمت دارو

در بودجه سال ۱۴۰۱ دولت ابراهیم رئیسی جایگاهی برای ارز ترجیحی دیده نشده است.

"داروی کمیاب تنها مشکل بیماران نیست، اگر در داروخانه ای هم دارو را پیدا کنند قیمت های نجومی این داروها آنها را از درمان دور می‌کند"بهرام عین الهی وزیر بهداشت گفته است: ارز ترجیحی فسادزا است و باید حذف شود. وی با اشاره به رانت و فساد ارز ۴۲۰۰ تومانی گفته است با حذف این ارز هزینه داروها توسط بیمه به مردم پرداخت خواهد شد.

این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی باعث ورشکستگی شرکت های بیمه خواهد شد.

در مقابل محمدرضا واعظ رئیس انجمن اقتصاد سلامت گفته است: تبدیل ارز ترجیحی به ارز نیمایی، قیمت داروی تولید داخل را ۴ برابر و قیمت داروی وارداتی را ۷ برابر خواهد کرد.»

وی اضافه کرده است: «مردمی که قدرت خرید گوشت، لبنیات، روغن و حبوبات را ندارند، دست‌کم برای داروی خود نباید تحت فشار باشند» و در ادامه گفته است: «واضح است که هزینه های بهداشتی و درمانی، هزینه های حساسی هستند، دولت باید سعی کند آن را کنترل کند و گرنه جامعه با بحران شدیدی مواجه می شود.»

همچنین ببینید:

کمبود داروهای حیاتی، فروش داروهای تقلبی، و هزینه‌های کمرشکن درمان در ایران

حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، در مورد افزایش قیمت دارو در کشور گفته است: «دو روش قیمت گذاری وجود دارد. یکی با قیمت تمام شده و دیگری قیمت جهانی. قیمت دارو در ایران با ارز ترجیحی نسبت به همه کشورها پایین تر است، اما دلیل گران برخی داروها تغییر ارز اختصاص یافته به آنها از ۴۲۰۰ تومان به ارز نیمایی است.»

افزایش قیمت دارو با زمزمه حذف ارز ترجیحی در حالی است که بهرام عین الهی وزیر بهداشت پیشتر در ۹ آبان ماه گفته بود هیچ کارخانه ای تعطیل نیست و «تا تیر ماه سال آینده هم مواد اولیه داریم.»

تجارت با جان انسان

خبرگزاری ایسنا تیرماه امسال نوشت: «در سال های اخیر مشکلات مبتلایان به بیماری های خاص به خاطر سوء مدیریت چندین برابر شده است. داروی کمیاب تنها مشکل بیماران نیست، اگر در داروخانه ای هم دارو را پیدا کنند قیمت های نجومی این داروها آنها را از درمان دور می‌کند.

این داروها در حالی در داروخانه ها کمیاب است که در بازار آزاد به وفور یافت می‌شود.»

در این گزارش به مشکلات کمبود و قیمت بالای دارو برای بیماران کلیوی، هموفیلی، ام اس و اوتیسم نیز اشاره شده است.

یونس عرب دبیر و عضو هیئت مدیر انجمن تالاسمی ایران ۱۶ آذر ماه خبر داد که در سال ۱۴۰۰ هیچ دارویی برای ۲۰ هزار بیمار تالاسمی در کشور وارد نشده، مگر ۳۵۰ هزار ویال تقلبی.

وی همچنین از مرگ ۵۸۳ بیمار تالاسمی از اردیبهشت ۱۳۹۷ تا آذر ۱۴۰۰ بخاطر کمبود دارو خبر داد و گفت: «وزارت بهداشت بارها ادعا کرده که دارو موجود است، اما در حضور خبرنگاران با داروخانه های زیادی تماس گرفتیم و هیچکدام دارویی نداشتند.»

اما حیدر محمدی، این موضوع را مجددا تکذیب کرد و به ایسنا گفت، برای بیماران تالاسمی کمبود دارو نداریم.

همچنین ببینید:

سرطان در ایران؛ سالانه «بیش از سه هزار میلیارد تومان» برای دارو هزینه می‌شود

کمبود داروهای حیاتی فقط محدود به بیماران تالاسمی نیست. خبرگزاری ایمنا ۱۷ دی ماه نوشت: این روزها بیماران مبتلا به سرطان با کمبود داروهای خود در داروخانه ها روبه رو هستند. این در حالی است که دارو ها در بازار سیاه به وفور یافت می شود، اما در داروخانه ها خبری از دارو نیست.

روزنامه همشهری نیز پیشتر گزارش داده بود که داروهای اروپایی بیماران سرطانی که قبلا تحت پوشش بیمه با قیمت پایین در دسترس بود، اکنون به وفور در بازار آزاد به قیمت ۲ تا ۷۰ میلیون تومان موجود است.

امیر جلالیان معاون بهداشت درمان و توانبخشی هلال احمر اصفهان اما گفته است: «کمبود داروی درمان سرطان در هلال احمر بخاطر تحریم هاست.»

این در حالی است که بارها مقام های آمریکایی گفته اند دارو و اقلام بشردوستانه مشمول تحریم نیست.