آذری جهرمی: "مسائل امنیتی" علت انسداد تلگرام بود

عباس مقتدایی، نماینده اصفهان و ۲۴ نماینده دیگر از محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درخواست توضیح در باره فعالیت شبکه‌های اجتماعی کرده بودند.

آذری جهرمی برای پاسخ به پرسش این نمایندگان به مجلس رفت و مطالبی را بیان کرد که باعث اقناع نمایندگان معترض نشد.

موضوع به دوره زمانی پیش از فیلترینگ تلگرام در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ توسط دادستانی ایران باز می‌گردد. در آن دوره، در چارچوب توافق بین جمهوری اسلامی و تلگرام، ۷۰ سرور این شرکت در ایران مستقر شده بود. آذری جهرمی مدعی است که جمهوری اسلامی برای استقرار این سرورها هیچ پولی پرداخت نکرده است.

پرسش نمایندگان متوجه این موضوع بوده که چرا وزارت ارتباطات به‌رغم بهره‌بردن از این سرورها، از هزینه دسترسی کاربران به شبکه اینترنت نکاسته است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در اظهارات آذری جهرمی دو نکته مهم وجود دارد. نکته نخست اینکه مذاکره با تلگرام به درخواست حاکمیت و زیر نظارت ابراهیم رئیسی، دادستان وقت ایران، صورت گرفته است. و نکته دوم مربوط به فیلترینگ تلگرام در اردیبهشت سال ۹۷ می‌شود که بنا بر اظهارات آذری جهرمی به علت "مسائل امنیتی" صورت گرفته است.

منفعت مالی سرورهای تلگرام

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی ایران گفته است که هیچ توافقی با تلگرام صورت نگرفته، بلکه موضوع بر سر "تفاهم" بوده است.

آذری جهرمی به‌رغم آن می‌گوید که در مرداد سال ۹۶، تحت نظارت ابراهیم رئیسی مذاکره با مسئولان تلگرام آغاز شد.

"در آن دوره، در چارچوب توافق بین جمهوری اسلامی و تلگرام، ۷۰ سرور این شرکت در ایران مستقر شده بود"در همان ماه مرداد سال ۹۶ دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی ایران اجازه نصب شبکه‌های توزیع محتوا توسط تلگرام را صادر کرد.

بنا بر اظهارات وزیر ارتباطات، تلگرام مجموعا ۷۰ سرور در ایران نصب کرده است. او مدعی شده که این سرورها توسط مسئولان تلگرام نصب شده و این اقدام هیچ هزینه‌ای برای وزارت ارتباطات ایران نداشته است.

آذری جهرمی می‌گوید هزینه هر سرور دو هزار دلار بوده و به این ترتیب تلگرام برای ارائه خدمات ۱۴۰ هزار دلار در ایران هزینه کرده است.

استفاده از خدمات این سرورها بنا بر اظهارات آذری جهرمی طی نه ماه فعالیت آن‌ها حدود دو میلیون و ۷۰۰ هزار یورو برای ایران صرفه‌جویی مالی داشته است.

وزیر ارتباطات گفته است که جمهوری اسلامی برای تقویت توان رقابتی پیام‌رسان‌های داخلی، عایدی خود از این سرورها را در بهای دسترسی مردم به شبکه منظور نکرده است.

او در توضیح چرایی این موضوع به مصوبه ۲۰ آذر سال ۹۵ شورای عالی فضای مجازی اشاره می‌کند. در آن سند آمده بود: «تعرفه گذاری باید به شکلی باشد که خدمات داخلی شبکه ملی اطلاعات بر خدمات خارجی مزیت رقابتی داشته باشد.»

آذری جهرمی مدعی شده که پول حاصل از این کار "به جیب کسی" نرفته و در اختیار دولت قرار گرفته است. او بی آنکه از عباس مقتدایی، نماینده اصفهان نام ببرد گفته است: «ایشان مصاحبه کردند و گفتند که وزیر ارتباطات قبول کرده که ۸۰ میلیارد تومان منفعت مالی داشته است.»

مسائل امنیتی مربوط پیام‌رسان تلگرام

جمهوری اسلامی برای ادامه فعالیت تلگرام در ایران درخواست محدودیت کرده بود. جهرمی در اظهارات خود مدعی شد که این محدودیت‌ها مربوط به فعالیت اکانت‌هایی بوده که یا در زمینه پورنوگرافی فعالیت داشته‌اند یا در رابطه با فعالیت‌های تروریستی قرار داشته‌اند.

او گفته است که در آن زمان (پیش از اردیبهشت ۹۷) جمهوری اسلامی «بیش از ۷۰ درخواست» برای مسدود کردن حساب‌های کاربری برای مسئولان تلگرام ارسال کرده بود.

بنا بر ادعای او، تلگرام تنها در ارتباط با پنج درخواست اقدام کرده و حاضر به پذیرش مسائل امنیتی مطرح شده از سوی جمهوری اسلامی نشده است.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

آذری جهرمی در ادامه توضیحات خود گفته است: «دستگاه امنیتی شکایت کردند و در یک روالی این پیام‌رسان خارجی مسدود شد.»

وزیر ارتباطات در پایان توضیحات خود گفته که "علاقه‌ای" به طرح این مسائل در ارتباط با تلگرام در مجلس نداشته و بر این باور بوده طرح این مسائل «برخی از فرصت‌های کشور در آینده را می‌سوزاند و تعاملات را با مشکل مواجه می‌کند.» آذری جهرمی توضیحات خود را با این جمله به پایان برده است: «اما طبق قانون نمایندگان پرسیدند و من باید جواب بدهم.»

پس از بروز ناآرامی‌ها در شهرهای مختلف ایران در دی‌ماه ۱۳۹۶، تلگرام پیوسته از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی به "آتش‌بیار" این ناآرامی‌ها و کانالی برای اطلاع‌رسانی و هماهنگی متهم شد.

در همین راستا  فیلترکردن موقت این پیام‌رسان جزیی از "تدابیر" برای فرونشاندن ناآرامی‌ها بود.

 اندکی پس از پایان ناآرامی‌ها تلگرام رفع فیلتر شد ولی در آغاز سال ۱۳۹۷ دوباره این شبکه اجتماعی مشمول فیلتر شد. حکم فیلترینگ تلگرام را این بار قاضی وقت دادسرای تهران صادر کرد که بعدتر به دلیل شراکت در یک پرونده فساد محاکمه و به ده سال زندان محکوم شد. تلگرام اما همچنان در ایران فیلتر است.

گفته شده است که  توضیحات امروز وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نتوانسته نمایندگان را قانع کند. 

دوره زمانی فعالیت دولت دوازدهم روز ۱۴ مرداد به پایان می‌رسد.