نشست «تولید، انباشت و استفاده از سلاح کشتار جمعی» برگزار شد

نشست «تولید، انباشت و استفاده از سلاح کشتار جمعی» برگزار شد
خبرگزاری مهر
خبرگزاری مهر - ۵ مهر ۱۴۰۰

به گزارش خبرنگار مهر، اولین نشست از سلسله نشست‌های تبلیغی ترویجی «تبیین گفتمان انقلاب اسلامی» با موضوع تحلیل و تبیین مسئله «تولید، داشت، انباشت و استفاده از سلاح کشتار جمعی» در مدرسه علمیه مروی برگزار شد.

در ابتدا، نشست سیدعلیرضا داودی محقق و پژوهشگر، ضمن توضیح مختصر روند غنی سازی اورانیوم تا رسیدن به فرآیند شکافت هسته‌ای را بیان کردند که در بمب اتمی باید شکافت هسته‌ای به حدی برسد که غیر قابل کنترل شده و همین باعث می‌شود که پس از استفاده و انفجار هسته‌ای، دیگر کسی قادر به پایان دادن این فرآیند نیست تا خود فرآیند به پایان برسد.

وی افزود: در این انفجار قله قارچ هسته‌ای می‌تواند به ارتفاع بزرگترین قله جهان یعنی قله اورست هم برسد و با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت هر آنچه که در مقابلش باشد را نابود می‌کند و حرارت ایجاد شده در این انفجار به اندازه حرارت پوسته خارجی خورشید یعنی حدود ۶ هزار درجه سانتی گراد می‌رسد.

در ادامه این نشست وی با اشاره به رأی مشورتی دیوان بین المللی دادگستری که صراحتاً بیان می‌کند " امکان پذیر نیست تسهیلات هسته‌ای را بصورت عام ممنوع دانست" به کشورهایی اشاره نمودند که این سلاح‌ها را تولید و ذخیره کرده‌اند و افزودند: آمریکا برخلاف نظر مشهور بارها از سلاح اتمی استفاده کرده است و شاید تنها جایی که کمترین استفاده را انجام داده است در بمباران هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی بوده است، زیرا که دولت مردان امریکایی بارها با تهدید به حمله‌های اتمی کشورها و دولت‌های مختلف را مجبور به تسلیم در برابر خودشان کرده‌اند که بعنوان نمونه می‌توان به استفاده از این تهدید در باره شوروی و روسیه نام برد.

این کارشناس و پژوهشگر در ادامه به مقاله کنت والتز که در روزنامه نیویورک تایمز در خصوص ساخت سلاح هسته‌ای توسط ایران اشاره کرد که در آن مطلب آمده است: بزرگترین اشتباه دولت مردان امریکایی این است که مانع از دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای می‌شوند و بجای این کار باید ایران را تشویق به داشتن سلاح اتمی نیز بنمایند… این مطلب را اینگونه تبیین کرد که از دیدگاه برخی از اندیشمندان غربی، اگر ایران دارای سلاح هسته‌ای شود، تبدیل به یک بازیگر عادی در عرصه جهانی می‌شود چرا که ایران در وضعیت فعلی به دلیل ترس از بمب اتم اسرائیل حس ناامنی دارد و با دست یابی به سلاح اتمی و تأمین امنیت خود، بجای تلاش برای رقابت‌های نظامی، به قدرت بخشی اقتصاد خود و همکاری‌های گسترده بین المللی روی خواهد آورد و این به نفع آمریکا است.

وی علت این اشتباه تحلیلی اندیشمندان غربی را عدم‌آشنایی ایشان با مبانی رفتاری جمهوری اسلامی و عدم باور آنها به حرمت اعلام شده توسط رهبر معظم انقلاب (مدظله) عنوان‌کرد. ادله فقهی این حکم حکومتی باید برای تمام مجتهدین عرضه شود تا اتهام‌هایی که غربی‌ها به این حکم رهبری در خصوص سلاح هسته‌ای می‌زنند با فتواهای یکپارچه تمام مراجع برطرف شود، این اتهام‌ها شامل این می‌شود که عده‌ای این فتوا را از روی تقیه می‌دانند و عده‌ای این مطلب را می‌گویند که این نظر رهبر فعلی ایران است و دلیلی بر پایبندی رهبر بعدی به این فتوا وجود ندارد و لذا ایران را هنوز متهم به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای می‌کنند؛ ضرورت تشکیل چنین نشست‌هایی برای برطرف شدن این اتهامات نقش مهم و بسزایی خواهد داشت.

در ادامه حمید صالحی جانباز ۷۰ درصد شیمیایی سخنان خودشان را اینگونه آغاز کردند: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که برخی کشورها، حاضر هستند همه چیز را قربانی منافع خودشان کنند، در پروتکل ۱۹۲۵ ژنو آمده است که تولید انباشت و استفاده از سلاح‌های شیمیایی ممنوع است؛ و ۱۹۰ کشور به این پرتکل پیوسته‌اند (بجز اسرائیل، مصر، کره شمالی و ۲ کشور جزئی افریقایی)، حال برای مثال از دولت مردان آمریکا که به این پروتکل پیوسته‌اند می‌پرسیم که چرا در کشور ویتنام و لائوس صدها هزار تن مواد شیمیایی برسر مردم ریخته‌اید این پاسخ را می‌دهند ما اصلاً از سلاح شیمیایی استفاده نکردیم، بلکه از دفع آفات نباتی استفاده کردیم تا درختان خشک شوند، حال اگر چند ویتنامی هم در میان درختان بودند کشته شدند واینگونه مغالطه می‌کنند که اصلاً آن ویتنامی‌ها چرا ۳۵ هزار سرباز امریکایی را کشتن ….

وی افزود: امریکایی‌ها با این تبصره زدن‌ها تا بحال هزاران نفر را در نقاط مختلف جهان از بین برده‌اند و این تازه اول کار امریکایی‌ها بود زیرا که آنها در ۶ آگوست سال ۱۹۴۵ میلادی ساعت ۸:۱۵ دقیقه، بمبی در هیروشیما و بمبی را در ناکازاکی می‌اندازند و ۲۵۰ هزار ژاپنی را با ۶ هزار درجه می‌سوزانند. و نکته قباحت آمیزش در اینجاست که، ژاپنی‌ها هر ساله در آن تاریخ مراسم یادبودی به یاد قربانیان بمباران اتمی برگزار می‌کنند و امریکایی‌ها با تمام پر رویی در این مراسم شرکت می‌کنند!!

صالحی بیان داشت: نکته قابل تأمل اینجاست که بعد از جنگ جهانی دوم دنیا به این نتیجه می‌رسد که دیگر جنگ کافیست، اما با این حال طبق مستندات از سال ۱۹۴۵ میلادی تا ۱۹۹۱، ۲۳۴۰ هفته‌ای گذشت که فقط ۳ هفته در دنیا جنگ نبوده است. در گزارش ۱۹۹۱ به رئیس سازمان ملل آمده است که "پنج کشور در دنیا هستند که بقدری سلاح اتمی و شیمیایی دارند که می‌توانند تمام ۷ میلیارد انسانی که در دنیا زندگی می‌کنند را ۲۰ بار بکشند و بعد آن هم باز هم سلاح شیمیایی و اتمی دارند."

وی افزود: برای مثال دیگر عراق در دوران صدام بیش از ۳۰۰ بار علیه ایران از بمباران شیمیایی استفاده کرد اما بخاطر سانسور خبری موجود خیلی از کشورهای جهان حتی از این استفاده خبر ندارند، حتی در دیداری که با ژاپنی‌ها داشتم آنها که خودشان قربانی این سلاح‌ها بودند هیچ اطلاعی از این بمباران‌های صدام علیه ایران نداشتند.

صالحی در پایان گفت: اول این همه قوانین بین المللی که کشورها به آنها می‌پیوندند تا وقتی انجام می‌شود که پای منافع مطرح نشود، وقتی منفعت خود را در خطر ببینند همه آن پروتکل‌های امضا شده را زیر پا می‌گذارند که مثالش هم زده شد، دوم هیچکدام از این قوانین بین المللی ضمانتی برای اجرایی شد ندارند، مثل همین بمباران‌هایی که در یمن و سوریه شده و می‌شود. سوم قدرت‌هایی در جهان هستند که زیاده خواهی آنها مانع از اجرایی این قوانین می‌باشد.

"این یعنی نمی‌شود انسانی باشد و بعد از دیدن آثار مخرب این سلاح (در آن ۲ باری که استفاده شده) حکم به جایز بودن استفاده از سلاح اتمی را بدهد"چهارم اینکه، هیچ اقتصادی دیگر تحمل جنگ نظامی را ندارد، زیرا که وقتی با یک پهباد ساده می‌توان یک ناو جنگی را مختل کرد، عملاً این سلاح‌های شیمیایی و هسته‌ای بخاطر هزینه‌های بسیار زیاد در تولید و نگهداری، دیگر قابل پذیرش نیستند.

در ادامه حجت الاسلام جهانگیری عضو تحریریه نشریه صلح پژوهی اسلام، با طرح این پرسش مبنی بر اینکه آیا داشت، انباشت و استفاده از سلاح هسته‌ای چه حکمی دارد؟ گفت: حال اقوال را بررسی می‌کنیم، ابتدا نظر مقام معظم رهبری (مدظله) که همه را حرام می‌داند و کاملاً واضح است. سایر اقوال مفروض در این بحث این است (ممکن است قولی قائل هم نداشته باشد)، اول: قول به جواز مطلق در هر سه حالت تولید، انباشت و استفاده؛ دوم: اطلاق در عدم جواز در هر سه حالت تولید، انباشت و استفاده؛ سوم: تولید و انباشت مجاز است اما در استفاده به طور مطلق مجاز نیستیم.

وی افزود: اولین دلیل موافقان سلاح هسته‌ای استناد به آیه ۶۰ سوره انفال " وَأَعِدُّوا

لَهُمْ
مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ " است، آنان معتقدند در این آیه "اعدوا" اطلاق دارد و "قوه" هم بصورت نکره آمده است و این دو اطلاق نشان می‌دهد که ما هرگونه آمادگی را می‌توانیم داشته باشیم. برای رد کردن این دلیل می‌توانیم از شأن نزول آیه استفاده کنیم که در آن آمده است، آیه فوق الذکر بعد از جنگ بدر و امداد غیبی خداوند نازل شده است و به مسلمانان گوشزد می‌کند که همیشه منتظر امدادهای غیبی نباشد، و خودتان را آماده کنید، این طلب گویای این مسئله است که در این آیه خداوند به دنبال بیان جواز در تهیه هر گونه سلاحی نیست بلکه به دنبال نهی از کم کاری است.

جهانگیری ادامه داد: نکته دوم اینکه در ادامه آیات این سوره بیان می‌کند که کافران به این تصور هستند که با جمع کردن سلاح به دنبال تضعیف شما هستند و بیان می‌کند که هرچه سلاح جمع کنند نمی‌توانید خدا را ضعیف کنند، پس ما چرا در تهیه سلاح بین خودمان باید رقابت کنیم و هر سلاحی را به هر قیمتی تهیه کنیم. نکته سوم، "قوه" نکره است ولی موصوف است، قوه‌ای که ارهاب ایجاد کند، پس نباید دنبال هر سلاحی باشیم، فرق است بین ارهاب و اخاف، قرآن بیان می‌کند، به سراغ سلاحی برویدکه ارهاب آور باشد یعنی میل به تولید در آن ایجاد نشود؛ نه اینکه با آن مردم را بترسانید، ما اگر سلاح هسته‌ای درست کنیم دشمن بیشتر تولید می‌کند پس ارهاب و عدم رغبت به تولید محقق نشده و این نقض غرض است.

وی اضافه کرد: نکته چهارم، اگر این را پذیرفتیم که این آیه اجازه تولید سلاح کشتار جمعی را می‌دهد، با توجه به آیات دیگر قرآن، شارع هیچ وقت اجازه نمی‌دهد که ما با سلاح کشتار جمعی حرث و نسل را نابود کنیم (آیه ۲۰۵ سوره بقره). سلاح کشتار جمعی نسل‌ها را نابود می‌کند، نه فقط یک عده خاص.

نکته پنجم، "قوه" را به سلاح معنی کردند و گفتند که در گذشته شمشیر بوده و الآن شامل سلاح هسته‌ای می‌شود، اما با کمی دقت معنا شناسی می‌فهمیم که اصلاً سلاح هسته‌ای اساساً و جنس و ماهیتش با سلاح‌های عادی متفاوت است برای مثال در رسانه، ما رسانه‌های جدید را نمی‌توانیم در کنار رسانه‌هایی مثل کتاب بگذاریم این دو اصلاً با هم قابل جمع نیستند. نکته ششم، ضمیر موجود در "تُرْهِبُونَ" به دشمن بر می‌گردد، پس باید سلاحی داشته باشیم که دشمن را ارهاب کند اما سلاح هسته‌ای نه فقط دشمن بلکه همه را می‌ترساند، در تعابری رهبری این جمله را درخصوص سلاح هسته‌ای داریم که: " استمرار کابوس هسته‌ای در جهان " یا این جمله که " این سلاح تهدید علیه بشریت است" اینها برگرفته از مبانی فقهی می‌باشند.

این مبلغ بین المللی به یکی از ادله مخالفین سلاح هسته‌ای اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل مخالفان سلاح هسته‌ای آیه "وَلَا

تَزِرُ

وَازِرَةٌ

وِزْرَ

أُخْرَی
" است که به صراحت استفاده از این گونه سلاح‌ها را نفی می‌کند زیرا موجب خسارت در نسل می‌شود، در این باره به خاطره‌ای از امام خمینی (ره) نیز اشاره کردند که: از امام خمینی (ره) برای مقابله به مثل و یک مورد هم در مقام دفاع درخواست کردند که اجازه دهند تا از سلاح کشتار جمعی استفاده کنند و ایشان هر دو مورد را اجازه ندادند. بنابراین عامل اصلی ممانعت فقه شیعه در باره تولید انباشت و استفاده از سلاح هسته‌ای، عامل درونی است نه بیرونی، یعنی شیعه بخاط دشمن این کار را حرام نمی‌داند، بلکه این فتوا بخاطر درون مایه معرفتی دینی شیعه است و نکته دوم هم این است که باید بکوشیم تا فقه شیعه و فقه اهل بیت (ع) را برجسته کنیم که چقدر فاخر و دقیق و با ظرافت به تبیین چنین موضوعاتی می‌پردازد.

در ادامه حجت السلام ایزدهی مدیر گروه سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سخنران دیگر این برنامه بود که در ابتدا به ارائه تعریفی از سلاح کشتار جمعی پرداخته و بیان کرد که سلاح کشتار جمعی به سلاحی گفته می‌شود که سه ویژگی دارد: اولاً از حیث کشتار جمعیت محدوده نامتعارفی دارد و شامل عده‌ی خاصی نمی‌شود؛ ثانیاً از حیث شمولی، شامل عده مخصوص خودش نمی‌شود و غیر از انسان، حیوانات و محیط زیست را هم نابود می‌کند؛ ثالثاً کشتار و تبعات این سلاح‌ها محدود به زمان خاصی نیست و زمان‌ها ونسل

های
بعد را هم شامل می‌شود.

وی در ادامه افزود: در این مبحث ابتدا لازم است این مسئله را از حیث موضوع شناسی مورد بررسی قرار دهیم، وقتی این موضوع به طور کامل تبیین شود، عقل بیّن و بدیهی حکم استفاده از این سلاح را قطعاحرام، ممنوع و قبیح می‌داند، زیرا این سلاح هم مردم را می‌کشد هم نسل را نابود می‌کند و هم زیست محیط را از بین می‌برد. این یعنی نمی‌شود انسانی باشد و بعد از دیدن آثار مخرب این سلاح (در آن ۲ باری که استفاده شده) حکم به جایز بودن استفاده از سلاح اتمی را بدهد. کما اینکه آنانی که از این سلاح استفاده کرده‌اند هنوز نتوانسته‌اند بعد از گذشت این همه سال از ذیل حقوق و ظلمی که در استفاده از این سلاح مرتکب شده‌اند، شانه خالی کنند.

ایزدهی با اشاره به آیه ۱۴۹ سوره بقره " فَمَنِ

اعْتَدَیٰ

عَلَیْکُمْ

فَاعْتَدُوا

عَلَیْهِ

بِمِثْلِ
مَا اعْتَدَیٰ

عَلَیْکُمْ
" این سوال را مطرح کردند: که آیا این مقابله به مثل شامل استفاده از سلاح کشتار جمعی هم می‌شود؟ در پاسخ بیان کردند: قطعاً در این آیه اطلاق وجود ندارد و این مقابله به مثل عمومیت ندارد.

از طرف دیگر سلاح کشتار جمعی بازدارندگی هم ندارد و حفظ نظام هم معطوف به داشتن سلاح کشتار جمعی نیست زیرا که اگر باعث حفظ نظام می‌شد، کشور شوروی به این سرنوشت دچار نمی‌شد، یا اسرائیل دیگر برای بازدارندگی و حفظ خودش دچار این مشکلات و جنگ‌ها و شکست‌های پیاپی دچار نمی‌شد. به بیان دقیق‌تر بازدارندگی معطوف به قدرت است، آن قدرتی که مانع از تعرض دشمن شود.

وی بیان داشت: در این قسمت لازم به اشاره این نکته است که کشور ایران قدرت را به هر قیمتی قبول ندارد و راهبرد ایران در حوزه امنیتی این است که اگر زمانی دشمنی به ایران حمله کرد، همان دشمن را نابود کنیم، یعنی ما دنبال سلاحی هستیم که این ویژگی‌ها را داشته باشد: ۱. کم هزینه باشد، ۲. نقطه زن باشد، ۳. متعارف است، ۴.

فقط دشمن را در یک منطقه جغرافیایی مخصوص از بین می‌برد، ۵. به محیط زیست ضرر وارد نمی‌کند.

مدیر گروه سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: هیچ کشوری به واسطه سلاح اتمی فتح نشده و هیچ نظامی به واسطه سلاح هسته‌ای از بین نرفته است، تنها چیزی که در تاریخ داریم این است که این سلاح در یک مقطع محدودی در دو شهر استفاده شده و تعداد زیادی را از بین برده است، در واقع کارگزاران آن کشور بودند که بخاطر تصمیمی که گرفتند تسلیم شدند اما امروزه دیگر این سلاح امکان استفاده را ندارد و آنهایی هم که این سلاح را دارند هم نمی‌توانند در جایی از آن استفاده کنند.

وی افزود: در باب احکام ثانویه هم ذکر این نکته لازم است که، داشتن سلاح هسته‌ای برای حفظ نظام لازم نیست، از طرفی مقدمه واجب هم نیست، چون مقدمه وقتی واجب باید مقدمه منحصره باشد، به بیان دیگر حفظ نظام از راه‌های غیر حرام ممکن است و لازم به ارتکاب حرمت در به کار گیری سلاح کشتار جمعی نیستیم. و اما در بررسی فتوای حرمت استفاده از سلاح اتمی که از سور رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله) صادر شده است هم باید عرض شود که این مطلب حکم حکومتی نیست بلکه یک فتوا است زیرا که حکم حکومتی یک حکم زمان دار است، در مقام نزاع بوده، برای حل بحران و برای یک مسئله جزئی است، اما این بیان رهبری، حکم شرعی بوده و معطوف به زمان نیست و به صورت مطلق است.

ایزدهی در پایان هم به این شبهه اشاره کردند که در حال حاضر با کمتر نمودن غمی سازی سلاح اتمی آثار کشتار آن را محدود کرده‌اند و شاید برخی توهم استفاده از این سلاح هسته‌ای را جایز بدانند، این جواز صحیح نمی‌باشد زیرا که تنها تعداد کشتار محدود می‌شود اما از حیث زمانی و نقصان در نسل هیچ گونه محدودیتی ندارد و باز هم در نسل حاضر و نسل بعدی موجب تبعاتی خواهد شد؛ لذا استفاده از این نوع سلاح هم حرام و ممنوع است.

منابع خبر

اخبار مرتبط