تعزیه‌خوانی مهم‌ترین سنت دهه آخر صفر در کاشمر

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - حسین دباغ: شیعیان قرن‌هاست که داغ‌دار شهادت مظلومانه امام حسین (ع)، خاندان مطهرش و دیگر ائمه اطهار هستند و به شکل‌های گوناگون عشق و ارادت خود را به ساحت آنان نشان می‌دهند.

آئین‌های عزاداری در جای جای میهن اسلامی‌مان با شیوه‌هایی خاص و با عظمت برگزار می‌شود و آئین‌های عزاداری ماه محرم و صفر در شهرستان کاشمر، دومین شهر زیارتی خراسان رضوی که همه ساله با شور و حال خاصی برگزار می‌شود نیز گویای ارادت مردم این دیار از به ائمه اطهار (ع) است.

عزاداری مردم کاشمر در محرم و صفر در دو بازه زمانی پنجم محرم تا یازدهم محرم به صورت دسته‌روی و دهه آخر ماه صفر از اربعین حسینی تا شهادت امام رضا (ع) به شکل تعزیه‌خوانی و دسته‎روی بسیار پررنگ‌تر دیده می‌شود.

رئیس تبلیغات اسلامی شهرستان کاشمر با بیان این‌که مراسم عزاداری در شهر و روستاهای کاشمر در محرم و صفر بسیار با شکوه برگزار می‌شود، به خبرنگار مهر گفت: ارادتمندان به ائمه اطهار با برگزاری مراسم عزاداری در تکایا، حسینیه‌های شهر و روستا و انجام نذورات فراوان، از نظر مادی و معنوی ارادت خود را به ائمه (ع) نشان می‌دهند.

فعالیت ۵۰ گروه تعزیه‌خوان

حجت‌الاسلام محمد حسین صداقتی با بیان این‌که مردم کاشمر دهه‌های مختلف را در محرم و صفر به عزاداری می‌پردازند، ادامه داد: شهرستان کاشمر بیش از ۵۰ گروه تعزیه‌خوان دارد که این گروه‌ها در دهه آخر صفر، هر روز مراسم خاصی در سطح شهر و روستاها اجرا می‌کنند و مصائب وارد شده بر ائمه (ع) را به سبک روایی برای مردم بازگو می‌کنند.

رئیس تبلیغات اسلامی شهرستان کاشمر افزود: با توجه به شیوع بیماری کرونا، در ۲ سال گذشته توجه به مسائل بهداشتی توسط مسئولین هیئت‌های مذهبی در شهر و روستا در دستور کار قرار گرفت و گروه‌های تغزیه‌خوان مراسم خود را با رعایت مسائل بهداشتی برگزار کردند.

وی به برپایی محافل روضه‌خوانی خانگی در دهه آخر صفر اشاره کرد و گفت: تعداد زیادی از محافل روضه‌خوانی در منازل برگزار می‌شود که آن‌ها نیز با توجه به امکاناتی که دارند، در فضای باز و یا استفاده از فضای کوچه و خیابان‌ها به عزاداری می‌پردازند.

صداقتی بیان کرد: یکی از مراسم‌هایی که به صورت سنت در این شهرستان برگزار می‌شود پیاده‌روی روز اربعین از امام‌زاده سید حمزه (ع) تا امام‌زاده سید مرتضی (ع) به طول چهار کیلومتر است که جمعیتی بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر در این مراسم شرکت می‌کنند که امسال نیز این مراسم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد.

وی با بیان اینکه در سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) و شهادت امام حسن مجتبی (ع) شاهد حرکت هیئت‌های مذهبی از شهر و روستاها برای عزاداری هستیم، ادامه داد: هر ساله امام‌زاده سید مرتضی (ع) میزبان تعداد زیادی از هیئت‌های مذهبی از روستاها و شهرستان کوهسرخ است و در این مکان به عزاداری می‌پردازند.

پیاده‌روی ۲۱ کاروان زائر پیاده تا مشهد

رئیس تبلیغات اسلامی شهرستان کاشمر به برگزاری باشکوه عزاداری روز شهادت امام رضا (ع) در این شهرستان اشاره و بیان کرد: شهرستان کاشمر هر ساله میزبان کاروان‌های پیاده عازم به مشهدالرضا بود که در دو سال اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا از میزبانی این کاروان‌ها محروم شده‌ایم.

وی اضافه کرد: هر سال ۲۱ کاروان پیاده از شهرستان کاشمر در دهه آخر صفر برای عزاداری به مشهدالرضا سفر می‌کردند که گاهی جمعیتی بالغ بر ۱۰ هزار نفر از زنان، کودکان، مردان، جوانان و کهن‌سالان را شامل می‌شد، امیدواریم به‌زودی با از بین رفتن این بیماری، شرایط به حالت عادی برگردد تا بتوانیم با سهولت برنامه‌های دینی و مذهبی را برگزار کنیم.

صداقتی ضمن تقدیر از هیئت‌های مذهبی و دست‌اندرکاران برگزاری مراسم عزاداری در محرم و صفر، یادآور شد: با توجه به شرایط حاکم بر جامعه در مورد بیماری کرونا، شاهد رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در تکایا و توسط عزاداران بودیم.

با توجه به شرایط حاکم بر جامعه در مورد بیماری کرونا، شاهد رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی در تکایا و توسط عزاداران بودیم

در کنار اهمیت بزرگداشت دهه آخر صفر و به خصوص سالروز شهادت امام رضا (ع) برای خراسانی‌ها، عزاداری دهه اول ماه محرم نیز همه ساله با شکوه خاصی در کاشمر برگزار می‌شود؛ مراسم دهه اول ماه محرم بر اساس توافقی که از سالیان دور بین مسئولان و هیئت‌های عزاداری قدیمی این شهر شکل گرفته است، با نظم و هماهنگی برگزار می‌شود.

مراسم در این دهه به این صورت است که در هر روز، یکی از هیئت‌های بزرگ شهرستان میزبان دیگر هیئت‌ها شده و هیئت‌های عزاداری نیز بر اساس برنامه‌ای مشخص، با حرکت از تکیه خود راهی حسینیه میزبان شده و رأس ساعت مقرر در آن مکان عزاداری می‌کنند.

گرچه طی دو سال اخیر با توجه به وضعیت موجود و بیماری کرونا در کشور، مراسم محرم و صفر با محدودیت‌هایی برگزار می‌شود ولی هیئت‌های عزاداری در کاشمر با تشکیل دسته‌های زنجیرزنی و سینه‌زنی در اشکال و نمادهای مختلف و البته با رعایت اصول بهداشتی، ارادت خود را به سید و سالار شهیدان و ائمه اطهار ابراز داشتند.

محمد حسین داوری ترشیزی، مداح اهل بیت (ع) در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: تاریخ دقیقی از زمان تشکیل حسینیه‌های قدیمی شهر در دست نیست ولی پیرغلامان سیدالشهدا (ع) عمری بیش از ۲۰۰ سال برای حسینیه‌ها و تکایای قدیمی شهر بیان می‌کنند.

وی با بیان اینکه ارادتمندان به اهل بیت (ع) در هر منطقه از شهر و روستاهای کاشمر بسیارند، اضافه کرد: در ۶۰ سال قبل، حرکت دسته‌جات عزاداری در شب انجام می‌گرفت و فقط روز تاسوعا و عاشورا طی روز عزاداری می‌کردند.

نظم عزاداریِ ۶۰ ساله

این مداح و ذاکر اهل بیت (ع) با اشاره به فراز و فرود برگزاری مراسم عزاداری اهل بیت (ع) در دوران گذشته، اظهار کرد: در سال ۱۳۲۷، مداحان و مسئولین برنامه‌های محدودی برای برگزاری مراسم عزاداری اجرایی کردند ولی حدود سال ۱۳۴۵، تصمیم گرفتند رفت و آمد هیئت‌ها را به‌صورت رسمی برنامه‌ریزی کنند که این برنامه را به اطلاع شهربانی نیز رساندند.

وی افزود: شاید کسی امروز باور نداشته باشد اما ترتیب میزبانی هیئت‌ها برای عزاداری در روزهای خاص پنجم تا یازدهم محرم بر اساس قرعه‌کشی انجام شد، این قرعه‌کشی دو بار انجام شد اما نتیجه آن بدون تغییر بود.

داوری ترشیزی گفت: این مراسم‌ها از روی اعتقاد و خدمت جانی و مالی و بر اساس باور بود، اعتقاد صد در صد داشتند و یقین داشتند کاری که انجام می‌دهند نباید از روی ریا باشد و اخلاص خاصی برای شرکت و برگزاری مراسم ائمه اطهار داشته و دارند.