نگرانی از شیوع کرونا در اردوگاه‌های پناهجویان

پناهجویان در اردوگاه‌های کشورهای گوناگون، از یونان گرفته تا لبنان ، بنگلادش و یا کنیا، در خطر شدید ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند.

در اردوگاه پناهجویان موریا در جزیره لسبوس یونان حدود ۲۰ هزار نفر در فضایی محدود که در حاشیه باغ‌های زیتون امتداد دارد زندگی می‌کنند. این بزرگترین اردوگاه مهاجران و پناهندگان در یونان و در اروپا است. پناهجویان شب را در چادرهای موقتی که بر پا کرده‌اند و یا در زیر سرپناه‌های برزنتی می‌گذرانند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

شرایط بهداشتی در این اردوگاه فاجعه بار است. انبوه زباله در همه جا به چشم می‌خورد، تحمل بوی این زباله‌ها دشوار است. هر خانواده‌ای تنها در چند متر مربع زندگی می‌کند.

"پناهجویان شب را در چادرهای موقتی که بر پا کرده‌اند و یا در زیر سرپناه‌های برزنتی می‌گذرانند.به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندیدشرایط بهداشتی در این اردوگاه فاجعه بار است"تراکم چادرها آنقدر زیاد است که گاهی تنها یک جرقه برای شروع آتش‌سوزی کافی است. در هفته جاری کودکی به دلیل آتش‌سوزی در این اردوگاه درگذشت.

در موریا هزاران نفر باید به طور مشترک از یک ظرفشویی استفاده کنند. به گفته ساکنان این اردوگاه بعضی اوقات آنها مجبور هستند ساعت‌ها صف بکشند تا چیزی برای خوردن دریافت کنند.

در بسیاری از شهرهای اروپا این روزها مردم از تماس‌های اجتماعی خودداری می‌کنند ، مواد ضد عفونی کننده را در همه جا به کار می‌گیرند و هر نیم ساعت یکبار دست خود را می‌شویند. اما ساکنان اردوگاه‌های پناهجویان حداقل امکانات بهداشتی را هم در اختیار ندارند. شرایط موجود در این اردوگاه‌ها زمینه مناسبی برای پرورش بیماری‌هاست.

جلوگیری از شیوع بیماری"غیر ممکن" است

سازمان "پزشکان بدون مرز" جلوگیری از شیوع  بیماری در اردوگاه پناهجویان یونان را "غیرممکن" خوانده است.

ترس از گسترش ویروس کرونا در سایر اردوگاه‌های پناهجویان نیز در حال افزایش است.

در یونان تنها بخش کوچکی از تقریباً چهار میلیون پناهجوی ترکیه در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند. پناهجویان در ترکیه سعی می‌کنند خود را به شهرها برسانند.

اما در مرز ترکیه و یونان، اوضاع رو به وخامت است. از زمانی که رجب طیب اردوغان ، رئیس جمهوری ترکیه، دو هفته پیش اعلام کرد که مرزهای اروپا را باز می‌کند، هزاران پناهجو در امتداد این مرزها سکنی گزیده‌اند.

در جنوب بنگلادش کوکس بازار (Cox's Bazar)، یکی از بزرگترین اردوگاه‌های پناهندگان در جهان، واقع شده است. در اواخر تابستان سال ۲۰۱۷، صدها هزار روهینگیایی (اقلیت مسلمان میانمار) در پی تعقیب و کشتار و ویرانی دهات و خانه‌هایشان توسط نظامیان میانماری به بنگلادش پناهنده شدند. در حال حاضر حدود ۸۵۰ هزار نفر در این اردوگاه زندگی می‌کنند.

تا کنون تنها سه مورد تأیید شده از مبتلایان به ویروس کرونا در بنگلادش شناسایی شده‌اند که همه آنها در شمال این کشور و در فاصله دوری از اردوگاه‌ها بوده‌اند.

"در هفته جاری کودکی به دلیل آتش‌سوزی در این اردوگاه درگذشت.در موریا هزاران نفر باید به طور مشترک از یک ظرفشویی استفاده کنند"اما کارشناسان معتقدند که اوضاع این گونه باقی نخواهد ماند. بنگلادش یکی از پرجمعیت ترین کشورهای جهان است که سیستم بهداشتی و درمانی آن با مشکلات جدی روبروست.

نیروهای امدادی در تلاشند که از ورود ویروس به اردوگاه‌ها جلوگیری کنند. سازمان جهانی بهداشت (WHO) دماسنج‌های مادون قرمز را در فرودگاه نزدیک اردوگاه کاکس بازار توزیع کرده و مسافران پس از ورود باید برای اطلاع از دمای بدن‌شان آزمایش شوند. این سازمان لباس‌های محافظ اضافی در اختیار بیمارستان‌های منطقه قرار داده است. در اردوگاه‌ها به طور مرتب در باره علائم کووید-۱۹ هشدار داده می‌شود و به ساکنان اردوگاه توصیه می‌کنند که باید دست‌های خود را به درستی بشویند.

به حداقل رساندن بازدیدها

استانداردهای مشابهی در سایر اردوگاه‌های پناهجویان به کار گرفته می‌شود.

در کنیا، جایی که حدود ۵۰۰ هزار نفر از مردم سومالی و سودان جنوبی در آن زندگی می‌کنند ، دفتر پناهندگی سازمان ملل متحد (UNHCR) پیام‌هایی به تلفن همراه ساکنان اردوگاه‌ها ارسال می‌کند و از آنها می‌خواهد تا علائم احتمالی بیماری را هر چه سریع‌تر گزارش دهند. در ورودی اردوگاه های کوکومه (Kukuma) و داداب (Dadaab) کنترل‌ها افزایش یافته است. اگر کسی به این اردوگاه‌ها وارد شود باید اطلاع دهد که در چند هفته گذشته کجا بوده است.

یوجین بیون، سخنگوی UNHCR در کنیا می گوید که "کارمندان ما فقط ویزیت‌هایی را انجام می‌دهند که واقعاً ضروری هستند".  به گفته او نیروهای امدادی تلاش می‌کنند از ورود ویروس کرونا به کمپ جلوگیری کنند. از این رو از کسانی که در مرخصی هستند ، خواسته شده که فعلاً به کنیا برنگردند.

از آنجا که اردوگاه‌های کوکومه و داداب از دهه ۱۹۹۰ به بعد تاسیس شدند، از زیرساخت‌های بهتری به نسبت اردوگاه‌های دیگر برخوردار هستند. بسیاری از پناهجویان دیگر در چادرها زندگی نمی‌کنند بلکه در اتاق‌های آجری به سر می‌برند.

"در یونان تنها بخش کوچکی از تقریباً چهار میلیون پناهجوی ترکیه در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند"یک بیمارستان و یک منبع آب در این اردوگاه‌ها وجود دارد.  بیون می گوید که "با وجود این، ما خطر را می‌بینیم". تا کنون یک مورد تایید شده کووید-۱۹ در کنیا وجود داشته است.

سوء تغذیه پناهجویان و خطر بیماری

جیسون استرازیوسو یکی از مسئولان کمیته بین‌المللی صلیب سرخ می گوید که "سوء تغذیه باعث می شود افراد به هر حال زمینه ابتلا به بیماری را داشته باشند". او می‌افزاید که به همین دلیل مقابله با کووید-۱۹ در صدر برنامه‌های ما قرار دارد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این تنها بیماری نیست که موجب نگرانی امدادگران است: به پناهجویان در بسیاری از کشورها به عنوان میهمانان ناخوانده‌ می‌نگرند. شیوع این بیماری می‌تواند خصومت نسبت به این افراد را که پیش از این هم زیر فشار قرار داشتند افزایش دهد. به گفته فیلیپو گراندیس، کمیسر امور پناهندگان سازمان ملل، "وحشت و تبعیض هرگز بحران‌ها را حل نکرده است". او خواستار "همدلی با کسانی که آسیب پذیرترین‌ها هستند" شده است.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ دستگیره‌‌های آلوده‌ درها

  ویروس‌های کرونای شناخته شده به طور متوسط چهار تا پنج روز روی سطوحی مانند دستگیره‌‌ آلوده در باقی می‌مانند.

  ویروس جدید هم مانند دیگر بیماری‌ها که از طریق قطره‌های آلوده منتقل می‌شوند، از طریق دست‌ها و سطوحی که زیاد با بدن در تماس هستند، انتقال می‌یابد. هرچند کوید۱۹ هنوز ناشناخته است، اما کارشناسان می‌گویند، بسیاری از نتایج تحقیقات درمورد ویروس‌های کرونای شناخته شده قابل تعمیم به این ویروس هم هستند.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ آیا خوراک خوردن در سالن‌های غذاخوری خطرناک است؟

  سالن‌های غذاخوری، ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس (که هنوز بسته نشده باشند)، یکی از مکان‌هایی هستند که در آنها خطر ابتلا به کرونا بالاست. ویروس کرونا می‌تواند اساسا با عطسه‌ قوی یا سرفه‌ شدید یک فرد آلوده به سطح ظروفی که فرد در آنها و با آنها غذا می‌خورد، منتقل شود. البته اداره‌ فدرال خطرسنجی آلمان اعلام کرده است که تاکنون سرایت این ویروس از طریق این راه انتقال، گزارش نشده است.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ آیا کالاهای وارداتی مثل اسباب‌بازی ناقل بیماری‌اند؟

  اداره‌ فدرال خطرسنجی آلمان می‌گوید، نباید نگران سرایت ویروس از طریق اسباب‌بازی‌های وارداتی بود. تاکنون موردی در این زمینه گزارش نشده است.

  "پناهجویان در ترکیه سعی می‌کنند خود را به شهرها برسانند.اما در مرز ترکیه و یونان، اوضاع رو به وخامت است"کارشناسان با سطح آگاهی کنونی در مورد این ویروس معتقدند که این ویروس پایداری محیطی نسبتا کمی دارد. این عوامل بیماری‌زا بیش از همه در شرایط سرما و رطوبت بالا چندین روز زنده می‌مانند.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ بسته‌های پر از ویروس؟

  به طور کلی این ویروس‌ها بر روی سطوح خشک چندان پایدار نیستند. از آنجا که ثبات این ویروس‌ها خارج از بدن انسان بستگی به بسیاری از فاکتورهای محیطی از جمله دما و رطوبت دارد، اداره‌ فدرال خطرسنجی آلمان می‌گوید که آلودگی از طریق پست تقریبا غیرمحتمل است. این اداره اما همزمان اشاره می‌کند که اطلاعات در مورد این ویروس کرونا هنوز کامل نیست.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ آیا حیوانات خانگی ناقل بیماری‌اند؟

  هرچند که خطر ابتلا به ویروس کرونا از طریق حیوانات خانگی بسیار کم تخمین زده می‌شود اما کارشناسان نمی‌توانند با قطعیت بگویند که خطری از جانب حیوانات خانگی ما را تهدید نمی‌کند. نشانه‌های این بیماری تاکنون در این حیوانات دیده نشده است. اما اگر ویروس آنها را آلوده کرده باشد، این امکان وجود دارد که این حیوانات خانگی از طریق هوای بازدم و بزاق دهانشان یا دیگر مایعات ترشح شده از بدن، انسان را آلوده کنند.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ آیا مواد خوراکی آلوده که در پخت غذا استفاده می‌شوند، می‌توانند ما را بیمار کنند؟

  اداره‌ فدرال خطرسنجی آلمان احتمال انتقال کرونا به انسان از طریق مواد خوراکی آلوده را بعید می‌داند. توصیه‌ این سازمان شستشوی دست در مراحل آماده کردن خوراک است. از آنجا که ویروس‌ها نسبت به حرارت حساس هستند، گرم کردن (پختن) غذا می‌تواند ریسک ابتلا به ویروس را پایین بیاورد.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ ویروسی نهفته در مواد خوراکی یخ‌زده؟

  آنچه تاکنون درمورد ویروس کرونای جدید می‌دانیم این است که این ویروس هرچند از گرما خوشش نمی‌آید اما در برابر سرما تقریبا مقاوم است.

  "در اواخر تابستان سال ۲۰۱۷، صدها هزار روهینگیایی (اقلیت مسلمان میانمار) در پی تعقیب و کشتار و ویرانی دهات و خانه‌هایشان توسط نظامیان میانماری به بنگلادش پناهنده شدند"این ویروس‌ها می‌توانند در سرمای منهای ۲۰ درجه از نظر انتقال بیماری همچنان مسری بمانند. اداره‌ فدرال خطرسنجی آلمان اما می‌گوید، نترسید، تاکنون موردی از ابتلا به کرونا در اثر خوردن مواد خوراکی، از جمله مواد خوراکی یخ‌زده، گزارش نشده است.

• دست نزن! به چه چیزهایی می‌توان در دوره شیوع کرونا دست زد؟ خوردن جانوران وحشی ممنوع!

  شیوع کرونا یک خوبی هم داشت: دولت چین خوردن جانوران وحشی را ممنوع کرد. نشانه‌ها حاکی از انتقال ویروس کرونا از طریق خفاش به انسان است. اما مقصر خفاش نیست، انسان به سراغ او رفته است.

  هرچند خفاش از لیست غذای چینی‌ها کنار رفت اما خاطره این عادت غذایی به این زودی‌ها دست از سر بشر بر نخواهد داشت؛ کرونا تا به امروز (۲۷ اسفند) بیش از ۱۸۰ هزار نفر را در سراسر جهان مبتلا کرده و تقریبا ۷۵۰۰ قربانی گرفته است.