حجم ذخیره‌ قابل برداشت آب شرب از سد کرخه تا آخر پاییز صفر می‌شود

رئیس حوضه آبریز کرخه و رودخانه‌های غربی اعلام کرد آبگیری سد کرخه از پیش‌بینی بدبینانه هم کمتر بود. حجم ذخیره‌ قابل برداشت آب شرب از سد کرخه تا آذر سال جاری به صفر می‌‌‌رسد.

هفته گذشته مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان اعلام کرده بود ۶۴ درصد ظرفیت حجم مفید مخازن سدهای استان خالی است. در این میان وضعیت سد کرخه نسبت به سایر سدهای استان بحرانی‌تر است. بنا به گفته عباس صدریان‌فر ورودی سد کرخه از ابتدای سال جاری نسبت به میانگین بلندمدت، ۶۰ درصد کاهش یافته و در مجموع حجم آبی که وارد سد کرخه شده یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب کمتر از سال گذشته است. اکنون رئیس حوضه آبریز کرخه می‌گوید وضع از این هم بحرانی‌تر است.

"رئیس حوضه آبریز کرخه و رودخانه‌های غربی اعلام کرد آبگیری سد کرخه از پیش‌بینی بدبینانه هم کمتر بود"شاپور رجائی در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:

«تکرار وقوع یکی از خشک‌ترین سال‌های آبی بعد از سال خشکی دیگر باعث شده نه تنها حجم ذخیره مفید سد، بلکه حجم آب ورودی به مخزن سد به عنوان پشتوانه حجم ذخیره قابل برداشت فعلی نیز به حداقل‌های بی‌نظیر کمتر از ۱۰متر مکعب در ثانیه در فصل تابستان رسیده. علاوه بر این هیچ ذخیره برفی در بالادست سد کرخه وجود ندارد تا به جریان پایه رودخانه کمک کند.»

علاوه بر این عوامل، میزان بارندگی هم در غالب استان‌های بالادست حوضه کرخه بیش از ۵۰ درصد نسبت به بلندمدت کاهش پیدا کرده است، از طرف دیگر سال گذشته هم خشک بوده و لذا ورودی سد کرخه سریع‌تر از آنچه که تصور می‌شد کاهش پیدا کرده و پیش‌بینی می‌شود یک تا دو ماه آینده به کمتر از ۱۰ متر مکعب بر ثانیه برسد.  شاپور رجائی در ادامه مصاحبه با ایلنا افزود:

«ما پیش‌بینی کرده بودیم که از ابتدی مهر تا پایان فروردین ماه ۱۴۰۱ حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعب آبگیری سد کرخه داشته باشیم. اما تنها یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون متر مکعب آب وارد سد شده است، به عبارت دیگر تا انتهای فروردین ۱۴۰۱ورودی آب به سد حدود ۲۵ درصد از پیش‌بینی‌ها کمتر بوده و باتوجه به اینکه از این به بعد هم ورودی چندانی نخواهیم داشت تا پایان سال آبی آنچه تحقق پیدا می‌کند به مراتب از پیش‌بینی برنامه مدیریت منابع و مصارف ابلاغی سد کمتر خواهد شد.»

واهمه از تکرار اعتراضات تابستان ۱۴۰۰

سال گذشته اساس حجم کل منابع آبی سدهای استان خوزستان به کمتر از ۱۳ درصد ظرفیتشان رسیده بود. در آن زمان محمد پورحمید، کارشناس حوزه آب در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته بود مشکلات به وجود آمده در بحران‌های آب خوزستان ناشی از سو مدیریت حوضه‌های آبریز به خصوص حوزه آبریز کرخه است، در حالی که به گفته او مسئولان عمده مشکلات را ناشی از خشکسالی جلوه می‌دهند غافل از آنکه خشکسالی تنها از سو مدیریت سال‌های اخیر پرده برمی‌دارد.

تخصیص آب و نظارت بر این مسئله وظیفه وزارت نیرو در حوضه آبریز کرخه بود اما وزارت نیرو این مسأله را نادیده گرفت و اکنون در کمتر از یک سال ذخایر آب استان خوزستان بیش از ۵۰ درصد دیگر کاهش یافته است.

رئیس حوضه آبریز کرخه در ادامه مصاحبه با ایلنا گفت:

«ما دو مصرف ضروری در پایین‌دست حوضه کرخه داریم ابتدا تامین آب شرب بیش از نیمی از جمعیت استان خوزستان و دیگری پایداری جریان و مسائل زیست‌محیطی است.»

بر اساس اعلام سازمان آب و برق خوزستان در اسفند سال گذشته کشت محصولات پرمصرف آب در تابستان سال ۱۴۰۱ مانند شلتوک در خوزستان ممنوع شد. همچنین ۲۵ بهمن‌ماه ۱۴۰۰ نیز ممنوعیت کشت این محصولات در حوضه آبریز کرخه در تابستان سال جاری اعلام شد. جهاد کشاورزی این ممنوعیت‌ها را به کشاورزان اعلام کرده است.

۵۲ درصد آب خوزستان به کرخه متصل است. با این حال ارتباطی هم بین رود دز و کرخه وجود دارد که در شرایط اضطرار می‌توان بخشی از کمبود آب شرب وابسته به سد کرخه را از دز کمک گرفت. با توجه به آنکه در استان خوزستان مهر تا آذر ۱۴۰۱ بارندگی قابل توجهی رخ نمی‌دهد، تنها راه تامین آب آشامیدنی مردم مدیریت منابع آبی است.

  طبق اعلام سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در منطقه دشت آزادگان حدود ۲۸ هزار راس دام سنگین و گاومیش وجود دارد.

"حجم ذخیره‌ قابل برداشت آب شرب از سد کرخه تا آذر سال جاری به صفر می‌‌‌رسد.هفته گذشته مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان اعلام کرده بود ۶۴ درصد ظرفیت حجم مفید مخازن سدهای استان خالی است"تنش آبی ممکن است مجدداً مانند تابستان سال گذشته سبب اعتراضات دامداران شود. به گفته شاپور رجایی «علیرغم ارائه برنامه‌های اضطراری تدوین شده، هنوز اقدام عملی خاصی انجام نشده و این موضوع دامداران منطقه را نگران کرده است.»  

۲۴ تیر ۱۴۰۰ در اعتراض به بی‌آبی مردم شهرهای اهواز، هویزه، شادگان، حمیدیه، آبادان خرمشهر، بستان، سوسنگرد، دزفول و ایذه به خیابان‌ها آمدند. پس از سرکوب شدید معترضان مطالبات و شعارها سیاسی و علیه نظام جمهوری اسلامی شد. اعتراضات به زودی به استان‌های دیگر از جمله تهران، کرمانشاه، اصفهان، بوشهر، لرستان، کردستان، آذربایجان شرقی، خراسان شمالی و البرز گسترش یافت.