«مبانی هیدرولوژی» منتشر شد/ روش‌های برنامه‌ریزی برای منابع آب

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از روابط عمومی سازمان سمت، کتاب «مبانی هیدرولوژی» اثر قاسم عزیزی، مرتضی میری و جعفر معصوم‌پور سماکوش از سوی سازمان سمت در ۲۵۹ صفحه و با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۳۱ هزار تومان منتشر شده است. کتاب حاضر برای دانشجویان رشته جغرافیا در مقطع کارشناسی به عنوان منبع اصلی درس «هیدرولوژی» به ارزش ۲ واحد تدوین شده است.

در مقدمه این کتاب آمده است: «برای ادامه حیات و فعالیت انسان دو عنصر در محیط طبیعی از جایگاه بسیار مهم و حیاتی برخوردارند. حتی تصور اینکه انسان و دیگر موجودات بدون وجود دو عنصر آب‌وهوا بتوانند حضور و ادامه زندگی داشته باشند مشکل است. در اهمیت این دو عنصر مطلب بسیار گفته و نگارش شده است. اصولاً رابطه‌ای قوی بین فراوانی و ارزش ظاهری عناصر وجود دارد.

"حتی تصور اینکه انسان و دیگر موجودات بدون وجود دو عنصر آب‌وهوا بتوانند حضور و ادامه زندگی داشته باشند مشکل است"گاهی به برخی از عناصر با وجود ارزش بسیار زیاد و حتی حیاتی به دلیل فراوانی زیاد، کمتر توجه می‌شود. در این بین توجه به ارزش آب و همچنین هوا در زندگی و فعالیت انسان و دیگر موجودات مثال‌زدنی است.»

کتاب مبانی هیدرولوژی عمدتاً با هدف پوشش نیاز دانشجویان رشته کارشناسی جغرافیا برای درسی با همین نام نگارش شده است. این کتاب مشتمل بر ۹ فصل است؛ در فصول نه‌گانه کتاب به ترتیب به تعاریف و مفاهیم کلی در هیدرولوژی، بارش، تلفات آب، حوضه آبریز و رواناب سطحی، اندازه‌گیری جریان، هیدروگراف، سیل، آب‌های زیرزمینی و بارورسازی ابرها پرداخته شده است.

نویسندگان در دیباچه این اثر آورده‌اند: «در این کتاب تلاش شده است حتی‌الامکان برای مباحث مطرح‌شده در هر فصل تمرین‌هایی طراحی و مرحله به مرحله حل شود تا به همراه یادگیری مفاهیم، تجربه عملی دانشجویان نیز مورد توجه قرار گیرد؛ بدین‌منظور از داده‌های جدید و به‌روز ایستگاه‌های سازمان هواشناسی و شرکت تماب برای حل مسائل مربوط به هر بخش استفاده شده است. همچنین در استفاده از مثال‌های گرفته‌شده از سایر منابع اولویت در استفاده از منابع جدید و به‌روز بوده است. موضوع اصلی کتاب، مبانی هیدرولوژی است و مخاطبان اصلی کتاب دروس مرتبط دیگری نیز با عنوان کاربرد هیدرولوژی و همچنین هیدروکلیماتولوژی را در برنامه دوره خود دارند.

با وجود این و با توجه به نقش نرم‌افزارها و مدل‌ها در مطالعات جغرافیایی و به ویژه در موضوع آب و علاقه‌مندی دانشجویان به استفاده از نرم‌افزارها، تلاش شده است علاوه بر طرح مبانی هر مبحث و چگونگی انجام آن، در هر قسمت به چگونگی انجام مهم‌ترین و پرکاربردترین مباحث (مانند بازسازی داده‌ها با استفاده از رگرسیون در نرم‌افزار SPSS، محاسبه مساحت، محیط و … حوضه‌ها در GIS، برآورد سیل با استفاده از مدل HEC-HMS و غیره) نیز توجه شود. در این مورد توجه به محوریت موضوع اصلی کتاب (مبانی هیدرولوژی) و همچنین رعایت حجم کتاب نیز مد نظر قرار گرفته است.

در این کتاب درباره مباحث جدیدی همچون بارورسازی ابرها، و استفاده از روش‌های دورسنجی در مطالعات هیدرولوژی (تبخیر و تعرق، و برف) نیز بحث شده است.»

در پشت جلد این کتاب درج شده است: «شناخت منابع و چرخه آب در مقیاس‌های مختلف مکانی از ضروریات زندگی در کره زمین است. در این راستا یادگیری و درک مفتهیم و روش‌های مرتبط با آب‌شناسی (هیدرولوژی) برای دانشجویان مرتبط با علوم محیطی به‌ویژه مجموعه علوم جغرافیا ضرورت بیشتری دارد. کتاب حاضر برای پوشش نیاز دانشجویان رشته کارشناسی جغرافیا برای درسی با همین نام تدوین شده است. در این کتاب مبانی نظری هر مبحث به‌طور کامل همراه با ابعاد عملی مهم‌ترین و پرکاربردترین مباحث با استفاده از نرم‌افزارهای مرتبط توضیح داده شده است.

همچنین درباره مباحث جدیدی همچون بارورسازی ابرها و استفاده از روش‌های دورسنجی در مطالعات هیدرولوژی (تبخیر و تعرق، و برف) نیز بحث شده است.»