عملیات نقشه‌برداری رودخانه هیرمند به اتمام رسید

عیسی بزرگ‌زاده روز دوشنبه در حاشیه نشست مبادله نقشه‌های توپوگرافی رودخانه مرزی هیرمند با حضور معاونان کمیساران آب هیرمند و هیات‌های فنی جمهوری اسلامی ایران و افغانستان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: این کار در نشست‌های بیست و یکم و بیست و دوم کمیساران هیرمند تصمیم‌گیری شد تا سازه‌های دقیقی برای دریافت حق آبه جمهوری اسلامی ایران در مرز مشترک که محل دریافت حق آبه کشور بوده نصب تا ۲ کشور مطمئن شوند که حق آبه دریافت شده است.

وی افزود: تهیه نقشه متاسفانه پس از شروع در سال گذشته به‌علت ناامنی حدود یک سال متوقف شد که خوشبختانه با اراده ۲ کشور موفق شدیم با یک فعالیت بیشاز ۲۰روز ۲ تیم ۲۰ نفره هیات‌های فنی این ۲ کشور کار انجام و امروز به صورت نقشه تولید و بین نمایندگان ایران و افغانستان مبادله شد.
مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو درباره نقش وزارت نیرو بیان کرد: این کار ملی و فرابخشی است و وزارت نیرو هم نقش مهمی دارد و همه مصمم هستیم حق آبه را تضمین و راهکارهایی را پیش‌بینی کنیم که از دریافت این حق آبه جمهوری اسلامی تا قطره آخر اطمینان حاصل شود.

نعیم الله سالارزهی معاون کمیسار هیرمند نیز در این نشست درباره شروع عملیات اجرایی این سازه گفت: در گام بعدی این نقشه‌ها در اختیار مهندسان مشاور قرار خواهد گرفت تا با توجه به معیارهای فنی نسبت به طراحی سازه و ابزارآلات اندازه‌گیری اقدام و بعد از طراحی کار ساخت سازه در سال آبی جاری شروع خواهد شد که امیدواریم به نتیجه مطلوب برسد.

مدیرعامل آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان نیز گفت: بعدازپروتکل ۱۳۵۱برای نخستین بار است که کار نقشه‌برداری به نتیجه می‌رسد که نشانه عزم جدی ۲کشور برای اجرای معاهده هیرمند است.

محمد دلمرادی افزود: در آب منطقه‌ای سیستان و بلوچستان و منطقه سیستان تمامی زیرساخت‌ها برای اجرای سیستم‌های اندازه‌گیری و نصب آن وجود دارد و امیدواریم در سال آینده بتوانیم به این مهم برسیم.

لازم به ذکر است در پایان نشست نقشه‌ها توسط نعیم‌الله سالارزهی رییس هیات جمهوری اسلامی افغانستان و معاون کمیسار هیرمند و عیسی بزرگزاده رییس هیات جمهوری اسلامی ایران و معاون کمیسار هیرمند طرف ایرانی امضا و مبادله شد.

 به گزارش ایرنا رود هیرمند که از افغانستان سرچشمه می‌گیرد در ورودی خود به مرز ایران به دو قسمت تقسیم می‌شود که بخش کمتر آن وارد منطقه سیستان شده و پس از پخش آب از خروجی های مختلفی به تالاب بین المللی هامون می ریزد و بخش بیشتر آن نیز از طریق رودخانه مرزی مجددا وارد خاک افغانستان شده و در نهایت به بخشی از این تالاب که در خاک افغانستان قرار گرفته می ریزد که به گفته برخی کارشناسان این بخش از دریاچه عمیق‌تر بوده و آب را بیشتر در خود نگه می‌دارد.

رودخانه هیرمند تنها شریان آبرسان به این منطقه از کوه‌های بابا یغما در مناطق مرکزی افغانستان و در فاصله حدود هزار کیلومتری از مرز ایران سرچشمه می‌گیرد و آب حیات‌بخش را پس از آبرسانی به چند صد روستا و پارچه آبادی به مرز ایران و افغانستان می‌رساند.
متاسفانه از حدود ۲۰ سال قبل با تغییرات ایجاد شده در وضعیت جوی، ایجاد سدها و بندهای مختلف در مسیر این رودخانه، توسعه اراضی زیر کشت خشخاش در افغانستان و بستن دریچه های سد کجکی در حدود ۸۰۰ کیلومتری مرز ایران در ولایت هلمند، مسیر طبیعی آب مسدود و پدیده خشکسالی بر مناطق پائین دست این رودخانه در کشور افغانستان و ایران غالب شده است.
به گفته یک کارشناس سیاسی با رای کمیسیون بررسی حقابه هیرمند موسوم به کمیسیون دلتا که با مداخله سه کشور آمریکا، کانادا و شیلی انجام شده است، قراردادی در سال ۱۳۵۱ میان امیرعباس هویدا، نخست وزیر وقت ایران و موسی شفیق، نخست وزیر وقت افغانستان در کابل به امضا رسید و مقرر شد در هر ثانیه ۲۶ مترمکعب آب (معادل ۸۵۰ میلیون مترمکعب در سال) از ذخیره سد کجکی سهم ایران باشد.