مصائب بین‌المللی؛ تحریم‌ها چه مشکلاتی برای فوتبال ایران ایجاد کرده‌اند؟

مصائب بین‌المللی؛ تحریم‌ها چه مشکلاتی برای فوتبال ایران ایجاد کرده‌اند؟
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۱۲ آبان ۱۳۹۹

مصائب بین‌المللی؛ تحریم‌ها چه مشکلاتی برای فوتبال ایران ایجاد کرده‌اند؟

  • سینا حاتمی
  • خبرنگار ورزشی
یک ساعت پیش

منبع تصویر،

Getty Images

تحریم‌های آمریکا مشکلات بسیاری را برای ایران به وجود آورده است. ورزش ایران هم مثل سایر بخش‌ها از این قضیه مصون نمانده است. گرچه در نگاه اول به نظر می‌رسد که تحریم‌ها فقط انتقال پول فدراسیون فوتبال ایران یا باشگاه‌ها را مختل کرده‌اند، اما این مطب سایر ابعاد این موضوع را هم بررسی می‌کند.

با پرداخت مطالبات برانکو ایوانکوویچ سرمربی پیشین پرسپولیس، مهلت نقل‌وانتقالات این باشگاه دوباره باز شد. استقلال هم از قرار معلوم و به گفته سخنگوی این باشگاه با وینفرید شفر سرمربی سابق آلمانی خود و همین طور با ایسما و سرور جپاروف و باشگاه پاختاکور ازبکستان در حال تسویه حساب است تا مهلت نقل‌وانتقالات این باشگاه هم باز شود.

  • فدراسیون فوتبال ایران خواهان برگرداندن حق پخش لیگ قهرمانان آسیا شد
  • نیمکت‌های لرزان مربیان خارجی؛ دخالت رهبر ایران یا بی‌پولی تحریم‌ها؟
  • چرا لیگ‌های معتبر اروپا چندان علاقه‌ای به بازیکنان ایرانی ندارند؟
  • پرسپولیس به فینال لیگ قهرمانان آسیا رسید

اما این دو باشگاه پرونده‌های شکایت دیگری را هم در فیفا انتظار می‌کشد. نیکولای بوردوف بازیکن و نبویشیا میلیچیچ مربی و از همه مهم‌تر آندرا استراماچونی در استقلال و ماریو بودیمیر و کریستین اوساگونا بازیکنان سابق پرسپولیس، گابریل کالدرون سرمربی سابق این تیم، همگی همچنان از این دو باشگاه طلبکارند و ممکن است پرونده‌های جدیدی را علیه این دو باشگاه در فیفا باز کنند.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

با پرداخت مطالبات برانکو ایوانکوویچ سرمربی اسبق پرسپولیس، مهلت نقل‌وانتقالات این باشگاه دوباره باز شد

تغییرات پی‌درپی مدیریت، ریخت‌وپاش و سوء‌مدیریت مالی، ناتوانی مالی و زیان و بدهی انباشته سرسام‌آور باعث شده تا در سال‌های گذشته این دو باشگاه همواره با محرومیت از نقل‌وانتقالات و کسر امتیاز روبرو باشند.

"مصائب بین‌المللی؛ تحریم‌ها چه مشکلاتی برای فوتبال ایران ایجاد کرده‌اند؟سینا حاتمیخبرنگار ورزشییک ساعت پیشمنبع تصویر، Getty Imagesتحریم‌های آمریکا مشکلات بسیاری را برای ایران به وجود آورده است"به همه این مشکلات و نقاط ضعف داخلی، حالا تحریم‌ها را هم باید اضافه کرد.

تحریم‌های بانکی

مهدی رسول‌پناه سرپرست مستعفی باشگاه پرسپولیس در جریان پرداخت بدهی برانکو اولین نفری بود که به تحریم‌های اخیر ایالات متحده آمریکا علیه ۱۸ بانک ایرانی اشاره کرد و گفت این تحریم‌ها عملاً همه راه‌های انتقال پول را بسته است.

آمریکا ماه گذشته ۱۸ بانک ایرانی را که پیش از آن تحت تحریم‌های ثانویه قرار نداشتند و همچنان روزنه‌هایی برای انتقال پول به خصوص برای کالاها و خدمات "بشردوستانه" به شمار می‌رفتند، تحریم کرد.

تحریم‌های بانکی و مالی آمریکا علیه ایران، حتی انتقال پاداش‌های نقدی و سهم درآمدهای حامیان مالی و تلویزیونی را هم که به عنوان نمونه کنفدارسیون فوتبال آسیا از محل لیگ قهرمانان آسیا و بازی‌های مقدماتی جام جهانی به باشگاه‌ها و فدراسیون‌های عضو پرداخت می‌کند، با موانع زیادی روبرو کرده است.

مبادلات مالی کنفدراسیون فوتبال آسیا با فوتبال ایران بسیار مشکل شده است. به عبارت دیگر تحریم‌ها هم دریافت و وصول درآمدهای بین‌المللی را برای فوتبال ایران مشکل کرده و هم پرداخت دیون خارجی آن‌ها را.

پخش تلویزیونی

تحریم‌ها به تماشای فوتبال در ایران هم رسیده است.

دو ماه پیش رسانه‌های ایران گزارش دادند که فدراسیون فوتبال ایران نامه‌ای دریافت کرده که به دلیل تحریم‌ها دیگر به صداوسیما اجازه پخش مسابقات لیگ قهرمانان آسیا داده نخواهد شد.

هنوز ابهامات زیادی در مورد این اتفاق وجود دارد و معلوم نیست دقیقاً چه نهادی و با استناد به کدام تحریم‌ها دیگر حق پخش این مسابقات را به صداوسیمای ایران نمی‌دهد. صداوسیمای ایران از سازمان‌هایی است که آمریکا آن‌ها را تحریم کرده است.

منبع تصویر،

Getty Images

توضیح تصویر،

به نظر می‌رسد که صدا و سیمای ایران بعضی از مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را به طور غیرقانونی پخش کرده

صاحب حقوق پخش این مسابقات آسیایی در خاورمیانه و شمال آفریقا تا سال ۲۰۲۱ شرکت آلمانی "اسپورت فایو" است. اسپورت فایو به عنوان یک شرکت اروپایی نمی‌تواند از قوانین آمریکا پیروی کند و اگر علناً این کار را کرده باشد، با استناد به قانون ضدتحریم اتحادیه اروپا می‌تواند جریمه هم بشود.

در هر صورت بنا بر گزارش رسانه‌های ایران، صداوسیما مجبور شد بازی‌های تیم‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا را با "دور زدن" این محدودیت‌ها و به عبارت دیگر به صورت غیرمجاز پخش کند. این تحریم‌ها و واکنش صداوسیما مناسبات و روابط بین‌المللی فوتبال ایران را از قبل هم پیچیده‌تر و دشوارتر خواهد کرد و معلوم نیست چه اثری روی درآمدهای تلویزیونی فوتبال ایران در مسابقات بین‌المللی می‌گذارد.

"به عبارت دیگر تحریم‌ها هم دریافت و وصول درآمدهای بین‌المللی را برای فوتبال ایران مشکل کرده و هم پرداخت دیون خارجی آن‌ها را"

بازی‌های تدارکاتی

مسئولین فدراسیون فوتبال ایران در ۱۵ سال گذشته همواره مشکل برگزاری بازی دوستانه و پیدا کردن حریف تدارکاتی برای تیم‌های ملی را به تحریم‌های بین‌المللی ربط داده‌اند.

بعد از لغو بازی دوستانه دو هفته پیش تیم ملی مقابل مالی، تیم ملی را که برای راه‌یابی به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر شرایط بسیار سختی دارد، از هشتم بهمن ۱۳۹۷ و پایان مسابقات جام ملت‌های آسیا در امارات در آخرین روزهای دوران کارلوس کی‌روش سرمربی اسبق تیم ملی ایران، تنها سه دیدار دوستانه انجام داده است.

هیچ کدام از این بازی‌های دوستانه هم مقابل کشورهای خارج از قاره آسیا نبوده‌اند. همین آمار به خوبی گویای جایگاه بین‌المللی نامناسب فوتبال ایران است.

در سال ۲۰۲۰ تیم ملی ایران زیر نظر سرمربی جدیدش، دراگان اسکوچیچ، تنها یک بازی دوستانه مقابل تیم ملی ازبکستان انجام داده است. پیش از مالی، تیم ملی فوتبال سوریه نیز در ماه اوت از انجام بازی دوستانه با تیم ملی ایران سرباز زده بود.

تیم ملی که در مرحله مقدماتی جام جهانی باید در تهران بحرین و عراق را شکست دهد، در نهایت توانسته با وجود همه‌گیری جهانی کرونا یک اردو در کشور بوسنی برپا کند و ۲۲ آبان ماه در یک بازی دوستانه به مصاف تیم ملی این کشور برود تا در کل سال ۲۰۲۰ تنها دو بازی دوستانه انجام داده باشد.

میزبانی تورنمنت‌های بین‌المللی

شاید شدیدترین اثر تحریم‌ها در گرفتن میزبانی مسابقات بین‌المللی باشد. فدراسیون فوتبال ایران به طور رسمی درخواست خود را برای میزبانی جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۲۷ به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارائه داده است.

کنگره "ای‌اف‌سی" سال آینده از بین ایران، هند، عربستان سعودی، ازبکستان و قطر میزبان نوزدهمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های آسیا را تعیین خواهد کرد.

از همین حالا می‌توان پیشنهاد کرد ایران که آخرین بار در سال ۱۹۷۶ میزبان این تورنمنت بود، عملاً هیچ شانسی برای گرفتن این میزبانی ندارد و خیلی بعید است کنفدراسیون فوتبال آسیا میزبانی را به ایران بدهد.

منبع تصویر،

Robertus Pudyanto

توضیح تصویر،

برخلاف دوره‌های پیشین جام ملت‌ها، حالا کشور میزبان باید ۸ تا ۱۰ ورزشگاه مجهز و مدرن و شبکه حمل و نقل مناسبی داشته باشد

برخلاف دوره‌های پیشین جام ملت‌ها، حالا کشور میزبان باید ۸ تا ۱۰ ورزشگاه مجهز و مدرن و شبکه حمل و نقل مناسبی داشته باشد. این مسابقات از دوره قبلی در سال ۲۰۱۹ امارات با حضور ۲۴ تیم برگزار می‌شود

ضمن آنکه کنفدراسیون فوتبال آسیا در سال‌های اخیر به بهانه حمله به سفارت عربستان در تهران و یا سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی میزبانی را از باشگاه‌های ایرانی گرفته است.

اما از کمبودهای شدید زیربنایی و دغدغه‌های امنیتی و همین طور مساله جدی ورود تماشاگران زن به استادیوم که بگذریم، ایران به دلیل همین انزوای بین‌المللی که در اثر تحریم‌ها پیش آمده‌، از موقعیت بسیار ضعیفی در رقابت با سایر کشورها برخوردار است.

یکی از عوامل نانوشته اما بسیار موثر در دادن میزبانی یک رویداد ورزشی بین‌المللی بزرگ، میزان حضور شرکای تجاری و اسپانسرهای آن رویداد در بازار یک کشور است. به دلیل اینکه این شرکا منابع اصلی درآمدی یک رویداد ورزشی هستند، نفوذ بالایی هم روی فرآیند اعطای میزبانی دارند و منافع آنها همواره در نظر گرفته می‌شود.

به همین دلیل است که چین، بزرگ‌ترین بازار جهان، در سال ۲۰۲۳ برای دومین بار طی ۲۰ سال گذشته میزبان جام ملت‌های آسیا شده است.

شرکای رسانه‌ای کنفدراسیون فوتبال آسیا هیچ کدام به دلیل بازار تماماً انحصاری رادیو و تلویزیون ایران که در اختیار صداوسیما است، در ایران حضور ندارند و بالطبع این بازار براشان اهمیتی ندارند.

بسیاری از شرکای تجاری ای‌اف‌سی که بسته‌های حقوق اسپانسرینگ این مسابقات را خریده‌اند هم اغلب به دلیل تحریم‌ها یا بازار ایران را ترک کرده‌اند (مانند خودروساز ژاپنی تویوتا و غول قطعه‌سازی خودروی آلمانی کونتیننتال) و یا به خاطر تحریم‌ها در آن حضور ندارند (شرکت آلمانی بیمه آلیانس و بانک قطری کیو‌ان‌بی).

به همین دلیل می‌توان پیش‌بینی کرد که کشورهایی مثل هند و ازبکستان که تا کنون میزبان جام ملت‌های آسیا هم نبوده‌اند، بخت بیشتری نسبت به ایران برای برگزاری این رقابت‌ها دارند.

بازار هند که فوتبال در آن در سال‌های گذشته پیشرفت کرده و پرطرفدارتر هم شده است، طبعاً برای شرکای تجاری کنفدراسیون فوتبال آسیا مهم‌تر است.

ازبکستان هم که از قدرت‌های فوتبال آسیا به شمار می‌آید، در چهار سال گذشته با قدرت گرفتن شوکت میرضیایف رییس جمهور این کشور و اصلاحات سیاسی و اقتصادی‌ای که در پیش گرفته، با بازار ۳۰ میلیون نفری‌اش مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار گرفته و بازارش، دست‌کم در شرایط فعلی، از بازار تحریم‌شده ایران جذاب‌تر است.

منابع خبر

اخبار مرتبط