قنبرخوانی کرمانی ها در شب شهادت امام علی(ع) +فیلم

شام شهادت مولا علی که می شود غربت تمام عالم بر دل شیعیانش سنگینی می کند.

شهادت آن هم درحالت سجده و اوج بندگی به دست تندروترین مسلمانان زمانت و کسانی که حتی برعلی (ع)و اهل بیت پیشی گرفته وجز افراطیون و خوارج زمان مطرح شدند ؛ مساله عجیبی است که قرن ها بعد از شهادت آن بزرگمرد نیز همچنان جای سوال دارد.

امیرالمومنین علی بن ابیطالب امام اول شیعیان درست زمانی به شهادت رسید که به سبب تلاش های مذبوحانه معاویه فضای برخی از بلاد مسلمین علیه ایشان مسموم بود به گونه ای که زمانی خبر شهادت امیرمومنان وموحدان عالم علی (ع) را شنیدند بعضا با تعجب فراوان گفتند"  مگر علی نماز می خواند! "

و اینجاست که مظلومیت برای بزرگ ترین پیروان پیامبر راستین محمدبن عبدالله (ص) به حداعلی خود می رسد واگر نبود تلاش یاران واصحاب خاص علی (ع) ، شاید امروز تاریخ به این وضوح  از نداشتن رهبری بزرگ چون ایشان تاسف نمی خورد.

ارادت غلام به امیرمومنان علی(ع)

یکی از این یاران باوفای امام اول شیعیان، قنبربود که غلام امیرمومنان بود ودر زمان شهادت به روایتی دور ازشهر کوفه ودر حال آبیاری نخلستان بود.

امروزه ارادت این غلام در قالب تعزیه ای جالب بنام قنبرخوانی در برخی روستاها وشهرها در شب شهادت حضرت علی(ع) اجرا می شود.

 

دراستان کرمان نیز در برخی روستاهای شهرستان های زرند و رفسنجان وحتی دیگر روستاهای استان این تعزیه در شام شهادت حضرت امیر اجرا می شود.

آیین قنبر خوانی روستای شعبجره بیش از ۳۰۰سال است که در ایام ماه مبارک رمضان و در شب ۲۱ رمضان در بین اهالی این روستا برگزار می‌شود.

با یکی از تعزیه خوانان این نقش در این روستا صحبت کردیم،  رفیعی عضو انجمن میراث فرهنگی دهستان شعبجره از توابع بخش یزدان آباد شهرستان زرند است، می گوید: آیین قنبر خوانی شعبجره ریشه در تاریخ و اعتقادات اهالی این روستا دارد و گفته می‌شود بیش از ۳۰۰  سال است که این آیین در ایام ماه مبارک رمضان اجرا می شود.

او افزود: قنبرخوانی هرساله در شب ۲۱ ماه رمضان در مسجد جامع این روستا و با حضور عزاداران و علاقمندان به اهل بیت و بصورت مردمی برگزار می‌شود.

او با اشاره به سادگی در اجرای قنبر خوانی افزود: این تعزیه بروی صحنه اجرا نمی‌شود و اجرای آن در میان مردم و عزاداران اجرا می‌شود.

رفیعی گفت: قنبر خوانی در شعبجره با حضور ۵ شبیه خوان تعزیه که در نقش‌های مولا علی (ع)، قنبر غلام مولا، حسنین و حضرت زینب (س)، ایفای نقش می‌کنند، اجرا می‌شود. 

 

 

این شبیه خوان اظهار کرد: قنبر از یاران و خدمتکاران با وفای امام علی (ع) بوده و در این شبیه خوانی مردی در نقش قنبر و با لباسی خاص و در دست داشتن کشکول و تبرزین، وارد جمع عزاداران می‌شود و با خواندن اشعار مذهبی حضرت علی را ستوده و درخواست دیدارش را دارد.

رسول سیف الدینی ازخبرنگاران زرندی نیز می گوید: همه ساله اجرای تعزیه قنبرخوانی با استقبال خوب مردم مواجه شده وبعضا حتی از شهرهای دور ونزدیک برای دیدن این تعزیه به شبجره می آیند.

عظمت نام علی در تعزیه خوانی

تحقیقات ما نشان می دهد این تعزیه قدیمی درروستاهای بیشتری از شمال استان کرمان اجرا می شود.

ابراهیمی از اهالی روستای سیریز نیز به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در روستای سیریز هرسال همزمان با شب ۲۱رمضان تعزیه قنبرخوانی در این روستا اجرا می شود.

او درخصوص نحوه اجرای این برنامه اظهار کرد: بین روضه شب شهادت آقا امیرمومنان علی(ع) دو شبیه خوانی یک نفر کنار منبر و یک نفر بیرون از محل اجراحضور دارند، شبیه خوان  قنبر نقش خود را با رجزخوانی آغازکرده و وارد مسجد می شود تا به شبیه خوانی علی (ع) برسد و اینجا گفتگویی با هم دارند و اوج تعزیه با سینه زنی برای شهادت امام اول شیعیان به اتمام می رسد.

او گفت: از کودکی اجرای نقش قنبر را شاهد بوده ام و در این منطقه این تعزیه قدمتی بالا دارد. 

عضو انجمن میراث فرهنگی شعبجره اظهار داشت: اجرای تعزیه قنبرخوانی را اینگونه عنوان کرد، در روز شهادت حضرت علی (ع) قنبر غلام ایشان در بیرون از کوفه بوده و از ضربت خوردن آن حضرت خبر نداشته و در زمان برگشت به شهر از آنجایی که ارادت خاصی به آن حضرت داشته نگران ایشان می‌شود، همزمان امیرالمومنین در خانه جویای احوال قنبر می‌شود و از اهل بیت احوال قنبر را می‌گیرد، بر همین اساس اجرای تعزیه در ابتدا با حضور شبیه خوان نقش حضرت علی و نوجوانانی در نقش اهل بیت در بین حاضران شروع می‌شود و در ادامه با حضور شبیه خوان نقش قنبر و خواندن اشعاری با مضامین ذیل ادامه می‌یابد.

نقش قنبر:خادم درگاه علی قنبرم          شوق وی کنون افتاده بر سرم          منتظر مقدم آن سرورم            ناد علیا علیا یا علی
نقش حضرت علی(ع)   زینب خونین جگر‌ای دخترم           در بگشا تا که بیاید قنبرم        نعره زند تا که ببیند سرم        ناد علیا علیا یا علی‌        می‌رسدت ناله قنبر به گوش           تا کند او را خموش           ناد علیا علیا یا علی

 وحاضران نیز با ذکر صلوات شبیه خوانان را همراهی می‌کنند.

این تعزیه خوانی کوتاه بوده و نهایتا  ۲۰ دقیقه زمان می برد.