اوکراین: ایران در تحقیقات هواپیمای سرنگون‌شده مانع‌تراشی می‌کند

گیوندوز ممدوف، معاون دادستان کل اوکراین در آستانه سومین دور گفت‌وگوهای دو کشور در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی روز پنجشنبه ۱۳ نوامبر (۲۳ آبان) می‌گوید، جمهوری اسلامی درخواست اوکراین مبنی بر مجازات افرادی که مسئول سرنگونی هواپیمای اوکراینی بوده‌اند را رد کرده است. سومین نشست میان نمایندگان دو کشور ماه آینده دسامبر برگزار می‌شود.

سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در هشتم ژانویه ۲۰۲۰ هواپیمای مسافربری خطوط هواپیمایی اوکراین با شماره پرواز PS752 را با موشک‌های پدافندی خود سرنگون کرد؛ احتمالا با تصور که با یک موشک دوربرد آمریکایی مقابله می‌کند. پنج روز پیش از آن آمریکا قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران را به یک حمله پهپادی کشته بود.

با سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی تمامی ۱۷۶ نفر سرنشین آن کشته شدند که شمار زیادی از قربانیان، ایرانیان تبعه و یا مقیم دائم کانادا بوده است.

خبرگزاری رویترز می‌نویسد روز جمعه دسترسی  به مقامات ایران امکان‌پذیر نبوده زیرا روز تعطیل آخر هفته ایران است، ولی آنها در گذشته همواره علت تعویق در تحقیقات را با بهانه مشکلات فنی و یا پاندمی ویروس کرونا توجیه می‌کرده‌اند.

ممدوف می‌گوید: «ارزیابی قضایی فعلی ما از این فاجعه، جنایت از نوع به ویژه سنگین آن است که طی آن ۱۷۶ غیرنظامی به وسیله تجهیزات نظامی کشته شده‌اند.»

معاون دادستانی کل اوکراین می‌افزاید: «بالاترین حد مجازات، حبس ابد، پرداخت غرامت به قربانیان و پرداخت غرامت به شرکت هواپیمایی به خاطر نابودی هواپیماست. این موضع ما برای مقامات ایران قابل پذیرش نیست، اما آنها از ارائه جزئیات و فکت‌ها به منظور طبقه‌بندی برای نوع دیگری از جنایت امتناع می‌کنند.»

ممدوف بدون آنکه جزئیات بیشتری بدهد گفت، در صورتی که خواسته‌های اوکراین تحقق نیابند، آنگاه این کشور "مسیری موازی" را طی خواهد کرد.

او گفت، ایران تاکنون به درخواست‌ها برای تحقیقات مشترک و یا تماس مستقیم با دادستان‌های دادگاه‌های نظامی پاسخی نداده است.

هیأت حکام آژانس هوایی سازمان ملل متحد هفته گذشته به تأکید از جمهوری اسلامی خواست تا به تحقیقات خود در این زمینه تسریع ببخشد؛ و این در حالی بود که یک مقام رسمی ایران گفته که گزارش نهایی ایران در باره سرنگونی هواپیمای اوکراینی به زودی منتشر خواهد شد.

ممدوف گفت می‌خواهد تا نتایج نشست بعدی مشترک ایران و اوکراین در سوم دسامبر منتظر بماند.

معاون دادستان کل اوکراین می‌گوید: «ما هنوز سند موضع رسمی ایران را دریافت نکرده‌ایم.» او افزود: «آنها نمی‌گویند "نه"، اما با "آری" آنها نیز کاری از پیش نمی‌رود.»

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئیه سال ۲۰۱۴

  بوئینگ ۷۷۷ خطوط هوایی مالزی ، در حالی که از آمستردام راهی کوالالامپور بود، در جنوب شرق اوکراین مورد اصابت موشک‌ قرار گرفت. تمامی ۲۸۹ سرنشین پرواز MH17 کشته شدند.

  " به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده اکتبر ۱۹۹۸ شورشیان توتسی یک بوئینگ ۷۲۷ خطوط هوایی "کنگو ایرویز" را بر فراز جمهوری دموکراتیک کنگو سرنگون کردند"تحقیقات بین‌المللی می‌گویند، موشک شلیک شده به هواپیما روسی بوده است. دادگاه رسیدگی به این پرونده از ماه مارس ۲۰۲۰ در هلند جریان خواهد یافت. اوکراین می‌گوید هواپیما هدف موشک جدایی‌طلبان قرار گرفته است.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  اکتبر سال ۲۰۰۱

  با اصابت موشک، یک توپولوف ۱۵۴ در ارتفاع ۱۱ کیلومتری دریای سیاه در حالی که ارتش اوکراین در شبه جزیره‌ کریمه مشغول تمرین نظامی بود، منفجر شد. تمامی ۷۸ سرنشین هواپیما کشته شدند.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  اکتبر ۱۹۹۸

  شورشیان توتسی یک بوئینگ ۷۲۷ خطوط هوایی "کنگو ایرویز" را بر فراز جمهوری دموکراتیک کنگو سرنگون کردند.

  ۴۱ سرنشین هواپیما جان باختند. (تصویر شورشیان توتسی را نشان می‌دهد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  سپتامبر ۱۹۹۳

  یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی گرجستان در نزدیکی باند فرودگاه مورد اصابت یک موشک قرار گرفت که از داخل اراضی جمهوری آبخازیا که درآن زمان بر سر مالکیت آن درگیری وجود داشت، شلیک شده بود. تنها ۲۴ تن از ۱۳۲ سرنشین هواپیما زنده ماندند. یک روز پیش از این حادثه، شورشیان یک هواپیمای دیگر را بر فراز دریای سیاه سرنگون کرده بودند: با ۲۷ کشته. (تصویر هواپیمایی از خطوط هوایی گرجستان را نشان می‌دهد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئیه ۱۹۸۸ (۱۲ تیر ۱۳۶۷)

  پرواز مسافربری ۶۵۵ ایران‌ایر از تهران به مقصد دبی، بر فراز خلیج فارس، با شلیک موشک توسط ناو جنگی یو‌اس‌اس وینسنس آمریکا، بر فراز خلیج فارس سرنگون شد.

  "یک روز پیش از این حادثه، شورشیان یک هواپیمای دیگر را بر فراز دریای سیاه سرنگون کرده بودند: با ۲۷ کشته"تمامی ۲۹۰ سرنشین هواپیما جان باختند. آمریکا اعلام کرد که این ناو هواپیمای مسافربری ایران را هواپیمای جنگی تشخیص داده و به اشتباه آن را سرنگون کرده است. (تصویر از سی‌ان‌ان در فرودگاه دبی/ کودکی که بستگان خود را در این پرواز از دست داد)

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  سپتامبر ۱۹۸۳

  یک هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ کره‌ جنوبی به دلیل آنچه نیروی هوایی شوروی سابق در آن زمان آنرا تجاوز به حریم هوایی خود خواند، توسط یک جت جنگنده بر فراز دریای ژاپن سرنگون شد. تمامی ۲۶۹ سرنشین هواپیما جان باختند.

• به اشتباه یا به عمد؟ تاریخچه‌ای از هواپیماهای مسافربری سرنگون شده

  ژوئن ۱۹۸۰

  یک هواپیمای مک دانل داگلاس دی سی – ۹ متعلق به ایتالیا در شمال سیسیل در دریا سرنگون شد. همه ۸۱ سرنشین هواپیما جان باختند.

  در آن زمان در منطقه رزمایشی توسط ناتو در حال انجام بود. مقامات ایتالیایی در ابتدا از یک سانحه سخن گفتند. اما بعدا در جنوب ایتالیا لاشه‌ هواپیمای شکاری لیبی پیدا شد. احتمال می‌رود این هواپیما در حین تن‌به‌تن هوایی میان فرانسه، لیبی و جت‌های آمریکایی، هدف موشک قرار گرفته باشد.