بازار جهانی نفت به کدام سو خواهد رفت؟/ توسعه نفت شیل متوقف می‌شود

محمد دیالمی، کارشناس حوزه بین‌الملل بازار نفت در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اینکه نتیجه انتخابات آمریکا چه تأثیری بر بازار جهانی نفت خواهد داشت، گفت: با توجه به احتمال بالای پیروی بایدن در انتخابات آمریکا، می‌توان چشم انداز صنعت نفت آمریکا را برای کوتاه مدت و بلند مدت ترسیم کرد؛ ترامپ از جمله طرفداران رونق دهی به صنعت نفت آمریکا است تا جایی که در سال ۲۰۱۷ میلادی اعلام کرد که از معاهده پاریس خارج می‌شود و اخیراً به طور کامل از این معاهده خارج شد. اما بایدن طرفدار توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است.

وی افزود: بایدن و تیم اقتصادی وی برنامه‌ای را برای اقتصاد سبز موسوم به green new deal دارند که بر اساس آن، با هزینه‌کرد ۲ تریلیون دلار قصد دارند آمریکا را تا سال ۲۰۵۰ میلادی، کربن - خنثی کنند. بایدن چندان طرفدار توسعه صنعت نفت نیست بنابراین با حضور بایدن در کاخ سفید، آینده اقتصادی آمریکا بر اساس اقتصاد سبز برنامه‌ریزی و پیش بینی می‌شود تولید نفت آمریکا یا وضعیت فعلی را حفظ کند یا افزایش و توسعه چندانی نیابد و تولید آن در حدود کمتر از ۱۱ میلیون بشکه در روز بماند.

دو سناریوی اصلی پیش روی بازار نفت جهانی

به گفته این کارشناس حوزه بین‌الملل بازار نفت، بخشی از تولید نفت در آمریکا به صورت یارانه‌ای انجام می‌شود. این یارانه می‌تواند مستقیم یا با استفاده از ابزار مالیاتی انجام شود.

دیالمی با اشاره به اینکه دو سناریو برای آینده بازار نفت متصور است، اظهار داشت: نخستین سناریو، بی میلی تیم اقتصادی بایدن برای توسعه و تقویت صنعت نفت این کشور نسبت به میزان کنونی است که طبیعتاً میزان تولید را می‌تواند حتی کاهش دهد و همین امر موجب تشنگی بازار نسبت به نفت شده و قیمت آن را افزایش خواهد داد. از سویی دیگر تصور می‌شود که با کشف واکسن کرونا و مهار این بیماری، رونق به اقتصاد جهان بازگشته و مصرف نفت بالا برود و این مساله نیز از رشد قیمت‌ها حمایت کند.

وی با بیان اینکه از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون بخش عمده افزایش تقاضای نفت توسط نفت شیل پاسخ داده شده است، ادامه داد: بر اساس سناریو دوم نیز باید توجه داشت که آمریکا به تنهایی ۲۰ میلیون بشکه نفت در روز تقاضای نفت دارد و در واقع ۲۰ درصد بازار جهانی نفت را تشکیل می‌دهد، این در حالی است که طرح سبز

بایدن (اقتصاد سبز) فقط به ممنوعیت تولید سوخت‌های فسیلی اشاره ندارد بلکه به محدودیت مصرف هم می‌پردازد.

در پیش‌نویس طرح ۱۴ صفحه‌ای یکی از اعضای تیم بایدن صراحتاً اشاره شده که آمریکا به سمت خودروهای برقی خواهد رفت و این یعنی کاهش تولید سوخت فسیلی و در نتیجه کاهش مصرف نفت؛ بنابراین تقاضا برای نفت کاهش می‌یابد.

دیالمی افزود: علاوه بر آمریکا که تصمیم بر کربن – خنثی شدن دارد، چین برنامه‌ریزی کرده است تا ۲۰۶۰ میلادی و ژاپن و کره جنوبی تا ۲۰۵۰ میلادی کربن – خنثی شوند؛ با در نظر گرفتن اینکه این کشورها مصرف کنندگان بزرگ نفتی جهان هستند، می‌توان گفت که مصرف و تقاضا برای نفت رو به کاهش است و از سویی دیگر سرمایه گذاری ها در این صنعت نیز کاهش یافته است که این عوامل بازار را با کمبود مواجه می‌کنند.از سوی دیگر ظهور و توسعه منبع انرژی هیدروژنی را نیز شاهد هستیم.

وی با تاکید بر اینکه همگی این موارد سناریوهای پیش روی بازار نفت هستند، گفت: باید جنبش‌ها و تغییرات منابع مصرفی انرژی را نیز مد نظر داشت.