آرایش ائتلاف‌ها و احزاب سیاسی در انتخابات زودهنگام عراق

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، عراق خود را برای برگزاری پنجمین دور انتخابات پارلمانی از زمان سقوط رژیم صدام آماده می‌کند.

این دور از انتخابات پارلمانی در عراق قرار بود سال آینده (۲۰۲۲) برگزار شود اما پس از تظاهرات‌ها و اعتراض‌های گسترده مردمی در اواخر سال ۲۰۱۹، عادل عبدالمهدی استعفاء کرد و پس از کشمکشی طولانی سرانجام «مصطفی الکاظمی» در می ۲۰۲۰، رأی اعتماد را برای تشکیل دولت در مرحله انتقالی تا زمان برگزاری انتخابات زودهنگام کسب کرد. احزاب سیاسی این کشور بر روی برگزاری انتخابات زودهنگام که خواست معترضان بود، به توافق رسیدند و در نهایت الکاظمی دهم اکتبر ۲۰۲۱ (۱۸ مهرماه) را موعد برگزاری انتخابات زودهنگام اعلام کرد.

نخستین انتخابات زودهنگام در عراق پس از سقوط صدام

به این دلیل که نظام سیاسی عراق، پارلمانی است و ترکیب نهایی پارلمان مستقیما در انتخاب رئیس جمهور، نخست وزیر، رئیس پارلمان و همچنین ساختار کابینه تاثیرگذار است، این انتخابات همواره مهم بوده است.

از زمان سقوط صدام در سال ۲۰۰۳ تاکنون، چهار دوره انتخابات پارلمانی به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۵، ۲۰۱۰، ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ برگزار شده و انتخابات فرارو که پنجمین دور انتخابات عراق پس از سقوط صدام است، نخستین انتخابات زودهنگام در تاریخ این کشور از سال ۲۰۰۳ تاکنون است.

* نخستین انتخابات پارلمانی عراق در سال ۲۰۰۵ و پس از سقوط صدام برگزار شد. تا پیش از آن، خبری از انتخابات در عراق نبود و تمامی تصمیمات در نشست‌های حزب حاکم بعث که ریاست آن بر عهده شخص صدام بود، اتخاذ می‌شد.

در ۳۰ ژانویه ۲۰۰۵، برای نخستین بار مردم عراق پای صندوق‌های رای رفتند تا اعضای مجلس انتقالی با ۲۷۵ کرسی را انتخاب کنند. در این دوره، مردم عراق، به افراد رای ندادند بلکه نام حزب یا ائتلاف سیاسی مورد نظر خود را در چارچوب نظام انتخاباتی فهرست بسته، در برگه رای نوشتند. «ائتلاف ملی عراق» متشکل از گروه های متعدد شیعه به‌ رهبری «ابراهیم الجعفری» در این انتخابات اکثریت را کسب کرد و دولت را تشکیل داد.

* دومین انتخابات در سال ۲۰۱۰ برگزار شد و تعداد کرسی‌ها برای انتخابات این دوره به میزان ۸.۲ درصد برای هر استان افزایش یافته بود و تعداد کرسی‌ها از ۲۷۵ کرسی در سال ۲۰۰۵ به ۳۲۵ کرسی افزایش یافت.

"در این دوره، مردم عراق، به افراد رای ندادند بلکه نام حزب یا ائتلاف سیاسی مورد نظر خود را در چارچوب نظام انتخاباتی فهرست بسته، در برگه رای نوشتند"به این ترتیب بود که در ۷ مارس ۲۰۱۰ ، نزدیک به ۶هزار و ۲۸۰ نامزد در قالب دوازده ائتلاف و نهاد سیاسی با یکدیگر رقابت کردند.

در پایان این انتخابات ائتلاف «العراقیة» به رهبری «ایاد علاوی» که بیشتر از اعراب سکولار شیعه و سنی تشکیل می‌شد با ۹۱ کرسی در جایگاه نخست قرار گرفت و ائتلاف «دولة القانون» به رهبری «نوری المالکی» با ۸۹ کرسی در جایگاه دوم قرار گرفت.در چنین شرایطی میان جریان ایاد علاوی و نوری مالکی بر سر تصاحب پست نخست‌وزیری درگیری و مناقشات زیادی درگرفت و بحرانی هفت‌ماهه برای عراق به همراه آورد اما در نهایت مالکی در این کارزار پیروز میدان شد.

*سومین انتخابات در۳۰ آوریل ۲۰۱۴ برگزار شد و تعداد کرسی‌های پارلمان نیز از ۳۲۵ عضو به ۳۲۸ عضو افزایش یافت. این سه کرسی بین ایزدی‌ها ، صائبی‌ها و قوم شبک تقسیم شد و به هر کدام، یک کرسی اختصاص یافت.نتیجه انتخابات نشان داد که ائتلاف دولت قانون به ریاست نوری المالکی، با ۹۲ کرسی در صدر قرار گرفته است.

*چهارمین انتخابات پارلمانی برای برگزیدن ۳۲۹ عضو پارلمان در ۱۲ می ۲۰۱۸ برگزار شد و بیش از ۷ هزار نامزد در قالب احزاب و ائتلاف‌های مختلف سیاسی، برای نشستن بر روی کرسی پارلمانی عراق، با یکدیگر رقابت کردند. در این انتخابات ائتلاف «السائرون» به رهبری «مقتدی الصدر»، ائتلاف «الفتح» به‌ رهبری «هادی العامری» و ائتلاف «النصر» به‌رهبری «حیدر العبادی» به ترتیب اول تا سوم شدند.

پس از برگزاری این انتخابات «عادل عبدالمهدی» به‌عنوان نخست وزیر و «برهم صالح» به‌عنوان رئیس جمهوری عراق انتخاب شدند و «محمد الحلبوسی» هم رئیس پارلمان عراق شد.

شمار ائتلاف‌ها، احزاب و نامزدهای انتخابات

کمیساریای عالی انتخابات عراق، پیشتر اعلام کرده بود که ۲۱ ائتلاف سیاسی، ۱۶۷ حزب که ۵۸ حزب در ائتلاف‌ها گنجانده شده‌اند و ۳ هزار و ۲۴۹ نامزد انتخاباتی از جمله ۹۵۱ زن در این تاریخ به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.

به اعلام کمیساریای انتخابات عراق، ۷۸۹ نامزد عراقی قرار است به عنوان مستقل، ۹۵۹ نامزد در قالب ائتلاف‌ها و ۱۵۰۱ نفر در فهرست‌های حزبی در این انتخابات برای دستیابی به ۳۲۹ کرسی پارلمانی به رقابت خواهند پرداخت.

هرچند که کمیساریای انتخابات سپس اعلام کرد که ۶ نامزد از شرکت در این رقابت به دلایل مختلف از جمله سوء‌استفاده از بیت‌المال برای تبلیغ انتخاباتی محروم شدند به این ترتیب قرار است ۳ هزار و ۲۴۳ نامزد در این انتخابات با یکدیگر رقابت کنند.

سهم زنان

بنا بر قانون اساسی عراق که می‌گوید، شمار کرسی زنان در پارلمان نباید کمتر از ۲۵ درصد کل نمایندگان پارلمان باشد، زنان در این دور از انتخابات دست‌کم ۸۳ کرسی پارلمانی را به خود اختصاص خواهند داد.

به موجب قانون انتخابات عراق مصوب ۲۰۲۰، شمار حوزه‌های انتخابیه به ۸۳ حوزه رسید در حالی که در دوره قبل ۱۸ حوزه بود. هر حوزه بین سه تا پنج کرسی متناسب با تعداد ساکنان و نسبت جمعیتی خود دارد. به این ترتیب است که حداقل یک کرسی به زنان‌می‌رسد و می‌توان گفت که سهمیه زنان در هر استان یک چهارم کرسی ها یا بیشتر خواهد بود.

سهم اقلیت‌ها

نه کرسی پارلمانی سهم اقلیت‌ها قومی و دینی شامل مسیحی، ایزدی، صابئی مندائی، شبکی و کردهای فیلی خواهد بود. از این تعداد، پنج کرسی سهم مسیحیان است و اقلیت‌های شبکی، صائبی، ایزدی و کردهای فیلی هر کدام یک کرسی خواهند داشت.

شمار واجدین شرایط شرکت در انتخابات فرارو

جمعیت عراق بنا بر آمار ارائه شده از سوی سازمان ملل به ۴۰.۲ میلیون نفر می‌رسد که ۶۰ درصد آن پایین ۲۵ سال است. شمار واجدین شرایط رأی‌دهی به ۲۵ میلیون نفر می‌رسد که از این میزان بنا به اعلام کمیساریای عالی انتخابات عراق، ۲۳ میلیون نفر دارای کارت «بیومتریک» (کارت شناسایی الکترونیکی) هستند و در ۸۳ دایره انتخابات و ۸۲۷۳ صندوق رای تقسیم خواهند شد.

کرسی‌های پارلمانی به تفکیک استانی

نحوه توزیع کرسی‌های پارلمانی عراق میان استان‌های مختلف به این شرح است: بغداد: ۷۱ ، نینوی: ۳۴، بصره: ۲۵، ذی‌قار: ۱۹، سلیمانیه: ۱۸، بابل: ۱۷، اربیل: ۱۶، الانبار: ۱۵، دیالی: ۱۴، کرکوک: ۱۳، واسط: ۱۲، دهوک:۱۲، نجف:۱۲، صلاح‌الدین:۱۲، کربلا:۱۱، الدیوانیه: ۱۱، میسان: ۱۰ و المثنی: ۷

مهلت تبلیغات انتخاباتی

نامزدهای انتخابات پارلمانی عراق مجازند تا ساعت ۶ صبح روز شنبه ۹ اکتبر ۲۰۲۱ به تبلیغات خود ادامه دهند و پس آن سکوت انتخاباتی آغاز می‌شود و نامزدها ۲۴ ساعت پیش از آغاز رسمی انتخابات، دیگر مجاز به تبلیغات نخواهند بود.

نظارت بین‌المللی بر انتخابات

جنین پلاسخارت نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل در امور عراق تاکید کرد که ۸۰۰ ناظر سازمان ملل بر انتخابات این کشور نظارت خواهند داشت.

رأی‌گیری خاص

قرار است هشتم اکتبر جاری (دو روز پیش از برگزاری انتخابات سراسری)، نیروهای امنیتی، آوارگان و زندانیان عراقی آراء خود را به صندوق‌ها بیندازند تا مسئولیت آنها در تأمین امنیت انتخابات با رأی‌دادن تداخل پیدا نکند. بر این اساس کارکنان وزارت کشور، وزارت دفاع، دستگاه مبارزه با تروریسم، وزارت داخلی منطقه کردستان، وزارت پیشمرگه، پناهندگان و زندانیان عراق گروه‌های خاص شرکت‌کننده در انتخابات عراق نام گرفتند.

گفته می‌شود که به این ترتیب نزدیک دو میلیون نیروی امنیتی در رأی‌گیری خاص و سراسری عراق شرکت خواهند کرد. عدم ذکر نیروهای سازمان الحشد الشعبی عراق به این معناست که هزاران نیروی الحشد الشعبی می‌بایست در روز دهم اکتبر همراه سایر مردم عادی در انتخابات شرکت کنند.

"به این ترتیب است که حداقل یک کرسی به زنان‌می‌رسد و می‌توان گفت که سهمیه زنان در هر استان یک چهارم کرسی ها یا بیشتر خواهد بود"امری که اعتراض شماری از مقامات این سازمان را به همراه داشت.

به عنوان مثال «احمد الاسدی» یکی از نمایندگان کمیسیون پارلمانی وابسته به الحشد الشعبی طی بیانیه‌ای اعلام کرد که با این محرومیت برادران الحشد الشعبی از رأی‌گیری خاص، در واقع آن‌ها نمی‌توانند در انتخابات شرکت کنند زیرا نمی‌توانند سنگرهایشان را ترک کنند و به مناطق مسکونیشان بازگردند.

«أبوعلی العسکری» سخنگوی کتائب حزب‌الله یکی از گروه‌های زیرمجموعه الحشد الشعبی نیز اعلام کرد که محرومیت مبارزان الحشد از رأی‌گیری خاص، به منزله هدف قرار دادن این بخش و سلب حق آن‌ها در انتخاب نمایندگانشان، تضعیف قدرتشان و مصادره پیروزی‌هایشان است.

اما «جمانة الغلای» سخنگوی کمیساریای عالی و مستقل انتخابات در توضیح این امر گفت: کمیساریای بیش از چند بار با مقامات مسئول الحشد الشعبی با هدف دریافت اسامی نیروهایش و قرار دادن اسامی آن‌ها در میان رأی‌دهندگان و صدور کارت‌های بیومتریک برای آن‌ها برای شرکت در رأی‌گیری خاص تماس برقرار کرد اما این سازمان اسامی نیروهای خود را تحویل نداد به همین دلیل آن‌ها نیز می‌بایست در رأی‌گیری سراسری شرکت کنند.

وجه تمایز پنجمین دور انتخابات پارلمانی عراق با دوره‌های پیشین

تحلیلگران و ناظران سیاسی معتقدند که انتخاباتی پارلمانی که چند روز دیگر در سراسر عراق برگزار خواهد شد، به دلیل شرایط و متغیرات منطقه و نیز قانون انتخاباتی جدیدی که استان‌ها را به چندین دایره و حوزه انتخاباتی بر اساس شهرستان‌ها و شهرها تقسیم می‌کند، متمایز از انتخابات سایر دوره‌ها، است.

«حسن توران» رئیس حزب «الجبهه الترکمانیه» عراق در گفت‌وگو با الجزیره تصریح کرد که مهمترین ویژگی این انتخابات در تغییرات قانون جدید انتخابات است که به موجب آن استان‌ها به بیش از یک حوزه انتخاباتی تقسیم م‌ شوند و نامزدها می توانند به صورت فردی به روند انتخابات وارد شوند. دستیابی به هر کرسی نیز بر اساس تعداد آرایی است که هر فرد کسب می‌کند نه آرائی که هر فهرست کسب می‌کند. مانند روالی که در گذشته بود.

وی در خصوص تغییرات احتمالی نیز گفت که معتقد است به دلیل پیچیدگی‌های زیاد در صحنه سیاسی و تجمیع احزاب و رسانه‌های تحت اختیار آن‌ها و نیز تجربه آ‌ن‌ها در مقایسه با نیروهای جدید در حال تغییر، اندک خواهد بود.

«جمال کوجر» نماینده حزب «الاتحاد الاسلامی الکردستانی» در این خصوص گفت: «تغییر نقشه سیاسی دولت عراق تقریبا غیرممکن است. زیرا در حال حاضر احزاب بزرگ بر صحنه سیاسی کشور مسلط هستند و قانون را مطابق خواسته‌های خود تعدیل می‌کنند.

وی در گفت‌وگو با الجزیره گفت: قانون جدید تغییری در نقشه راه سیاسی به وجود نمی آورد بلکه سازوکار انتخاب نامزدها را تغییر داده است و اغلب افراد پیروز از فرزندان عشائر و افراد صاحب نفوذ در هر حوزه انتخاباتی خواهند بود و صحنه آینده، این‌گونه رقم خواهد خورد.

به موجب قانون انتخابات جدید به شماره ۹ مصوب در سال ۲۰۲۰، عراق به ۸۳ حوزه انتخاباتی به جای ۱۸ حوزه‌‌ای که در انتخابات پیشین تقسیم شده بود، تقسیم می‌شود و رأی دهندگان مستقیما به نامزد مورد نظر خود رأی خواهند داد تا در صورت کسب حد نصاب آراء به کرسی پارلمانی دست یابد. به این ترتیب که بغداد، پایتخت عراق با بیشترین جمعیت ۱۷ حوزه انتخاباتی خواهد داشت.

دیگر تفاوت این دور از انتخابات عراق با دوره‌ پیشین این است که در این دور از انتخابات، عراقی‌های مقیم خارج از کشور شرکت نخواهند داشت.

آرایش احزاب و ائتلاف‌های سیاسی در پنجمین انتخابات عراق

۳۲۹ کرسی‌ کنونی پارلمان عراق به طور کلی میان احزاب و ائتلاف‌های شیعی، سنی و کُرد تقسیم خواهد شد و برخی از کرسی‌ها نیز به افراد احزاب مستقل که شمار آن‌ها زیاد نیست، خواهد رسید.

مهمترین احزاب و ائتلاف‌های سیاسی شرکت کننده در این انتخابات و آرایش انتخاباتی آن‌ها در ادامه می آید:

الف) مهمترین ائتلاف‌ها و فهرست‌های شیعی

از زمان سقوط صدام، اکثریت شیعه که در طول تاریخ عراق به حاشیه رانده شده بود، توانست نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به دست آورد و از آن زمان تاکنون اکثریت پارلمان را به خود اختصاص دهد و دولت را تشکیل دهد. در این دور از انتخابات عراق نُه ائتلاف و فهرست سیاسی شیعی اصلی شرکت دارند که برخی از آن‌ها تازه‌تاسیس هستند. مهم‌ترین ائتلاف‌ها و فهرست‌های شیعی شرکت کننده در این انتخابات عبارتند از:

۱- الفتح و البناء

این ائتلاف در سال ۲۰۱۸ به ریاست «هادی العامری» دبیر کل سازمان بدر تشکیل شد و جناح‌های سیاسی مختلفی مانند «سازمان بدر»، «تجمع السند» به ریاست احمد الاسدی از فرماندهان الحشد الشعبی و « الصادقون» به ریاست «قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش عصائب اهل الحق را جذب کرد.

مجلس اعلای اسلامی به ریاست «همام الحمودی»، سازمان «العمل الاسلامی»، جنبش »الجهاد و البناء» به ریاست «حسن الساری» و کتائب سیدالشهداء از دیگر همپیمانان ائتلاف الفتح در این دور از انتخابات پارلمانی عراق هستند. قرار است الفتح با ۷۳ نامزد در انتخابات آتی شرکت کند.

"سهم اقلیت‌هانه کرسی پارلمانی سهم اقلیت‌ها قومی و دینی شامل مسیحی، ایزدی، صابئی مندائی، شبکی و کردهای فیلی خواهد بود"

۲- دولة القانون

ریاست این ائتلاف را «نوری المالکی» نخست‌وزیر دو دور متوالی از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ عراق برعهده دارد. حزب الدعوه الاسلامیه به ریاست شخص المالکی، حزب «حرکة البشائر»، حزب «الاتحاد الإسلامی لترکمان العراق» (شیعی)، حزب «حرکه إرادة» به ریاست «حنان الفتلاوی» نماینده چند دوره پارلمانی، حزب معاً للقانون و حزب «حرکة بدایة» در این ائتلاف همپیمان یکدیگر هستند و با ۷۲ نامزد در انتخابات شرکت خواهند داشت.

۳- قُوی الدولة الوطنیة

ریاست این ائتلاف بر عهده «سید عمار الحکیم» رئیس جریان حکمت ملی است و ائتلاف النصر و الاصلاح به ریاست «حیدر العبادی»، جریان «المد العراقی»، «الموتمر الوطنی»، و «تیار وطنیون» در این ائتلاف حضور دارند. این ائتلاف با ۷۸ نامزد در این دوره از انتخابات حضور خواهد داشت.

۴- الصدر

ریاست آن را «مقتدی الصدر» بر عهده دارد و هیچ یک از از احزاب و نامزدهای خارج از این جریان در آن حضور ندارند و با ۹۵ نامزد در انتخابات حاضر می‌شود.

۵- ائتلاف «العقد الوطنی»

ریاست این ائتلاف تازه تأسیس را «فالح الفیاض» رئیس سازمان الحشد الشعبی بر عهده دارد و احزابی چون «حرکه عطاء» به ریاست شخص او، «الحزب الاسلامی» (سنی)، حزب «الثبات العراقی»، «تیار الإصلاح الوطنی»، «تجمع رجال العراق»، «الوارثون الإسلامی» و «الحزم الوطنی» در آن حاضرند و با ۸۰ نامزد در انتخابات آتی شرکت خواهد کرد.

۶- قادمون للتغییر

ریاست این ائتلاف تازه‌تأسیس را «حسین الرماحی» تاجر عراقی بر عهده دارد و هیچ حزب و تشکل سیاسی در آن حضور ندارد و تنها شامل بازرگانان و افراد متخصص مستقل است و با ۱۸۲ نامزد که بیشترین نامزد در میان ائتلاف‌های رقیب است، در انتخابات شرکت می‌کند.

۷- حرکة حقوق

ریاست آن را «حسین مونس» یا «ابوعلی العسکری» برعهده دارد که پیش از اعلام موجودیت این تشکل سخنگوی کتائب حزب‌الله عراق بود و در جولای گذشته از این پست استعفا کرد و قرار است با ۳۲ نامزد در انتخابات حضور یابد.

۸- العمق الوطنی

«خالد الاسدی» از سران سابق حزب الدعوه ریاست این ائتلاف جدید را برعهده دارد و چند تشکل جداشده از حزب الدعوه را شامل می‌شود و با ۳۷ نامزد در این انتخابات حاضر خواهد شد.

۹- التصمیم

«تحالف التصمیم» به ریاست «عامر الفایز» است که چند حزب و تشکل سیاسی را جمع کرده و با ۴۶ نامزد از جمله «اسعد العیدانی» استاندار کنونی بصره در انتخابات شرکت خواهد کرد.

ب) مهمترین ائتلاف‌های سیاسیون اهل سنت

۱- عزم العراق

ریاست آن را «خمیس الخنجر» بازرگان معروف عراقی برعهده دارد و احزاب و تشکل‌های سیاسی چون «المشروع العربی» به ریاست او، «الحل» به ریاست «جمال الکربولی» که در حال حاضر در بازداشت به سر می‌برد، «الوفاء» به ریاست «قاسم الفهداوی» وزیر برق پیشین، «المسار المدنی»، «الکتلة العراقیة الحرة»، «التجمع المدنی للإصلاح»، «التصدی»، « المجد العراقی» در آن حضور دارند و با ۱۲۳ نامزد در انتخابات شرکت خواهد کرد.

۲- التقدم الوطنی

این ائتلاف به ریاست «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان کنونی عراق تشکیل شده و شامل احزابی چون «التقدم» به ریاست شخص او، «الخیار العربی»، «تجمع التعاون»، «حزب الحق الوطنی»، «مقتدرون للسلم والبناء»، «تجمع نهضة جیل» و «المبادرة الوطنیة» می‌شود و با ۱۰۵ نامزد در انتخابات شرکت می‌کند.

۳- جبهة الإنقاذ

ریاست این ائتلاف را «اسامه النجیفی» رئیس اسبق پارلمان عراق برعهده دارد.

۴- المشروع الوطنی العراقی

ریاست این ائتلاف را «جمال الضاری» بازرگان معروف عراقی برعهده دارد.

ج) مهمترین ائتلاف‌ها و احزاب کُرد

در انتخابات پارلمانی ۱۸ اکتبر جاری، ۱۴۶ نامزد از منطقه کردستان برای کسب ۴۶ کرسی در پارلمان با یکدیگر رقابت خواهند کرد که مهمترین آن‌ها در ادامه می آید:

۱- حزب دموکراتیک کردستان

ریاست این حزب را «مسعود بارزانی» رئیس سابق منطقه کردستان عراق برعهده دارد و فهرست نامزدهای آن منحصر به اعضای این حزب است و با ۵۵ نامزد در ۱۱ استان داخل و خارج از منطقه کردستان در رقابت‌های انتخاباتی حاضر می‌شود.

۲- ائتلاف کردستان

مرکز آن سلیمانیه است و ریاست آن را «لاهور شیخ جنگی» برعهده دارد و احزابی چون اتحادیه میهنی کردستان ریاست «بافل طالبانی»، گوران به ریاست نوشیروان مصطفی، الجبهه الترکمانیه العراقیه و العدالة الترکمانی العراقی، «الحق المدنی الترکمانی»، « القرار الترکمانی»، «حرکة الوفاء الترکمانیة»، « ترکمان ایلی»، «الإرادة الترکمانی» و «الحرکة القومیة الترکمانیة» را شامل می‌شود و با ۴۲ نامزد در رقابت‌های انتخاباتی حاضر می‌شود.

در این میان برخی احزاب کُرد نیز به صورت انفرادی در انتخابات آتی شرکت می‌کنند و در هیچ ائتلافی حاضر نشده‌اند که عبارتند از: «کادحی کردستان»، «حراک الجیل الجدید»، «جماعة العدل الکردستانیة» و ... .

د) احزاب جدید

اغلب این احزاب پس از اعتراضات معروف به تظاهرات‌های اکتبر در سال ۲۰۱۹، تشکیل شدند. شمار احزاب ثبت شده در کمیساریای عالی انتخابات ۴۰ عدد است اما اغلب آن‌ها تصمیم گرفته‌اند که انتخابات را تحریم کنند و در آن شرکت کنند هرچند که اسامی نامزدهای آن‌ها همچنان در فهرست‌ها ثبت شده است و در برگه‌های رأی‌گیری قرار دارد.

قرار است در این انتخابات هشت حزب تازه‌تاسیس مرتبط با تظاهرات‌های اکتبر ۲۰۱۹ شرکت کنند که مهمترین آن‌ها عبارتند از:

۱- «حرکة نازل آخذ حقی» به ریاست «مشرق الفریجی» با ۱۹ نامزد

۲- «حرکة امتداد» به ریاست «علاء الرکابی» با ۳۸ نامزد

ی ) تحریم‌کنندگان

۱- ائتلاف الوطنیة

ریاست این ائتلاف را ایاد علاوی، رئیس حزب الوفاق الوطنی و نخست‌وزیر پیشین عراق در دولت موقت در سال ۲۰۰۴ برعهده دارد. این ائتلاف و حزب دعاة العراق لدعم الدوله پیشتر ۳۶ نامزد انتخاباتی را برای شرکت در انتخابات معرفی کرده بودند که ا.

۲- التحالف المدنی الدیمقراطی

«علی الرفیعی» ریاست این ائتلاف را برعهده دارد و احزاب سوسیالیست عراق به ریاست «رائد الفهمی» نماینده مستعفی پارلمان، «البصکه الوطنی»، «التیار الاجتماعی الدیمقراطی» در آن حضور دارند و هنوز اسامی ۲۳ نامزد انتخاباتی ثبت شده آن در کمیساریای عالی انتخابات فعال است و این اسامی در انتخابات آتی بر روی برگه‌های رأی‌گیری خواهد بود.