بلایی که جنگ‌ بر سر محیط زیست می‌آورد

جنگ‌های مسلحانه آسیب‌های بسیار زیادی به محیط زیست وارد می‌کند. کاربرد سلاح‌های میکروبی، شیمیایی و هسته‌ای علاوه بر کشتار انسان‌های نظامی و غیر نظامی در مقطع زمانی خاص در یک نسل، در دراز مدت باعث آلودگی آب و خاک شده است که در نسل‌های بعدی مورد توجه قرارمی‌گیرد به‌ویژه عواملی همچون تاثیرات سلاح‌های هسته‌ای و رادیواکتیو که از نسلی به نسل دیگر قابل انتقال است.

به گزارش ایسنا، سازمان ملل متحد از سال ۲۰۰۱، روز ۶ نوامبر را به عنوان «روز جهانی پیشگیری از سوء استفاده از محیط زیست هنگام جنگ و درگیری‌های مسلحانه» نامگذاری کرده است تا آگاهی‌های عمومی نسبت به تاثیرات زیانبار این پدیده افزایش یابد.

یکی از مسائلی که موجب تخریب و آسیب به محیط زیست می‌شود، جنگ‌های منطقه‌ای بین کشوری و در مقیاس بزرگتر جنگ‌های جهانی و بین المللی است. از جمله خسارات جنگ می‌توان به دوران جنگ جهانی دوم اشاره کرد که برای جبران تبعات آن بر آب، خاک و هوا انجام اقدامات محیط زیستی در دستور کار قرار گرفت.

در واقع خسارات ناشی از جنگ‌ها بیشتر از خسارات در محدوده ملی است و آثار آن در نسل‌های دیگر نیز باقی می‌ماند. جنگ آثار مخربی همچون تخریب زیستگاه، آوارگی و پناهندگی انسان‌ها و ...

دارد. آلودگی‌های ناشی از سلاح‌های بیولوژیکی، شیمیایی و هسته‌ای که در درازمدت تاثیر می‌گذارند نیز از جمله اثرات مخرب جنگ بر محیط زیست است.

بیشتر بخوانید:

اثرات مخرب جنگ بر محیط زیست

آنچه جنگ‌های مسلحانه بر سر محیط زیست آورد

یکی از درگیری‌های مسلحانه منطقه، حملات و اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطین است. به گفته نورالله مرادی - معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست - رژیم صهیونیستی، طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ در چند حمله به غزه از هزاران تن مواد منفجره استفاده کرد و نیروهای ارتش نیز دست به تخریب اراضی کشاورزی زدند. به استناد برخی منابع خبری، ارتش این رژیم در برخی حمله‌های خود از بمب‌های حاوی مواد رادیواکتیو استفاده کرده که آلودگی خاک ناشی از آن، با آنالیز نمونه‌های خاک در آزمایشگاه‌های معتبر قابل اثبات است.

او اضافه می‌کند: از سوی دیگر ساخت‌وسازها، توسعه شهرک‌ها، سکونتگاه‌ها و ایجاد دیوار حائل که مستلزم تسلط بر آب رودخانه‌های بالادست و برداشت بی‌رویه از چاه‌های آب است، بر بحران آب منطقه دامن زده است. نمونه‌ای از صدها اقدام این رژیم، خشک کردن باتلاق بزرگ «هوله» و ده‌ها باتلاق دیگر، به دلیل تثبیت و تقویت موقعیت خود در منطقه غیرنظامی با تظاهر به مبارزه علیه بیماری مالاریا است که نشان از ریشه‌های عمیق شرارت، جنایت و نسل‌کشی علیه نسل اکنون و آیندگان منطقه خاورمیانه توسط صهیونیست‌ها دارد.

اقدامات نظامی مشابه این رژیم غاصب نظیر ساخت کانال‌ها، تردد وسایل نظامی سنگین و استفاده از سلاح‌های شیمیایی منجر به رخدادهای غیرطبیعی شده که نه‌تنها حقوق مردم مظلوم فلسطین بلکه حقوق کشورهای همسایه و خاورمیانه را نیز تضییع کرده است.

مرادی تاکید می‌کند: آثار حملات رژیم صهیونیستی به فلسطین در دو دوره زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت و در مقیاس‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی و در دو حوزه امنیت غذایی و امنیت محیط زیستی قابل تأمل است.

بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، او می‌گوید: کاهش کیفیت منابع آب و هوا، مشکلات پسماند، آلودگی صوتی، از بین رفتن حاصلخیزی خاک، زمین‌های کشاورزی، مراتع، باغ‌ها، دام‌های اهلی، شیوع بیماری‌ها، در دسترس نبودن حداقل شرایط بهداشتی و درمانی و تشدید پدیده طوفان‌های گردوغبار، مسائلی هستند که طی زمان، امنیت محیط زیستی مردم شهرهای بی‌دفاعی که توسط رژیم صهیونیستی مورد حمله قرار می‌گیرند و حتی مردم منطقه خاورمیانه را تهدید می‌کنند.

یکی از دیگر تبعات زیست‌محیطی جنگ‌های مسلحانه در جهان افزایش ناگهانی تولیدات غذایی در زمان جنگ برای حمایت از شرکت‌کنندگان در جنگ است که آسیب‌های بسیاری را به منابع طبیعی وارد می‌کندد. استراتژی‌های مخرب محیط زیستی که در برخی مواقع برای اینکه دو طرف ماجرا یکدیگر را تحت فشار بگذارند در منابع حیاتی همچون آب‌های بین‌المللی تاثیر می‌گذارند نیز از جمله این آثار است.

شکارهای غیرقانونی که در مناطق جنگی انجام می‌شود هم از دیگر آسیب‌های زیست‌محیطی جنگ‌ است.

علاوه بر جنگ‌های مسلحانه باید به جنگ‌های سرد نیز توجه کنیم. در برخی مواقع با برگزاری مانور در مناطق مختلف، آثار مشابه با تاثیرات جنگ با درصدی پایین‌تر بر محیط زیست وارد می‌شود.

بیشتر بخوانید:

بحران‌های محیط زیستی نوپدید ناشی از بروز جنگ، تروریسم و بیو تروریسم

قاچاق "گونه‌های زیستی" از طریق باغ وحش‌ها در سایه بی‌توجهی برخی کشورهای منطقه

تبعات درگیری‌های مسلحانه برای ایران