روز پایانی کاپ۲۸؛ کشورها هنوز برسر سرنوشت سوخت فسیلی به توافق نرسیده‌اند

به بن‌بست خوردن بحث‌ها در نشست اقلیمی دبی، بین کشورهایی که خواهان حذف چشمگیر سوخت‌های فسیلی هستند و کشورهای مخالف این موضع، امید برای به پایان بردن به‌موقع کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد در روز سه‌شنبه را از بین برد.

خبرگزاری آلمان در این مورد خبر می‌دهد که بحث‌های شرکت‌کنندگان در تلاش برای توافق بر سر جمله‌بندی بیانیه نهایی این نشست، اکنون به وقت اضافی کشیده شده است.

بیست و هشتمین کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ۲۸) که در شهر دبی امارات متحده عربی در حال برگزاری است، قرار بود حوالی ظهر سه‌شنبه ۲۱ آذر، پس از نزدیک به دو هفته سخنرانی، تظاهرات و مذاکرات به پایان برسد، اما این مذاکرات همچنان ساعت‌های حساسی را سپری می‌کند.

اختلاف بر سر مهم‌ترین چالش این دوره از کنفرانس که سرنوشت سوخت فسیلی است، همچنان پابرجا است و توافق برسر پیش‌نویس توافقنامه این کنفرانس هنوز میسر نشده است.

متن پیش‌نویس توافق نهایی کنفرانس کاپ۲۸ که از سوی ریاست اماراتی کنفرانس منتشر شد، خواستار «کاهش مصرف و تولید سوخت فسیلی»، بزرگ‌ترین عامل مولد گازهای گلخانه‌ای که باعث گرمایش زمین می‌شود، شده است.

بیشتر در این باره:

مقابله با بحران اقلیمی؛ صندوق بین‌المللی پول خواستار کاهش یارانه‌های سوختی شد

متن این پیش‌نویس خواهان آن شده که «کاهش مصرف و تولید سوخت فسیلی در چارچوبی عادلانه، سیستماتیک و منصفانه» انجام شود، به گونه‌ای که «بنا بر توصیه‌های جهانی تا سال ۲۰۵۰ یا پیش از آن استفاده از سوخت فسیلی به صفر برسد».

این پیش‌نویس از واژه «کنار گذاشتن» نفت، گاز یا زغال سنگ، بزرگ‌ترین عوامل گازهای گلخانه‌ای، استفاده نکرده؛ واژه‌ای که برای برخی از کشورهای شرکت‌کننده در مذاکرات دبی خط قرمز است.

عمده کشورهایی که با درج واژه «کنار گذاشتن» سوخت فسیلی در توافق‌نامه نهایی کنفرانس مخالفت می‌کنند، کشورهای تولیدکننده نفت و گاز یا کشورهای مصرف‌کننده سوخت فسیلی در زمینه صنعت هستند. به گفته منابع شرکت‌کننده در مذاکرات، عربستان سعودی، چین، هند، روسیه، ایران و عراق، در صدر این گروه قرار دارند.

ریاست کنفرانس: در حال تدوین پیش‌نویسی جدید هستیم

ماجد السویدی، مدیرکل و نماینده ویژه بیست و هشتیمن کنفرانس تغییرات اقلیمی سه‌شنبه در جمع خبرنگاران حاضر شد و با اشاره به ادامه مذاکرات گفت: «ریاست کنفرانس خط قرمزی نمی‌شناسد که برخی کشورهای نتوانند از آن عبور کنند».

او تأکید کرد: «پیش‌نویس دیگری در حال تدوین است که دربرگیرنده نقشه راهی فراگیر تا سال ۲۰۳۰ است.»

آقای السویدی با اشاره به این‌که مسئله سوخت فسیلی در کنفرانس‌های پیشین تغییرات اقلیمی درج نشده بود، گفت: «در تلاشیم اقدام بی‌سابقه انجام دهیم، افدامی تاریخی که بخشی از آن گنجاندن مسئله سوخت فسیلی در متن توافق‌نامه است. اگر موفق شویم اقدامی تاریخی خواهد بود».

نماینده ویژه رئیس کاپ۲۸ با بیان این‌که «باید از واژه‌های درست هنگام سخن گفتن از سوخت فسیلی استفاده کرد» گفت: «در تلاشیم به توافقی بر سر متن جدید پیش‌نویس توافق دست یابیم».

با این حال یکی از مذاکره‌کنندگان ارشد یک کشور در حال توسعه که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که «عبارت حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی در نسخه بعدی وجود نخواهد داشت.»

آمریکا: آخرین فرصت برای جلوگیری از گرمایش بیش از ۱.۵ درجه زمین

در ساعت‌های نخست بامداد سه‌شنبه کشورهای غربی، آفریقایی، کشورهای آمریکای لاتین و کشورهای جزیره‌ای، مخالفت خود را با پیش‌نویس پیشنهادی توافق‌نامه نهایی که در مذاکرات جاری مطرح شده است، ابراز کردند.

پیش از آغاز مذاکرات شبانه، جان کری دستیار رئیس‌جمهوری آمریکا در امور تغییرات اقلیمی گفت: «این آخرین کنفرانس تغییرات اقلیمی است که در آن دست‌یابی به هدف محدود کردن گرمایش زمین به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد قابل تحقق است».

کنفرانس تغییرات اقلیمی که سال ۲۰۱۵ در پاریس برگزار شد، محدود کردن گرمایش زمین تا سقف ۱.۵ درجه سانتی‌گراد را در مقایسه با دوره پیش از انقلاب صنعتی با هدف جلوگیری از پیامدهای پدیده تغییرات اقلیمی مشخص کرد.

بنا بر گزارشی که در کنفرانس پاریس ارائه شد، برای رسیدن به هدف تعیین‌شده، «کاهش گستردهٔ انتشار گازهای گلخانه‌ای» و «دگرگونی‌های سریع، گسترده و بی‌سابقه در همهٔ جنبه‌های جامعه» ضروری است.

سوزانا محمد، وزیر محیط زیست کلمبیا، اعلام کرده است که کشورش در جریان مذاکرات پایانی پرتنش بیست و هشتیمن کنفرانس تغییرات اقلیمی، به برپایی «ائتلافی بین‌المللی برای کنار گذاشتن تدریجی سوخت فسیلی» یاری می‌رساند.

سوزانا محمد گفته است که «می‌خواهیم تا سال ۲۰۳۰ میلادی، ۴۳ درصد از سوخت فسیلی کنار گذاشته شود و اگر به این توافق نرسیم، فرصت دیگری برای این گام نخواهیم داشت. نباید در بند طرح‌های اقتصادی کشورها باشیم».

با استفاده از گزارش‌های خبرنگار اعزامی رادیو فردا و آسوشیتدپرس / پ.پ / ب.ب