فرزانی: رویکرد بانک مرکزی به اعطای وام خرد، تسهیل گری است / ناترازی بانک‌ها محصول سال‌ها سیاست‌گذاری غلط

حجت اله فرزانی؛ کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی و بانکی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی دانشجو در خصوص موضوع رویکرد بانک مرکزی در سهولت اعطای وام و تسهیلات خرد به مردم گفت: علی رغم برخی ادعا‌های مطرح شده مبنی بر این موضوع که بانک مرکزی مانع نظام بانکی در اعطای تسهیلات خرد به مردم شده است باید گفت نه تنها بانک مرکزی مانع اعطای تسهیلات به مردم نشده است، بلکه در مقاطعی از جمله ماه‌های اخیر بر تسهیل اعطای وام به مردم تاکید کرده است.

وی در این باره توضیح داد: به طور مثال در ابتدای سال جاری دستور العمل اعطای تسهیلات خرد از سوی بانک مرکزی به شبکه بانکی صادر شد و بر تسهیل تضامین مربوطه و وثایق تاکید گردید. بانک مرکزی تلاش می‌کند در راستای تسهیل اعطای وام بانکی به مردم اقداماتی انجام دهد، اما مسائلی مانع از تحقق این مهم آنگونه که انتظار می‌رود، شده است.

فرزانی در این باره توضیح داد: آنچه در این موضوع مهم است اینکه سیاست گذار در راستای کنترل نقدینگی و کنترل رشد تراز نامه بانک‌ها در اعطای تسهیلات توسط بانک‌ها با احتیاط بیشتری رفتار می‌کند. به این جهت که بانک‌ها در گذشته بیشتر از سپرده گذاری‌ها تسهیلاتی پرداخت می‌کردند که در نهایت مجبور به استقراض از بانک مرکزی می‌شدند. به بیان دیگر از پول پر قدرت بانک مرکزی در امر اعطای تسهیلات استفاده می‌کردند به نوعی که می‌توان گفت تسهیلات بدون رعایت عدالت به برخی داده می‌شد.

وی در خصوص رویکرد کنونی سیاست گذار پولی و بانکی کشور به این موضوع گفت: در حال حاضر این تسهیلات به صورت هدفمند پرداخت می‌شود بخشی از آن در راستای تسهیلات خرد مصرف می‌شود که بانک مرکزی همچنان بر تسهیل گری تسهیلات خرد تاکید دارد و این موضوع مهم را با ابلاغ بخش نامه محقق مورد تاکید قرار داده است.

فرزانی درباره بخشی از تسهیلات مورد نظر بانک مرکزی برای حمایت از مردم گفت: به طور مثال، در بخش تسهیلات فرزند آوری و خانوار بانک مرکزی تسهیلات متعددی برای این منظور در نظر گرفته است. بدین منظور سهمیه بانک‌ها توسط اعتبارات بانک مرکزی مشخص شده است و در همین راستا این مهم عملیاتی شده است، لذا می‌توان گفت فعالیت‌های بانک مرکزی در این راستا موثر بوده است.

"به این جهت که بانک‌ها در گذشته بیشتر از سپرده گذاری‌ها تسهیلاتی پرداخت می‌کردند که در نهایت مجبور به استقراض از بانک مرکزی می‌شدند"

کارشناس بانکی و اقتصادی تاکید کرد: باید بپذیریم کسری منابع بانکی و ناترازی بانک‌ها محصول چندین سال فعالیت بانک‌ها در شبکه بانکی کشور و سیاست گذاری‌های غلط در این حوزه است. سیاست‌های بانک‌ها و سیاست گذاری پولی بانک مرکزی در برخی دولت‌ها به درستی اتخاذ نشده به همین دلیل شاهد معضلاتی در نظام بانکداری کشور هستیم.

وی در این باره تصریح کرد: ناترازی چندین ساله باید با اصلاح نظام بانکی برطرف شود و، چون این مهم مورد بی اعتنایی دولت‌های قبلی قرار گرفته متاسفانه بانک‌ها در حال حاضر دچار کسری منابع هستند. لاجرم با توجه به محدودیت‌های اعمال شده توسط بانک مرکزی در خصوص کنترل رشد ترازنامه بانک‌ها که با نرخ ۱. ۵ تا ۲.۵ درصد به ازای هر ماه قرار داده شده، بانک مرکزی، بانک‌های متخلف را دچار محدودیت بیشتری کرده است.

کارشناس مسائل پولی و بانکی در پایان گفتگو در این باره توضیح داد: به دلیل یاد شده، سپرده قانونی بانک‌ها باید افزایش یابد.

قاعدتا این موضوع منجر به کاهش ظرفیت اعطای تسهیلات بانکی می‌شود، لذا برخی بانک‌ها در اعطای تسهیلات خرد اعم از ودیعه مسکن و ازدواج و تبصره‌ای که در بودجه و قوانین برای پرداخت مشخص شده و چه در تسهیلات اختیاری که بانک‌ها می‌توانند اعطا کنند دچار محدودیت می‌شوند، لذا آنگونه که انتظار می‌رود نمی‌توانند به مردم وام خرد اعطا کنند.