چگونه پای خودروهای آمریکایی به کشور باز شده است؟

تحولات در بازار خودرو از مهرماه سال گذشته آغاز شد و قیمت ها در بازار خودرو روز به روز افزایش یافت و این روند تا بهمن ماه سال گذشته ادامه داشت تا سرانجام با ورود رئیس قوه قضائیه، اندکی ترمز افزایش قیمت خودروها کشیده شد.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ با شیوع ویروس کرونا از اواخر بهمن ماه و متعاقب آن کساد شدن و بسته شدن بنگاه های معاملات خودرو، قیمت ها در فضای مجازی و سایت ها تعیین شد و کار به جایی رسید که قیمت های نجومی خودرو از سایت ها بیرون آمد.

به هر صورت، با بازگشایی بنگاه‌های معاملات خودرو از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری، امید آن می‌رفت که قیمت‌های کاذب فضای مجازی، به قیمت‌های واقعی تبدیل شوند، اما این اتفاق رخ نداد و سرانجام در سوم اردیبهشت ماه، صدای سخنگوی تعزیزات نیز از گرانی بی حد و حصر خودرو‌ها بلند شد. سیدیاسر رایگانی طی مصاحبه‌ای گفت: برای مثال کارخانه اول اسفند سال گذشته قیمت خودروی پژو ۲۰۶ را ۶۷ میلیون تومان اعلام کرده بود، در حالی که در بازار در اول اسفند سال گذشته ۱۰۲ میلیون تومان، اول فروردین امسال ۱۱۲ میلیون تومان و اول اردیبهشت ۱۲۲ میلیون تومان آگهی زده می‌شود که این قیمت سازی معادل دو برابر قیمت مصوب کارخانه است.

بعد از این ماجرا تصمیمات و راهکارها برای کنترل وضعیت در بازار خودرو آغاز شد که از آن جمله می توان به پیشنهاد واردات خودرو توسط مردم اشاره کرد.

راهکار مردمی برای کاهش التهابات بازار خودرو

در پانزدهم مهرماه ۱۳۹۹ بود که «تابناک» طی یک مطلب در چارچوب خوانده می‌شوید با تیتر برای درمان بازار آشفته خودرو، چه نسخه‌ای پیشنهاد می‌دهید؟  از مردم راهکار پیشنهادی آن ها برای بازار خودرو را جویا شد. عمده پیشنهادها این بود که واردات خودرو آزاد شود؛ پیشنهادی که تاکنون بارها ارائه شده، ولی به دو دلیل این پیشنهاد همواره از روی میز کنار رفته است. دلیل اول حمایت از تولید داخل بوده و دلیل دوم که وزن عمده ای در رد پیشنهاد داشته، تاثیر این تصمیم بر بازار ارز بوده است.

بعد از تحریم‌های آمریکا، به خصوص تحریم‌های نفتی، دولت تصمیم گرفت تا ارز مورد نیاز کشور را از راه صادرات کالا‌های غیرنفتی تامین کند. با توجه به عدم توازن بین صادرات و واردات، دولت در راستای توازن بخشی به تراز ارزی واردات برخی کالا‌ها از جمله خودرو را در تیرماه ۹۷ ممنوع اعلام کرد.

گفتنی است، بر پایه صحبت‌های امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران با خبرنگار تابناک اقتصادی در مورخه ۳ آبان ۱۳۹۹، ایشان برای کاهش قیمت خودرو اظهار داشتند: در یک حالت می‌تواند قیمت‌ها در بازار خودرو کاهش یابد و آن این است که باید تولید سالانه را به بالای یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه برسانیم.

"عمده پیشنهادها این بود که واردات خودرو آزاد شود؛ پیشنهادی که تاکنون بارها ارائه شده، ولی به دو دلیل این پیشنهاد همواره از روی میز کنار رفته است"فعلا تولید خودرو از این رقم‌ها دور است و بنابراین با افزایش ده تا ۲۰ درصدی تولید خودرو هم نمی‌تواند اتفاق خاصی در بازار خودرو بیفتند؛ ضمن اینکه واردات خودرو هم که ممنوع است.

واردات خودرو زیر سایه ممنوعیت آن! مگر واردات خودروهای آمریکایی ممنوع نیست؟

به هر صورت در این شرایط نابسامان بازار خودرو و پاسخگو نبودن تولید خودرو به تقاضای بازار و ممنوعیت وارادت خودرو به دلیل جلوگیری از ورود فشار تقاضا به بازار ارز و جهش قیمت آن، مشاهدات یکی از مخاطبان تابناک نشان می دهد که گویا چند تریلی در حال حمل خودروهای خارجی در جاده های بوده اند. پرسش از نهادهای مسئول این است که این خودروهای خارجی چگونه وارد کشور شده و به چه منظوری وارد کشور شده اند و این خودروها متعلق به چه کسانی است؟

نکته جالب ماجرا اینجاست که در داخل این خودرو‌های خارجی، خودرو‌های آمریکایی از جمله خودرو‌های شرکت خودروسازی فورد و شورلت نیز رویت شده است، در حالی که وارادت این خودرو‌ها مطابق با فرمایشات رهبر انقلاب از سال ۱۳۹۵ ممنوع اعلام شد.

در هشتم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ بود که رهبر انقلاب در دیدار با کارگران اظهار داشتند: "خود آمریکایی‌ها به علت مصرف زیاد و سنگین بودن این خودروها، رغبتی به خرید آنها ندارند، حالا در این شرایط ما بیاییم و از فلان کارخانه‌ رو به ورشکستگی آمریکا، خودرو وارد کنیم؟ این جای تعجب فراوان دارد!

رهبر انقلاب ایران در این سخنرانی خطاب به مقام‌های مسئول واردات اظهار داشتند،در مقابل فشارهای پنهانی که در این زمینه‌ها وارد می‌شود، بایستند و جدا نگذارند این قبیل مسائل انجام شود.

در همین راستا اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ابلاغیه ای به تاریخ نهم تیرماه ۱۳۹۵ به مدیران عامل سازمان های مناطق آزاد در ایران، ممنوعیت واردات خودروهای آمریکایی را اعلام کرد.

همچنین فرهاد احتشام زاده رئیس وقت انجمن واردکنندگان خودرو طی مصاحبه ای در بهمن ماه ۱۳۹۵ گفت: به دنبال توقف شماره‌گذاری خودروهای مونتاژ شده در آمریکا از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی، وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از ابتدای ماه جاری ثبت سفارش واردات این خودروها را متوقف کرده است.

به هر صورت حالا نهادهای مسئول این پرسش را نیز پاسخ دهند که این خودروهای آمریکایی که واردات آن ها ممنوع بوده است، چگونه وارد کشور شده اند؟

شایان ذکر است، شاید مسئولین مربوطه اعلام کنند که این خودروها بابت ترانزیت به کشور دیگری وارد کشورمان شده اند، (پیش از این ورود یک دستگاه خودروی فراری از طریق گمرک آستارا، موجب ایجاد بحث هایی مبنی بر واردات خودرو در زمان ممنوعیت واردات این کالا شده بود که در آن زمان، پاسخ گمرک به افکار عمومی، «ترانزیت به مقصد امارات» بود)؛ اما حالا این پرسش مطرح می شود، در حالی که واردات خودروهای آمریکایی ممنوع اعلام شده و همچنین مردم ایران از سوی آمریکا تحت شدیدترین تحریم ها و زیر فشار اقتصادی از سوی این کشور هستند، با چه مجوزی این خودروها وارد کشور شده است؟ یا حتی چرا باید اجازه داد که خودروهای آمریکایی از داخل کشورمان به کشورهای دیگر ترانزیت شوند؟

گفتنی است، پایگاه اطلاع رسانی «تابناک»، منتظر پاسخ نهادهای ذی ربط به این ماجرای واردات خودروهای خارجی به خصوص خودروهای آمریکایی است تا دلیل ورود این خودروها به کشور برای افکار عمومی روشن شود.