۱۷ شهریور ۵۷ : آمار رسمی درست بود اما مردم باور نکردند / تعداد کل شهدای سال ۱۳۵۷ چند نفر بود؟

عصر ایران ۱۷ شهریور ۱۳۹۹ در یادداشتی به قلم مهرداد خدیر نوشت :

در چهل و دومین سالروز واقعه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ که نقطه عطف تاریخ انقلاب به حساب می‌آید، جدای یاد شهیدان میدان ژاله تهران، می‌توان ۵ نکته به نسبت متفاوت و چه بسا کمتر گفته شده را یادآور شد.

۱. اعلام حکومت نظامی در تهران و یک ماه پس از اصفهان در حالی صورت پذیرفت که تنها ۱۲ روز پیش از آن، جعفر شریف‌امامی با شعار تشکیل دولت «آشتی ملی» نخست‌وزیر شده بود و با اعلام حکومت
نظامی و سرکوب خونین ۱۷ شهریور هیچ تناسب و تجانسی نداشت.

از این رو برخی این‌گونه تحلیل می‌کنند که در غیاب اسدالله عَلَم که عقل منفصل شاه به حساب می‌آمد شاه به هر دو گرایش برای کنترل اوضاع – سرکوب و گشایش - میدان داد تا ایده‌های خود را اجرایی کنند. شریف‌امامی پروژه آشتی ملی را جلو ببرد و ارتشبد اویسی هم سرکوب خونین را! حال آنکه این دو قابل جمع نیستند.

۲. از خاطرات هوشنگ نهاوندی این‌گونه برمی‌آید که اویسی در واقع برای تشکیل دولت نظامی خود را آماده می‌کرده و کاندیدای نخست‌وزیری پس از شریف‌امامی بوده ولی در دقیقه ۹۰، ارتشبد ازهاری جای او را می‌گیرد و نخست‌وزیر می‌شود.

به عبارت دیگر با اعلام حکومت نظامی در تهران عملاً دو دولت شکل می‌گیرد: یکی دولت شریف‌امامی که با واقعه ۱۷ شهریور بی‌آبرو شد و دیگری دولت پنهان ارتشبد اویسی که می‌خواست با دولت نظامی آشکار شود و گفته می‌شود آماده دریافت فرمان بود اما در دقیقه ۹۰ ازهاری جانشین او شد که سبُعیّت اویسی را نداشت.

گویا زور جناح دیگر می‌چربد که معتقد به پذیرش اعتراض و انقلاب بودند و نه سرکوب به سبک اویسی و خواستار بازداشت هویدا، همایون و نصیری به عنوان سه چهره اصلی مسبب اعتراضات (اولی به خاطر فساد، دومی مقاله روزنامه اطلاعات و سومی هم ساواک) و شاه آن پیام را می‌خواند: من صدای انقلاب شما راشنیدم و می‌پذیرد که اشتباهاتی مرتکب شده و با این حال دولت نظامی را روی کار می‌آورد!

بیشتر بخوانید :

• فقط ۳ نفر از اسامی گزینه‌های«رهبری» آینده اطلاع دارند/ ماموریت «کمیته خیلی سرّی و محرمانه» چیست؟