طرح بلندپروازانه مصر برای پایان دادن به جنگ اسرائیل و حماس چیست؟

آگهی

این خبر روز دوشنبه از سوی آسوشیتدپرس به نقل از یکی از مقامات مصر همچنین یک دیپلمات اروپایی منتشرشد.

نسخه‌ای از این طرح که با همکاری قطر آماده شده، هم اکنون در اختیار اسرائیل، حماس، ایالات متحده و دولت‌های اروپایی است؛ با این وجود بررسی‌های اولیه حاکی از آن است که این طرح هنوز بسیار مقدماتی است، زیرا هم از هدف اعلام شده از سوی اسرائیل یعنی سرکوب حماس فاصله دارد و هم به نظر می‌رسد که نتوانسته به خواست اسرائیل مبنی بر حفظ کنترل نظامی بر غزه برای مدت طولانی پس از جنگ، پاسخ مناسبی بدهد.

این پیشنهاد در حالی ارائه شده که حملات هوایی اسرائیل به مرکز و جنوب نوار غزه ادامه دارد و همچنان بر شمار قربانیان این جنگ که وزارت بهداشت حماس شمار آنها را بیش از ۲۰ هزار و ۴۰۰ کشته و حدود ۲.۳ میلیون آواره اعلام کرده، افزوده می‌شود.

طرح مصر شامل چه مفادی است؟

بنا بر اعلام یک مقام مصری که به شرط ناشناس ماندن با آسوشیتدپرس گفتگو کرده، قاهره در این طرح خواستار برقراری یک آتش‌بس اولیه شده که تا دو هفته ادامه می‌یابد و در این مدت شبه‌نظامیان فلسطینی حدود ۵۰ گروگان از جمله زنان، بیماران و سالمندان را آزاد خواهند کرد. مصر پیشنهاد داده که در ازای آزادی این تعداد از گروگان‌ها، بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ فلسطینی که در زندان‌های اسرائیل نگهداری می‌شوند نیز آزاد شوند.

به گفته این منبع مصری، همزمان باید مذاکرات برای تمدید آتش‌بس و آزادی دیگر گروگان‌ها و تبادل اجسادی که در دست شبه‌نظامیان فلسطینی هستند نیز انجام شود.

مصر و قطر همچنین اعلام کرده‌اند که در این میان، با همۀ جناح‌های فلسطینی از جمله حماس، برای توافق بر سر تشکیل «یک دولت واحد» گفتگو خواهند کرد.

طبق طرح آنها، این دولت اداره غزه و کرانه باختری را «برای یک دوره انتقالی» برعهده خواهد داشت تا اینکه جناح‌های فلسطینی اختلافات خود را حل کنند و روی طرحی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی توافق کنند.

بر اساس این طرح، اسرائیل و حماس نیز باید برای رسیدن به یک «توافق جامع» مذاکره کنند. این توافق شامل موضوعات مختلفی از جمله آزادی همۀ گروگان‌های باقی مانده در ازای همۀ زندانیان فلسطینی در اسرائیل، همچنین خروج ارتش اسرائیل از نوار غزه و توقف حملات راکتی به اسرائیل توسط شبه‌نظامیان فلسطینی خواهد بود.

بنا بر آمار فلسطینی‌ها، حدود ۸ هزار فلسطینی به اتهامات یا محکومیت‌های امنیتی در بازداشت اسرائیل هستند.

به گفته این منبع ناشناس، مقامات مصری هفته گذشته در جریان سفر اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس به قاهره، با او درباره این طرح پیشنهادی گفتگو کرده‌اند و قصد دارند به زودی با زیاد نخاله، رهبر گروه جهاد اسلامی فلسطین (که روز یکشنبه وارد قاهره شد) نیز گفتگو کنند.

شبه‌نظامیان عضو «جهاد اسلامی فلسطین» نیز در حمله ۷ اکتبر به خاک اسرائیل مشارکت داشتند و رهبران این گروه پیش از این گفته بودند که تنها پس از پایان جنگ حاضر به آزادی گروگان‌ها هستند.

• آنها شبیه «سایه‌های» کودکان بودند؛ تجربیات گروگان‌های آزاد شده اسرائیلی از هفته‌ها اسارت در نوار غزه
• فرانس‌پرس: فلسطینیان آزاد شده در غزه از شکنجه در بازداشتگاه‌های اسرائیل می‌گویند
• تصاویری از کوچ اجباری فلسطینی‌های غزه در پی تهدید ارتش اسرائیل

واکنش‌ها به طرح مصر

یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود، به آسوشیتدپرس گفت که آنها از پیشنهاد مصر آگاه هستند. با این وجود شک دارند که نتانیاهو و دولتش حاضر به پذیرش چنین پیشنهادی شوند.

آسوشیتدپرس می‌نویسد که کشتار و ویرانی‌های گسترده جنگ منجر به فوران پراکنده خشم علیه حماس شده است؛ چیزی که قبلاً در طول حکومت ۱۶ ساله این گروه بر غزه غیرقابل تصور بوده است.

از روز جمعه ۱۷ سرباز اسرائیلی نیز در جریان درگیری‌های جنوب و مرکز غزه کشته شده‌اند که نشانه‌ای از درگیری‌های شدید در شهر خان یونس و اطراف آن است.

در اسرائیل نیز خشم گسترده‌ای علیه دولت نتانیاهو شکل گرفته است و بسیاری او و مقامات دولتش را دلیل ناکامی‌ها در محافظت از غیرنظامیان در جریان حملات ۷ اکتبر حماس، همچنین ترویج سیاستهایی دانسته‌اند که به حماس اجازه داده بود در طول این سال‌ها قدرت بگیرد. 

با این وجود نتانیاهو از پذیرش مسئولیت شکست‌های نظامی و سیاسی دولتش خودداری کرده است.

ارتش اسرائیل اعلام کرد که انهدام مقر زیرزمینی حماس در شمال غزه را تکمیل کرده است؛ با این وجود هنوز معلوم نیست که چه زمانی اهدافی که نتانیاهو و ارتش اسرائیل با صدای بلند اعلام کرده‌اند، تحقق خواهد یافت و در آنسوی جبهه نیز حماس هیچ نشانه‌ای از تسلیم شدن در آینده نزدیک، نشان نمی‌دهد.