پتروشیمی بوعلی از سوختن تا ساختن

باشگاه خبرنگاران جوان

اهواز - حادثه آتش سوزی در پتروشیمی بوعلی را اگر بخاطر بیاوریم دود شدن رویا‌ها و آرزو‌های این مجموعه بیش از همه چیز خودنمایی می‌کند.

آنجا که بر سر دو راهی ماندن و رفتن انگشت به دهان می‌مانی، اما ما خوزستانی‌ها مرد همیشه در میدانیم، یاد گرفتیم برای رسیدن به موفقیت باید تمام موانع را از سر راه برداشت و جنگید.

ساعت ۱۷  و  ۲۵  دقیقه چهارشنبه ۱۶ تیرماه سال ۱۳۹۵ در ساعات پایانی روز عید فطر، آتش‌سوزی در پتروشیمی بوعلی سینا و مخازن A و C آغاز شد و همزمان نیز، برج ۸۰۰۱ این شرکت که ارتفاعی معادل ۱۲۱ متر داشته و بلندترین برج خاورمیانه در صنعت پتروشیمی محسوب می‌شد، گرفتار حریق شد.

خبر آتش سوزی مهیب در منطقه ویژه پتروشیمی بندر ماهشهر که به عنوان قلــب پتروشــیمی ایــران معروف است، به سرعت به خبر نخســت رسانه‌های مجازی کشور تبدیل شد، حادثه‌ای که در صورت مهار نشدن می‌توانســت بــه بحرانــی بــزرگ برای ساکنان شهرستان ماهشهر تبدیل شود.

صبح روز پنج‌شنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۵، ساعاتی بعد از مهار آتش‌سوزی در یکی از برج‌های مجتمع بوعلی سینا، یکی دیگر از مخازن این مجتمع به علت نشت نفت و حرارت شدید باقی‌مانده در محل آتش‌سوزی قبلی آتش گرفت، ماموران آتش‌نشانی سرانجام توانستند پس از ۳ روز تلاش بی‌وقفه آتش را به طور کامل مهار کنند.

مدیر بیمه‌های آتش سوزی بیمه ایران گفت: خسارت وارده به پتروشیمی بوعلی سینای ماهشهر حدود ۶۰ میلیون یورو براورد شده است که پس از تکمیل بررسی‌ها این خسارت پرداخت می‌شود.

مرضیه شاهدایی مدیرعامل وقت شرکت صنایع ملی پتروشیمی گفته بود  ۱۸ هزار تن خوراک در آتش سوزی پتروشیمی بوعلی سینا سوخت  و نظر هلدینگ خلیج فارس به عنوان مالک ۷۰ درصدی این شرکت درباره خسارت، بیش از ۶۰ میلیون یورو است.

براساس تحلیل کارشناسان و مدیران صنعت پتروشیمی شاغل در منطقه ماهشهر در آن زمان، خسارت‌های مالی این آتش سوزی گسترده به حدود ۲۰۰ میلیون دلار رسید که این خسارت شامل سوختن کامل بزرگترین برج فرآیندی این مجتمع پتروشیمی، مخازن ذخیره سازی نفتا، اتصالات و خطوط لوله و موجودی چند هزار بشکه‌ای نفتا به عنوان یک فرآورده کمیاب و استراتژیک نفتی است.

 ۵ سال از آن واقعه تلخ می‌گذرد و بوعلی با قدرت تمام خود را بازسازی کرده  و افتخار جدیدش ساخت  بزرگترین برج پتروشیمی کشور است.

حالا، اما حکایت بو علی شنیدنی است. حکایت حکایتِ اتکا به توان و اعتماد متخصصان داخلی است. متخصصانی که دست بر زانو گذاشته، یا علی گفتند و کمر همت بستند و توانستند.

مدیر بازرگانی پتروشیمی بوعلی سینا گفت: شرکت پتروشیمی بوعلی سینا از جمله واحد‌های آروماتیکی کشور با ظرفیت تولید  یک میلیون و ۷۴۰ هزار تن از سال ۱۳۸۳ در حال تولید محصولات ریفرمت، برش سبک و سنگین نفتا، رفینت، بنزن و LPG است.

نفتاسبک و سنگین دارای کاربرد‌های فراوان و گسترده‌ای است. از جمله آن‌ها می‌توان به مشتری اصلی آن یعنی صنایع شیمیایی و پتروشیمی اشاره کرد که از آن به عنوان خوراک تولید فراورده‌های مختلف پتروشیمی از جمله حلال‌ها و رقیق‌کننده‌ها، مواد اولیه انواع پلاستیک، الیاف مصنوعی و الکل‌های صنعتی استفاده می‌کنند. یکی دیگر از استفاده پرکاربرد نفتا تبدیل آن به بنزین است.

"از جمله کاربرد‌ها و مصارف رافینت را می‌توان در تنظیم اکتان بنزین دانست که سبب بهتر سوختن و کاهش آلودگی‌های حاصل از آن می‌شود"نفتا یکی از برش‌های نفت خام و سبک‌ترین فرآورده مایع حاصل از پالایش نفت خام است که در دو نوع سبک و سنگین طبقه بندی می‌شود.

رافینیت یکی از محصولات جانبی تصفیه و پالایش نفت خام است .این محصول به عنوان خوراک صنایع پایین دستی اولفینی به منظور تولید بنزین و پلی اتیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله کاربرد‌ها و مصارف رافینت را می‌توان در تنظیم اکتان بنزین دانست که سبب بهتر سوختن و کاهش آلودگی‌های حاصل از آن می‌شود.  رافینیت یکی از محصولات پتروشیمی صادراتی کشور ما است که به میزان زیادی به کشور‌های مختلف از جمله کشور‌های همسایه صادر شده و ارز آوری مناسبی را برای کشور دارد.

اُلفین‌های سبک بیش از ۶۰ درصد از تولیدات مواد پایه پتروشیمی در دنیا به خود اختصاص داده اند و به دلیل کاربرد بسیار متنوع محصولات الفینی در زندگی روزمره، تقاضای این دسته از محصولات در دنیا همواره رو به افزایش است.

اردلان صداقت زاده می‌گوید: عمده خوراک پتروشیمی بوعلی سینا نفتا است که پس از ورود به مجتمع، ترکیبات سبک و سنگین همراه جداسازی می‌شوند و بخش میانی به واحد‌های آروماتیکی ارسال می‌شود.

به گفته این مقام مسئول  برش سنگین نفتا ترکیباتی شبیه به گازوئیل هستند که عمدتا به صورت دریایی و زمینی صادر می‌شوند و طی ۶ ماهه دوم سال با توجه به نیاز کشور، این محصول را تماما به نیروگاه‌ها تحویل داده‌ایم تا از خاموشی کشور جلوگیری شود.

او در ادامه گفت: برش سبک نیز خوراک مجتمع‌های اُلفینی است و به مجتمع‌های پتروشیمی دیگر ازجمله امیرکبیر تحویل داده می‌شود.

صداقت زاده با اشاره به ترکیبات برش میانی گفت: این بخش پس از جداسازی وارد واحد آروماتیک مجتمع می‌شود و در نهایت به محصولات باارزشی همچون ریفرمت، بنزن، LPG تبدیل می‌شود. با بهره برداری از واحد PX، به جای محصول ریفرمت، محصولات با ارزش افزوده و پراهمیت‌تر پارازایلین و اوتوزتیلین به عنوان محصول نهایی تولید خواهد شد.

LPG  یک گاز بی رنگ و فرار است که از طریق فشار، خنک سازی و مایع سازی گاز تصفیه یا گاز طبیعی (از جمله گاز حاصل از میدان نفتی) به دست می‌آید.

پارازایلین، ارتوزایلین، بنزن و تولوئن محصولات تولیدی واحد آروماتیک است. محصول پارازایلین در تولید الیاف مصنوعی،  صنایع داروسازی، رزین‌ها، پلی‌استر‌ها و پلی‌اکریل‌ها استفاده می‌شود.

محصول بنزن در تولید استایرن، مواد اولیه شوینده‌ها، نرم‌کننده‌ها، حشره‌کش‌ها و رنگ‌ها استفاده می‌شود. محصول ارتوزایلین برای ساخت نرم‌کننده‌ها، سموم دفع‌آفات و رنگ به کار می‌رود. ضریب تعیین قیمت تولوئن و زایلین‌ها با نفت براساس داده‌های ۱۵ساله، ۹۵درصد، ولی در رابطه با بنزن ۸۰درصد است.

اقتدار ایرانی و باور ملی در پتروشیمی بوعلی؛ بلندترین برج پتروشیمی با موفقیت نصب شد

بلندترین برج پتروشیمی ساخته شده از سوی متخصصین داخلی با موفقیت نصب شد. واحد پارازایلین پتروشیمی بوعلی سینا که بلندترین برج ساخته شده  از سوی  متخصصین داخلی را در خود جای داده، در مراحل پایانی قرار دارد.

این واحد که پیش از این از سوی متخصصین داخلی بهسازی شده بود، با افزایش ظرفیت تولید نیز همراه شده است.

بلندترین برج پتروشیمی بوعلی یک مبدل بوده که کار آن، تبدیل نفتا به پارازایلین و ... است.

معاون مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا در این خصوص می‌گوید: در غیاب شرکت‌های خارجی صاحب لیسانس و بهانه تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه علیه صنعت پتروشیمی کشور، متخصصین داخلی دست به کار شدند و پروژه برج‌های جذب در ۳ فاز پیش بردند.

امید عازمیان در ادامه گفت:  علاوه بر بهینه سازی و افزایش ظرفیت تولید واحد تا ۲۰ درصد، ۹۳۰ تن مولکولارسیو (غربال یا الک‌های مولکولی) مستعمل تخلیه و حدود ۹۷۵ تن مولکولارسیو جدید از سوی شرکت ایرانی بارگیری شد.

به گفته این مقام مسئول تا پیش از این پروژه، عملیات‌های مشابه با هزینه‌های بالا و به صورت ارزی از سوی شرکت‌های خارجی انجام می‌شد که با اعمال تحریم‌های ظالمانه، طرف‌های خارجی از همکاری سر باز زدند.

او می‌گوید:  این موضوع باعث شد تا با بهره گیری از توان متخصصین داخل مجتمع و شرکت‌های ایرانی، برای نخستین بار در کشور این پروژه را به پایان رسانیم که علاوه بربی اثر کردن تحریم‌ها باعث جلوگیری از خروج ارز از کشور شد.

به گفته امید عازمیان با اجرای این پروژه توان تولید محصول پارازایلین مجتمع از یکهزار  تن در روز به  یکهزار و ۲۰۰ تن در افزایش خواهد یافت.

در بازسازی واحد پارازایلین پتروشیمی بوعلی سینا، برجی که در آتش سوزی سال ۱۳۹۵ در آتش سوخته بود و شرکت‌های خارجی حاضر به بازسازی آن نشده بودند نیز از سوی شرکت‌های داخلی ساخته شد.

علیرضا قاسمی مدیر بهره برداری شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در رابطه با جزئیات این برج گفت: برج ساخته شده از سوی جوانان این مرز و بوم که افتخاری در تاریخ صنعت پتروشیمی ایران به حساب می‌آید، بلندترین برج ساخته شده از سوی متخصصین داخلی است که بیش یکصد متر ارتفاع و یکهزار و ۲۰۰ تُن وزن دارد.

واحد پارازایلین  بوعلی تا پایان امسال راه اندازی می شود

مدیر بهره برداری شرکت پتروشیمی بوعلی سینا  می‌گوید:  انتظار می‌رود واحد پارازایلین شرکت پتروشیمی بوعلی سینا تا پایان امسال به مرحله پیش راه‌اندازی برسد و محصولات پارازایلین و ارتوزایلین را به دیگر مجتمع‌های پتروشیمی کشور ارسال کند.

به گفته قاسمی با راه‌اندازی این واحد، سودآوری شرکت پتروشیمی بوعلی سینا با تولید محصولات پارازایلین و ارتوزایلین سالانه بیش از ۵۰ میلیون دلار افزایش خواهد یافت و افزون بر آن با توجه به تولید پارازایلین و تکمیل چرخه اصلی تولید PET در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر سبب کاهش هزینه لجستیک و به‌دنبال آن افزایش سودآوری شرکت پتروشیمی تندگویان می‌شود

PET یک ترکیب شیمیایی استاز این ماده در الیاف لباس، تولید ظروف مایعات و مواد غذایی و … استفاده می‌شود.

"محصول پارازایلین در تولید الیاف مصنوعی،  صنایع داروسازی، رزین‌ها، پلی‌استر‌ها و پلی‌اکریل‌ها استفاده می‌شود"این محصول در گرید‌های مختلف الیاف، بطری، الیاف و … تولید می‌شوند.

مدیر بازرگانی شرکتی پتروشیمی بوعلی سینا در ادامه گفتگوی خود به افزایش تولیدات این مجتمع به ۱۱۲ درصد ظرفیت اسمی اشاره کرد و گفت: در سال ۹۷ در بوعلی سینا میلیون و ۲۴۰ هزار تن محصول تولید شده است که ۷۱.۵ درصد ظرفیت اسمی را شامل می‌شد و با برنامه ریزی‌های صورت گرفته میزان تولید در سال ۱۳۹۸ به ۱میلیون و ۳۷۰ تن، یعنی ۷۹ درصد ظرفیت اسمی رسید.

اردلان صداقت زاده  در ادامه می‌گوید:  افزایش تولید در سال ۱۳۹۹ موفق به یک میلیون و ۴۳۷ هزار تن شدیم که معادل ۸۳ درصد ظرفیت اسمی را پوشش می‌داد و اکنون در ۹ ماهه سال ۱۴۰۰ با رفع تنگناها، میزان تولید به یک میلیون و ۴۷۷ هزارتن رسیده است که نشان از افزایش ۱۱۲ درصدی تولید و تحقق ۱۲۰ درصدی برنامه دارد.

چه اقداماتی باعث افزایش تولید در پتروشیمی بوعلی سینا شد؟

این مقام مسئول در خصوص اقدامات انجام شده که منجر به افزایش تولید این مجتمع تا ۱۱۲ درصد ظرفیت اسمی شده است، گفت: ابتدا خوراک ورودی به مجتمع را به پایداری رساندیم و علاوه بر مناطق نفت‌خیز جنوب به عنوان تامین کننده اصلی، خوراک مورد نیاز را از مناطق دیگر از جمله عسلویه با کشتی تامین کردیم و در واقع خوراک ورودی به مجتمع را به ۱۱۲ درصد نیاز مجتمع رساندیم.

به گفته او  با راه‌اندازی واحد شیرین‌سازی که ابتدای امسال با توان متخصصین داخلی به بهره‌برداری رسید، دیگر مانع تولید مجتمع نیز رفع شد و محصول برش سبک که تا پیش از آن باید تنها به مجتمع پتروشیمی امیرکبیر تحویل داده می‌شد، اکنون علاوه بر تامین نیاز مجتمع‌های داخل، به محصولات با ارزش افزوده بالاتر رفینت و ال‌پی‌جی تبدیل و  با صادرات آن ارزآوری قابل توجهی نیز عاید کشور می‌شود.

 افزایش ۱۶۵ درصدی فروش محصولات در پتروشیمی بوعلی

مدیر بازرگانی پتروشیمی بوعلی سینا می گوید: با افزایش تولید مجتمع، فروش محصولات نیز با افزایش چشمگیری همراه بوده و فروش آذرماه به نسبت ماه پیش از آن،۳۴ درصد و نسبت به آذرماه پارسال افزایش ۱۶۵ درصدی را نشان می‌دهد.

صداقت زاده می‌گوید: میزان فروش در ۹ماهه ۱۴۰۰ نیز در مقایسه با سال پیش از آن ۱۶۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد که بیش از ۶۰ درصد آن را فروش صادراتی شامل می‌شود و این به معنای افزایش ارزآوری برای کشور است.

او  یکی از عوامل منجر به افزایش فروش در کنار رفع تنگنا‌های تولید را امکان بارگیری و فروش زمینی عنوان کرد .

به گفته مدیر بازرگانی پتروشیمی بوعلی سینا با اقدامات صورت گرفته، امکان فروش زمینی محصولات هم در رینگ خارجی و هم در رینگ داخلی فراهم شده است که می‌تواند منجر به کاهش هزینه حمل و نقل شود.

این مقام مسئول گفت:  پس از شرایط کرونا و درپی کاهش حمل و نقل دریایی، فروش زمینی را به صورت قابل توجهی افزایش دادیم و هم اکنون ظرفیت بارگیری و فروش زمینی تا ۲۰۰ تانکر در روز را دارا هستیم که می‌تواند باعث جلوگیری از خروج ارز از کشور شود.

 سود  سهامداران «بوعلی» ۲ برابر می‌شود

اردلان صداقت زاده در خصوص  روند رو به رشد سودآوری شرکت پتروشیمی بوعلی سینا می‌گوید: در سال ۹۸، سود مجتمع به نسبت سال ۹۷ افزایش ۴ برابری را محقق کرد و در سال ۱۳۹۹ به نسبت سال ۱۳۹۸ سود ۳ برابری عاید سهامداران شد و پیش بینی می‌کنیم در پایان سال ۱۴۰۰ نیز سهامداران «بوعلی» بیش از ۲ برابر سود را کسب کنند.

مقصد محصولات شرکت پتروشیمی بوعلی سینا

محصولات شرکت پتروشیمی بوعلی سینا در داخل کشور به شرکت‌های پتروشیمی بندر امام خمینی (ره)، شهید تندگویان، امیر کبیر، پارس و کارون ارسال می‌گردد و مقصد صادراتی آن نیز کشور‌های حوزه خاورمیانه و کشور‌های آسیای جنوب شرقی است.

در روزهایی که تحریم‌های کشورهای غربی در تلاش بود تا صنعت پتروشیمی کشور را از پای درآورد شرکت پتروشیمی بوعلی سینا توانسته ماموریت خود را که همان تولید محصولات آروماتیکی باکیفیت جهانی، بی‌نیاز کردن بازار داخلی از محصولات خارجی، با تکیه‌بر نیروهای متخصص داخلی، کار تیمی و  وفاداری نسبت به سازمان و کشور  محقق سازد.

ویژگی و جایگاه مجتمع پتروشیمی بوعلی سینا در منطقه ویژه:

ویژگی اول:سومین طرح آروماتیک کشور و بزرگترین تولید کننده محصولات آروماتیک در منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی (ره)

ویژگی دوم: حلقه اصلی زنجیره تامین برای صنایع پایین دستی در تولید پلیمر‌ها و شوینده‌ها در منطقه ویژه بندر امام خمینی (ره)

ویژگی سوم: دسترسی به آب‌های آزاد بین المللی با امکانات صادراتی مناسب در منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی (ره)

ویژگی چهارم: دارا بودن مخازن ساحلی و قابلیت انتقال محصولات بوسیله کشتی با ظرفیت بالا در منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی (ره)

قصه عاقبت بخیری بوعلی  نشان می‌دهد که هر جا به متخصصان داخلی  اعتماد کردیم سربلند شدیم. مسیر اعتماد به جوانان سرزمینمان نوپاست که با تلاش و همت مسئولان می تواند روز به روز هموارتر شود.

گزارش از حدیث ابراهیمی پور

انتهای پیام/ی