اسیرِ خسارت؛ نگاهی به وضعیت آسیب‌دیدگان پس از زلزله‌ی آبان‌ماه و سیل دی‌ماه در هرمزگان/ سمیره حنائی

هرانا - ۱۹ اسفند ۱۴۰۰

    خانه  > slide, سایر گروهها  >  اسیرِ خسارت؛ نگاهی به وضعیت آسیب‌دیدگان پس از زلزله‌ی آبان‌ماه و سیل دی‌ماه در هرمزگان/ سمیره حنائی

  •  خبر اختصاصی
  •  تاریخ : ۱۴۰۰/۱۲/۱۹
  •  دسته : slide,سایر گروهها
  •   لینک کوتاه :
  •  کد خبر : ۸۱
چاپ خبر

اسیرِ خسارت؛ نگاهی به وضعیت آسیب‌دیدگان پس از زلزله‌ی آبان‌ماه و سیل دی‌ماه در هرمزگان/ سمیره حنائی

ماهنامه خط صلح – «برپایی عدالت اجتماعی» مهم‌ترین هدف تشکیل دولت اسلامی اعلام شده. عدالت اجتماعی در تعریفی «استقرار عدل و ازمیان‌بردن فاصله و شکاف عمیق طبقاتی در جامعه و جلوگیری از برخورداری‌های نابه‌حق از ثروت» است. با توجه به نخستین هدف تأسیس دولت اسلامی، جامعه‌ی اسلامی در صورت رسیدگی‌نکرن به مستضعفان و شکاف‌های موجود با تعریف بالا در تضاد است. استان هرمزگان در پائیز و زمستان امسال، مانند سال‌های گذشته، مخاطرات طبیعی بسیاری را از سر گذراند. برخی از آن‌ها بر کیفیت زندگی بسیاری از مردم تأثیر زیان‌بار فراوانی گذاشت.

"عدالت اجتماعی در تعریفی «استقرار عدل و ازمیان‌بردن فاصله و شکاف عمیق طبقاتی در جامعه و جلوگیری از برخورداری‌های نابه‌حق از ثروت» است"عده‌ای در زلزله‌ی ۲۳ آبان‌ماهِ فین و برخی در سیل ۱۲‌ و ۲۸ دی‌ماه سرپناه و حاصل دست‌رنج چندین‌ساله‌شان را از دست دادند. مسئولان کشوری و استانی پس از بازدید از مناطق زلزله‌زده و سیل‌زده‌ی هرمزگان وعده‌ی اسکان دائمی و جبران خسارت آسیب‌دیدگان پیش از سال ۱۴۰۱ را دادند. کم‌تر از چهل روز دیگر تقویم سال ۱۴۰۰ به پایان می‌رسد. آسیب‌دیدگان در مخاطرات طبیعی در حالی درگیر پیک ششم کرونا شده‌اند که هنوز زخم سیل و زلزله ترمیم نشده. در این نوشتار نگاهی به وضعیت زلزله‌زدگان شهرستان فین و سیل‌زدگان استان هرمزگان می‌اندازیم.

آیا وعده‌های مسئولان به مردم مناطق آسیب‌دیده‌ی مختلف استان عملی شده‌؟

زخم زمان

زلزله‌ی ۶.۴ ریشتری بعدازظهر ۲۳ آبان‌ماه ۱۴۰۰ شهرستان فین را به شدت لرزاند. این زلزله در بسیاری از شهرستان‌های مجاور استان حس شد و نود نفر زخمی شدند؛ دو نفر نیز در حال پناه‌گرفتن، جان خود را از دست دادند. روستاهای بخش فین بندرعباس شامل «رضوان»، «ذرتو»، «کوه سیاه»، «گیشان غربی و شرقی»، «آب‌ بالا و آب ‌پایین»، «آب شیرین بالا و آب شیرین پایین»، «مزرا بالا و پایین» و «سیاهو» بیش‌ترین آسیب را از زلزله دیدند. نزدیک به سه ماه است که مردم روستاهای زلزله‌زده‌ی شهرستان فین، خانه‌هایشان را که زخم زلزله داشت، ترک کرده و به چادرها پناه برده‌اند. جزئیات دقیقی از زمان اسکان دائمی زلزله‌زدگان در دست نیست.

"با توجه به نخستین هدف تأسیس دولت اسلامی، جامعه‌ی اسلامی در صورت رسیدگی‌نکرن به مستضعفان و شکاف‌های موجود با تعریف بالا در تضاد است"روند بازسازی خانه‌ها طبق گزارش‌های مردمی به کندی انجام می‌شود. در روستا‌های رضوان، به گفته‌ی یک از اهالی تنها پیِ برخی خانه‌ها کنده شده؛ از بتن‌ریزی هم هنوز خبری نیست. روزنامه‌ی محلی «صبح‌ساحل» هرمزگان، بنیاد مسکن و شرکت «نفت ستاره‌ی خلیج فارس» را متولی ساخت واحدهای مسکونی این مناطق معرفی کرده. به گفته‌ی این روزنامه شواهد میدانی نشان می‌دهد که به علت روند کند مراحل اداری مردم زلزله‌زده خود اقدام به ساخت منازلشان کرده‌اند. این نخستین‌بار نیست که طولانی‌بودن روند کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان زلزله مردم را از دریافت کمک‌های دولتی منصرف می‌کند.

۱۲ دی‌ماه سال ۹۲ زلزله‌ای به بزرگی ۵.۶ ریشتر شهر بستک و رستاهای اطراف استان را لرزاند. بیش از شصت‌درصد خانه‌ها آسیب جدی دید. وام مخصوص به زلزله‌ پس از رفت‌وآمدهای فراوان به بانک در نهایت بسیاری از مردم را از دریافتش منصرف کرد. در مخاطرات طبیعی چون زلزله علاوه بر عمل‌کرد ضعیف پس از بحران، مدیریت حین بحران نیز مسئله‌ساز است. در سال ۹۲ با وجود ارسال کمک‌های مردمی از شهرستان‌های مجاور مردم محلی بهره‌ای از کمک‌ها نبردند.

"استان هرمزگان در پائیز و زمستان امسال، مانند سال‌های گذشته، مخاطرات طبیعی بسیاری را از سر گذراند"در ماجرای اسکان موقت مردم زلزله‌زده‌ی شهرستان فین نیز بار دیگر مسئولان توپ را در زمین مردم انداختند. توزیع نامناسب چادر و اقلام ضروری با بی‌نظمی انجام شد. مدیرکل سازمان هلال احمر استان در حالی از توزیع سه‌هزار فقره چادر در بین زلزله‌زدگان خبر داد که برخی از اهالی روستاهای فین تا دو شب پس از زلزله بدون چادر در سرما به سر بردند. این درحالی است که طبق برآورد جمعیت روستاهای مناطق زلزله‌زده‌ی این شهرستان، این تعداد چادر برای کل اهالی چند روستا هم کافی بود و نباید کمبود چادر پیش می‌آمد. بعد از سه ماه از وقوع زلزله مردم نه سرپناه دائمی دارند و نه به پاسخ پرسششان رسیده‌اند: «چقدر خسارت دیگر باید به استان وارد شود تا مسئولان استان به موقع وظایفشان را انجام دهند؟»

سیل وعده‌ها

دوهزارودویست‌وهشت واحد مسکونی احداثی و هشتصد خانه‌ی نیازمند تعمیر پس از زلزله در فین شناسایی شدند.

اکبر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پس از زلزله وعده‌ی وام، کمک بلاعوض و هزینه‌ی اسکان موقت را به مردم شهرستان فین داد. او در تاریخ ۲۴ آبان‌ماه ۱۴۰۰ گفت: «هم‌وطنانی که خانه‌های آن‌ها در جریان زلزله‌ی هرمزگان تخریب یا دچار آسیب شده، به هیچ عنوان نگران بازسازی خانه‌های خود نباشند و به هر نفر مجموعاً دویست‌وبیست‌میلیون تومان وام، کمک بلاعوض و کمک‌هزینه‌ی اسکان موقت پرداخت می‌شود.» از سوی دیگر مهدی دوستی، استاندار هرمزگان از پرداخت صدوهشتاد‌میلیون تومان وام قرض‌الحسنه و هفتاد‌میلیون تومان کمک بلاعوض به صاحبان خانه‌های آسیب‌دیده در زلزله خبر داد. او هم‌چنین در ۱۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۰ از تصویب توزیع صدوبیست‌میلیارد تومان اعتبارات ابلاغی برای جبران خسارت‌های ناشی از زلزله به زیرساخت‌های استان هرمزگان، در جلسه‌ی شورای برنامه‌ریزی و توسعه‌ی استان خبر داد. پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان نیز اعلام کرد برای تأمین لوازم ضروری منازل آسیب‌دیده‌ی خانواده‌های محروم تحت پوشش کمیته‌ی امداد ده‌میلیارد تومان به اهالی فین پرداخت می‌شود. تا زمان نگارش این گزارش، طبق تحقیق میدانی و گفت‌وگو با اهالی آسیب‌دیده از زلزله حجم وعده‌های داده‌شده هنوز عملی نشده.

دی‌ماه‌ غافلگیری

نشست فوق‌العاده ستاد مدیریت بحران استان هرمزگان پس از هشدار مجدد هواشناسی نسبت به ورود سامانه‌ی جدید در تاریخ ۲۵ دی‌ماه ۱۴۰۰ برگزار شد.

"عده‌ای در زلزله‌ی ۲۳ آبان‌ماهِ فین و برخی در سیل ۱۲‌ و ۲۸ دی‌ماه سرپناه و حاصل دست‌رنج چندین‌ساله‌شان را از دست دادند"مسئولان هرمزگانی در بارندگی ۱۲ دی‌ماه ۱۴۰۰ غافلگیر شده بودند. استاندار هرمزگان در ۲۰ دی‌ماه میزان خسارت ناشی از بارندگی‌های ۱۲ دی‌ماه هرمزگان را دوهزاروپانصد‌میلیارد تومان اعلام کرد. شهرستان‌های میناب، بستک، رودان، قشم، پارسیان، سیریک و بندر لنگه در این بارندگی خسارت بسیاری دیدند. در هفته‌‌ای که بیش‌تر شهرهای استان در حال ترمیم و برآورد خسارات سیل بودند، ۲۸ دی‌ماه بار دیگر سیل استان را غافلگیر کرد. روز پیش از آن مهرداد حسن‌زاده، مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان از تخلیه‌ی اضطراری سه روستای «تمبک»، «مازغ بالا» و «مازغ پایین» به نقاط امن خبر داده بود.

این‌بار شهرستان رودان اسیر سیل شد. مصیب داوری، عضو شورای شهرستان رودان ۲۹ دی‌ماه از تخریب بیش از هزار خانه پس از سیل و بارندگی خبر داد. ۱۹ بهمن‌ماه ۱۴۰۰، نزدیک به یک ماه پس از خسارات سیل، کلنگ آغاز عملیات اجرایی ساخت واحدهای مسکونی آسیب‌دیده از سیل در شهرستان رودان با حضور رئیس سازمان مدیریت بحران کشور به زمین زده شد. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اصفهان به عنوان ستاد شهرستان‌های رودان و میناب قرار است که کار بازسازی بیش از هزار واحد مسکونی تخریب‌شده در این دو شهرستان را به عهده بگیرد.

ابهام در توزیع

۸ بهمن‌ماه یک‌میلیارد تومان کمک مردمی از قشم برای سیل‌زدگان میناب ارسال شد. ۱۷ بهمن‌ماه نیز از سوی ستاد اجرایی فرمان امام دوهزاروچهارصد قلم کالای ضروری و هفتصد رأس دام سبک به مبلغ هشت‌میلیارد تومان به زلزله‌زدگان استان اختصاص یافت.

"مسئولان کشوری و استانی پس از بازدید از مناطق زلزله‌زده و سیل‌زده‌ی هرمزگان وعده‌ی اسکان دائمی و جبران خسارت آسیب‌دیدگان پیش از سال ۱۴۰۱ را دادند"در رزمایش «احسان» ستاد اجرایی مکان‌های توزیع کمک‌ها ذکر نشده. علاوه‌ بر آن مدیرکل کمیته‌ی امداد امام خمینی هرمزگان ۱۴ بهمن‌ماه از توزیع سه‌هزاروهقتصدوپنجاه قلم کالای اساسی با اعتباری نزدیک  به سه‌میلیاردوسیصدمیلیون تومان در بین مددجویان آسیب‌دیده‌ی شهرستان رودان خبر داد. پس از هر کمک‌رسانی اما نارضایتی و ابهام در شیوه‌ی انتخاب واجدان شرایط و توزیع کمک‌ها بین مردم وجود دارد. در آشوب سیل امسال خبری مبنی بر افتتاح شهرک «شهید سلیمانی» برای اسکان زلزله‌زدگان روستای «زاج و داربست» شهرستان جاسک نیز اعلام شد. اهالی این دو روستا در سیل دی‌ماه سال ۹۸ خانه‌هایشان را ترک کردند و مدت دو سال در دشتی به صورت موقت، در چادر اسکان دارند.

تا زمان نگارش این گزارش هم‌چنان خبری مبنی بر انتقال دائمی ساکنان آن دو روستا به شهرک ساخته‌شده توسط سپاه پاسدارن اعلام نشده.

تا در همیشه در مشقت

خسارت‌های بارندگی در هرمزگان بیش از هزارمیلیارد تومان اعلام شده. به گفته‌ی باشگاه خبرنگاران جوان این مبلغ از بودجه‌ی عمرانی هرمزگان و حقوق یک سال کلیه‌ی کارمندان استان هم بیشتر است. از این مقدار چهارصدمیلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارت وارد شده. زمستان سال گذشته نیز پانصد‌میلیارد تومان پس از بارندگی‌ها به استان خسارت وارد شد. سؤال مهمی که مطرح می‌شود، این است که آیا تمامی خسارت‌های وارد‌شده جبران می‌شود؟ هرمزگان استانی خشک، زلزله‌خیز و سیل‌خیز است.

"آسیب‌دیدگان در مخاطرات طبیعی در حالی درگیر پیک ششم کرونا شده‌اند که هنوز زخم سیل و زلزله ترمیم نشده"این استان سالانه بر اثر مخاطرات طبیعی (بیست‌ودو مورد از سی مورد کل مخاطرات) آسیب‌های اغلب جبران‌ناپذیری در بخش‌های مختلف متحمل می‌شود. با وجود تمام هشدارها و اطلاعات مدیرت بحران و سازمان پدافند استان تاکنون نتوانسته در مواجهه با مخاطرات عمل‌کرد قابل‌قبولی داشته باشد. اغلب مسئولان با اعلام «غافلگیری» و «بی‌سابقه‌بودن اتفاق» از عمل‌کرد ضعیف خود دفاع می‌کنند. با این‌که هرساله کمک‌های مالی برای جبران خسارات در نظر گرفته می‌شود، اما به علت سرعت کم کمک‌رسانی استان پس از تجربه‌ی یک بحران بدون خروج کامل از آن بحران دیگری را تجربه می‌کند. تا به امروز بروکراسی و کاغذبازی در ادارات و اختلاف در همکاری بین سازمان‌های متولی و مسئول یاری‌رسان به آسیب‌دیدگان وعده‌های محقق‌نشده‌ی فراوانی را در روزشمار تاریخ استان باقی گذاشته.

مطالب مرتـبط

    • صد و سی امین شماره از ماهنامه خط صلح منتشر شد
    • گزارش تصویری از وضعیت بغرنج مردمان مناطق سیل زده جنوب کرمان
    • صدوبیست‌و‌نهمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
    • صدوبیست و هشتمین شماره از ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد
    • صدوبیست و هفتمین شماره ماهنامه‌ی خط صلح منتشر شد

برچسب ها: امدادرسانی خط صلح خط صلح 130 زلزله زدگان زلزله هرمزگان سمیره حنائی سیل زدگان سیل هرمزگان عدالت اجتماعی کمیته امداد کمیته امداد امام خمینی کمیته‌ی امداد ماهنامه خط صلح هلال احمر

بدون نظر



نظر بگذارید

.

منابع خبر

اخبار مرتبط

خبرگزاری مهر - ۲ اسفند ۱۳۹۹
خبرگزاری میزان - ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹
پیک ایران - ۱۲ فروردین ۱۳۹۹
آفتاب - ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
آفتاب - ۲ شهریور ۱۳۹۹
خبرگزاری جمهوری اسلامی - ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹