روشی نوین در کاهش هزینه ساختمان سازی

دنیای اقتصاد: عایق حرارت و سرما بودن، کاهش دادن ۱۸ درصدی وزن ساختمان، حذف گچ و خاک نباتی در ساخت و ساز، کم کردن ضخامت دیوار نسبت به دیوارهای عریض سنتی ، از جمله مهم ترین ویژگی های استفاده از بلوک سبک در ساختمان سازی نوین است.

شرکت بنای سبک از سال ۱۳۵۳ با نام تجاری هبلکس بنیان گذاری شد. در سال ۵۳ واقف کارخانه را بنیان گذاری کرده و از سال ۶۳ اقدام به تولید این محصولات سبک ساختمان سازی می کند.این کارخانه با ظرفیت ۳۰۰ مترمکعب در دو شیفت کاری شروع به تولید رسمی می‌کند. با توجه به اینکه این کارخانه اولین کارخانه در زمینه تولید بلوک ‌های سیمانی است و همچنین به علت عدم توجه مسئولان، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد . در حال حاضر کارخانجات شرکت بنای سبک قدس رضوی در دو خط تولیدی در حال فعالیت است که خط دوم تولیدی آن حدود ۵/۱ سال است که به بهره‌برداری رسیده و ظرفیت تولید را تا هزار مترمکعب افزایش داده است.

"در سال ۵۳ واقف کارخانه را بنیان گذاری کرده و از سال ۶۳ اقدام به تولید این محصولات سبک ساختمان سازی می کند.این کارخانه با ظرفیت ۳۰۰ مترمکعب در دو شیفت کاری شروع به تولید رسمی می‌کند"علاوه بر این، از سال ۱۳۸۸ فعالیت تحقیقاتی بنای سبک آغاز شده که از بهمن ۹۱ تولید تجاری در این زمینه شروع شد. شرکت بنای سبک، مواد اولیه‌ تولید بلوک را که تا آن زمان از خارج وارد می‌شد، با کمک پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف تولید می کند. این ماده که همان پودر آلومینیوم است، هنوز هم از طرف بسیاری شرکت‌های صنعتی‌ساز در رابطه با تولید بلوک سبک مورد توجه است. با توجه به اهمیت این ماده در صنایع نظامی ایران در لیست تحریم پودر آلومینیوم قرار گرفته است. این خط تولید که توانایی تولید روزانه ۶۰۰ کیلوگرم خمیر آلومینیوم را دارد، در دهه فجر سال گذشته افتتاح و فعال شده است که بخشی از مازاد تولید آن به بازارعرضه می شود.

محمدمهدی نثاری مدیرعامل شرکت کارخانجات بنای سبک آستان قدس رضوی که فعالیت در معاونت شهرداری منطقه و مدیریت شرکت های تولیدی - صنعتی، خدماتی - فرهنگی و مهندسی  در بخش های مختلف صنعتی ، فولاد و آموزشی کشور را در سابقه کاری خود دارد،
در گفتگو با خبرنگار دنیای اقتصاد درخصوص فعالیت این شرکت گفت: من با داشتن ۳۰ سال سابقه در بخش های مختلف مدیریت کشور، یک سال است که افتخار همکاری با مجموعه آستان قدس رضوی را داشته ام.

وی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد سهام کارخانجات بنای سبک توسط مرحوم بجستانی مقدم که واقف مجموعه بوده است به آستان قدس رضوی واگذار شده ، در خصوص این کارخانجات تصریح کرد: است. تجهیزات این کارخانه اوایل انقلاب وارد کشور شد ولی به صورت رسمی فعالیت شرکت از سال ۶۳ آغاز شده است. در وهله اول استفاده از مصالح نوین در صنعت ساختمان سازی از مباحث مورد توجه ما است. گذشته از محاسن متعددی که این طرح دارد، متاسفانه اطلاع رسانی درستی انجام نگرفته و مهندسین در ساخت و ساز به این مسئله کمتر توجه کرده اند.

"با توجه به اینکه این کارخانه اولین کارخانه در زمینه تولید بلوک ‌های سیمانی است و همچنین به علت عدم توجه مسئولان، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد "محصولات بنای سبک علاوه برسبز بودن و سازگاری با محیط زیست ،  ویژگی های خاصی دارد که قابل تامل است.

وی با اشاره به وجه تمایز بلوک های سبک ساختمان با دیگر مصالح ساختمانی سنتی گفت: طبق آمار و ارقام، سالانه حجم زیادی خاک بالغ بر چهار هزار میلیارد تومان در فرآیند تولیدی مصالح ساختمانی سنتی مثل آجر و سفال مورد استفاده قرار می گیرد. خاک نباتی در کشاورزی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و سرمایه ارزشمندی است که باید با نگاه سرمایه ای در جهت صیانت از آن برآییم. علاوه براین ، با توجه به شرایط بحرانی زیست محیطی در دنیای امروز باید با شیوه ای حرکت کنیم که صنعتی سازی و استفاده از مصالح نوین مدنظر قرار بگیرد.

مهندس مهدی نثاری ادامه داد : تاکنون سازمان های متعددی مانند سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور و انبوه سازان در هشت سال گذشته نگاهی متفاوت به ساختمان سازی داشته و به مزایای استفاده از بلوک های سبک توجه ویژه ای داشته اند.

محصول سنتی ساختمان از کیفیت لازم برخوردار نیست، شکننده است و الزامات سازمان های ذی صلاح در این ارتباط برای مصالح نوین در ساختمان سازی می تواند بسیار موثرواقع گردد.

مدیرعامل شرکت بنای سبک آستان قدس رضوی با اشاره به گران بودن انرژی در سراسردنیا و بهره گیری از بلوک های سبک در ساختمان سازی تصریح کرد: با توجه به گران بودن انرژی در ایران و تمام کشورهای دنیا حفظ انرژی با استفاده از مصالح سنتی تا به امروز ناموفق بوده است، چرا که در مصالح سنتی عایقی برای حفظ انرژی داخل ساختمان وجود ندارد. به اعتقاد وی، مسئولان سازمان های ذی صلاح باید رسالت خود بدانند که استفاده از مصالح نوین در جهت جلوگیری از هدر رفت انرژی گران قیمت و حفظ آن را در دستورالعمل ها و بخشنامه ها الزام آور کنند.

وی در خصوص مواد تشکیل دهنده این مصالح اضافه کرد: مواد اولیه محصولات ما ترکیبی از سیلیس، آهک و سیمان است که برای ساختمان سازی مناسب و مفید است. سیلیس مورد نیاز ما از پسماند کارخانجات تولید شیشه به دست می آید.

"در حال حاضر کارخانجات شرکت بنای سبک قدس رضوی در دو خط تولیدی در حال فعالیت است که خط دوم تولیدی آن حدود ۵/۱ سال است که به بهره‌برداری رسیده و ظرفیت تولید را تا هزار مترمکعب افزایش داده است"کارخانجات تولید شیشه موظفند محصول را با شرایط خاصی از محیط زیست دور کنند. همچنین آهک مورد استفاده ما کمتر در ساختمان سازی استفاده می شود. این محصولات در فرآیند تولید کارخانه به بهترین شکل ممکن فرآوری شده و به بلوکهای سیمانی سبک اتوکلاو شده  که به AAC  معروف است تبدیل می شود. برای این محصول می توان مزایای مختلفی را برشمرد.

وی ادامه داد: مهم ترین مزیت این محصول ، سبک بودن در مقایسه با آجر و سفال و بلوک های بتنی دیگر است.

در واقع محصول ما یک سوم وزن بلوک و یک چهارم وزن آجر را داشته و بین ۱۵ تا ۱۸ درصد بار ساختمان را کاهش می دهد. این مسئله در محاسبات تاثیرگذار شده و هزینه مصرف مواد گران قیمت فولادی را پایین می آورد. از دیگر محاسن این بلوک های سبک، کاهش ملات مصرفی به میزان ۱۸ درصد است. سرعت بالای اجرا و عایق تقریبا از ۱۰۰ درصد سرما و گرما از مهم ترین مزایای این محصول است. برای مثال اگر تیم اجرایی با آجر در روز ۲۰ متر مربع دیوارچینی کنند با این محصول می توانند به راحتی روزانه ۴۵ متر مربع دیوارچینی کنند.

"علاوه بر این، از سال ۱۳۸۸ فعالیت تحقیقاتی بنای سبک آغاز شده که از بهمن ۹۱ تولید تجاری در این زمینه شروع شد"در کنار وزن سبک، کاهش ملات مصرفی و سرعت پیشروی کار ، حذف اندود گچ و خاک به میزان صددرصدی ویژگی این محصول است. علاوه براین، به دلیل سطح صیقلی و نداشتن برآمدگی، نیازی به گچ و خاک اضافی ندارد  و فقط با یک لایه نازک گچ می توانیم به سطوح صاف در درون ساختمان دلخواه برسیم. همینطور اندود سیمان در دو قسمت پشت و استفاده از مصالح با عرض کمتر برای استفاده مفید از فضاهای داخلی از موفقیت های بزرگ ماست. یعنی اجرای یک دیوار با عرض ۱۰ سانتی متر با مصالح ما از لحاط انتقال حرارت، صدا و سایر آلاینده ها با یک دیوار ۵۰ سانتی آجری برابر می کند و می توان از فضای داخلی استفاده بهتری نمود.

نثاری با اشاره به عایق حرارت بودن محصولات بنای سبک اظهار داشت: یکی از مهم ترین حسن های محصولات ما، عایق بودن در مقابل حرارت است.

ضریب انتقال حرارت در این محصول ۱۷ صدم و نزدیک به صفر است. در آزمایشهای مختلف انتقال حرارت، سرما و صوت در این محصول به صفر نزدیک شده است و در کل کشور تنها ۷ شرکت در این زمینه فعال می باشند. ۹۰ درصد این شرکت ها به تازگی به بهره برداری در این زمینه رسیده اند و ما به عنوان مبدع این محصولات اولین شرکتی بودیم که در این زمینه فعالیت خود را آغاز کردیم .

به گفته وی به دلیل استفاده از آهک و سیلیس، این محصول از ورود حشرات هم جلوگیری می کند و با توجه به اینکه در سایز های مختلف متناسب با طراحی های مختلف تولید می شود، توانسته به تدریج جای خود را بین محصولات مشابه باز کند. البته کارمان هنوز جا برای گسترش بیشتر دارد.

"شرکت بنای سبک، مواد اولیه‌ تولید بلوک را که تا آن زمان از خارج وارد می‌شد، با کمک پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف تولید می کند"
نثاری همچنین در خصوص مشکلاتی که فعالان اقتصادی در ساختمان سازی با آن دست و پنجه نرم می کنند گفت: امروز در عرصه فعالیت های ساختمانی یکی از بزرگترین مشکلات ما عدم آگاهی ساختمان سازان از فعالیت شرکت های سازنده بلوک های سبک در عرصه ساختمان است. عدم توجه کافی و صدور بخشنامه های الزام آور مانند بخشنامه های نظام مهندسی نیز یکی دیگر از مشکلاتمان در این عرصه است. با توجه به اینکه قیمت اولیه محاسبه شده در این مصالح حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد گران تر است، سازندگان با تصور خود برای کاهش هزینه ها به مصالح سنتی روی می آورند در حالی که مطلع نیستند که با این روش هزینه های ساخت در بخش های دیگر کاهش چشمگیری پیدا می کند. چرا که ساختمان با مصالح سبک تر، کمتر و مقاومت بالاتری ساخته می شود. در صورت استفاده از این مصالح هزینه های گچ و خاک، هزینه عایق کردن و...

کاهش پیدا می کند. صرفه جویی در دستمزد و هزینه گچ و خاک از دیگر مواردی است که در نهایت به این نتیجه می رسیم که استفاده از بلوک های AAC  برای ساختمان مقرون به صرف تر است.

وی با اشاره به کاهش هزینه های تاسیساتی خاطرنشان کرد: این محصول علاوه بر کمک به محیط زیست، هزینه های تاسیساتی را به صورت چشمگیری کاهش می دهد و ما این پتانسیل را داریم که محصولمان را روزانه بالغ بر ۱۰۰۰ متر مکعب در مناطق مخلف توزیع کنیم. در کنار توزیع بلوک های سبک، محصولات فرعی را هم در دستور کارمان قرار دادیم. تصطیح سطوح در کف، طبقات و سقف ساختمان هزینه های بالایی دارد و استفاده از مصالح نامناسب می تواند عامل اصلی نفوذ گرما و سرما به داخل ساختمان باشد.

"این ماده که همان پودر آلومینیوم است، هنوز هم از طرف بسیاری شرکت‌های صنعتی‌ساز در رابطه با تولید بلوک سبک مورد توجه است"ما همچنین تولید پوکه صنعتی را برای عایق کردن و نفوذ ناپذیر نمودن محصولاتمان شروع کرده ایم. استفاده از پوکه صنعتی در پشت بام ها و کف ساختمان ها کاربرد دارد و وزن را کاهش می دهد. علاوه بر این خمیر آلومینیوم که ما تنها تولید کننده آن در کشور هستیم و قبل از این همانطور که توضیح داده شد از بهمن‌ماه سال گذشته تولیدآن در کشور آغاز شد.

مدیرعامل شرکت بنای سبک ادامه داد: علاوه بر تولید خمیر آلومینیوم محصول دیگر ما تولید اسلب های سقف و دیوار است. ایران به عنوان کشور زلزله خیز همیشه دغدغه ساخت ساختمان سبک و با سرعت بالا را داشته است.

مصالحی مانند بلوک سبک می تواند در مواقع بحرانی حلال مشکل باشد و مرگ و میر را کاهش دهد. علاوه براین، مسئله تولید اسلب برای سقف و پنل های دیواری در کارخانه بنای سبک آغاز شده و دنبال این هستیم که محصولات خود را به تولید انبوه رسانده و در مدت زمان کوتاهی با تولید اسلب برای سقف و پنل های دیواری -محصولی به صورت دیواره های عریض به ارتفاع ۶۰ سانتی متر، عرض ۲۰ سانت و طول ۵ متر- انقلابی در ساخت و ساز داخلی ایجاد کنیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ‌صنعت ساختمان در ایران جای کار زیادی دارد و در راستای فرهنگسازی برای تشویق مردم به ساخت و سازبا استفاده از مصالح نوین قدم های مثبتی برداریم. امیدوارم مسئولان در دوره جدید که به زودی سکان هدایت وزارت خانه های مرتبط از جمله وزارت مسکن و شهرسازی و بنیاد مسکن و... را برعهده می گیرند ، ما را در زمینه فرهنگ سازی برای ساخت خانه هایی با مصالح سبک تر یاری کنند.