اشرف غنی «هنوز» به صورت رسمی استعفا نداده است، نتیجه نشست دوحه تعیین‌کننده خواهد بود

رادیو زمانه - ۲۳ مرداد ۱۴۰۰

محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان در یک پیام کوتاه که حدود دو نیم دقیقه بود، به صورت مبهمی در مورد وضعیت کنونی این کشور سخن گفت.

او در سخنانش گفت «رسالت تاریخی» دارد تا  تلاش کند نگذارد که «جنگ تحمیل‌شده بر مردم افغانستان بیشتر از این باعث کشتار افراد بی‌گناه، از دست رفتن دستاوردهای ۲۰ ساله، تخریب تاسیسات عامه و بی‌ثباتی دوامدار شود.»

منابع خبری به صورت غیررسمی از روز گذشته گفته‌اند که اشرف غنی به‌زودی استعفا خواهد داد تا راه برای رسیدن به توافق آتش‌بس با طالبان باز شود. طالبان چند ماه پیش در نشست مسکو گفته بود که پیش‌شرط آن‌ها برای رسیدن به تفاهم و مصالحه در گفت‌وگوهای صلح، استعفا یا برکناری دولت اشرف غنی است.

اشرف غنی و معاون اولش، امرالله صالح این پیش‌شرط طالبان را رد کرده‌اند اما چهره‌های مجاهدین سابق در شورای عالی مصالحه ملی تلویحا از دولت خواسته‌اند تا به لوازم صلح متعهد شود و راه برای گفت‌وگو با طالبان را هموار کند.

غنی در سخنرانی امروز خود به صورت روشن در مورد استعفای خودش و دولتش حرفی نزد ولی گفت که «مشورت‌های گسترده را در داخل دولت با چهره‌های سیاسی و اقشار مختلف افغانستان و همکاران بین‌المللی آغاز کرده و این مشورت‌ها به سرعت جریان دارد و به زودی نتیجه آن را با مردم در میان خواهد گذاشت.»

دو روز پیش از این اعلام شد که اشرف غنی با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرده و این مقام آمریکایی از او خواسته است استعفا دهد. ارگ ریاست‌جمهوری افغانستان و وزارت خارجه آمریکا این خبر را تایید یا تکذیب نکردند.

غنی در سخنانش خطاب به مردم افغانستان گفت:

«می‌دانم از حال و آینده‌تان نگران هستید، به شما اطمینان می‌دهم که به عنوان رئیس‌جمهورتان تمرکز من بر این است تا از گسترش بیشتر بی‌ثباتی، خشونت و آوارگی مردمم جلوگیری کنم.»

هم‌اکنون بیش از ۲۰ ولایت افغانستان به صورت کامل در اختیار طالبان قرار گرفته است و کابل، پایتخت این کشور از سه جهت در محاصره قرار دارد. شهرهای مهمی مانند هرات، هلمند و قندهار در روزهای گذشته سقوط کرده‌اند و جنگ در دروازه‌های مزار شریف همچنان ادامه دارد.

عطا محمد نور، رهبر جمعیت اسلامی افغانستان و مارشال دوستم، از فرماندهان نیروهای نظامی در شمال افغانستان گفته‌اند که نخواهند گذاشت بلخ و مزار شریف به دست طالبان بیفتد.

با این وجود سابقه مارشال دوستم در چرخش‌های تاریخی و خالی کردن پشت متحدانش سبب شده تا در مورد تداوم مقاومت نیروهای دوستم هم تردید‌هایی ایجاد شود.

دوستم که در زمان حکومت دکتر نجیب، رهبر شبه نظامیان شمال افغانستان و متحد رئیس‌جمهوری وقت افغانستان بود، در سال ۱۳۷۱ با پشت کردن به نجیب به صف مجاهدین پیوست و سبب سقوط دولت در افغانستان شد. او پس از آنکه وارد کابل شد نیروهایش را به فرودگاه این شهر گسیل کرد تا مانع از خروج نجیب از کشور شود.

"او پس از آنکه وارد کابل شد نیروهایش را به فرودگاه این شهر گسیل کرد تا مانع از خروج نجیب از کشور شود"نجیب تا پنج سال بعد در دفتر سازمان ملل در کابل پناه داده شد. پس از سقوط کابل در سال ۱۳۷۶، طالبان نجیب و برادرش را از این دفتر خارج کردند و پس از شکنجه کشتند.

اشرف غنی، رئیس‌جمهوری کنونی افغانستان در هفت سال گذشته نتوانسته است ائتلاف پایداری از نیروهای سیاسی این کشور برای مقابله با هجوم طالبان ایجاد کند. قدرت در این کشور چندپاره است و بخشی از قدرت در دست عبدالله عبدالله و مجاهدین سابق است که از بیان مخالفت با اشرف غنی ابایی ندارند.

همزمان با این تحولات در کابل، هیات مذاکره‌کننده افغان به رهبری عبدالله عبدالله در دوحه مشغول مذاکره با طالبان هستند. خبرها حاکی از آن است که پیشنهاد شورای مصالحه ملی به طالبان، برکناری اشرف غنی و تقسیم ولایات میان امارت اسلامی و دولتی است که از انتخابات زودهنگام بیرون می‌آید. در مقابل طالبان باید آتش‌بس سراسری در همه ولایات اعلام کنند.

طالبان با این پیشنهاد مخالفت کرده است. نتیجه مذاکرات دوحه شاید آخرین موضوعی باشد که سبب شده استعفای اشرف غنی به تعویق بیفتد و اگر بر سر مدلی از تقسیم قدرت در دوحه توافق شود، رئیس‌جمهوری افغانستان به سرعت دولت خود را مستعفی خواهد خواند.

از سوی دیگر، هیچ نشانه‌ای از تجدیدنظر آمریکا در برنامه خروج نیروهای نظامی‌اش دیده نمی‌شود. آمریکا گفته که تا پیش از سالگرد ۱۱ سپتامبر و پس از ۲۰ سال افغانستان را ترک می‌کند و تنها تهدادی نیروی نظامی برای محافظت از سفارتخانه این کشور باقی خواهد گذاشت.

آلمان به عنوان بزرگ‌ترین اعزام‌کننده نیرو به افغانستان پس از آمریکا، چند ماه پیش آخرین نیروهایش را هم به کشور بازگرداند. بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا از عملکرد کشورش در جنگ افغانستان و البته برنامه خروج تمجید کرده است ولی همزمان گفته که افغانستان به محفلی برای رشد نیروهای تروریستی بدل شده است.

مردم افغانستان، بی‌پناه‌تر از همیشه شاهد حضور برق‌آسای نیروهای طالبان در شهرها و روستاهایشان هستند و احیای امارت اسلامی وبازگشت افغانستان به روزهای تاریک حاکمیت طالبان بیش از پیش قطعیت می‌یابد.

منابع خبر

اخبار مرتبط