بارش‌های مطلوب و جای خالی سدهای نیمه‌تمام/ آب‌هایی که هدر می‌روند

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: کمبود آب یک چالش اساسی در استان بوشهر محسوب می‌شود و هم در زمینه آب شرب و هم در زمینه آب کشاورزی شاهد کمبودهای زیادی در این استان هستیم.

ساخت سد یکی از مهم‌ترین اقدامات برای کنترل روان‌آب‌ها در استان بوشهر است که از این طریق بتوان نیازهای آبی استان را تأمین کرد و از بروز خسارت به تأسیسات جلوگیری کرد.

سالانه میلیاردها مترمکعب روان‌آب از استان بوشهر راهی دریا می‌شوند و این در حالی است که ذخیره‌سازی چند درصد از این روان‌آب‌ها می‌تواند کل نیازهای آبی استان را تأمین کند.

استان بوشهر در پایین دست استان‌های فارس و کهگیلویه و بویر احمد قرار گرفته است و علاوه بر آب‌های حاصل از بارش‌های داخل استان، روان‌آب‌های استان‌های همجوار نیز از طریق استان بوشهر راهی دریا می‌شوند.

در روزهای اخیر بارش‌های شدید را در استان بوشهر و مناطق بالادست در استان‌های هم‌جوار شاهد بودیم که اگر سدهای نیمه تمام استان از جمله سد دالکی تکمیل شده بود، می‌توانست ذخیره‌ای از این آب‌ها بردارند و در فصل کم‌بارش به کار آید.

۱۳ درصد از بارندگی سالانه محقق شد

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت سهامی آب منطقه‌ای بوشهر گفت: عمده بارش‌های سامانه اخیر در شمال استان به ویژه شهرستان‌های گناوه و دشتستان به وقوع پیوست.

عبدالطیف عباسی نژاد گفت: در ۴۸ ساعت اخیر تلاش شد تا سیلاب‌های رودخانه دالکی را به صورت ایمن و با حداکثر ظرفیت کانال، وارد شبکه آبیاری دالکی کرده و از هدررفت آن جلوگیری شود.

وی افزود: همچنین سیلاب ورودی میان حوزه‌ای رودخانه شاپور در پایین دست سد رئیس‌علی دلواری کنترل شد و به شبکه آبیاری انتقال داده شد تا اراضی تحت پوشش این شبکه نیز از این بارندگی‌ها منتفع شوند.

عباسی نژاد خاطرنشان کرد: همچنین آب مازاد سیلاب از طریق تخلیه کننده‌های کانال‌ها جهت استفاده‌های محیط زیستی به رودخانه منتقل شد.

۵۵ درصد حجم سد رئیس‌علی دلواری خالی است

وی با اشاره به بروز خسارات به تأسیسات آبی استان گفت: به دلیل حجم بالای بارندگی در مدت زمان کم، در چند نقطه از سامانه انتقال و شبکه‌های آبیاری و زهکشی شاهد بروز خساراتی بوده‌ایم که کارشناسان این شرکت در حال بررسی و تعیین حجم خسارات وارده هستند.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت سهامی آب منطقه‌ای بوشهر گفت: همچنین چندین اکیپ در حال ترمیم و بازسازی نقاط آسیب دیده هستند تا در سامانه بارشی پیش رو، آمادگی کاملی وجود داشته باشد.

عباسی نژاد شرایط سد رئیس‌علی دلواری را پایدار ارزیابی کرد و اظهار داشت: در حال حاضر ۵۵ درصد از حجم مخزن سد رئیس‌علی دلواری خالی است و آماده ی لازم برای مهار سیلاب‌های ورودی از بالادست رودخانه شاپور را دارد.

لزوم کنترل روان‌آب‌ها

کارشناس حوزه آب و کشاورزی به خبرنگار مهر گفت: در حالی استان بوشهر از کم‌آبی در عذاب است که بخش قابل توجهی از روان‌آب‌های این استان بدون هیچ‌گونه استفاده‌ای راهی دریا می‌شوند.

بهرام حاجب اضافه کرد: روند تکمیل سدهای در دست اجرای استان بوشهر بسیار کند است و به خاطر عدم تأمین منابع مالی مورد نیاز، پروژه‌ها به خوبی پیش نمی‌روند و با این روال تکمیل آنها سال‌ها به طول خواهد انجامید.

وی بر لزوم تأمین مالی پروژه‌های حوزه آب استان بوشهر تاکید کرد و ادامه داد: در صورتی که این سدها تکمیل شوند، بخشی از روان‌آب‌ها ذخیره‌سازی شده و در ماه‌های آینده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

حاجب یکی از پروژه‌های مهم حوزه آب استان را سد دالکی دانست و اضافه کرد: اهالی منطقه تحت پوشش سد دالکی سال‌ها است که منتظر تکمیل این پروژه و بهره‌برداری از آن هستند ولی تاکنون محقق نشده است.

افزایش آورد رودخانه‌ها

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای بوشهر با اشاره به جزئیات شرایط سامانه بارشی اخیر اظهار کرد: سامانه بارشی اخیر که از شنبه شب تا یکشنبه ظهر در شمال استان بوشهر فعالیت داشت، منجر به سیلابی شدن رودخانه‌های این مناطق از جمله دره گپ، چهارروستایی، دالکی و شاپور شد.

امید آزادی جو افزود: بیشترین میزان بارش در ایستگاه جره بالا در منطقه گلدشت با ۶۵ میلی متر، سعدآباد با ۶۵ میلی متر و وحدتیه با ۴۱ میلی متر رقم خورد.

وی خاطرنشان کرد: میانگین بارندگی استان در سال آبی جاری ۳۳ میلی متر است که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۶۵ درصد کاهش و نسبت به میانگین بلند مدت بارش استان ۱۷ درصد کاهش نشان می‌دهد.

آزادی جو افزود: همچنین درصد تحقق بارندگی استان در سال آبی جاری نسبت به میانگین بلند مدت ۱۳ درصد است.

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای بوشهر بیان کرد: در پی بارش‌های روز گذشته، میزان آبگذری از مقاطع اندازه گیری در برخی از رودخانه‌ها تا بیش از ۶۰۰ مترمکعب در ثانیه نیز رسید که با پایان این سامانه بارشی، سیلاب رودخانه‌ها نیز در حال فروکش کردن است.

ورود سامانه بارشی قوی به استان

وی با اشاره به ورود سامانه بارشی جدید به استان گفت: بر اساس مدل‌های جهانی، پیش بینی می‌شود سامانه بارشی جدیدی از اوایل روز پنجشنبه سراسر پهنه استان را در بر بگیرد و تا عصر یکشنبه نیز ادامه خواهد داشت.

آزادی جو اظهار کرد: این سامانه قوی، در تمام نقاط استان فعال خواهد بود و به طور متوسط ۵۰ میلی متر بارندگی به همراه دارد که برای برخی از نقاط استان مثل دیلم، ریز و کنگان بارش بیش از ۸۰ میلی متر نیز پیش بینی شده است.

مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای بوشهر گفت: میزان تجمعی این سامانه بارشی (در طول ۴ روز) در ارتفاعات استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۰۰ میلی متر و در نواحی شمال غرب استان فارس به ویژه حوزه شاپور و دالکی در اطراف شهر کازرون ۱۶۰ میلی متر خواهد بود و عمده آن مناطق بارش بیش از ۱۰۰ میلی متر را تجربه خواهند کرد.

آزادی جو خاطرنشان کرد: به دلیل پایین دست بودن استان بوشهر نسبت به ارتفاعات زاگرس و با توجه به فاصله‌ی کم دو سامانه بارشی نسبتاً خوب در این مناطق، پیش بینی می‌شود روان‌آب حاصل از این سامانه بارشی از سرعت و حجم بالایی برخوردار باشد.

وی با اشاره به خطرات ناشی از میزان بارش‌ها تصریح کرد: میزان بارندگی‌ها موجب بالا آمدن سطح آب و طغیان رودخانه‌ها خواهد شد و با توجه به جریان سیلابی، احتمال آب‌گرفتگی معابر شهری و روستایی و انسداد سازه‌های تقاطعی بسیار زیاد است.

انتظار می‌رود با تکمیل سدهای نیمه تمام استان بوشهر زمینه برای ذخیره‌سازی روان‌آب‌ها در استان فراهم شود و در فصول دیگر سال خصوصاً بهار و تابستان تنش آبی در ایجاد نشود.