نوبل شیمی ۲۰۲۱ نصیب دو شیمیدان آلمانی و بریتانیایی شد

آکادمی سلطنتی نوبل سوئد چهارشنبه ششم اکتبر (۱۴ مهر) در یک کنفرانس خبری در استکهلم برگزیدگان نوبل شیمی سال ۲۰۲۱ را معرفی کرد. طی دو روز گذشته برندگان نوبل پزشکی و فیزیک معرفی شده بودند.

نوبل شیمی امسال به طور مشترک نصیب شیمیدان آلمانی، بنیامین لیست و دانشمند بریتانیایی، دیوید مک‌میلان شده که هر دو ۵۳ ساله هستند.

کمیته نوبل اعلام کرده جایزه امسال شیمی به خاطر تلاش این دو دانشمند در ساخت مولکول‌های موسوم به "ارگانوکاتالز" نامتقارن به آنها اهدا می‌شود.

دو شیمیدان آلمانی و بریتانیایی به طور جداگانه گونه جدیدی کاتالیزاتور به عنوان شتاب‌دهنده واکنش‌های شیمیایی ساخته‌اند که مطابق ارزیابی کمیته نوبل، شیمی را با محیط زیست سازگارتر می‌کند.

همچنین گفته می‌شود روشی که این دو دانشمند برای تولید مولکول‌ها به کار برده‌اند ابزاری در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد که به عنوان مثال می‌تواند در فرایند تولید دارو به کار گرفته شود.

بنیامین لیست زاده فرانکفورت، مدیر بخش تحقیقات کربوهیدرات موسسه ماکس- پلانک و استاد دانشگاه کلن است. دیوید مک‌میلان در اسکاتلند متولد شده و اکنون استاد دانشگاه پرینستون آمریکا است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این دو شیمیدان از سالیان پیش به تحقیق درباره نقش کاتالیزاتورها در شیمی آلی و ساختارهای نامتقارن ارگانیک پرداخته‌اند.

با روش جدیدی که لیست و مک‌میلان طی سال‌ها پژوهش به آن دست یافته‌اند می‌توان با عناصری مانند هیدروژن و کربن که بر خلاف کاتالیزاتورهای مرسوم حاوی فلزات سنگین نیستند و محیط زیست را آلوده نمی‌کنند کاتالیزاتورهایی تولید کرد که در فعالیت‌های گوناگون مانند تولید دارو و مولکول‌های جذب نور در پنل‌های خورشیدی کاربرد دارند.

غافلگیری شیمیدان آلمانی

به نوشته "اشپیگل آنلاین" بنیامین لیست می‌گوید مطلقا انتظار دریافت جایزه نوبل را نداشته و کاملا غافلگیر شده است.

شیمیدان آلمانی که همراه همسرش در آمستردام تعطیلاتش را می‌گذراند گفته صبح چهارشنبه در حال صرف صبحانه که تلفنش زنگ خورد و گفتند برنده جایزه نوبل شده فکر کرده با او شوخی می‌کنند.

روز گذشته نیز سه نفر به عنوان برگزیدگان نوبل فیزیک معرفی شدند که یکی از آنها آلمانی بود. قرار است برنده یا برندگان نوبل ادبی روز پنج‌شنبه معرفی شوند.

بر پایه برنامه‌های اعلام شده نام برگزیده یا برگزیدگان نوبل صلح، که از حساسیت بیشتری برخوردار است روز جمعه اعلام می‌شود و روز دوشنبه در خاتمه معرفی برندگان تکلیف نوبل اقتصادی روشن خواهد شد.

مبلغ نقدی جایزه نوبل امسال حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار دلار است که بین لیست و مک‌میلان تقسیم می‌شود. مراسم اهدای جوایز به برندگان، مطابق معمول دهم دسامبر در سالروز درگذشت آلفرد نوبل، بنیانگذار این جایزه برگزار خواهد شد.