سالی که گذشت: از سیلاب شمالی و هواپیمای اکراینی تا شیوع کرونای چینی!

گرچه " ز کوی یار میآید نسیم باد نوروزی، از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی، به صحرا رو که از دامن غبار غم بیفشانی، به گلزار آی کز بلبل غزل گفتن بیاموزی"

و اگرچه، " رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید، وظیفه گر برسد، مصرفش گُل است و نبید..." و  گرچه، باید به دوستان و خانواده و همنوعان خویش با احترام بیان داشت ؛ " برآمد باد صبح و بوی نوروز به کام دوستان و بخت پیروز، مبارک بادت این سال و همه سال،همایون بادت این روز و همه روز..."، اما در روز پایانی سال ۹۸ ؛ حس و حال و هوای غریبی بر شهر و کشور و جهان، جاری است...! حسِ اندوه دیروز و حالِ نوروز امروز، در غربت و  غریبی خاص و متفاوت از سالهای گذشته، در شهر و خانه ها مشهود است...!

سالی که شروع آن با سیلابهای ویرانگر شمال ایران و بیشتر استانهای کشور و نابودی زندگی مردم و شهروندان پیش و پس از نوروز آن همراه بود و هستی و حیات و جان و مال آنها را در نوردید و در میانه آن با زلزله، سقوط اتوبوس و واژگونی ها و تصادفات مرگبار جاده ای همزاد شد و در ماههای پایانی آن نیز سرنگونی تاسف بار هوایپمای مسافربری اوکراینی و کشته شدن صد و اندی نفر از شهروندان ایرانی و غیر ایرانی و آه و درد بی پایان آن؛ تاسفی دیگر را برای ایرانیان و جهانیان به همراه داشت...! هنوز درد و غم قربانیان هواپیمای مسافربری مزبور به سرانجام نرسیده بود که کرونای چینی، میهمان خانه های اقوام ایرانی و ملل جهانی گردید و هزاران نفر را قربانی خویش کرد و جهانی را به کلی، دگرگون و واژگون نمود...!

کشته شدن هزاران نفر در ایران و جهان و شهادت بسیاری از نخبگان پزشکی، پیراپزشکی و پرستاری کشور در مبارزه با کرونا ویروس و درمان شهروندان و بیماران مبتلاء بدان و قربانیان متعددی که جان خویش را در روزهای پایانی سال در اثر شیوع و گسترش مرگبار آن از دست داده اند و استمرار وضعیت شیوع فزاینده آن در کشور و سراسر جهان، موجی از ترس و تاسف و یاس و نگرانی و اندوه ایرانی و جهانی و قرنطیه خانگی امروزی و تعطیلی کسب و کار و فعالیت دیروزی و هزاران میلیارد خسارات مادی و معنوی متعدد و مستمر را در آستانه سال جدید شمسی و عید سعید باستانی با خود به همراه آورد!.

از یکسو، باید چشم براه بهار زیبا و نوروز دیبا و جهان آرای ایرانی باشیم و بهم شادباش گوئیم و از سوی دیگر، باید خود را شریک آلام و دردها و اندوه بی پایان قربانیانِ سیلاب ویرانگر کشور، زلزله های پیاپی، تصادفات جاده ای، سرنگونی هواپیمای اوکراینی و شهدای راه سلامت و درگذشتگان کرونایی نمود و ضمن ابراز همدردی با خانواده های محترم آنها و ادای احترام بی پایان نسبت به شهدای بی مانند راه سلامت، خود را همدل و همراه و همیار آنها در این مصیبت دردناک انسانی و جهانی دانست...! و با خویش نسبت به سال ۹۸ و تحولات اندوهبار فراوان آن زمزمه کرد : " جهان حال خوشی دارد به نوروز، دریغا حال خلق مانده در بند، شکسته‏‌مردمی کز دیرسال است، به روی خود ندیده یک شکرخند، بهارا ! نوبهار بلخ تلخ است، بیاور از سمرقند خودت قند..."

  در این روزگار غریب و فریب، نباید خانواده هایی را که با بروز سیلاب و زلزله و کرونا و تورم اقتصادی و گرانی بنیان برافکن و تحریم های بین المللی و تعطیلی کارخانجات، شرکت ها، سازمانها و موسسات و تعدیل و اخراجِ شدید نیروهای انسانی آن، تمام هستی خویش را از دست داده و موجبات بیکاری و رکود شغلی و اقتصادی آنها فراهم شده و قربانی بلایای طبیعی، بحرانهای اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و درمانی گردیده و به شدت آسیب دیده اند، به فراموشی سپرد! نباید نسبت به خانواده های زندانیان در بندی که در راه آزادی اندیشه و بیان و کنشگری های مدنی و حقوق بشری و حرفه ای؛ حق بر آزادی و حق بر حیات آنها در عمل سلب گردیده، بی تفاوت ماند! نباید نسبت به " مسئولیت اجتماعی و انسانی " و " اخلاق حرفه ای " اشخاص در مشاغل مختلف، واگرا و منفعل بود و از هر گونه همگرائی و هم افزایی نسبت به آنها و همنوعان نیازمند و خانواده های چشم براه عنایت و محبت آنان خودداری کرد...!

باید ضمن مطالبه پاسخگوئی و شفاف سازی نسبت به وقوع تحولات متعدد واقعه در سال ۱۳۹۸، مسئولیت عاملین تخریب محیط زیست و جنگلهای هیرکانی و شمال کشور وقوع سیلابهای ویرانگر، سرنگونی هواپیمای مسافربری، تخریب ناشی از عدم رعایت مقررات ملی ساختمان در وقوع زلزله های زیان بار و شیوع و گسترش فزاینده کرونا ویروس در کشور و عدم قرنظیه شهرهای در معرض خطر و قتل شبه عمد شهروندان در اثر آن و نیز نقض توامانِ حق بر سلامت و حق بر حیات نسبت به آنها و سایر جنبه های نقض حقوق شهروندی و بشر نسبت به مردم و شهروندان در تحولات اجتماعی مختلف نیز در دستور تعقیب جدی و موثر حقوقدانان و کنشگران مدنی و حرفه ای قرار گیرد و به زودی نیز به تاریخ نپیوندد!

به قول حضرت سعدی باید دانست : " بنی آدم اعضای یک پیکرند که در آفرینش ز یک گوهرند، چو عضوی بدرد آورد روزگار، دگر عضو ها را نباشد قرار، تو کز محنت دیگران، بی غمی، نشاید که نامت نهند آدمی..." .باشد تا به  فرموده فردوسی پارسی سرا بر این باور باشیم ؛ " بیا تا جهان را به بد نسپریم، به کوشش همه دست به نیکی بریم..." ، والا، ماحصل صحبت، تکرار مکررات بوده و صدالبته نیز خود کرده را تدبیر نیست...! به هر روی، باید تبریک و تسلیت توامان را به جامعه ایرانی و جهانی نثار کرد ؛ تبریک آغاز سال نو و عید سعید باستانی و تسلیت برای جان باختگان سیلابها و زلزله های ویرانگر، سرنگونی هوایپمای اوکراینی و کرونای چینی و قربانیان آن و شهدای راه سلامت....!

* حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری