شیوه امام رضا (ع) برای هدایت معنوی انسان‌ها/ آیا روح آدمی برای سیر و سلوک نیازمند راهنماست؟

انسان همیشه نیازمند الگو و معلمی است که مسیر درست را به او نشان دهد.

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، امام رضا (ع) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا (ص) است. بنا بر نظر مشهور مورّخان وی در یازدهم ذی القعده سال ۱۴۸ هـ. ق، در مدینه منوّره متولد شد. نام مبارکش، علی، کنیه آن حضرت ابوالحسن و دارای القاب متعددی از جمله رضا، صادق، ‏صابر، فاضل، قرة ‏اعین المؤمنین است، اما مشهورترین لقب ایشان «رضا» به معنای «خشنودی» است.

از نگاه بزرگان شیعه، امام رضا (ع) همانند دیگر امامان معصوم (ع)، دارای تمام کمالات و فضایل اخلاق انسانی در مرتبه بالاست.

"به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، امام رضا (ع) هشتمین امام شیعیان از سلاله پاک رسول خدا (ص) است"به گفته آنان، او آن چنان در قلّه شکوهمند کمال و فضیلت قرار دارد که نه تنها دوستان و پیروانش او را ستوده اند، بلکه دشمنان کینه توز و سرسخت هم به مدح و ستایش او پرداخته اند. درباره اوصاف اخلاقی آن حضرت «ابراهیم بن عباس» می‌گوید: «هرگز ندیدم که امام رضا (ع) به کسی یک کلمه جفا کند و ندیدم که سخن شخصی را قطع کند و ندیدم که نیازمندی را از درگاه خویش رد کند. او هرگز در حضور افراد تکیه نمی‌داد و هرگز او را ندیدم که با صدای بلند بخندد، بلکه خنده اش تبسم و لبخند بود. وقتی که کنار سفره می‌نشست، همه خدمتکاران و غلامان را کنار سفره می‌نشاند».

راه رسیدن به کمال انسانی و معنویت الهی برای همه انسان‌ها باز است؛ ائمه اطهار (ع) راه و رسم این کار را به خوبی بلد بودند. امام رضا (ع) هم با شیوه و راه و رسم خود مردم زمانه شان را به سیر و سلوک معنوی و بندگی خداوند دعوت می‌کردند.

بیشتر بخوانید

• دلنوشته‌هایتان با امام رضا (ع) را اینجا مطرح کنید

حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی کارشناس و سخنران مذهبی، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان ، مطرح کرد: آنچه که در عالم هستی از مسلمات است، این است که انسان باید همیشه در حرکت باشد؛ یعنی همانطور که جسم انسان اگر تلاش و تحرک نداشته باشد، از کار می‌افتد و پس از آن بیمار می‌شود و در نهایت حیات خود را از دست می‌دهد؛ روح او نیز باید مسیر تکامل را طی کند.

وی در ادامه مطلب فوق افزود: انسان اگر از نظر اخلاقی و سیر و سلوک معنوی حرکت نداشته باشد، روح او سکون پیدا خواهد کرد و مانند برکه‌ای که آب در آن جاری نمی‌شود؛ آرام آرام رنگ، بو و مزه‌اش تغییر می‌کند و در نتیجه به سمت فساد روحی و اخلاقی کشیده می‌شود. بنابراین یکی از ضرورت‌های حیات معنوی این است که همیشه انسان برنامه‌های سیر و سلوک اخلاقی برای پیشرفت خود داشته باشد.

ضرورت وجود استاد برای سیر و سلوک

این کارشناس مذهبی در مورد ضرورت وجود استاد برای سیر و سلوک معنوی مطرح کرد: با توجه به اینکه همه انسان‌ها نیاز به استاد و معلم را برای آموزش غیر قابل انکار می‌دانند، لازم به ذکر است که در سیر و سلوک معنوی به طریق اولی نیاز بیشتری به الگو و معلم است؛ لذا خداوند متعال انبیا و اولیای الهی را به عنوان الگو و راهنما فرستاده است تا انسان‌ها را از جهل و سیاهی خارج کنند و در نهایت به زندگی مادی و معنوی آن‌ها جهت دهند.

وی درباره ارتباط حکومت الهی با تربیت معنوی انسان‌ها گفت: یکی از اساسی‌ترین هدف‌ها برای رسیدن به تربیت روحی و معنوی انسان‌ها تشکیل حکومت الهی است؛ زیرا در تمام دوران زندگی بشر از حضرت آدم تا خاتم (ع) راهنما به دست اولیای الهی بوده است. در نتیجه شخص راهنما باید دارای علم الهی باشد تا بتواند راه را از چاه به انسان نشان دهد. بنابراین مسئله امامت بعد از مسئله نبوت یکی از زیر بنا‌ها در حرکت معنوی و سیر و سلوک انسان است.

شیوه امام رضا (ع) برای هدایت انسان ها

حجت الاسلام موسوی هوایی ادامه داد: امام رضا (ع) نیز مانند اجداد طاهرینشان انسان‌ها را در مسیر الهی حرکت می‌دانند و بخشی از علم الهی خود را به آن‌ها منتقل می‌کردند و دراین مسیر بصیرت و نسخه‌های الهی برای حرکت معنوی به دیگران می‌دادند.

وی در مورد چگونگی جذب و راهنمایی امام رضا (ع) در تربیت انسان‌ها توضیح داد: بسیاری از روایت‌های تاریخی در مورد جذب مردم به سوی امام رضا با افکار و رفتار، سخنان و استدلال قوی علمی ایشان باقی مانده است. در این مسیر ایشان افراد را هدایت و سیر و سلوک معنوی را برایشان تعریف می‌کردند.

"به گفته آنان، او آن چنان در قلّه شکوهمند کمال و فضیلت قرار دارد که نه تنها دوستان و پیروانش او را ستوده اند، بلکه دشمنان کینه توز و سرسخت هم به مدح و ستایش او پرداخته اند"به نحوی که باید‌ها و نباید‌هایی که  فرد باید انجام دهد یا از آن‌ها دوری کند را مشخص می‌کردند و پس از اینکه استعدادهای آن فرد نمایان می‌شد، آن استعداد را پرورش می‌دادند و با توحید ناب که تعریفش فقط از اهل بیت (ع) برمی‌آید، افراد را سیر و سلوک می‌دادند.

این کارشناس مذهبی به دو کتاب از روایات جمع آوری شده از امام رضا (ع) برای هدایت و تربیت معنوی اشاره کرد و گفت: کتاب «توحید صدوق» که بسیاری از روایات آن برای امام رضا (ع) است و یا کتاب «عیون الاخبار الرضا» که دنیایی از احادیث توحیدی و استدلالی در آن جمع آوری شده است، به بیان مکاشفات و نشان دادن مسیر حرکت به سمت خدا می‌پردازند و توحید نابی که فقط در اهل بیت (ع) پیدا می‌شود را در این کتاب‌ها می‌توان ملاحظه کرد.

بیشتر بخوانید

• دهه کرامت؛ فرصتی برای یادآوری انسانیّت/ چه کنیم تا به مقام والای کرامت و بخشندگی برسیم؟

وی در انتها گفت: رسیدن به اخلاق الهی، اهل مناجات بودن، استفاده از دعا و نیایش، اهتمام به نماز و احترام و خوش رفتاری با پدر و مادر از مراحل سیر و سلوک عملی و نظری است که امام رضا (ع) برای ما ترسیم کردند. همچنین ایشان زیارتشان در طوس را جزو بزرگترین عوامل سیر و سلوک الی الله می‌دانند که در آن حرم مقدس در‌هایی برای اهل معنا باز می‌شود که در مکان دیگر این اتفاق نمی‌افتد.

انتهای پیام/