برجام؛ آیا بایدن در کنفرانس مونیخ حرفی برای گفتن دارد؟

این نشانه ها که از سوی کارشناسان مستقل بین المللی مثبت ارزیابی می شود در دو سه روز گذشته بیشترین نمود را داشته است، اما آنچه که گمانه های مطرح را تقویت کرده است، برخی واکنش های عصبی مخالفان و دشمنان برجام است که از جمله آنها رسانه های عربی منطقه و رسانه های آمریکایی راست گرا و وابسته به نئوکان ها می باشد.

درحالی که در دو هفته گذشته ایران و آمریکا در قالب یک بازی پینگ پنگی فرو رفته بودند و جدال بر سر اینکه کدام طرف گام اول را بردارد را ادامه می دادند، سفر وزیر خارجه قطر در روز سه شنبه این هفته تا حدودی نظرها را به خود جلب کرد.

بعد از آن دور جدیدی از پالس هایی در قالب کلامی رد و بدل شد که اولین آن توئیت جو بایدن در روز چهارشنبه به زبان فارسی بود که در آن بدون نام بردن از ایران و ایرانی ها ، از بازگشت آمریکا به دوران دیپلماسی سخن می گفت.

پس از این توئیت که رسانه های بین المللی از آن به عنوان یک نشانه مثبت یاد کردند، اظهارات رئیس جمهوری کشورمان در خصوص بازگشت آمریکا به برجام مورد توجه قرار گرفت و در همین روز بیانات رهبر معظم انقلاب نیز در سطحی گسترده در رسانه های بین المللی بازتاب یافت.

اما علاوه بر این نشانه ها که تحلیل گران را به این نتیجه رساند که آمریکا در آستانه بازگشت به برجام قرار دارد، برخی اتفاقات و تحرکات نیز از چند روز قبل وجود داشته که این برداشت را تقویت کرده است.

مذاکرات آمریکا و اتحادیه اروپا در روز پنجشنبه ، تماس تلفنی آنگلا مرکل صدراعظم آلمان با رئیس جمهوری کشورمان و یا تماس تلفنی میان روسای جمهوری ایران و سوئیس از دیگر نشانه هایی بود که مورد توجه قرار گرفت و تصویری از شتاب گرفتن دیپلماسی را در سطوح رسانه ای ترسیم کرد.

اما شاید از جمله مهمترین آنها تماس تلفنی بایدن با نتانیاهو به عنوان سرسخت ترین مخالف برجام بود که بعد از یک ماه از شروع بکارش در کاخ سفید انجام می شد. اینکه برای اولین بار بعد از حدود ۴۰ سال نخست وزیر اسرائیل بیش از ۳ روز منتظر تماس رئیس جمهور تازه آمریکا بماند، امر تازه ای است که نشان می دهد دولت جدید آمریکا بر خلاف سلف خود ،‌ روی خوشی به تل آویو نشان نخواهد داد.اما شاید از جمله مهمترین آنها تماس تلفنی بایدن با نتانیاهو به عنوان سرسخت ترین مخالف برجام بود که بعد از یک ماه از شروع بکارش در کاخ سفید انجام می شد. اینکه برای اولین بار بعد از حدود ۴۰ سال نخست وزیر اسرائیل بیش از ۳ روز منتظر تماس رئیس جمهور تازه آمریکا بماند، امر تازه ای است که نشان می دهد دولت جدید آمریکا بر خلاف سلف خود ،‌ روی خوشی به تل آویو نشان نخواهد داد.

بنابراین تماس چهارشنبه شب بایدن با نتانیاهو در حالی که رسانه ها و اندیشکده و فعالان روابط بین الملل در حال گمانه زنی ها در ارتباط با برجام بودند، یک نشانه دیگر تلقی شد؛ به ویژه آنکه محور گفت وگوهای دو طرف ایران و مسائل منطقه بوده است.

این تماس برای نتایناهو به قدری حیثیتی شده بود که رسانه های اسرائیلی، در انعکاس خبر آن، تصویری خندان و خوشحال از نخست وزیر ورشکسته اسرائیل را درحالی که گوشی تلفن در دستش بود، بکار بردند.

البته نتانیاهو قطعا از آنهایی است که تنفر عجیبی نسبت به برجام دارد و اگر هم بایدن در این باره چیزی به او گفته باشد، کامش را برغم شیرینی آن تماس تلفنی باید تلخ کرده باشد.

در عین حال تیترهای برخی رسانه های عرب منطقه مانند العربیه ، الشرق الاوسط و یا ایندیپندنت و ... که بر جنبه های  سلبی اظهارات سخنگویان وزارت خارجه و کاخ سفید تمرکز کرده اند نیز یک نشانه تلقی می شود، به عنوان مثال العربیه در روز پنجشنبه اینگونه تیتر زد: "آمریکا پیش از عقب‌نشینی ایران از نقض برجام به این توافق بازنمی گردد".

یا ایندیپندنت با تیتر "وزارت خارجه آمریکا: ایران در مسیر نادرست گام بر می دارد"، به موضوع برجام پرداخت، این درحالی است که رسانه های آمریکایی ضد برجام هم در طول هفته ضدیت و عصبانیت خود را از قصد احتمالی بایدن برای بازگشت قریب الوقوع به برجام بارها بروز دادند؛ از جمله واشنگتن فری بیکن، واشنگتن پست، فاکس نیوز و ... از این دست رسانه های بودند.

در عین حال، برخی رسانه ها در این هفته به دیدار رسانه ای نشده میان راب مالی فرستاده امور ایران رئیس جمهوری آمریکا با معاون وزیر خارجه آمریکا هم به عنوان یک نشانه دیگر توجه کردند.

به جزییات این دیدار که برخی رسانه های غربی با عنوان "دیدار چراغ خاموش" به آن پرداختند، اشاره چندانی نشده ، اما سمت ملاقات کننده آمریکایی نشان می دهد که محور گفت وگوها برجام بوده است و اتفاقا واشنگتن فری بیکن رسانه آمریکایی با واکنش در قبال همین خبر بود که از دولت بایدن خواست از فکر بازگشت به برجام خارج شود.

در پی انتشار خبر این دیدار، تحلیل گران آمریکایی در ارتباط با آن به ارزیابی و گمانه زنی پرداختند و از جمله موضوعاتی که در کانون توجه آن قرار داشت این بود که شاید برجام بهانه ای شود برای کاهش تنش ها میان آمریکا و چین!

البته در ارتباط با احتمال بازگشت آمریکا به برجام، پیشتر هم شایعات و خبرهای تایید نشده مبنی بر شروع مذاکرات میان ایران و آمریکا در برخی رسانه های منطقه منتشر شد، اما هیچکدام از این دست خبرها مورد تایید دو طرف قرار نگرفت.

حال با این نشانه ها، برخی رسانه ها و پایگاه های خبری مانند یورونیوز، دیپلماتیک و المانیتور پیش بینی کرده اند که بایدن روز جمعه / فردا/ در کنفرانس امنیتی مونیخ بازگشت کشورش به برجام را اعلام خواهد کرد.

"بر این اساس باید به انتظار نشست و برای فهم بیشتر تحولات آینده اخبار و گزارش ها را در روزهای آینده به خصوص سخنان و حرف های رد و بدل شده در کنفرانس مونیخ را به دقت به نظاره نشست."یورونیوز با تیتر "امیدها به باز شدن گره برجام در کنفرانس امنیتی"، به این گمانه پرداخته است.

البته سخنرانی بایدن در کنفرانس امنیتی مونیخ از این جنبه که ترامپ تلاش کرد این کنفرانس را در مقابل نشست امنیتی ورشو خفیف کند، حائز اهمیتی دوچندان است و شاید برای بازگرداندن اعتباری که رئیس جمهوری قبلی از مونیخ زائل کرده بود و قصد داشت محوریت از مونیخ به ورشو منتقل شود، یک شگفتانه (سورپرایز) در این کنفرانس داشته باشد.

از همین روز محافل سیاسی ، دیپلماتیک و رسانه ای از اکنون در انتظار فردا /جمعه/ هستند تا ببینند بایدن چه در مشت خود دارد؟! آیا حرفی برای گفتن دارد و یا قصد دارد میهمانان کنفرانس مونیخ را سورپرایز کند؟ البته برخی ها با توجه به تحرکات دشمنان برجام، خوش بینی چندانی ندارند و معتقدند بایدن از کنار این موضوع نیز بی تفاوت و یا سخت گیرانه خواهد گذشت. بر این اساس باید به انتظار نشست و برای فهم بیشتر تحولات آینده اخبار و گزارش ها را در روزهای آینده به خصوص سخنان و حرف های رد و بدل شده در کنفرانس مونیخ را به دقت به نظاره نشست.