چگونه محموله نیترات آمونیوم اتفاقی به بیروت رسید و فاجعه آفرید

به گفته ناخدای کشتی که حدود هفت سال پیش محموله نیترات آمونیوم را که دلیل انفجار روز سه شنبه بودند به بندر یبروت منتقل کرده٬ مقصد این محموله موزامبیک بود و قاعدتا نمی بایست در بیروت توقف کند.

به گزارش رویترز، بوریس پروشکوف که در سال ۲۰۱۳ ناخدای کشتی «روسوس» بود می‌گوید٬ «آنها طمع کار بودند» و مالک کشتی به او گفته بود برای حمل یک محموله اضافی خارج از برنامه در بندر بیروت توقف کند.

به گفته بوریس پروشکوف این کشتی حامل دو هزار و ۷۵۰ تن نیترات آمونیوم (ماده شیمیایی به شدت قابل انفجار) از گرجستان به سوی موزامبیک بود و به او دستور داده شد که هنگام عبور از دریای مدیترانه در بیروت توقف کند و تعدادی ماشین آلات و تجهیزات راهسازی سنگین را از بیروت به بندر عقبه در اردن ببرد.

ولی این کشتی نتوانست این محموله اضافی را با رعایت مقررات ایمنی بارگیری کند و بعد هم به دلیل هزینه بندر درگیر مشکلات حقوقی طولانی شد.

بوریس پروشکوف که اکنون ۷۰ ساله است٬ به خبرگزاری رویترز گفت: «بارگیری این محموله اضافی غیرممکن بود و کشتی را نابود می کرد. من به این کار مخالفت کردم.»

ناخدا و وکلای سرمایه گذاران این محموله به دلیل رها کردن کشتی در بندر بیروت علیه مالک آن شکایت کرده و او بازداشت شد.

بیشتر در این باره: حوادثی که نیترات آمونیوم به راه انداخت: از تگزاس سیتی تا بیروت

چند ماه بعد به دلایل ایمنی محموله نیترات آمونیوم از کشتی تخلیه و به انبارهای بندرگاه منتقل شد.

روز سه شنبه انفجار این مواد بخش بزرگی از بندر بیروت را منهدم کرد و بر اثر این انفجار حداقل ۱۵۰ نفر کشته، ۵ هزار نفر مجروح و بیش از ۲۵۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند.

اگر کشتی «روسوس» می‌توانست آن محموله اضافی را بارگیری کند بندر بیروت را ترک کرده بود و این حادثه روی نمی‌داد.

بوریس موسینچاک، یکی از افسران کشتی «روسوس» نیز در گفتگو با خبرگزاری رویترز تاکید کرد که بارگیری و حمل محموله اضافی ناممکن بود.

ناخدا و خدمه در مدت یازده ماهی که مشکل حقوقی کشتی با بندرگاه بیروت ادامه داشت، هیچ حقوقی دریافت نکرده و با مقدار اندکی مواد غذایی که در کشتی بود زندگی می کردند.

بوریس پروشکوف ناخدای کشتی می گوید:«این محموله به شدت قابل انفجار بود و به همین دلیل در تمام مدتی که ما در بندرگاه بیروت معطل بودیم آنرا در کشتی نگاه داشتیم.»

بوریس پروشکوف می گوید مالک این کشتی یک تاجر روس به نام ایگور گرچوشکین بود. خبرگزاری رویترز نتوانسته است با او تماس بگیرد.

محموله نیترات آمونیوم از سوی شرکت «روستاوی آزوت» در گرجستان فروخته شده بود و قرار بود به یک شرکت تولید مواد منفجره به نام «فابریکا د اکسپلوسیووس» در موزامبیک تحویل داده شود.

مسئولین این شرکت حاضر نشدند به سئوالات خبرگزاری رویترز پاسخ دهند.

مدیر «روستاوی آزوت» به خبرگزاری رویترز گفت این شرکت فقط در سه سال اخیر مالک کارخانه تولید مواد شیمیایی بوده و نمی‌تواند تولید نیترات آمونیوم مورد بحث را در این کارخانه تایید کند.

او افزود که انبار کردن این مواد در بندرگاه بیروت نقض فاحش مقررات ایمنی است چون «نیترات آمونیوم پس از شش ماه خاصیت مفید خود را از دست می‌دهد.»

تحقیقات اولیه دولت لبنان در مورد انفجار روز سه شنبه بی‌توجهی و اهمال مسئولان بندر را دلیل این حادثه اعلام کرده است. دولت لبنان همان روز اعلام کرد که تمامی مسئولان بندرگاه تا پایان تحقیقات در بازداشت خانگی خواهند بود.

مدیر بندرگاه و رییس اداره گمرک می‌گویند در چندین نامه خطاب به قوه قضایی درخواست کرده بودند که این مواد از بندرگاه منتقل شود ولی هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

بوریس پروشکوف، ناخدای کشتی روسی که این مواد را به بیروت حمل کرده بود می‌گوید:«برای مردم که در این انفجار کشته و مجروح شده اند بسیار متاسفم. مقامات مسئول در بندر بیروت باید مجازات شوند چون اصلا به این محموله و خطرات آن توجه نمی‌کردند.»

وکیل آقای پروشکوف که شکایت او علیه مالک کشتی «روسوس» را پیگیری می‌کرد در ماه مه ۲۰۱۸ به او اطلاع داد که از قرار معلوم این کشتی در همان نقطه‌ای که در بندرگاه بیروت لنگر انداخته بود به دلیل فرسودگی غرق شده است.