طراحان لباسی که عمر فعالیتشان به یک سال هم نمی‌رسد

در سال های اخیر، تمایل بسیاری از افراد، حتی دانش آموزانی که در آستانه انتخاب رشته تحصیلی هستند برای ورود به رشته طراحی لباس بیشتر شده تا جایی که فضای رقابتی در این عرصه هنری به وجود آمده است و دلایلی را می توان برای این منظور برشمرد. 

مسئله‌ای که در این باره وجود دارد، این است که تا چه اندازه ورودی های آکادمیک و آزاد رشته طراحی لباس توانسته اند کارهای شایسته و قابل توجه ای را، هم به صورت داخلی و هم خارجی عرضه کنند؟

درآمد بالا عامل گرایش افراد به رشته طراحی لباس

ویدا عابدی طامه، مدرس طراحی لباس و نویسنده، در رابطه با دلایل استقبال اغلب افراد از رشته طراحی لباس و فعالیت در این حوزه می‌گوید: درآمدزایی طراحی لباس، یکی از دلایل استقبال افراد از این رشته است چراکه آن‌ها فکر می‌کنند، می توانند درآمد زیادی از این شغل کسب کنند و بخش عمده‌ای از آن به خاطر تبلیغات سریال‌ها و فیلم‌هاست که طراحان لباس را افرادی با سطح درآمد بالا و لاکچری به تصویر می‌کشند. این در حالی است که در اغلب مواقع، این فیلم و سریال ها، خیاط‌ها را افرادی با سطح درآمد ضعیف نشان می‌دهند که اتفاقاً سرپرست خانواده هستند. در صورتی که چنین نیست و طراح لباس هم مثل برشکار، خیاط و دیگر افراد فعال در تولیدی، کار می‌کند و این موضوع، مربوط به بخش صنعت تولید لباس است.

طراحی لباس سرمایه نیاز دارد

به گفته این مدرس طراحی لباس و نویسنده، اگر فردی بخواهد در حوزه طراحی لباس، مزون راه اندازی کند و برند مطرحی شود حتماً باید سرمایه کافی داشته باشد که در این خصوص، افراد انگشت شماری هستند که سرمایه لازم برای این منظور دارند. از اینرو، تا فرد سرمایه نداشته باشد نمی‌تواند به آن سطح موردنظر خود دست پیدا کند. چون همه این‌ها در گرو تبلیغات، پارچه، مکان و تولید است و در این صورت، مثلاً دوخت مانتوی مزون دوز برای فرد، حدود ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تومان هزینه دارد.

"این در حالی است که در اغلب مواقع، این فیلم و سریال ها، خیاط‌ها را افرادی با سطح درآمد ضعیف نشان می‌دهند که اتفاقاً سرپرست خانواده هستند"به همین دلیل، چه کسی حاضر می‌شود پول زیاد دهد و از یک فرد تازه کاری که برند ندارد چنین مانتو یا لباسی را بخرد؟

تحصیلات دانشگاهی در رشته طراحی لباس ضروری نیست

او گفت: متأسفانه، ما در فضای مجازی مثل اینستاگرام می بینیم افراد زیادی حضور دارند که برای یک یا دوبار، کالکشن مزون شخصی خود را عرضه می‌کنند و سپس، این شغل را کنار می‌گذارند و در این میان، نکته حائز اهمیت این است که در مزون دوزی، فرد اصلاً نیازی ندارد تحصیلات دانشگاهی طراحی لباس داشته باشد. زیرا فرد، رئیس خودش است و می‌تواند از طریق کلاس‌های آزاد که روز به روز، به تعداد آن‌ها اضافه می‌شود، مطالب موردنیاز را یاد بگیرد. هرچند که این روزها، بسیاری از کلاس‌های طراحی لباس، حالت تبلیغاتی پیدا کرده اند و به جای آموزش موارد اصولی و ضروری مثل پارچه شناسی و بازارشناسی چیز‌های اضافه‌تر و غیر اصولی دیگری به هنرجو‌های طراحی لباس یاد می‌دهند که در صنعت و مزون کارایی ندارند.

تولیدکننده‌ها در چارچوب حرکت می‌کنند

عابدی طامه می‌گوید: برخی از طراحان لباس فکر می‌کنند به دلیل این که رشته شان طراحی بوده است، وقتی وارد فضای تولیدی می‌شوند باید همه طراحی‌های آن‌ها به وسیله تولیدی پذیرفته و اجرا شود. در حالی که حتی برند‌های مطرح دنیا، کار‌های خاص، خارق العاده و به زعم برخی از طراحان، سوررئالیستی کار نکرده و حتی مثلاً یقه‌های آن چنانی را روی لباس اجرا نمی‌کنند. چون هیچ زمانی تولید کننده، سرمایه اش را در دست فرد طراح نمی‌دهد که بخواهد طرح جدیدی که عامه پسند نیست را طراحی کند.

علت این موضوع، در چارچوب حرکت کردن بسیاری از تولیدکننده هاست که بازار مناسبی برای فروش کارهایشان وجود داشته باشد و به همین خاطر، بسیاری از طراحان لباس نمی‌توانند با حوزه صنعت تولید لباس، ارتباط برقرار کنند چراکه می‌خواهند ایده‌های خود را به اجرا درآورند و در مقابل، تولیدکننده هم به خرید لباس آماده از برند‌ها روی می‌آورد و سپس، به الگوساز می‌دهد و کار‌ها را به این صورت تولید می‌کند و در این میان، پول به طراح نمی‌دهد.

طراحی انجام ندهید!

او گفت: عده‌ای از تولیدی‌ها به طراحان اعلام می‌کنند که کار طراحی انجام ندهند و به اصطلاح، کار اسمبل کردن را انجام دهند. یعنی موارد دوخته شده مثل یقه و آستین را در اینترنت جست‌وجو کرده و مثل استایلیست، موارد را استایل کنند و سپس به دست الگوساز دهند تا کار‌ها را اجرا کند و معمولاً، این کار برای تولیدی‌ها موفق‌تر است. زیرا سرمایه شان به خطر نمی‌افتد.

برند شدن کار هر کسی نیست

آنطور که عابدی می‌گوید: برای این که در حوزه طراحی و تولید لباس، صنعت و طراحان با یکدیگر ارتباط کاری موفقیت آمیزی داشته باشند، طراحان باید تا حدی از خواسته‌های خود کوتاه بیایند. به طور مثال؛ هیچ کس، طراحان برند‌های زارا (Zara)، اچ اند ام (H&M) و یا دیگر برند‌ها را نمی‌شناسد و فقط برند است که شناخته می‌شود و در حالی که بسیاری از طراحان ما می‌خواهند خودشان برند شوند. اما واقعیت این است که دوران راه اندازی برند‌های مشهوری مثل کوکوشانل گذشته است؛ به طوری که کم اتفاق می‌افتد شخصی بتواند با سرمایه خود به یک برند تبدیل شود.

"چون همه این‌ها در گرو تبلیغات، پارچه، مکان و تولید است و در این صورت، مثلاً دوخت مانتوی مزون دوز برای فرد، حدود ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تومان هزینه دارد"چون سیستم برندینگ به صورتی شده است که برند شدن، کار هر کسی نیست.

افرادی موفق می‌شوند که خلاقیت دارند

به گفته این مدرس طراحی لباس، برخی از دانشجویان رشته طراحی لباس، افرادی هستند که از طریق رشته هنر، کنکور طراحی لباس شرکت می‌کنند و وارد این رشته می‌شوند که ممکن است هیچ گونه خلاقیتی نداشته باشند. دسته دیگر، افرادی هستند که پس از تحصیل در هنرستان‌های کار و دانش و فنی و حرفه‌ای وارد این رشته می‌شوند که دوخت قوی دارند، ولی به دلیل این که در دوران هنرستان، آن طور که باید، با دانش آموزان طراحی کار نشده است، وقتی وارد دانشگاه می‌شوند به عنوان خیاط می‌توانند پیشرفت کنند و در این میان، افرادی می‌توانند موفق شوند که خلاقیت دارند و دوخت بلد هستند. یعنی اگر فردی خیاطی کار نکرده باشد نمی‌تواند طراح موفقی شود. اما متاسفانه، اغلب طراح‌های لباس نمی‌خواهند این موضوع را بپذیرند.